“Nanuma Tu: Lomaqu Noqu iGu”

Au vulica e dua na lesoni bibi ena vica na macawa sa oti, mai vua e dua na iSakisaki ka vosa ena itabagone ni neitou tabanalevu. E tara na yaloqu na nona veivakavulici ena yalodei ka vakadinadinataki Jisu Karisito. A tinia nona itukutuku ena vosa oqo: “Niu vakadeitaka me uto ni noqu bula o Jisu Karisito, e toso vinaka cake noquveisiga, au lomani ira vakalevu cake na noqu daulomani, kau vakasinaiti ena reki.”

Au a vakadikeva vakayawa toka mai na goneyalewa oqo ena vica na vula sa oti. E dau kidavaki ira kece na tamata ena iserau ni matana kei na matadredredre. Au raica na nona dau rekitaka na nodra rawa ka na itabagone tale eso. Walega oqo erau tukuna vei au e rua na Leba nona vakatulewa na goneyalewa oqo me vakasuka lesu tale nona tikite ni yaloyalo ena nona sa qai kila ni na sega kina na “ivalavala dodonu ka totoka.”¹ E dau loloma, yalovinaka, ka talairawarawa. E lako mai ena dua na vuvale itubutubu dua, ka sega kina ni yali na veibolebole ena nona bula, kau dau lomatarotarotaka na nona rawata vakacava me dau marau, ka yalololoma tiko ga. Ena nona vakadinadinataka na goneyalewa oqo, “e uto ni noqu bula o Jisu Karisito,” sa saumi noqu taro.

“Keimami vakabauta ni sa kilikili meda yalododonu, yalodina, talairawarawa, lomasoli, ivalavala savasava, ka da caka vinaka vei ira na tamata kece ga.” Na ituvaki Vakarisito totoka oqo, e kunei ena ika tinikatolu ni yavu ni vakabauta, ena vakavakarautaki keda me baleta na veivakalougatataki ni valetabu kei na bula tawamudu.

E dua vei ira na vosa oqo au gadreva meu vakanamata kina—lomasoli. E sega ni da dau rogoca wasoma na vosa totoka oqo na lomasoli. E vu mai na vosa vaka-Latini, ka kena ibalebale “ vakanuinui vinaka vua e dua.”² Ni da lomasoli sa ikoya meda dauloloma, vakasama vinaka, ka dausolisoli. E vuqa vei kemuni o ni vulica mai na Lalai na veivakasama ni lomasoli ka sega ni guilecava rawa na qaqa ni sere oqo:

E vakavulici keda ka bulataka na Noda iVakabula na bula ni lomasoli. E lomani keda kece ka qaravi keda kece o Jisu. Ena vukea noda ivakarau ni lomasoli, ke uto ni noda bula o Jisu Karisito. Me vukea noda vakatubura na ivakarau Vakarisito vata ga oqo, e dodonu meda vulica na veika me baleta na iVakabula ka “muria Nona sala.”⁴

Eda vulica mai na vosa vakatautauvata ni kai Samaria dauloloma ni dodonu meda lomani ira na tamata kecega. E tekivu na italanoa ena Luke wase 10, ena nona taroga na iVakabula e dua na loya, “A cava meu kitaka meu rawata kina na bula tawamudu?”

Na kena isau: “Mo lomani Jiova na nomu Kalou ena lomamu taucoko kei na yalomu taucoko, kei na nomu kaukauwa taucoko, kei na nomu nanuma kecega; kei na kai nomu me vakataki iko.”

Oti a qai taroga na loya, “Ko cei na kai noqu?” Sa dua na taro taleitaki dina me taroga na loya, me vaka ni o ira na Jiu era tu na kai nodra ena vualiku, o ira na kai Samaria, era dau veicacati vakalevu ena nodra dau lako mai Jerusalemi ki Kalili, era na muria na gaunisala balavu mai na Buca e Joritani ka sega ni takosovi Samaria.

A sauma o Jisu na taro ni loya mai na nona tukuna na vosa vakatautauvata ni kai Samaria. Me vaka ga na vosa vakatautauvata:

“Sa dua natamata sa lako sobu mai Jerusalemi ki Jeriko, a sa sikabotea na daubutako eso, a ra sa luvata tani na nona isulu, ka vakamavoataka, ka lako tani, a ra biuta ka sa voleka ni mate. …

“A sa dua na kai Samaria, ni sa lako tu, sa yaco vua: ia ni sa raica, sa lomana sara,

“A sa lako mai, ka vauca na tikina sa mavoa, ka livia kina na waiwai kei na waini, ka vakavodoka ki na nona manumanu, ka kauta ki na bure ni vulagi, ka sa maroroi koya.

