Filifili e Talitonu

Ia Ianuari talu ai, sa felelei atu ai Sailor Gutzler e fitu tausaga ma lona aiga mai Florida i Ilinoi i se vaalele totino. O le tama o Sailor na faafoeina le vaalele. Ina ua faatoa oo mai le po, sa amata ona alia’e mai ni faaletonu i le afi o le vaalele ma sa feto’ai ai ma mauga pogisa o Kenitaki, ma tītō ai i lalo i se laufanua gaoā tele. Sa maliliu tagata uma i le faalavelave vagana ai Sailor. Sa gau lona tapulima i le faalavelave. Sa mafatia o ia i manu’a ma maosiosia ma sa leiloloa ona seevae. O le fua o le ea e 38 tikei Farenaita (po o le 3 tikeri Celsius)—o se po malulu, ma timuga i Kenitaki i le taumalulu—ma sa na o se ofuvae vaepupuu, se mitiafu, sa ofuina e Sailor ma se totini se tasi.

Sa taufonō mo lona tina ma lona tama, ae sa leai se tali mai. I le faaaogaina o aunese uma o le lototoa, sa amata savali atu ai o ia e leai ni seevae i le nuu e sue se fesoasoani, sa tauasa atu i alia, laasia ‘autu, ma ui atu i le mātuituia o vineuli. Mai le tumutumu o se tasi mati’e laitiiti, sa vaaia ai e Sailor se malamalama i se mea mamao, pe tusa ma se maila. O le tautevateva atu i le pogisa ma pupulaau agai atu i lena malamalama, sa iu ai ina taunuu o ia i se fale o se tamaloa agalelei, na te lei vaai muamua lava i ai, o le sa vave ona tausia o ia. Sa saogalemu Sailor. Sa lei pine ae ave atu o ia i se falemai ma fesoasoani ai e toe faafoisia lona malosi.¹

Sa ola Sailor ona sa vaai o ia i se malamalama i se mea mamao ma sa tauivi ina ia taunuu i ai—e ui i le togāvaōa o lea nuu maotua, le loloto o le faalavelave matautia sa ia oo i ai, ma manu’aga sa feagai ma ia. E faigata ona mafaufau pe na mafai faapefea e Sailor ona fai le mea sa ia faia i lena po. Ae o le mea ua tatou iloa, na ia iloaina le malamalama o lena fale mamao o se avanoa mo le laveai. Sa i ai le faamoemoe. Sa ia lototele i le mea moni po o le a lava le leaga o mea sa i ai, ae o le a maua lava lona laveai i lena malamalama.

E toaitiiti i tatou o le a onosaia se aafiaga matautia e pei o Sailor. Ae o i tatou uma lava o le a i ai se taimi, e ao ai ona tauivi faaleagaga ma o tatou lava aafiaga faigata ma faia a tatou lava faigamalaga faigata faalelagona. O na taimi, po o le a lava le pogisa po o le foliga mai ua leai se faamoemoe, afai tatou te sailia, o le a i ai pea se malamalama faaleagaga e emoemo mai ia i tatou, e aumaia ai le faamoemoe o le laveai ma le toomaga. O lena malamalama e susulu mai le Faaola o tagata uma, le Malamalama o le Lalolagi.

O le matauina o le malamalama faaleagaga e ese mai le vaaia o le malamalama faaletino. O le iloa o le malamalama faaleagaga o le Faaola e amata i lo tatou naunau e talitonu. E manaomia e le Atua ia tatou muai mananao ia talitonu. “Afai tou te ala mai ma fafagu o outou mafaufau, … ma faaaoga sina vaega itiiti o le faatuatua,” ua aoao mai le perofeta o Alema, “ioe, e tusa pe ua le mafai ona e faia o se isi lava mea nai lo le fia talitonu, ia tuu lea manao e galue i totonu ia te oe, seia oo lava ina ia e talitonu ai i se ala e mafai ai ona e tuu ane o se avanoa mo se vaega o upu [a le Faaola].”²

