2010–2019
Ira na Dautaqomaka na iVakaro ni Matavuvale
Epereli 2015


Ira na Dautaqomaka na iVakaro ni Matavuvale

Me da veivuke ena tarai cake ni matanitu ni Kalou ni da tu doudou ka taqomaka na vakawati, bula vakaitubutubu, kei na vuvale.

Sa dua na ka dokai ka rekitaki na mai vakaitavi ena soqoni vakasakiti oqo ni goneyalewa kei na marama. Sa dua na veivakalougatataki levu vei keda ni da marama me da duavata ena bogi oqo ena lomavata kei na veilomani.

iVakatakilakila
Old portrait of Marie Madeleine Cardon

Au qai wilika wale toka ga na italanoa kei Marie Madeline Cardon, o koya kei na nona matavuvale eratou a ciqoma na itukutuku ni kosipeli vakalesui mai i Jisu Karisito mai vei rau na imatai ni daukaulotu erau a kacivi me rau laki veiqaravi ki Itali ena 1850. E goneyalewa yabaki 17 se 18 ena gauna eratou papitaiso kina. Ena dua na Sigatabu, ni ratou sokalou tiko na matavuvale ena nodratou vale ena Veiulunivanua ena vualiku kei Itali, era a soqoni wavokita na nodratou vale e dua na ilala tamata cudrucudru, okati kina eso na italatala ni lotu ena koro ko ya, era tekivu kacikaci ka kaikaila, ka kaya me rau kau mai tuba na daukaulotu. Au sega ni vakabauta ni ra sa sega ni rawa ni waraka me ra mai vakavulici ena kosipeli—era nakita me ra veivakararawataki vakayago. Sai koya na goneyalewa o Marie a tayabe yani ki tuba me vosa vei ira na ilala dauvakacaca.

Era tomana na kaikaila karakaravisa ka vakarota me rau kau mai tuba na daukaulotu. A laveta cake o Marie na iVolatabu e ligana ka vakarota me ra lako. E tukuna vei ira ni o rau na daukaulotu erau vakarurugi tiko ena nona veitaqomaki ka ra na sega ni vakacacana e duabulu na drauniuludrau. Rogoca na nona vosa: “Era tu vakadua kece … sa tu vata kei au na Kalou. A biuta ki gusuqu ko Koya na vosa oya, se keu a sega ni rawa ni cavuta. Sa maravu vakasauri na ka taucoko. Era mai duri veilecayaki tu yani e matana na goneyalewa malumalumu, sautanini ia sega ni rerere oqo na yavu tagane kaukauwa ka yaloca oya.” Era sa mani kerei ira na ilala dauvakacaca o ira na italatala me ra lako, era vakayacora vakakina vakamalua ena madua, rere, kei na veivutuni. Eratou a vakaotia na qelenisipi lailai na nodratou soqoni ena vakacegu.1

E sega beka ni rawa mo raitayaloyalotaka na goneyalewa yaloqaqa oya, tabavata kei na vuqa vei kemuni, me tucake tu e matadra e dua na ilala dauvakacaca ka taqomaka na nona vakabauta vou ena yaloqaqa kei na yalodei?

Kemuni na taciqu, eso vei keda eda na sega ni sotava e dua na ilala dauvakacaca yalocudrucudru, ia e dua na ivalu e yaco tiko e vuravura oqo ka sa bololaki tiko kina na noda ivunau taumada ka vakamareqeti. Au vosa tiko vakabibi ena ivunau ni matavuale. Sa vakatarogi, vakadiloi, ka vakacacani ena veivanua kecega.

Ena nona wilika taumada o Peresitedi Gordon B. Hinckley “Na Matavuvale: Ai Vakaro ki Vuravura Raraba” ena 20 na yabaki sa oti ena yabaki oqo, eda a vakavinavinakataka ka taleitaka na matata, rawarawa, kei na dina ni itukutuku vakatakilai oqo. Ia sega ni da se raica rawa kina ni da na gadreva vakalevu na ivakaro taumada oqo ena vuravura nikua me ivakarau eda na lewa kina na bati yadua ni ivakavuvuli vakavuravura era vagolea mai vei keda na tabana vakaitukutuku, na Initaneti, o ira na vuku, retioyaloyalo kei na iyaloyalo yavala, kei ira sara mada ga na daubulilawa. Sa yaco na ivakaro ni matavuvale me noda ivakarau me lewai kina na vakasama vakavuravura, kau vakadinadinataka ni ivakavuvuli sa virikotori ena loma ni itukutuku oqo era dina tu nikua me vaka ena gauna a solia kina vei keda e dua na parofita ni Kalou ena voleka ni 20 na yabaki sa oti.

Meu dusia mada e dua na ka kilailevu? E tu yadua sara na gauna me donu vakavinaka tu na ilakolako ni bula vua e dua, ka da kila vakavinaka ni sega ni marama taucoko era sotava tiko na veika e vakamacalataka na ivakaro. E bibi tikoga me kilai ka vakavuvulitaki na ivakarau ni Turaga ka segati na itagede uasivi duadua me vakavotukataki kina na ivakarau oya.

