Na Veiyalayalati Tawamudu

Ni da sa cakava e dua na veiyalayalati kei na Kalou, eda sa vakanadakuya na itutu ni vakasavuliga me tawamudu. Na Kalou ena sega ni vakanadakuya na Nona veiwekani vata kei ira era sa bulia na ivau vakaoqo kei Koya. Sa ka dina, ni o ira kece era sa veiyalayalati kei na Kalou era na rawata e dua na mataqali loloma kei na yalololoma digitaki. Ena vosa vaka Iperiu, na loloma ni veiyalayalati o ya e vakatokai me hesed (חֶסֶד).³

Hesed e sega na vosa Vakavalagi e rau tautauvata. O ira na vakadewataka na iVakadewa ni Tui Jemesa ni iVolatabu era a sotava na dredre ena kena vakadewataki na hesed ki na vosa Vakavalagi. Era dau digitaka wasoma na “yalololoma.” E sa donu toka ia e sega ni tukuna na ibalebale kece ni hesed. Eso tale na ivakavakadewa a soli talega, me vaka na “loloma veivueti” kei na “vinaka.” Hesed e vosa duatani ka vakamacalataka e dua na veiwekani ni veiyalayalati ka vauci rau na ilawalawa me rau veidinadinati ka yalodina vei rau vakai rau.

Na vakamau vakasilesitieli e dua na veiwekani ni veiyalayalati. E dua na tagane kei watina erau veiyalayalati kei na Kalou ka vakakina vakai rau me rau veidinadinati ka yalodina vei rau vakai rau.

Hesed e dua na mataqali loloma kei na yalololoma digitaki e vakila na Kalou ka solia vei ira era sa vakayacora e dua na veiyalayalati kei Koya. Ka da vakaraitaka ena hesed ki Vua.

iVakatakilakila

veiwatini vou e taudaku ni valetabu

iTaba mai vei Jerry L. Garns

Baleta ni Kalou e tiko Nona hesed vei ira era sa veiyalayalati kei Koya, ena lomani ira o Koya. Ena tomana tiko me cakacaka vata kei ira ka solia vei ira na madigi mera veisau. Ena vosoti ira o Koya ni ra veivutuni. Ke ra mani lako sese, ena vukei ira o Koya mera kunea na nodra sala lesu ki Vua.

Ni daru sa cakava e dua na veiyalayalati kei na Kalou, na nodaru veiwekani kei Koya sa yaco me voleka cake ni bera na veiyalayalati. Ia oqo eda sa vauci vata. Ena vuku ni noda veiyalayalati kei na Kalou, ena sega vakadua ni oca ena Nona sasaga me vukei keda, ka da na sega vakadua ni vakatikitikitaka na Nona dauvosota vakayalololoma mai vei keda. Oi keda yadua sa tiko na noda vanua digitaki ena uto ni Kalou. Sa tu Vua na inuinui cecere me baleti keda.

O ni kila na itukutuku vakairogorogo a solia na Turaga vua na Parofita o Joseph Simici. A yaco mai ena ivakatakila. A kaya na Turaga vei Josefa, “Ia sa nomudou talega na yalayala oqo, baleta dou sa vu mai vei Eparaama, ka sa vakayacori na yalayala vei Eparaama” (Vunau kei na Veiyalayalati 132:31).

Sa yaco kina, na veiyalayalati tawamudu oqo ka vakalesui mai, me tiki ni Veivakalesuimai cecere ni kosipeli ena kena taucoko. Vakasamataka mada! Na veiyalayalati ni vakamau e vakayacori ena valetabu e semati vakadodonu ki na veiyalayalati vaka-Eparaama o ya. Ena valetabu e rau na vakaveikilaitaki kina e dua na veiwatini ki na veivakalougatataki kece sara e maroroi tu me baleti ira na kawa yalodina nei Eparaama, Aisake, kei Jekope.

Me vakataki Atama, o iko kei au daru sa curuma yani na salatu ni veiyalayalati ena papitaiso. E daru sa qai curuma vakataucoko sara ena valetabu. Na veivakalougatataki ni Veiyalayalati vaka-Eparaama era dau vakatikori e valetabu savasava. Na veivakalougatataki oqo e vakatara vei keda, ni da sa tucaketale, meda “rawata na itikotiko vakaturaga, na veimatanitu, na matanitu vakatui, kei na kaukauwa, na lewa, kei na noda ‘bula vakacerecerei ka vakalagilagi ena veika kecega’ [Vunau kei na Veiyalayalati 132:19].”⁴

