Vakasinaiti na Noda iTikotiko ena Rarama kei na Dina

E vakasinaiti na yaloqu ena Yalotabu niu rogoci ira na veimatavuvale oqo ni ra vakavulica na dina vakatabui oqo, “Na matavuvale sa mai vua na Kalou.”¹ Na sere veivakauqeti vakayalo sa dua vei ira na sala e vuqa eda rawa ni vakila kina na Yalotabu ni vosamalua vei keda, ka vakasinaiti keda ena rarama kei na dina.

iVakatakilakila

Woman with 1 can of soda that is crushed and one that is not.

A bibi sara vei au na vakasama ni vakasinaiti ena rarama kei na dina niu sotava e dua na ka ena vuqa na yabaki sa oti. Au a tiko ena dua na soqoni ni nodra veituberi na matabose raraba ni Goneyalewa me baleta na kena tarai cake na matavuvale kei na itikotiko kaukauwa vakayalo. A vakaraitaka vakamatata na ka oqo, e dua na iliuliu ni Goneyalewa ena nona taura cake e rua na tini soda. E dua na ligana e taura e dua na tini lala kei na ligana ka dua e dua na tini se bera ni dola e sinai tu ena soda. Taumada, a boboka na tini lala; ka tekivu me veve ka kabebe sara ni sa boboki. Tarava, ena ligana kadua, a boboka na tini se bera ni dola. E kaukauwa toka ga. E a sega ni veve se kabebe me vaka na tini lala—baleta ni a tawa tiko.

Eda na vakatauvatana na ivakaraitaki oqo ki na noda bula yadudua kei na noda itikotiko kei na matavuvale. Ni da vakasinaiti ena Yalotabu kei na dina ni kosipeli, sa na tu vei keda na kaukauwa meda vorata rawa na veiyalo butobuto ni vuravura oqo ka dau voliti keda ka saqati keda tiko. Ia, kevaka eda na sega ni vakasinaiti vakayalo, sa na sega vei keda na kaukauwa e lomada meda vorata rawa na yalo butobuto mai tuba ka da rawa ni kabebe ni ra saqati keda mai na veika butobuto.

Sa kila tu o Setani kevaka me rawa vei keda kei na noda matavuvale meda vorata rawa na veisaqasaqa ni vuravura oqo, sa dodonu meda vakasinaiti ena rarama kei na dina ni kosipeli. Sa qai saga o koya ena nona kaukauwa taucoko me vakamalumalumutaka, vakamedrea, ka vakacacana na dina ni kosipeli ka tawasei keda mai na dina o ya.

E vuqa vei keda sa papitaiso ka sa ciqoma na isolisoli ni Yalo Tabu, ka sa nona ilesilesi me vakatakila na ka dina ka vakavulica na dina ni veika kecega.² Ni sa noda na isolisoli o ya sa na tiko na ilesilesi meda vakasaqara na dina, meda bulataka na dina eda sa kila, ka wasea ka taqomaka na dina.

E dua na vanua vinaka meda vakasaqara meda vakasinaiti ena rarama kei na dina o ya ena noda dui itikotiko. Ni da rogoca na qaqani ni sere e votu mai vei keda, “Sa solia mai na Kalou na matavuvale me vukei keda meda tamata yaco ena kena e gadreva o Koya.”³ Na matavuvale sa ivolau ni Turaga e vuravura me vukea noda vulica ka bulataka na kosipeli. Eda tadu mai ki na noda matavuvale ena ilesilesi tabu meda veivaqaqacotaki vakayalo vakai keda.

Na matavuvale kaukauwa tawamudu kei na itikotiko vakasinaiti vaka-Yalo e sega ni ka vakacala-ka. E gadrevi kina na sasaga vagumatua, e taura na gauna, e taura na lewe yadua ni matavuvale me cakava na nona ilesilesi. E duidui na veiitikotiko yadua, ia na veiitikotiko yadua ke tiko mada ga e dua e vakasaqara tiko na dina ena kunea na kena duidui.

Eda sa dauvakasalataki tiko meda toroya cake na noda kila-ka vakayalo ena masumasu kei na vulica ka tugana na ivolanikalou kei na nodra vosa na parofita bula. Ena nona vosa ena koniferedi raraba baleta na ciqomi ni ivakadinadina ni rarama kei na dina, a kaya kina vaqo o Peresitedi Dieter F. Uchtdorf:

“Na Kalou Cecere ka Tawamudu … ena vosa vei ira na yalodina era toro yani Vua.

“Ena vosa vei ira ena tadra, raivotu, vakasama kei na vakilai ni ka.”

E tomana tale o Peresitedi Uchtdorf: “E kauwaitaki iko na Kalou. Ena vakarogoca o Koya, ka na sauma o Koya na nomuni taro yadudua. Ena yaco mai ena Nona sala kei na Nona gauna na isau ni nomu masu, ka vakakina, ena gadrevi mo dau rogoca na Domona.”⁴

E vakaraitaka na ivakasala oqo ena dua na italanoa ni tuva kawa.

Ena vica na vula sa oti au a wilika na ivakadinadina nei ganei tukaqu vakarua o Ilisapeci Staheli Walker. Ni se gone a dewavanua o Ilisapeci ki Amerika mai Suitesiladi kei na nona matavuvale.

Ni sa vakamau oti o Ilisapeci, a laki vakaitikotiko kei watina kei na luvedrau volekata na yalayala kei Nevada, ka rau cicivaka kina e dua na siteseni ni vakau meli. Era dau mai cegu e kea na dauveilakoyaki. Ena siga kei na bogi taucoko rau sa dau vakarau ena vakasaqa ka vakani ira na dauveilakoyaki. E cakacaka dredre, ka rau dauwale, ka lailai nodrau vakacegu. Ia na ka cecere duadua e kauwai kina o Ilisapeci na nodrau dau veivosaki vata kei ira oqo.

