Om Sai Ngeni Neniomw mi Amwarar

Seni Presiten Dieter F. Uchtdorf

Oruan Chon Aninis non ewe Aewin Presetensi


 
Ren om aea ewe map seni Semom mi tong fan itan om sai, epwe emwenuk ngeni neni mi pin me kopwe fefeita ngeni an Kot kokkot fan itom.

Sia men feioch non ei nekunionun ne nom fan mesan Preseten Thomas S. Monson, nouch we soufos me achengicheng. Presten, sia iotek fan itom fansoun meinisin.

Fefinei kewe mi achengicheng, kinisou ren ekkewe kon me kapas. Meinisin mi fokkun murino me ra fich ren ei fansounen Easter, ewe fansoun sia pwapwaiti non ei wik.

Ua fokkun pwapwa pwe ua tufichin nom ren ami kewe fopun mi achengicheng, pwan tori inemi me noumi kewe souemwen mi murino. Ren ngunumi mi saram me ami kewe amenimen ra chok afisi meinisin repwe pwapwa. Ennet ewe Samon mi chok ekiekikemi

Ngang ua marrita me Zwickau, non ewe fonuen nom East Germany. Ai we uwa ier engon me ew, semei we a kuna chommong esit pokitan an ekieik usun government a sokoseni ekkewe aramas non neniem. Semei we me inei we ra mefi pun am ei famini epwe fokkun tumunoch ika am aua su ngeni West Germany. Afen kefinita ewe tumunochun kokot pwe epwe sokofesen am kunokun sai, pwan sokofesen anen am sai ngeni Notou, aupwe pwan nikitano pisekim meinisin.

Pokiten semei we a nom non watte osukosuk, i a akkom ne sai ngeni Berlin. Pwi kewe watte ra no ngeni ennefen, iwe ra pwisin no won aner ngeni notou. Fefinei we—io a taitap ierin ussun ami oua nomw ikkei ikenai—fengen me Helga Fassmann, noun we sense me Mwichen Fopun, me ekkoch ra fiti efoch train mi sanong West Germany. Ra moni emon chon amas epwe wisen suki ewe asam ngenir, mwirin ewe train a sanong nenien West Germany, Ra mwetetiw nge ewe train mi chok sa. Ua men ingeiti fefinei we faniten an tipepochokun.

Ngang ewe saigonon semirit non am famini, iwe inei we a finata pw aupwene chok fetan ngeni ewe chuuk ewe a aimuuni ekkewe ruu fonu. Ngang mi chemeni an inei we a uwou anem mongo ussun nge aupwe no kunou neman ika no kukunou won chuuk.

Am aua fiti ewe train, ukukkun taman am tongeni, iwe aua fetan non chommong awa, a fokkun akarap ngeni keiangen West Germany. A wor chommong chon mammasa anen keiangen ewe fonu, nge mi wor noum map pwe aupwe sinei kunok me ian epwe fokkun tumunoch am upwe sai ngeni. Ngang mi mefi an inei we tipemwaramwar. Inei we a fokkun nenefetan katonochu ika me wor chon tapwei kem. Iteiten fansoun an inei we fetan pechen me pwosukun a fokkun mefi pekus. Uwa anisi me eki an we pwotou mi chou mi uren mongo, taropwe mi auchea, me sasingin famini nupwen aua pwereta won ewe chuuk mi fokkun chuukuchukuta. Inei we a fokkun ekieki, pun aua fen nu seni keiangen ewe fonu. A fokkun mefi ngaseno, iwe aua mommot me aua poputa ne mongo anem kewe mongon neonowas. Akkaewin non na ran, inei we a fokkun mecheres ne ngaseta.

Iwe non chok ena otun aua esinna ewe esisinen keiangen ewe fonu. Nge mi chok fokkun touaueno. Am mi chok mongon neonomwas nge am mi chok nom non ewe epek mi mwan. Am mi chok nom non East Germany!

Chon mamasan ewe keiangen fonu ra tongeni sato!

Inei we a atepwanepwan ne ionfengeni anem mongo iwe aua sata nepekin ewe chuuk ren unusan am tufich. Ause pwan mochen kouno tori aua wesen sinei pwe am mi fen tori ewe epekin keiangen ewe fonu.