Ena iotioti ni ivola ni Veiyalayalati Makawa, eda wilika kina na yalayala nei Malakai ni na “vagolea ko Ilaija na lomadra na qase vei ira na gone, kei na lomadra na gone vei ira na nodra qase” (Malakai 4:6). E Isireli makawa, na idusidusi vakaoqo vei ira na qase e rawa ni okati kina o Eparaama, Aisake, kei Jekope. Na yalayala oqo e vakamatatataki ni da wilika na duidui ni tikina oqo a cavuta o Moronai vua na Parofita o Josefa Simici: “Ena tea ko koya [Ilaija] e lomadra na gone na yalayala a caka vei ira na qase, ka na gole na lomadra na gone vei ira na nodra qase” (Josefa Simici—Ai Tukutuku 1:39). O iratou na qase oqori eratou okati vakaidina kina o Eparaama, Aisake, kei Jekope. (Raica na Vunau kei na Veiyalayalati 27:9–10)

iVakatakilakila

ivakatakarakara kei Jisu Karisito

iTukutuku mai na Christ and the Rich Young Ruler [O Karisito kei na Cauravou Vutuniyau], mai vei Heinrich Hofmann.

Jisu Karisito: Na Uto ni Veiyalayalati

Na nona isoro ni veivakaduavatataki na iVakabula a rawa kina vua na Tamada me vakayacora na Nona yalayala vei ira na Luvena. Baleta ni o Jisu Karisito “na sala, kei na vu-ni-dina, kei na vu-ni-bula,” o koya gona “sa sega ni torovi Tamaqu walega e dua na tamata, ena [Vukuna] ga” (Joni 14:6). Na vakayacori ni veiyalayalati vaka-Eparaama sa mai yaco rawa ena vuku ni Veisorovaki ni noda iVakabula, na Turaga o Jisu Karisito. O Jisu Karisito na uto ni veiyalayalati vaka-Eparama.

Na Veiyalayalati Makawa e sega walega ni ivola ni ivolanikalou; e ivola talega ni itukutuku makawa. O nanuma tiko nomu wilika na nodrau vakamau o Serai kei Eparama. Baleta ni rau a sega ni vakaluveni, o Serai a soli nona vada, o Eka, me wati Eparama talega, me vaka na veidusimaki ni Turaga. O Eka a vakasucumi Isimeli.⁵ E lomani Isimeli o Eparama, ia okoya ena sega ni gone ka na dewa mai kina na veiyalayalati. (Raica Nai Vakatekivu 11:29–30; 16:1, 3, 11; Vunau kei na Veiyalayalati 132:34.)

Ena veivakalougatataki mai vua na Kalou, ka isau ni vakabauta nei Serai,⁶ a kunekune o koya ni sa qase sara me rawa ni dewa mai kina vua na luvena ko Aisake, na veiyalayalati (raica Nai Vakatekivu 17:19). E a sucu e loma ni veiyalayalati.

Sa solia na Kalou vei Serai kei Eparama na yaca vou—Sera kei Eparaama (raica Nai Vakatekivu 17:5, 15). Na soli ni veiyaca vou oqori e vakatakilakilataka na itekivu ni dua na bula vou kei na dua na icavacava vou ni matavuvale oqo.

E lomani rau ruarua o Isimeli kei Aisake o Eparaama. A tukuna na Kalou vei Eparaama ni na vakalevutaki Isimeli vakalevu sara ka na dua na matanitu levu (raica Nai Vakatekivu 17:20). Ena gauna vata oqori, a vakamatatataka kina na Kalou ni veiyalayalati tawamudu ena vakataudeitaki vei Aisake (raica Nai Vakatekivu 17:19).

O ira kece era ciqoma na kosipeli era yaco me tiki ni kawa i Eparaama. Eda wilika ena Kalatia:

“Ni sai Karisito dou sa vakasulumi kemudou kina, oi kemudou yadua sa papitaisotaki vei Karisito.

“… Dou sa duabau koi kemudou kecega ena vuku i Karisito Jisu.

“Ia kevaka dou sa nei Karisito, dou sa qai kawa i Eparama, kei nai taukei me vaka na vosa ni yalayala.” (Kalatia 3:27—29).