“Ia ena mataka ni sa lako tani, sa taura e rua na pene, ka solia vua na itaukei ni bure, ka kaya vua, Mo vakaraici koya; ia na ka tale mo na kuria, au na sauma vei iko niu sa lako tale mai.”⁵

E sega ni vaka na italatala ni Jiu kei na Livai ka rau lako sivita mai na tamata mavoa, dua ga vei ira nodrau kaivata, na kai Samaria e yalovinaka ka sega ni veivakaduiduitaki. A vakaraitaka na dodoliga Vakarisito ni lomasoli. Mai na italanoa oqo e vakavulica vei keda o Jisu ni o ira vakayadua na tamata era kainoda.

A qai wasea walega oqo e dua na daunivakasala ena matabisopi na ka a sotava ni vakavulica na bibi ni kainoda vakayadua. Ena nona raici ira tiko yani na ivavakoso, a raica e dua na gone vata kei na dua na pakete levu ni peni roka ka sinai tu ena veimataqali roka. Ena nona raici ira e vuqa na lewe ni nona tabanalevu, e nanuma lesu me vaka na peni vakarokana, era tautauvata vinaka, ia era duidui kece talega.

A kaya: “E nodra ga vakataki ira na roka era kauta mai ki na tabanalevu kei na vuravura. … E tu na nodra kaukauwa kei na malumalumu vakataki ira, gagadre vakatamata, tatadra yadudua. Ia o ira na lewe ni tabanalevu era waki vata ki na dua na qiqi roka ni duavata vakayalo. …

“Na duavata sa dua na itagede vakayalo. Na kamica ni vakilai ni vakacegu kei na keda yaga ni da lewena e dua na matavuvale. … Na kena vinakati na vinaka me baleti ira tale eso me vaka sara ga nomu vinakata o iko vakataki iko. … Na kena kilai ni sega ni dua ena vakamavoataki iko. [Kena ibalebale ni o na sega vakadua ni galili.]”⁶

Medatara cake na duavata oqori ka wasea na keda roka kilai tani mai na lomasoli: ivakarau ni yalovinaka yadudua.

O sa bau vakila na galili? O sa bau raici ira era galili, ka rarawa tiko? Kemunina goneyalewa, au vakasarava tiko na nomuni kauta mai na duidui ni kemuni roka kei na nomuni matadredredre ki na nodra bula eso, nomuni vosa ni loloma, se dua na vosa ni veivakauqeti.

E vakatavulica vei keda o Peresitedi Thomas S. Monson na ka meda cakava vei ira noda icaba kei ira kecega eda sotava ena nona tukuna vei ira na goneyalewa ena Lotu, “Kemuni na ganequ itabagone talei, au sa vakamamasu mo ni yaloqaqa ka kakua ni vakalewa ka vakaucacataki ira era vakavolivoliti iko, ka vakakina mo ni yaloqaqa me ra lomani ka kauwaitaki na tamata kecega.”⁷

E rawa meda muria na ivakaraitaki ni kai Samaria ka“veisautaka na vuravura” ni dua bulu na tamata ena noda lomasoli.⁸Ena macawa mai qo au gadreva meu sureti kemuni vakayadua mo ni cakava e dua mada ga na cakacaka vaka na kai Samaria. E gadrevi beka mo nivakayacora vei ira era sega ni nomuni itokani, se ravuta nomuni daumamadua. Ena rawa mo ni digia ena yaloqaqa na nomuni qarava e dua ka sega ni dau caka vinaka vei kemuni. Au yalataka vei kemuni ni kevaka o ni na sudra yani ki na veika e rawarawa me caka, o ni na vakila na vinaka e lomamuni ni loloma oqori ena tekivu me yaco kina me tiki ni nomuni bula ni veisiga. O ni na raica ni na kauta mai na reki kei na duavata ena nomuni vuvale, nomuni kalasi, nomuni tabanalevu, kei na nomuni koronivuli, na ivakarau vinaka oqori. “Nanuma tu: lomaqu noqu igu.”

Na noda iVakabula a sega walega ni lomani keda kece, a qaravi keda kece o Koya. Vakatetea na nomuni caka vinaka kivei ira na lewe vuqa. E rawa me ra vakalougatataki vakalevu na qase kei na gone ena nomuni veiqaravi ena loloma. Ena gauna a se cauravou kina o Peresitedi Monson, e dau vakananumi ira vakalevu sara na sa qase. E kila na kena bibi ni dua na veisiko lekaleka, na daumatadredredre, se dua na ibobo ni dua na liga sa qase ka salulu. Na cakacaka rawarawa ni loloma vaka o ya e kauta mai na roka ki na dua na bula ni veisiga ena so na gauna e balavu, galili ka dau rarawataki. Au na sureti kemuni vakayadua mo ni dau vakasamataki ira tiko na nomuni tutu kei na bubu kei ira na sa qase. Ena lotu ni mataka mo ni vakararai wavoki ka raica e dua na qase e rawa me vakayagataka na iserau ni rokamuni me vakaikuritaka kina na nona bula. E sega soti ni dredre: kidavaki ira ena yacadra, drau veitalanoa vakalekaleka, tu vakarau mo vukei ira. E rawa mo ni dolava e dua na katuba se solia na veivuke ena nodra vale se iteitei? Ena nomuni yabaki ni bula gone na ka e cakacaka rawarawa vei kemuni e rawa me cakacaka veivakurabuitaki vua e dua e sa qase. “Nanuma tu: lomaqu noqu igu.”