Ina mo emon me emon chon am famini aua sai non sokkopaten an me aua pwan kuna chommong sokkopaten osukosuk, nge am meinisin aua tori ewe nenien kinamwe. Aua chufengen sefan non am famini. Eu ran mi fokkun apwapwa.

Porausen Sai

Ekkei mettoch ua keran erenikemi a eu porausen eu sai mi auchea me rei. Iei ua tongeni chechemeni masouan manauei me esinna chommongun ekkei sokkun “Sai” non manauei. Esap pwe non meinisin upwe tota won ekkewe chuuk are pwan tonong non pwan eu fonu; napengenir a masou ai upwe pworacho osukosuk pwan ai upwe mamarita non pekin ngun. Nge, ir meinisin sai. Ngang mi nuku pwe manauen emom me emom a eu achufengenin parousen chommong “sai non manauach.”

Ai nuku oua fen sinei pwe iteiten oreni won fonufan ra uren tutunapen sai. Awewe chok, naman oupwe fen sinei porausen an Dorothy ewe sai me noun we emon konak Toto, non Ewe Wizard of Oz. Eu tornado a ekieta Dorothy me Toto me uweireno non ewe fonu Oz. Iwe, Dorothy a kuna efoch anen fau mi on a essisinata an epwe sai ngeni nenian.

Nge iwe a pwan wor an Charles Dickens tutunapen Ebenezer Scrooge, an we sai ese uwei i seni eu fonu ngeni pwan eu fonu nge fen seni eu fansoun ngeni pwan eu fansoun. A chok eu sai non pwisin netipan, a anisi i an epwe weweiti pwata a ina usun manauan pwan met epwe fis ika a soposopono non an kiringaw me an menimeningaw.1

Eu nein ekkewe puken parousen sai mi nap non China a iteni Journey to the West. A mak won ewe ier engoru nimepuku, a mak parousen emon chon namanam, fiti fengen me fomon chienan kewe non an sai ngeni saramen pekin ngun.

Iwe a pwan wor Bilbo Baggins, ewe emon hobbit mi kukun, epwe fen chok mochen nonnom non imwan me unumi soup. Nge mwirin an emon fichifich asaman imwan we, a mochen sinei usun ekkewe mettoch ese mo kuna iwe a fiti emon sou rong me fiteemon sokonei non ar sai mi afeiengaw nge mi pwan auchea. 2

Eu Poraus Faniten Meinisin

Sia tongei ekkei tutunapen sai pun sia tongeni pwisin kuna kich ren ekkewe chon sai? Ar kewe fofforoch pwan ar kewe kuf ra tongeni emweni kich non manauach. Ewe kacheto sia keran katon a pwarata eu tutunapen sai mi murino. Meni ekkei tutunap pwan achema ngeni kich usun eu tutunap kich meinisin sipwe sinei—eu tutunapen sai a fokkun watte wisach non.

Ei tutunap a poputa me nom, watte fansoun me mwen ewe fonufan a poputan ne kun, watte fansoun mwen ewe akkar a poputan ne epwichi patapaten fan nang, pwan watte fansoun mwen man watte me kukkun ra tonong fonufan. Nepoputan a tutunap, oua nonom non eu neni mi touau, o ningoch.

Ese watte ach sinei usun manauach mwen ach uputiw, nge sia sinei ekkoch. Semach won Nang a pwarata ngeni kich I io, kich io, pwan met sia tufichin winiti.

Non ewe akkaewin manau, ka wesewesen sinei pwe Kot mi manau pun ka pwisin kuna me rongorong. Ka fen sinei Jises Kraist, ewe epwe winiti ewe Namen Kot. A wor om nuku non I. Iwe ka sinei popun manauom esap pwonueta ika ka chok nonnom non neniom mwen om uputiw. Ina mo ukukkun om tongei ena neni, ka sinei pwe ka mochen me mi pwan namwot kopwe poputa om sai. Kopwe tou seni poun Semom we, feino non ewe epetin achechem, angei inisin futuk, kaeo me kuna mettoch pwe repwe anisuk ne winiti usun Semach won Nang pwan niwinsefanita ren.