O koya gona, e rawa ni da vakaivotavota ena veiyalayalati ena sucu se ena veisusu.

iVakatakilakila

era soqoni na tamata ena soqoni ni papitaiso

A sucu o Jekope na luvei Aisake kei Repeka ena loma ni veiyalayalati. Me kena ikuri, a digitaka o koya me curu ena nona lewa vakai koya. Me vaka o ni kila, a veisau na yaca i Jekope me o Isireli (raica Nai Vakatekivu 32:28), e kena ibalebale “me gumatua tikoga na Kalou” se “e dua sa gumatua vata kei na Kalou.”⁷

Ena Lako Yani eda wilika ni “A sa nanuma na Kalou na nona vosa ni yalayala vei Eparaama, vei Aisake, kei Jekope” (Na Lako Yani 2:24). A tukuna na Kalou vei ira na luvei Isireli, “Ia oqo kevaka dou na vakarorogo vakaidina ki na domoqu, ka vakabauta na noqu vosa ni yalayala, dou na noqu iyau talei” (Lako Yani 19:5).

Na malanivosa “iyau talei” a vakadewataki mai na vosa vaka-Iperiu na segullah, e kena ibalebale e dua nai yau taukeni saulevu—na “iyau talei.”⁸

Na ivola ni Nai Vakarua e tukuna tale na bibi ni veiyalayalati. Era a kila tu na iApositolo ni Veiyalayalati Vou na veiyalayalati oqo. Ni vakabula oti o Pita e dua na tamata wamalai ena ikabakaba ki na valetabu, a vakavulici ira na tu voleka me baleti Jisu. A kaya o Pita, “A Kalou i Eparaama, kei Aisake, kei Jekope, a nodra Kalou na noda qase, sa vakarokorokotaka na Luvena ko Jisu” (Cakacaka 3:13).

A tinia o Pita na nona itukutuku ni tukuna vei ira na vakarorogo, “Oi kemudou na luvedra na parofita, kei na vosa ni veiyalayalati ka cakava na Kalou vei ira na noda qase, ni sa kaya vei Eparaama, ena kalougata na veimataqali kecega e vuravura ena vuku ni nomu kawa” (Cakacaka 3:25). A vakamatatataka vei ira o Pita ni tiki ni ilesilesi i Karisito oya me mai vakayacora na veiyalayalati ni Kalou.

A solia na Turaga e dua nai vunau vata oqo vei ira na tamata mai Amerika makawa. E kea, a tukuna kina na Karisito sa tucaketale vei ira na tamata se o cei dina o ira. A kaya:

“Ka raica, ko ni sa nodra kawa na parofita; ka ko ni sa mataqali i Isireli; ko ni sa tamata ni veiyalayalati ka cakava ko Tamada vei ira na nomuni qase, ni a kaya vei Eparaama: Ena vuku ni nomu kawa ena kalougata kina na veimataqali kecega e vuravura.

“Sa vakaturi au cake ko Tamada ka talai au e liu vei kemuni me’u vakalougatataki kemuni, ena noqu vagolei kemuni tani mai na [nomuni] caka ca; ena vuku ni ko ni sa gone ni veiyalayalati.”(3 Nifai 20:25–26).

O raica beka na bibi ni ka oqo? O ira era maroroya na nodra veiyalayalati kei na Kalou era na yaco me dua na itabatamata dau vorata na ivalavala ca! O ira era maroroya na nodra veiyalayalati era na vakaukauwataki me ra vorata na veivakayarayarataki ni vuravura.

iVakatakilakila

tagane e vakaivotavota tiko ena sakaramede.

Sa vakarota na Turaga meda vakatetea na kosipeli ka wasea na veiyalayalati. Oqori na vuna era tu kina na noda daukaulotu. E gadreva o Koya vei ira yadua na Luvena me nodra na madigi me ra digitaka na kosipeli ni iVakabula ka lakova na salatu ni veiyalayalati. E vinakata na Kalou me semata na tamata kecega ki na veiyalayalati a cakava taumada vata kei Eparaama.

O koya gona, na cakacaka ni kaulotu sa dua na tiki bibi ni nodra vakasoqoni vata na Isireli. Na vakasoqoni vata oya e cakacaka bibi duadua ka yaco tiko e vuravura nikua. E sega tale ni dua na ka e vakatauvatani kei na kena vakaitamera. E sega tale ni dua na ka e vakatauvatani kaya na kena bibi. Ira na daukaulotu ni Turaga—ira Nona tisaipeli—era sa vakaitavi ena bolebole levu duadua, na inaki cecere duadua, na cakacaka levu duadua e vuravura nikua.

Ia e tiko e dua e levu cake—levu sara. E tiko e dua na gagadre levu me wasei na kosipeli vei ira na tamata ena tai kadua ni ilati. E vinakata na Kalou na tamata kecega, ena yasa ruarua ni ilati, me marautaka na veivakalougatataki ni Nona veiyalayalati. Sa dola tu na salatu ni veiyalayalati vei keda kece. Keimami sa vakamasuti kemuni kece mo ni lakova na salatu o ya vata kei keimami. E sega tale ni dua na cakacaka era okati kina na tamata kecega. “O koya eda sa rawa ni raica kina ni sa yalololoma na Turaga vei ira kece sa masuta na yacana tabu ena yalodra dina”(Ilamani 3:27).