Ena noda dui matavuvale ena so na gauna meda lomasoli sa bau dua dina na ka dredre. E gadrevi na sasaga meda matavuvale kaukauwa. “Dau mamarau, veivukei, ka dau nanumi ira na tani. E levu na leqa ni matavuvale e vure mai na nodra dau vosataka ka cakava eso na ka tawa kilikili. Dau kauwaitaka na nodra leqa na lewe ni matavuvale tale eso. Tovolea mo dau tataro, ka sega ni dauveivakanini, veivala, ka tiko veisei.”⁹ “Nanuma tu: lomaqu noqu igu.”

E lomani ira na gone o Jisu, e keveti ira, ka tabaki ira ena Ligana.¹⁰ Me vaka naiVakabula, e rawa mo ni vakalougatataki ira na gone ena nomuni dau yalovinaka, sega ni o ira ga na tiko ena nomuni itikotiko.

O ni na sega beka ni kila na ka ena cakava na nomuni bula kei na ivakaraitaki kivua e dua na gone lailai. Wale tiko ga oqo au ciqoma e dua na ivola mai vua e dua na itokani ka manidia tiko ni vale ni qaravi gone ena dua na koronivuli torocake. Era vuli tiko ena koronivuli o ya e vica na cauravou kei na goneyalewa era lewena na Lotu. A wasea vei au na ka a sotava oqo: “Ena noqu lako tiko ena vale ni soqoni vata kei ira na gone lalai e sa totoka dina niu raica e vica na loka era kabi tu e loma ni katuba na iyaloyalo kei Jisu se valetabu. E dua vei ira na gone e raica na iyaloyalo kei Jisu ena loma ni dua na katuba ni loka [ni dua vei ira na goneyalewa] ka dola tu na katuba ni loka ka kaya, ‘Raica, o Jisu e tiko ena noda koronivuli!’ A tuturu na wainimatana na gonevuli enanona cuva sobu ka mokota na gone. Au vakavinavinakataka na goneyalewa ena ivakaraitaki vinaka kivei ira era tu vakavolivoliti koya. E sa veivakauqeti ni da kila ni vuqa na itabagone era tovolea tiko me ra tutaka na dina kei na bula savasava ka cakava nodra itavi ena sureti ni Yalotabu ena nodra bula, e dina ga ni dau dredre ena so na gauna ena levu ni rorogo kei na dredre ena vuravura wavoliti ira. Era tu eso na itabagone qoroi ena Lotu.”

Au sa duavata vakalevu sara! Kemuni na goneyalewa,o ni sa veisautaka tiko na vuravura ni sa uto tiko ni nomuni bula o Jisu Karisito, kei na nomuni sa “yaco mo ni vaka na ka e vinakata o Koya.”¹¹

Vinaka vakalevu na nomuni bula lomasoli; nomuni okati ira era duidui beka; nomuni lomani ira na nomuni icaba, o ira na qase, nomuni matavuvale, kei ira na gone lalai; nomuni veitokani kivei ira era galili tu kei ira era sotava na veiboleole kei na mosi ni yalo. Mai na nomuni lomasoli, o ni sa “dusimaki ira eso ki na rarama ni [iVakabula].”¹² Vinaka nomuni nanuma tiko na “loloma noqu igu.”

Au kila ni o Peresitedi Thomas S. Monson e dua na parofita ni Kalou ka sa ivakaraitaki ni lomasoli sa rawa meda vuli mai kina. Muria noda parofita. Vuli mai na nona ivakaraitaki ka rogoca na nona vosa. Au vakabauta na kosipeli i Jisu Karisito, kau kila ni savakalesui mai ki vuravura na matabete mai vei Josefa Simici.

Au kila ni bula tiko na noda iVakabula ka lomani keda vakayadua. A solia na Nona bula me baleti keda kece. Sa noqu masu me na uto ni noda bula o Jisu Karisito ka “muria na Nona sala” ena lomani ira ka qaravi ira tale eso.¹³Ena noda vakayacora, aukila ni rawa meda cakava na vuravura me dua na vanua vinaka cake baleta,“keimami vakabauta ni sa kilikili meda … lomasoli.”¹⁴ Au vakadinadinataka, ena yaca i Jisu Karisito, emeni.