Li hilob’aal a’an sahil kutan

Ex was wiitz’in, ch’ina-useb’ li wiib’ kutan a’in re li jolomil ch’utub’aj-ib’. Xwaklesiik li qach’ool xb’aan li sahil b’ichank ut li chaq’al ru tij. Xwaklesiik li qamusiq’ xb’aan li esil re saqen ut re yaal. Sa’ li Domingo a’in re Paswa, jun sut chik sa’ komonil ut chi anchal qach’ool naqab’antioxi re li Dios naq wan jun profeet!

A’an a’in li patz’om choq’ re li junjunq: rik’in li k’a’ru xwab’i ut xweek’a chiru li ch’utub’aj-ib’ a’in, chan ru naq tinjal wib’? Maak’a’ naxye k’a’ru teesume, intz’aamahaq eere naq teetz’il rix lee ch’ool, jo’ ajwi’ lee b’aanuhom, chirix li hilob’aal kutan.

Nin’ok chixk’oxlankil li raatin laj Isaias, naq kixye naq li Hilob’aal a’an “sahil kutan.”¹ A’b’anan, ninkana chixk’oxlankil, ma sahil kutan li hilob’aal kutan choq’ eere laa’ex ut choq’ we laa’in?

Laa’in xb’een wa xin’ok chireek’ankil naq sahil kutan li hilob’aal kutan naq q’axal laatz’ wu jo’ aj b’anonel, ut kink’e reetal naq ki’ok li hilob’aal kutan choq’ jun kutan re tink’iraaq laa’in. Sa’ xraqik li junjunq xamaan, ra li wuq’ xb’aan naq k’iila sut chiru li junjunq kutan yookin chixch’ajb’al rik’in xab’on, ha’, ut jun b’irleb’. Xwaj ru hilank chiru xch’a’ajkil intrab’aaj. Chiru li domingo xinru chi hilank.

K’a’ru xyaalal li raatin li Kolonel naq kixye naq “li hilob’aal xaqab’anb’il choq’ re li winq ut ink’a’ li winq choq’ re li hilob’aal”?² A’an kiraj naq taqataw ru naq li hilob’aal kutan a’an lix maatan li Dios choq’ qe laa’o, re toohilanq chiru li ch’a’ajkilal re wulaj wulaj, ut re tooruuq chirak’ob’resinkil qib’ sa’ musiq’ej ut sa’ tz’ejwalej. Li Dios kixk’e qe li chaab’il kutan a’in, moko re ta xsahilankil qach’ool chi moko re trab’ajik, re b’an hilank chiru li qak’anjel, re taa’usaaq li qatib’el ut qamusiq’.

Sa’ Hebreo, li aatin Sabado naraj naxye “hilob’aal.” Kitikla li hilob’aal kutan sa’ xyo’ob’tesinkil li ruchich’och’, naq chirix waqib’ kutan li kik’anjelak wi’, li Qaawa’ kihilan chirix li k’anjel re yo’ob’tesink.³ Moqon, naq kixk’utb’esi li Lajeeb’ chi Taqlahom chiru laj Moises, li Dios kixtaqla, “jultikaq aawe li hilob’aal, re xsantob’resinkil.”⁴ Moqon, kiwan li hilob’aal chi nimanb’il re taajultiko’q reheb’ laj Israel lix kolb’aleb’ chiru moosil sa’ Egipto.⁵ Ut maare nim wi’chik xwankil naq kik’eeman li hilob’aal jo’ jun sumwank re junelik, re xjultikankil rajlal naq li Qaawa’ tixsantob’resi lix tenamit. ⁶

Jo’kan ajwi’, sa’ li kutan a’in naqak’ul li loq’laj wa’ak sa’ li hilob’aal kutan re taajultiko’q qe lix tojb’al rix li maak xb’aan li Jesukristo.⁷ Ut noko’ok sa’ sumwank naq wan qach’ool chixk’ulb’al lix santil k’ab’a’ sa’ qab’een.⁸

Li Kolonel kixye naq a’an aj Eechal re li hilob’aal kutan.⁹ A’an lix kutan a’an! K’iila sut kixtaqla naq taqa’oxloq’i li hilob’aal¹⁰ malaj naq taqasantob’resi li hilob’aal kutan. Wanko sa’ sumwank naq taqab’aanu. ¹¹