Non ena neni mi pin, nein ekkewe ka sisinei me tongei, ewe kapas eis a nom non ekiekum me netipom epwe fen “Upwe niwinsefan ngeni nang?”

Mi wor chommong mettoch kese tongeni pwisin nemeni. Manau epwe weires fan ekkoch, ewe an epwe pwan uren rikirik: semwen, neitipeta, feingaw, osukosuk.

Ren om kese tongeni chechemeni manauom me akkom—kese tongeni chechemeni pwe ka fen nom ren Semom non Nang—kopwe chuen esinna mongungun nein akkurangen fonufan?

Ewe sai a nom mwom a kon nangatatam me tipemwaramwar—mi uren feingaw.

Esap mecheres, nge ka sinei pwe niwinin epwe fich ngeni ukukkun om achocho.

Iwe, ina ka uta nepoputan om sai ese much, ka katon ren pwapwa me epinukunuk—iwe, ai nuku, fiti fengen ren nioukus me aurek.

Nesoponon, ka sinei Kot epwe kapungoch—pwe An kirokiroch epwe okufu meinisin. Ka fiti ekewe mwichenapen nang ka pwan sinei pwe noum chon amanau epwe awora eu an pwe kopwe nimenimoch seni om kewe tipis me ngaseno seni manon inis. A wor om nuku pwe nesoponon kopwe pwapwa me puchor ren ekkewe chon nang me mwareiti Itan mi pin.

Iwe, ka ngaseta …

Ka pwan ipweipeno mwom …

Iwe ka nom ikkei!

Emon me emon ami oua fen poputa ami sai mi amwarar ngeni neniom non nang!

Om Map

Iwe ren om ka fen nom won fonufan, epwe fen och ika ka pwisin kapas eis ngonuk met parousen om sai. Mi pung ewe an ke fetan won? En mi winiti ewe emon Kot a mochen kopwe winiti? En mi finata ekkewe mettoch repwe anisuk pwe kopwe niwinsefanita ren Semom won Nang?

Ese tinukeno non ei sai pwe kopwe chok fein feten non om kese sinei. A mochen kopwe niwinsefan Ren. A ngonuk inom me semom ra tongeok me chon emweni ewe Mwichefen, fiti echo map a awewe ngonuk usun ewe an a pwan esinei ngonuk usun ekkewe mettoch mi afeiengaw; ewe map a pwar ngonuk ia kopwe kuna me ia pwapwa me kinamwe epwe pwan anisuk ne niwin ngeni neniom.

Iwe iei, ia kopwe kuna me iaei map?

  1. Non ekkewe pukfel
  2. Non kapasen soufos me aposel.
  3. Me seni kapasen pwarata seni ewe Ngun mi Fel.

Ei map ewe kapas allimen Jises Kraist, ewe poraus allimme ewe an mi apwapwa an emon chon angangen Kraist. A chok ekkewe annuk me nenien appiru a eto seni nouch Chon Peni kich me Sense, a sinei ewe an pokiten I ewe an. 3

Iwe, ren a wor om map esap fen wor ochun ngonuk ika kese statini—chinon chok ka aea ne awena fetanin manauom. Uwa etiwa kemi pwe oupwe aucheani ami statini me anganga kapasen Kot. Suki netipemi ngeni Ewe Ngun mi Fel pwe Epwe emwenuk non om sai non manauom.

Om we map a uren kapas repwe apochokunok me emwenuk seni Semom won Nang me Noun we Jises Kraist. Ikenei uwa mochen aparousa ngenikemi unungat mettoch repwe anisikemi non ami sai.

Ewe aewin poraus: Sisap nioukus, pun ewe Samon a nom rech, me epwe uta rech. 4

Kese akanemon non om sai. Semom won Nang a sineok. Ina mo ika ese pwan wor emon a ausening ngonuk, i mi chok ausening ngonuk. Nupwen ka pwapwa non om tupwen, A pwan fituk non om pwapwa. Nupwen ka chou ren osukosuk, A fituk non om riaffou.