O keda yadua e dua na noda itavi ena ituvatuva, e tautauvata na keda yaga ena mata ni Turaga. Dodonu me da nanuma tiko ni kila vinaka na Tamada Vakalomalagi dauloloma na noda dui gagadre ni buladodonu ka na rokova na Nona yalayala ni na sega na ka e bureitaki vua e rokova ena yalodina na nona veiyalayalati. E tu vua na Tamada Vakalomalagi na itavi kei na ituvatuva ena vukuda yadua, ia sa koto talega na Nona gauna. E dua na bolebole dredre ni bula oqo me vakabauti na nona gauna na Turaga. E vinaka me dua na ituvatuva tuvakawawa ena noda vakasama, ena vukea me da dau rokova na veiyalayalati, dauloloma, ka marama buladodonu dau tara matanitu ni Kalou se vanua cava ga e goleva noda bula. Me da vakavulici ira na luveda yalewa me ra kakavaka na veika uasivi ka tuvai na veigauna tawakilai.

Ena ika 20 ni yabaki oqo ni ivakaro ni matavuvale, au vinakata meu bolei keda kece na yalewa ena Lotu me da taqomaka “Na Matavuvale: Ai Vakaro ki Vuravura Raraba.” Me vaka nona taqomaki rau ena yaloqaqa na daukaulotu kei na nona vakabauta vou o Marie Madeline Cardon, e gadrevi me da taqomaka ena doudou na ivunau vakatakilai ni Turaga ka vakamacalataka na vakamau, matavuvale, na itavi vakalou ni tagane kei na yalewa, kei na kena bibi na vuvale ni ra vanua tabu—ena gauna saraga e kailavaka tiko kina e daligada o vuravura ni sa oti na kedra gauna, yalani keda, se sa sega ni yaga ena gauna oqo na ivunau oqori. O keda yadua, veitalia na ituvaki ni nomu bula vakawati se iwiliwili ni luvemu, e rawa ni da taqomaka na ituvatuva ni Turaga e vakamacalataki ena ivakaro ni matavuvale. Kevaka e ituvatuva ni Turaga, sa dodonu vakakina me noda ituvatuva!

E tolu na ivakavuvuli e vakavulici ena ivakaro au nanuma ni gadreva na dautataqomaki tudei. Taumada na nodra vakawati na tagane kei na yalewa. Eda vakavulici ena ivolanikalou, “Ia sa sega ni tu duadua ga na tagane ka me tu tani na yalewa, se tu duadua ga na yalewa me tu tani na tagane ena Turaga.”2 Me dua e rawata na taucoko ni veivakalougatataki ni matabete, sa dodonu me dua na tagane vakawati kei na watina ka rau vauci vata ena vale ni Turaga, rau cakacaka vata ena buladodonu ka yalodina tikoga ena nodrau veiyalayalati. Oqo na ituvatuva ni Turaga ena vukudra na Luvena, se vakacava na levu ni vunau raraba se veivakacacani ena sega ni veisautaka na veika sa vakarota na Turaga. Sa gadrevi me da tomana tiko na noda vakatakarakarataka na vakamau buladodonu, segata ena noda bula na veivakalougatataki oya, ka vakabauta tiko kevaka e bera na kena yaco mai. Me da taqomaka na vakamau me vaka sa lewa na Turaga, lomani ira ka yalololoma vei ira e duidui nodra rai.

Na ivakavuvuli e tarava ka gadreva na domo ni veitaqomaki sai koya na laveti cake ni itavi vakalou ni tina kei na tama. Eda vakavulici ira vagumatua na luveda me ra kakavaka na veika cecere ni bula oqo. Eda gadreva me vakadeitaka ni ra kila na luveda yalewa ni rawa me ra rawata ka yaco me vaka na cava ga era vinakata. Eda nuitaka ni ra na taleitaka na vuli, me ra vuli vinaka, maqosa, ka yaco me vakataki Marie Curie se o Eliza R. Snow.

Eda sa vakavulica tale tikoga vei ira na luveda tagane kei na yalewa ni sega tale na ka e dokai cake, sega tale na itutu cecere cake, ka sega tale na itavi bibi cake mai na nodra na tina kei na tama? Au vakanuinui ena noda vakayaloqaqataki ira tiko na luveda me ra yacova yani na kedra vinaka duadua ena bula oqo me da vakavulici ira talega me ra rokova ka vakacerecerea na itavi e nodra na tina kei na tama ena ituvatuva ni Tamada Vakalomalagi.

A kunea o Abby, na luvei keirau yalewa gone duadua, e dua na madigi duatani sara me taqomaka kina na itavi vakatina. A taura ena dua na siga na notisi mai nodratou koronivuli na luvena ni vakayacori tiko na vakaitavi ena Career Day ni koronivuli. Era sureti na itubutubu me ra vakauta mai e dua na kerekere kevaka era vinakata me ra mai vakavulica vei ira na gone e koronivuli baleta na nodra cakacaka, a vakauqeti o Abby ka kerea me lako ka laki vosa me baleta na itavi vakatina. A sega ni saumi mai koronivuli, ni sa roro voleka mai na Career Day, qai qiri ki koronivuli, ni nanuma de ratou vakayalia na nona kerekere. Era a maqusa na cicivaka ka rau vakadonuya e rua na qasenivuli me mai vosa ena nodrau kalasi o Abby ena mua ni Career Day.