Chan ru naq naqasantob’resi li hilob’aal kutan? Naq saajin chaq, xink’e reetaleb’ li komon li xe’xtz’iib’a chi tzoltzol li k’a’ru us xb’aanunkil ut li k’a’ru ink’a’ us xb’aanunkil sa’ li hilob’aal kutan. Toj moqon xintaw ru naq sa’eb’ li loq’laj hu, lin b’aanuhom ut lin ch’ool sa’ li hilob’aal kutan wan choq’ jun eetalil sa’ qayanq laa’in rik’in inChoxahil Yuwa’.¹² Rik’in xtawb’al ru a’in, ink’a’ chik na’ajman xtz’iib’ankil chi tzoltzol li us ut ink’a’ us xb’aanunkil. Naq nink’oxla mas us xb’aanunkil k’a’ruhaq sa’ li hilob’aal kutan, ninpatz’ wib’, “K’a’ru li eetalil li nawaj xk’eeb’al re li Dios?” Rik’in a’an, saqen chik ru li k’a’ru us tinb’aanu sa’ li hilob’aal kutan.

Najter chi us naq kik’eeman li tzol’leb’ chirix li hilob’aal kutan, a’ut k’eeb’il chi ak’il sa’ li kutan wanko wi’, jo’ jun raqal li ak’ sumwank li naxk’am chaq li yeechi’ink. Ab’ihomaq lix nimal xwankil li diosil aatin a’in:

“Re naq q’axal wi’chik tatruuq chixk’uulankil aawib’ chi maak’a’ aatz’ajnil xb’aan li ruchich’och’, tatxik sa’ rochochil li tijok ut taaq’axtesi laa loq’laj k’anjel chiru lin santil kutan;

“Xb’aan naq chi yaal a’in jun kutan xaqab’anb’il choq’ aawe re tathilanq chiru laa k’anjel, ut re taaq’axtesi aaloq’onihom chiru li Q’axal Taqenaq Xwankil;  ...

“Ut sa’ li kutan a’in ... chik’uub’amanq laa tzakemq chi junaj li rajom aach’ool re naq tz’aqalaq re ru lix kuyum aasa’ ... re naq numtajenaqaq xsahil aach’ool.  ...

“Ut a’ yaal jo’ nekeb’aanu li k’a’aq re ru a’in rik’in b’antioxink, rik’in xsahil lee ch’ool ut lee rilob’aal,  ... eere laa’ex lix naab’alil li ruchich’och’.”¹³

K’oxlahomaq xnimal ru li aatin a’an! Nayeechi’iman lix naab’alil li ch’och’ reheb’ li ani neke’santob’resink re li hilob’aal kutan.¹⁴ Xb’aan a’an naq laj Isaias kixye naq li hilob’aal kutan a’an“sahil kutan.”

Chan ru naru teeril naq lee b’aanuhom sa’ li hilob’aal kutan texxk’am sa’ li sahil ch’oolejil? Rochb’een xik sa’ li iglees, xk’ulb’al li loq’laj wa’ak, ut xb’aanunkil rik’in sak’ahil lee boq’b’al, k’a’ chik ru taaruuq teeb’aanu re taawanq li hilob’aal choq’ sahil kutan eere? K’a’ru li eetalil teek’e re li Qaawa’ re xk’utb’al chiru a’an naq nekera?

Li hilob’aal kutan naxk’e jun kutan nokoru wi’ chixkawresinkil li b’ak’leb’ naqeek’a chiqib’il qib’ sa’ li junkab’al. Li Dios naraj naq chiqajunil, jo’ ralal xk’ajol, toosutq’iiq rik’in a’an jo’ aj santil paab’anel, chi tz’apb’il sa’ junajil sa’eb’ li santil ochoch rik’in li qajunkab’al, li qaxe’ qatoon, ut li qalal qak’ajol.¹⁵

Naqak’e xsahil li hilob’aal kutan naq naqak’ut li evangelio chiruheb’ li qakok’al. Saqen ru li qak’anjel jo’ na’b’ej yuwa’b’ej. Li Qaawa’ kixye, “A’ yaal jo’ naq eb’ li na’b’ej yuwa’b’ej wankeb’ ralal xk’ajol sa’ Sion ... li moko neke’xk’ut ta chiruheb’ li tzol’leb’ re jalb’a-k’a’uxlej, xpaab’ankil li Kristo li Ralal li yo’yookil Dios, ut li kub’iha’ ut li maatan re li Santil Musiq’ej rik’in xk’eeb’al li uq’ej, naq waqxaqib’ chihab’ xyu’ameb’, chiwanq li maak sa’ xb’een xjolomeb’ li na’b’ej yuwa’b’ej.”¹⁶