An Semach won Nang afanniuk ese anongonong won ukukkun om piskekisek are om nieoch, om pochokun are om tipachem. An nenengonuk a sokono seni ewe fonufan; A kunok non ennetin napanapom. A nenengeni netipom.5 Iwe a tongeok6 pokiten en Noun.

Fefinei mi achengicheng, ennetin kutta I, iwe oupwe kuna I. 7

Uwa pwon ngonuk, kese akanemon.

Iwe, kopwe kakaton ekkewe aramas ra pwenniuk. Ekkoch me neir noum chon emwen, chienom kewe are chon om famini. Ekkoch kese mo fen kuna. Ina mo, aramas meinisin ka kuna—non ei mwich are pwan eu neni, ikanei are pwan eu fansoun—mi anneasosich non ewe manau mwen uputiw. Meni ewe emon kese kan afanni a chok mommot nepekum a emon ekkewe mi nap ka fen tongei non ewe nenien ngun. En mi pwan tuffich en pwisin emon ekkana mi nap!

Eu mettoch mi wesen pung: aramas meinisin ka kuna—ese nifinifin ika ir chon ia, ar namanam, ar kewe ekiek non government, napanaper are nikinkir—ir chon om famini. Ewe fopun ka nenengeni taitup chok Sememi won Nang, a pwan tou seni fan Mesan usun chok en, pwapwa ren an epwe eto won fonufan pwe epwe niwinsefan Ren eu ran.

Nge mi tuffich, pwe epwe mefi pwe mi chok akanemon, usun chok en fan ekkoch. Pwan fan ekkoch a monukuno popun an we sai. Kese mochen kopwe achema ngeni, ren om kapas me foffor, pwe ese akanemon. Sia nom pwe sipwe aninis fengen.

Manauach mi weires, a pwan tongeni angutu netipach tori ekkoch ra wesen touaueno. Ekkoch ra uren song. Ekkoch ra esitta ekkewe ra nuku non ewe Kot mi tong. Nge ekkieki usun ei: ina mo ika rese chechemeni, non eu fansoun ra fen pwan mochen niwin ngeni Semer non Nang.

Esap wisom pwe kopwe siwini manauen emon. Ina wisen ewe Ngun mi Fel. Wisom pwe kopwe aporausa ngeni usun om nuku nge kosap nioukus. Kopwe chiechioch ngeni meinisin, nge kosap siwini om kewe fofforoch. Uta non om nuku. Uta wenechar, pun en emon noun Kot kewe nengin, Iwe A uta reom!

Ewe oruan poraus: “Oupwe tong fengen, usun chok ua tongei kemi.” 8

Kese mo fen anchangei ika a ifa usun ach fos nupwen sia nom ren Kot? Ai pwisin nuku pwe a fosun Germany, nge ai nuku esor emon a wesen sinei. Nge ngang mi chok sinei pwe non ewe manau mwen uputiw, sia fen kaeo seni ewe Semenapen ngunuch, eu sokkun fos—a tongeni pworacho meinisin epettin memmef, inis me ngun.

Ena sokkun fos a chok ewe ennetin tongen Jises Kraist.

Ei sokkun fos a pochokun seni meinisin.

Ewe tongen Kraist esap eu tong mi mwaken. Esap chok echo taropwe usun tong. Esap ewe sokkun tong sia rongorong non ekkewe kon are sia kuna non ekkewe kachito.

Ei sokkun tong a tongeni efisi siwin non manauach. A tongeni pworacho oput, me awesi nonowo. A tongeni awesano ach song are memmefan ningeringir. A tongeni fori manaman.

Sia angei akkaewin ach kewe nesen9 non ei fosun tong fan mesan Kot, iwe iei won fonufan a wor ach tuffich ne anganga pwe sipwe sineiochu. Ka tongeni sinei ika ka fen kaeo ei fosun tong ren om kopwe katon met a amwokutu ekiekum me fofforum.

Nupwen om ekiek a chok nom won met kopwe angei, om ekiek epwe maicha. Esap ina ewe sokkun fos kopwe kaeo.