Ena nona itavi marautaki vei ira na gone, a vakavulica vei ira o Abby, ena loma ni veika tale eso, me vaka ni tina sa gadreva me viavia kenadau na wainimate, vakasama, lotu, veivakavulici, ivakatagi, volavola, cakacakaniliga, ilavo, ukuukutaki, caka ulu, draiva, qito, vakasasaqa, kei na vuqa tale. Era vakauqeti na gone. Qai tinia ena nodra vola ivola ni vakavinavinaka na gone me ra vakananumi ira kina na tina ka vakaraitaka na vakavinavinaka ena vuqa na cakacaka loloma ni veiqaravi era dau ciqoma e veisiga. E vakila o Abby ni ra a raici ira na tinadra o ira na gone ena dua na rarama vou ka ni dua na itavi bibi sara na tina kei na tama. A kerekere me veiwasei tale ena yabaki oqo ena Siga ni Karia ka sureti me vakaitavi ena ono na kalasi.

iVakatakilakila
Sister Oscarson's daughter, Abby, holding a portrait of her children

A tukuna o Abby ena veika a sotava oya: “Au vakila ni rawarawa cake me ra nanuma na gone ena vuravura oqo ni itubutubu e dua na cakacaka ikarua ni kalasi se ena so sara na gauna e dua na ka vakatubudredre. Au vinakata me ra vakila na gone ni sai ira na ka bibi duadua vei ira nodra itubutubu, vakakina me tukuni vei ira na kena bibi vei au niu dua na itubutubu ena vukei ira me ra kila na veika kece era dau vakayacora vei ira na nodra itubutubu kei na kena inaki.”

Na noda parofita lomani, o Peresitedi Thomas S. Monson, e ivakaraitaki vakasakiti ni nodra rokovi na marama kei na bula vakatina, vakauasivi vua na tinana. Ni tukuni ira tiko na tinada vakayago, a kaya kina: “Me da dui vakamareqeta yadua na dina oqo, e sega ni rawa vua e dua me guilecava na tinana ka nanuma na Kalou. E sega ni rawa vua e dua me nanuma na tinana ka guilecava na Kalou. Baleta na cava? Baleta o rau na tamata tabu oqo, na Kalou kei na tinada [vakavuravura], veitokani ena veibuli, ena loloma, ena solibula, ena veiqaravi, erau sa vaka e dua ga.”3

Na iotioti ni ivakavuvuli ena gadrevi me da tu ka taqomaka na savasava ni vuvale. E gadrevi me da taura e dua na vosa ka dau cavuti ena so na gauna ena dela ni veivakalialiai ka laveta cake. Sai koya na vosa dauqaravivale. O keda kece,—yalewa, tagane, itabagone, kei na gone, sega ni vakawati se vakawati,—e rawa ni da cakacakataka me da dauqaravi vale. Sa dodonu me da “cakava na noda vale” me vanua vakaivakarau, idrodro, me ka tabu, ka veitaqomaki. Na noda vale e dodonu me vanua ena vakilai kina vakayauyau na Yalo ni Turaga ka vanua e dau vulici, vakavulici, ka bulataki kina na ivolanikalou kei na kosipeli. E vacava na duidui ena yaco e vuravura kevaka era raici ira na tamata kecega me ra dauveiqaravi ena veivale ni buladodonu. Me da taqomaka na vuvale me vanua ka tarava walega yani na valetabu ena savasava kei na tabu.

Kemuni na marama, au vakavinavinaka meu dua na yalewa ena gauna oqo. E tu na madigi kei na veika me rawati ka sega tale ni dua na itabatamata ni yalewa a bau tu vei koya e vuravura. Me da veivuke ena tarai cake ni matanitu ni Kalou ni da tu doudou yani ka taqomaka na vakawati, bula vakaitubutubu, kei na vuvale. E gadrevi keda na Turaga me da yaloqaqa, tudei, ka sega ni yavalati rawa ka na taqomaka na Nona ituvatuva ka vakavuvulitaki ira na itabatamata era tubucake tiko mai ena Nona dina.

Au vakadinadinataka ni Bula tiko na Tamada Vakalomalagi ka lomani keda yadua. Na Luvena, o Jisu Karisito, na noda iVakabula ka Dauveivueti. Au laiva vei kemuni na noqu ivakadinadina ena yaca i Jisu Karisito, emeni.

iDusidusi

  1. Raica na Marie Madeline Cardon Guild, “Marie Madeline Cardon Guild: An Autobiography,” cardonfamilies.org/Histories/MarieMadelineCardonGuild.html; raica talega Marie C. Guild autobiography, circa 1909, Church History Library, Salt Lake City, Utah.

  2. 1 Korinica 11:11.

  3. Thomas S. Monson, “Raica na Tinamu,” Ensign, Jan. 1974,32.