Junjunq chihab’ chaq li Xb’eenil Awa’b’ejil xe’xch’olob’ x’aajelil ru xnumsinkil li kutan jo’ junkab’al. Xe’xtz’iib’a:

“Naqak’e xb’oqb’aleb’ li na’b’ej yuwa’b’ej naq te’xk’e x’anchalileb’ xch’ool re xtzolb’al ut xk’iresinkileb’ lix kok’al rik’in li na’leb’ re li evangelio li tixnach’ob’resiheb’ rik’in li Iglees. Li ochoch, a’an xk’ojleb’aal jun yu’am re tiikilal, ut maajun chik k’anjeleb’aal naru chixk’ulb’al xna’aj chi moko chixb’aanunkil lix k’anjel sa’ xk’eeb’al chi uxmank li k’anjel a’in, k’eeb’il xb’aan li Dios.

“Naqaye reheb’ li na’b’ej yuwa’b’ej ut reheb’ li alal k’ajolb’ej, naq te’xk’e xb’eenil xna’aj li tijok sa’ junkab’al, li q’ojyin re junkab’al, xtzolb’al ut xk’utb’al li evangelio, ut li k’a’ru us nab’aanuman sa’ junkab’al. Us ta wan chik k’a’ru naru xb’aanunkil li us ut chaab’il, ink’a’ chekanab’ naq a’an tixk’ul xna’aj li k’anjel a’in, k’eeb’il xb’aan li Dios, li ka’ajwi’ naru neke’xb’aanu chi us li na’b’ej yuwa’b’ej ut li junkab’al.”¹⁷

Naq nink’oxla li aatin a’in, nawaj raj wank wi’chik sa’ insaajil jo’ yuwa’b’ej. Anajwan eb’ li na’b’ej yuwa’b’ej maak’a’jo’ lix k’anjeleb’aaleb’ re naq sahaq li hoonal te’xnumsi sa’ junkab’al, sa’ li hilob’aal kutan jo’ ajwi’ wulaj wulaj. Wan lix na’aj li Iglees chiru li internet LDS.org, Mormon.org, wankeb’ li video re li Santil Hu, li kanal Mormon, eb’ li jalam-uuch re li Iglees, eb’ li jar paay chi hu re li Iglees jo’ li Liahona, ut mas naab’al chik. Eb’ li k’anjeleb’aal a’in neke’xtenq’aheb’ li na’b’ej yuwa’b’ej sa’ xb’aanunkil lix loq’laj k’anjeleb’ re xtzolb’aleb’ lix kok’al. Maajun chik k’anjel naq’axok re xwankil li wank choq’ na’b’ej yuwa’b’ej sa’ tiikilal!

Naq nekek’ut li evangelio, mas chik li teetzol. Jo’ka’in naq li Qaawa’ nekexxtenq’a chixtawb’al ru lix evangelio. A’an kixye:

“Nink’e eere jun taqlahom naq teek’ut li tzol’leb’ re li awa’b’ejihom cherib’il eerib’.

“Chexk’utuq chi yalb’il eeq’e  ...  re textzole’q chi tz’aqalaq chik re ru sa’ xxe’ul li na’leb’ank, sa’ li jar raqal chi na’leb’, sa’ li tzol’leb’, sa’ li chaq’rab’ re li evangelio, sa’ chixjunil li k’a’aq re ru chirix lix awa’b’ejihom li Dios.”¹⁸

Sa’ xtzolb’al chi jo’kan li evangelio, na’ok li hilob’aal kutan choq’ sahil kutan. A’in yaal, maak’a’ naxye k’a’ru xnimal li junkab’al, malaj chan ru ut b’ar wan.

Rochb’een wank rik’in lee junkab’al, naru teereek’a li sahil ch’oolej sa’ li hilob’aal rik’in xsik’b’al resilal lee xe’ eetoon. Xsik’b’aleb’ ut xtawb’aleb’ lee komon li xe’wan sa’ li ruchich’och’ xb’een wa cheru laa’ex, ut li ink’a’ xe’ru chixk’ulb’al li evangelio naq xe’wan arin, naru naxk’am chaq nimla sahil ch’oolejil.