Nge nupwen ekiekum a chok nom won om kopwe angang ngeni Kot pwan anisi aramas—nupwen ka wesewesen mochen efeiochu me ekieta aramas meinisin—ina otun ewe pochokunen ewe ennetin tongen Kraist a tongeni angang non netipom. Ina ewe fos kopwe kaeo.

Ren om kopwe sineiochu ei sokkun fos pwan aea non om angang ren aramas, repwe esinna och mettoch reom epwe pwan anisir pwe repwe mochen kutta sefani ewe an mi ennet ngeni nenier non nang. Pun ennetin ewe fosun tong a pwan chok pwisin ar fos.

Ei pochokun a eu sokkun fos a tongeni tori ngunuch. A eu fosun awewe, fosun aninis, fosun apochokun, pwapwa me echipa.

Kaeo om kopwe aea ewe fosun tongen Kraist.

Pwan ewe aunungatan poraus: Sipwe uren pwapwa.” 10

Fan ekkoch sia atepwanenpwan ren ach sai, ika met? Ika a chok 12 ierum mi tuffich pwe kopwe fen mochen epwe 14 ierum. Ika a fen 14 ierum kopwe fen mochen epwe 18 ierum. Pwan ika a fen 18 ierum kopwe mochen kopwe pwan etiw ngeni 12 sefan pwan poputa sefan.

Epwe chok wor mettoch kopwe tongeni ngunungun usun—usun mettoch rese kan pung. Ka tongeni chok netipengaw, akanemon, me osukosuk, non om kewe ran. Nge esap ina ewe sai ke apinukunuk ren, pwan esap ewe sai Semach won Nang a ngonuk kopwe fori. Chechemeni, pwe en emon noun Kot!

Ren om sinei ekkei mettoch, ua tingor ngeni kemi oupwe fetan non pochokun me pwapwa. Ewer, ewe an mi terefofo mi pwan afeiangau. Nge kosap nenengeni ekkan mettoch mi ngau. Kutta ewe pwapwa Semom won Nang a fen ammonata fan itom non om sai. Pwapwa ina met sipwe sai ngeni nge fen pwan ina ewe an.Kinamwe non ei fonufan me manau ese much non manua epwe eto ina met a aani pwon.11Ina pwata a annuku ngeni kich ach sipwe “epinukunuk”.

Ren om aea ewe map seni Semom mi tong fan itan om sai, epwe emwenuk ngeni neni mi pin me kopwe fefeita ngeni an Kot kokkot fan itom. Kopwe marrita ngeni om winiti ewe emon noun Kot nengin ka fen pwisin mochen.

Fefinei kewe mi achegnicheng, fopunun ewe Mwichefen mi achengicheng, ngang emon Aposelen ewe Samon ua ngenikemi eu efeioch pwe ami oupwe tongeni kuna ewe an non ami sai ngeni neniemi pwe oupwe pwan apochokuna chienemi kewe chon sai. Ai pwon ngenikemi me ai iotek ren ami oupwe apwonueta ami kewe pwon me annukun ewe Kapas Allim an Jises Kraist, Sememi epwe chok souni kemi nesoponon ami sai. Epwe farapachekemi, iwe oupwe wesen sinei pwe oua tori neniemi. Non itan Jises Kraist, amen.

Pwano Popunen

    Esinesin

  1.  

    1. NengeniCharles Dickens, A Christmas Carol.

  2.  

    2. Nengeni J. R. R. Tolkien, The Hobbit.

  3.  

    3. Nengeni John 14:6.

  4.  

    4. Nengeni Doctrine and Covenants 68:6; nengeni pwan Isaiah 41:10; John 14:18.

  5.  

    5. Nengeni 1 Samuel 16:7.

  6.  

    6. Nengeni 1 Peter 5:6–7.

  7.  

    7. Nengeni Jeremiah 29:13.

  8.  

    8. John 15:12; nengeni pwan John 13:34; Moronai 7:45–48.

  9.  

    9. Nengeni Doctrine and Covenants 138:56.

  10.  

    10. Nengeni Doctrine and Covenants 78:18; Nengeni pwan John 16:33; 3 Nephi 1:13.

  11.  

    11. Nengeni Doctrine and Covenants 59:23.