Baleta ni sa vakalesui mai na Matabete i Melikiseteki, o ira na yalewa kei na tagane daumaroroya na veiyalayalati era sa rawata “na veivakalougatataki kece sara vakayalo” ni kosipeli (Vunau kei na Veiyalayalati 107:18; vakaikuritaki).

Ena vakatabui ni Valetabu e Kirtland ena 1836, ena veidusimaki ni Turaga, a rairai mai o Ilaija. Nona inaki? “Me vagolei … ira na gone vei ira na qase” (Vunau kei na Veiyalayalati 110:15). A rairai talega mai o Ilaisa. Nona inaki? Me mai solia vei Josefa Simici kei Oliva Kaudari “na itabagauna vakosipeli i Eparaama, ka tukuni kina ni ena vukuda kei ira na noda kawa ena vakalougatataki kina na veitabatamata kecega ena qai taravi keda mai” (Vunau kei na Veiyalayalati 110:12). O koya gona, a vakatikora kina na iVakavuvuli vei Josefa Simici kei Oliva Kaudari na lewa ni matabete kei na dodonu me vakadewataki kina na veivakalougatataki duatani ni veiyalayalati vaka-Eparaama vei ira tale eso.⁹

Ena Lotu, eda caka veiyalayalati kei na Kalou vakayadudua se vakailawalawa. Me vaka ga ni rau wasea na vakawati kei na matavuvale e dua nai vau duatani ni duavata ka buli kina e dua na mataqali veilomani totoka, sa vakakina na veiwekani vou ka buli ni da vauci keda ena veiyalayalati ki lagi vua na noda Kalou!

Oqo beka na ibalebale ni ka e tukuna o Nifai ni Kalou “sa lomani ira era sa ciqomi Koya me nodra Kalou” (1 Nifai 17:40). Oqo sara ga na vuna, sa vakarautaki tu kina edua na mataqali loloma cecere kei na loloma—se hesed—vei ira kece era curuma na isema veivauci ka veivolekati oqo kei na Kalou me tiki ni veiyalayalati, io “ka yacova na itabatamata e udolu” (Nai Vakarua 7:9).

Na caka veiyalayalati kei na Kalou e veisautaka na noda veiwekani vata kei Koya me tawamudu. E vakalougatataki keda ena dua tale na ivakarau toro cake ni loloma kei na loloma veivueti.¹⁰ Ena vakayaco ka vei keda kei na sala ena vukei keda kina na Kalou meda yacova na ituvaki e rawa ni da yacova. Sa yalataki tu vei keda, ni sa rawa talega meda Nona “iyau talei” (Same 135:4).

O ira era caka veiyalayalati tabu ka maroroya sa yalataki vei ira na bula tawamudu kei na vakacerecerei, “na isolisoli uasivi duadua vei ira na isolisoli ni Kalou” (Vunau kei na Veiyalayalati 14:7). O Jisu Karisito sa kena ivakadei ena veiyalayalati oqori (raica na Iperiu 7:22; 8:6). O ira na daumaroroya na veiyalayalati ka ra lomana na Kalou ka vakatara Vua me gumatua ena veika kece tale ena nodra bula era vakayacori Koya me dauniveivakayarayarataki kaukauwa duadua ki na nodra bula.

Ena noda gauna oqo eda sa kalougata meda ciqoma na veivakalougatataki vakapeteriaki ka vulica na keda isema vei ira na peteriaki ni gauna makawa. Na veivakalougatataki oqori e solia e dua na kila lailai me baleta na veika e tu mai liu.

iVakatakilakila

veivosaki tiko o Jisu kei Pita

Lovest Thou Me More Than These?[Ko Sa Lomani Au Vakalevu Ka Vakalailai O Ira Oqo?] mai vei David Lindsley

Na inaki ni noda kacivi meda Isireli ni veiyalayalati sai koya meda vakadeitaka me ra vakila na lewe ni Lotu yadua na reki kei na galala e salavata kei na caka veiyalayalati kei na Kalou. Sai koya e dua na kaci me vakauqeti ira na turaga kei na marama, gone tagane kei na gone yalewa, dau maroroi-veiyalayalati, me ra wasea na kosipeli vei ira era tiko ena yalava ni nodra veivakayarayarataki. E dua talega na kaci meda tokoni ira ka vakayaloqaqataki ira na noda daukaulotu, era sa talai yani ena ivakaro mera veipapitaisotaki ka veivuke me vakasoqoni o Isireli, me da duabau ga meda nona tamata na Kalou, ka noda Kalou o Koya (raica na Vunau kei na Veiyalayalati 42:9).