Wilom a’in sa’ lin yu’am. Junjunq chihab’ chaq, li wixaqil xWendy xk’e xch’ool naq tixtzol chan ru xb’aanunkil li k’anjel re sik’ok xe’toonil. Sa’ xtiklajik timil xb’aanu, a’ut timil timil x’ok chixk’eeb’al reetal naq ink’a’ ch’a’aj xb’aanunkil li loq’laj k’anjel a’in. Ut k’a’jo’ naq xsaho’ sa’ xch’ool. Ink’a’ na’ajman li xik sa’ jalan chik tenamit, chi moko sa’ li ch’utleb’aal. Sa’ lee rochoch, rik’in jun ulul ch’iich’ malaj jun celular, naru xtawb’al li aamej li te’raj xk’ulb’aleb’ li k’ojob’anb’il k’anjel. Naru teek’e xsahil li hilob’aal kutan rik’in xtawb’aleb’ lee xe’ eeton ut xkolb’aleb’ chiru li musiq’ejil tz’alam!¹⁹

K’ehomaq xsahil li hilob’aal kutan rik’in k’anjelak chiru eeras eeriitz’in, ut mas wi’chik eb’ li yaj, malaj li wankeb’ sa’ junatal malaj sa’ ch’a’ajkilal.²⁰ Wi teewaklesi xch’ooleb’, texwaklesiiq ajwi’ laa’ex.

Naq laj Isaias kixye naq li hilob’aal kutan a’an “sahil kutan”, jo’kan ajwi’ kixk’ut chan ru xk’eeb’al xsahil. A’an kixye:

“Wi taasutq’isi chaq aawoq rik’in xb’aanunkil aawajom sa’ lin santil kutan, ut sahil kutan taaye re li hilob’aal, ... ut taawoxloq’i [li Qaawa], chi ink’a’ taab’aanu li k’a’ru aawe, chi moko taasik’ aasahilal, chi moko taaye aawaatin laa’at,

“Rik’in a’an taasaho’q aach’ool rik’in li Jehovah.”²¹

Re ink’a’ taasik’ “aasahilal” sa’ li hilob’aal, na’ajman naq taaram aawib’. Wan naq taa’ajmanq xkanab’ankil li k’a’ru nawulak chawu. Wi nakasik’ ru saho’k aach’ool rik’in li Jehovah, ink’a’ taakanab’ aawib’ chi wank jo’ sa’eb’ li jar kutan chik. Li k’a’ru nab’aanuman wulaj wulaj jo’ li b’atz’unk, naru nab’aanuman sa’ jalan chik kutan.

K’oxlahomaq a’in: sa’ xtojb’al li lajetqil, naqasutq’isi lix lajetq raqal li k’a’ru naqak’ul re li Qaawa’. Sa’ xsantob’resinkil li hilob’aal kutan, nak’uula jun kutan chiru li wuqub’ choq’ re a’an. Chi jo’kan, nokoru chixq’axtesinkil li tumin, jo’ ajwi’ li kutan, re li ani naxk’e li qayu’am wulaj wulaj.²²

B’ar wi’ paab’anb’il li Dios, raab’il li hilob’aal kutan; b’ar wi’ paab’anb’il li hilob’aal kutan, raab’il li Dios. Naq nak’eeman xloq’al li hilob’aal kutan, a’an sahil kutan chi yaal.

Anajwan, naq yoo chi raqe’k li ch’utub’aj-ib’ a’in, naqanaw naq yalaq ta b’ar wanko, tento toowanq choq’ aj paab’anel chiruheb’ li qajunkab’al, li qech kab’al, ut li qas qiitz’in.²³ Eb’ li tz’aqal aj paab’anel neke’xsantob’resi li hilob’aal kutan.

Ninchoy li waatin rik’in lix tz’aamahom laj Moroni naq kixchoy lix Hu laj Mormon. A’an kixtz’iib’a, “Chalqex rik’in li Kristo, ut chitz’aqloq eere eeru rik’in, ut chetz’eqtaana choq’ eere chixjunil li moko us ta; ut wi neketz’eqtaana choq’ eere chixjunil li moko us ta, ut nekera li Dios chi anchal eemetz’ew, eek’a’uxl, ut eekawilal, rik’in a’an ... santob’resinb’ilex rik’in li Kristo.”²⁴

Rik’in li rahok sa’ inch’ool, ninkanab’ a’in eerik’in jo’ lin tij, lix nawom inch’ool, ut li wosob’tesihom, sa’ lix santil k’ab’a’ li Jesukristo, amen.