O le valaau a Alema mo i tatou ia naunau e talitonu ma “ia tuu se avanoa” i o tatou loto mo afioga a le Faaola ua faamanatu mai ai ia i tatou o le talitonu ma le faatuatua e manaomia ai la tatou filifiliga patino ma faatinoga. E tatau ona tatou “ala mai ma fafagu [o tatou] mafaufau.” E tatau ona tatou ole atu a o lei tuuina mai ia te i tatou; e tatau ona tatou saili a o lei mauaina; ma e tatau ona tatou tuitui atu a o lei toina mai ia i tatou. Ona tuuina mai ai lea o le folafolaga ia te i tatou: “Aua o i latou uma e ole atu, e to mai i ai; ma o ia o le e saili, e maua e ia; ma o le e tuitui atu, o le a tatala mai ia te ia.”³

E leai se isi aioiga ma le lotonaunau mo i tatou ia talitonu ua oo mai nai lo le Faaola lava Ia, i le taimi o Lana galuega i le lalolagi ina ua Ia talosagaina i latou e lei talitonu ia te Ia:

“Afai ou te le faia galuega a lo’u Tama, aua tou te talitonu mai ia te au.

“Ae afai ou te faia, e ui lava ina outou le talitonu mai ia te au, ia outou talitonu; ina ia iloa e outou, ma ia talitonu o i totonu ia te au le Tama, o a’u foi o i totonu ia te Ia.”⁴

O aso uma lava e feagai ai i tatou taitoatasi ma se suega. O le suega o o tatou olaga atoa: pe tatou te filifili e talitonu ia te Ia ma faatagaina le malamalama o Lana talalelei e ola i totonu ia i tatou, pe o le a tatou mumusu e talitonu ma tumau pea le faimalaga na o i tatou i le pogisa? Ua tuuina mai e le Faaola Lana talalelei e avea ma se malamalama e taiala ai i latou o ē filifili e talitonu ma mulimuli ia te Ia.

Ina ua mavae le faalavelave, sa i ai se filifiliga a Sailor. Sa mafai ona ia filifili e nofonofo i autafa o le vaalele i le pogisa, na o ia ma le fefe. Ae sa faamalumalu mai le po umi, ma ua amata ona tetele le malulu. Sa ia filifilia se isi auala. Sa a’e Sailor i luga o se mati’e, ma o iina sa ia vaaia ai se malamalama i le tafailagi.

Na faifai malie, a o āga atu Sailor i le po e agai atu i le malamalama, sa faasolo ina malamalama atili. Ae, atonu na i ai taimi sa le mafai ai ona ia iloa atu. Atonu na mou ese mai le vaai ina ua i ai o ia i se vanu po o tua o laau po o faapuloulou, ae sa ia faamalosi atu pea. Soo se taimi sa mafai ai ona ia vaaia le malamalama, sa ia Sailor se faamaoniga o loo sa’o le ala la e i ai. Ae na te lei iloa tonu po o le a le la malamalama, ae sa savali atu pea o ia agai i ai e faavae i le mea sa ia iloaina—, i le talitonu ma le faamoemoe o le a ia toe vaaia foi pe afai e agai atu pea i le itu sa’o. O le faia o lena mea, atonu o le a ia faasaoina ai lona ola.

E mafai foi ona faapena o tatou olaga. Atonu e i ai taimi tatou te tiga ai, tatou te vaivai ai, ma pe foliga mai ua pogisa ma maluluina o tatou olaga. Atonu e i ai taimi e le mafai ai ona tatou iloa atu se malamalama i le tafailagi, ma atonu tatou te lagona le fiu. Afai tatou te naunau e talitonu, o le a faaalia mai e aoaoga ma faataitaiga a le Faaola ia i tatou le ala i luma.