Na tagane kei na yalewa yadua era vakaitavi ena cakacaka vakalotu ni matabete ka ra cakava ka maroroya na veiyalayalati kei na Kalou sa vakarautaki vakadodonu tu vei ira na kaukauwa ni Kalou. Eda taura vei keda yadudua na yaca ni Turaga. Eda sa taura talega na Yacana vei keda me vaka dua na matatamata. Na noda dau taleitaka vakalevu na vakayagataka na yaca dodonu Ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai e dua na sala bibi eda taura kina vei keda na Yacana me vaka e dua na matatamata. E dina sara, na ivalavala vinaka kece ni Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai kei ira na lewena e sa dua na ivakaraitaki ni nona hesedna Kalou.

Na cava na vuna a veiseyaki kina o Isireli? Baleta ni ra sa voroka na tamata na ivunau ka vakaviriki ira na parofita ena vatu. A sauma e dua na Tama dauloloma ka yalorarawa ena Nona vakasevi Isireli yani ki na veivanua vakayawa.¹¹

Ia, a vakasevi ira ena dua na yalayala ni na vakasoqoni tale o Isireli ki na Nona lomanibai ena dua na siga.

A soli ki na yavusa i Juta na itavi me vakarautaka na vuravura ki na imatai ni nona lako mai na Turaga. Mai na yavusa oya, sa kacivi kina ko Meri me tinana na Luve ni Kalou.

Na yavusa i Josefa, mai veirau na luvedrau kei Asenaca, o Ifereimi kei Manasa (raica Nai Vakatekivu 41:50–52; 46:20), a soli kina na itavi me veiliutaki ena vakasoqoni vata nei Isireli, me vakarautaka na vuravura ki na iKarua ni Nona Lako Mai na Turaga.

Ena dua na veimaliwai vaka hesed tawayalani vakaoqori, sa ka kilikili ga vua na Kalou me vakasoqoni Isireli. O Koya e Tamada Vakalomalagi. E vinakati ira yadua na Luvena—ena yasa ruarua ni ilati—me ra rogoca na itukutuku ni kosipeli vakalesui mai i Jisu Karisito.

Na salatu ni veiyalayalati e salatu ni loloma—na hesedvakasakiti o ya, sai koya na yalololoma ni veikauwaitaki kei na veinanumi vakaikeda. Na vakilai ni loloma o ya e veisereki ka veilaveti. Na reki cecere duadua o na sotava sai koya na nomu vakasinaiti ena loloma vua na Kalou kei ira kece na Luvena.

Na lomana vakalevu cake na Kalou mai vua e dua tale se dua tale na ka sai koya na ituvaki e kauta mai na sautu dina, vakacegu, nuidei, kei na reki .

Na salatu ni veiyalayalati e sa baleta taucoko na noda veiwekani kei na Kalou—na noda veiwekani vaka hesed kei Koya. Ni da sa veiyalayalati kei na Kalou, eda sa caka veiyalayalati tiko kei Koya e dua ena dau maroroya tiko ga na Nona vosa. O Koya ena cakava na ka kecega e rawata, ka sega ni vakalatilati ki na noda galala ni digidigi, me vukei keda me da maroroya na noda veiyalayalati.

E tekivu ka cava na iVola i Momani ena kena cavuti tiko na veiyalayalati tawamudu oqo. Mai na kena draunipepa ni ulutaga ki na iotioti ni ivakadinadina i Momani kei Moronai, sa dau cavuta tiko na iVola i Momani na veiyalayalati (raica na Momani 5:20; 9:37). “Na tadu mai ni iVola i Momani sa ivakatakilakila ki vuravura taucoko ni sa tekivutaka na Turaga na nona vakasoqoni ira na Isireli ka vakayacora kina na veiyalayalati a cakava vei Eparaama, Aisake, kei Jekope.”¹²

Kemuni na taciqu kei na ganequ lomani, eda sa kacivi ena gauna bibi oqo ena itukutuku ni gauna kei vuravura me vakavulica na vuravura me baleta na totoka kei na mana ni veiyalayalati tawamudu. Na Tamada Vakalomalagi e nuitaki keda vakatabakidua meda cakava na cakacaka cecere oqo.