E kaya o Ilisapeci ni yacova mai na gauna o ya a dau vakawalena tu ga na dina ni iVola i Momani, ni sa vakadonui vua na Parofita o Josefa Simici mai vua na Kalou me cakava na veika sa lesi kina, kei na nona itukutuku sa ituvatuva ni bula kei na veivakabulai. Ia na bula sa yaco tiko vei Ilisapeci sa taucoko vakavo ga na kena rawa ni vaqaqacotaki na vakabauta oqori.

Eso vei ira na dauveilakoyaki era cegu e kea era tamata vuli, vuku, kila ka, ka ra dauveivosakitaka ga ena nona teveli ni o Josefa Simici e “lawaki ca ka lasulasu” ni a vola ga na iVola i Momani ka veisoliyaka yani me rawa ilavo kina. Era cakava oqo ni ra nanuma tiko ni veika tale eso e cala, ka kaya “ni ka lialia ka lasutaki na vakabauta vaka-Momani.”

Na veivosaki kece oqo e luluqa ka galili kina o Ilisapeci. Sa sega e dua me vosa kina, sega na gauna me masu mada ga kina—e dina ga ni masu ni cakacaka tiko. A rerevaka me kaya e dua na ka vei ira era vakasewasewana tiko na nona lotu. E kaya ni sega ni kila ni veika era kaya tiko e dina, ka vakila ni sega ni rawa me tutaka na nona vakabauta ke a saga mada ga.

iVakatakilakila

Pioneer Family in front of a log home

E muri, ratou sa mani toki o Ilisapeci kei na nona matavuvale. E kaya o Ilisapeci ni levu sara na gauna me vakasama kina ka sega ni vakataotaki ena gauna taucoko. E dau gole sobu ena rumu e ra ka masu vua na Tamada Vakalomalagi baleta na veika sa vakaleqai koya tiko—na italanoa era tukuna tiko na tamata viaviavuku o ya me baleta ni lasu na kosipeli vakakina baleti Josefa Simici kei na iVola i Momani.

E dua na bogi a tadra o Ilisapeci. A kaya: “E vaka niu tucake tu ena dua na gaunisala ni qiqi qiqo, ka sirova sobu yani e dua na delana, niu raica cake yani na delana au raica e dua na tamata e rai sobu ka vosa tiko mai, se vaka me vosa tiko vua e dua na cauravou e tekiduru tiko; ka cuvara tiko e dua na qara e ra. A dodoka tiko na ligana ruarua me vaka mena taura mai e dua na ka mai na qara. Au raica rawa na isogo simede sa vaka me kau tani mai na qara a cuvara tiko o cauravou. E vuqa era tavali e gaunisala, ia e sega ni dua e bau malele mai vei rau na tamata ena delana oqo. E dua talega na ka talei e yaco ena tadra oqo kau kurabui sara kina kau a yadra sara kina; … au sega ni rawa ni tukuna na noqu tadra vua e dua ia e vaka meu vakacegu ni sa baleti Agilosi Moronai ni [vakasalataka] tiko na cauravou o Josefa ni sa taura tiko mai na peleti.”

Ena vula itubutubu ni 1893, a gole o Ilisapeci ki Salt Lake City ki na kena vakatabui na valetabu. E tukuna kina na ka a yaco: “E kea au a raica na iyaloyalo vata ga [kau] a tadra; au vakabauta ni [dua] na katubaleka iloilo rokataki. Au yalovakacegu kau vakila keu raica na Delana o Kumora, ena sa ka dina cake sara. Au yalovakacegu ni a vakaraitaki mai ena tadra na iyaloyalo ni Agilosi Moronai ni solia tiko na peleti [koula] vei Josefa Simici.”

iVakatakilakila

Old portrait of Elizabeth Staheli

Ni oti e vuqa na yabaki mai na nona tadra oqo kei na vica na vula ni bera nona mai mate ni sa yabaki 88, a yaco vei Ilisapeci e dua na vakauqeti kaukauwa ni vakasama. A kaya kina, “E matata ka makare vinaka na vakasama a yaco vei au … e vaka e dua e kaya vei au, … ‘Kakua ni buluta na nomu ivakadinadina ena qele’.”⁵

Ni oti e vica na itabatamata, era tomana na kawa i Ilisapeci mera vaqaqacotaki ena nona ivakadinadina. Me vakataki Ilisapeci, eda bula tiko ena vuravura e vuqa kina na dauvakatitiqa kei na dauveivakacacani era vakasewasewana ka vosa vakacacana na dina eda sa vakamareqeta. Eda na daurogoca beka na italanoa veilecayaki kei na itukutuku veisaqasaqa. Me vakataki Ilisapeci, meda cakava na noda vinaka duadua meda kukuvaki tiko ki na rarama kei na dina sa tiko rawa vei keda, vakabibi ena veigauna dredre. Na isau ni noda masu ena rairai sega ni veivakurabuitaki, ia meda vakasaqara na veigauna vakanomodi meda vakasaqara kina na rarama kei na dina. Ni da sa ciqoma, sa noda ilesilesi meda bulataka, meda wasea, ka taqomaka.

Sa noqu ivakadinadina oqo vei kemuni niu kila ni gauna eda vakasinaita kina na yaloda kei na noda itikotiko ena rarama kei na dina ni iVakabula, ena vaqaqacotaki na lomada meda tudei tu ena veituvaki cava ga. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.

Me kilai: Ena ka 4 ni Epereli, 2015, a vagalalataki mai o Sista Esplin ena itutu ni karua ni daunivakasala ena mataveiliutaki raraba ni Lalai ka tokoni sara me kena matai ni daunivakasala.