2010–2019 թթ․
Երեխաներ
Հոկտեմբեր 2011


Երեխաներ

Ես վկայում եմ երեխաների մեծ օրհնության և երջանկության մասին, որը նրանք կպարգևեն մեզ այս կյանքում և հավերժություններում:

Երբ մենք նայում ենք երեխայի աչքերի մեջ, մենք տեսնում ենք ընկերակից Աստծո որդու կամ դստեր, որը մեր կողքին կանգնած էր նախաերկրային կյանքում:

Երեխաներ ունենալու հնարավորություն ունեցող ամուսնու և կնոջ մեծագույն արտոնությունն է մահկանացու մարմիններ ստեղծել Աստծո այս զավակների համար: Մենք հավատում ենք ընտանիքներին և մենք հավատում ենք երեխաներին:

Երբ երեխա է ծնվում ամուսնու և կնոջ կյանքում, նրանք իրականացնում են մեր Երկնային Հոր ծրագրի երեխաներ աշխարհ բերելու մասը: Տերն ասել է. «Սա է իմ գործը և իմ փառքը` իրականացնել մարդու անմահությունն ու հավերժական կյանքը»:1 Մինչև անմահությունը պիտի լինի մահկանացություն:

Ընտանիքը հաստատված է Աստծո կողմից: Ընտանիքները առանցքային են մեր Երկնային Հոր ծրագրում այստեղ` երկրի վրա, և հավերժության մեջ: Ինչպես կարդում ենք սուրբ գրություններում, երբ Ադամն ու Եվան միացան ամուսնությամբ, «Աստուած օրհնեց նորանց, եւ Աստուած ասաց նորանց. Աճեցէք և շատացէք, եւ լցրէք երկիրը»:2 Մեր օրերում մարգարեներն ու առաքյալները հայտարարել են. «Ադամին և Եվային Աստծո կողմից տրված առաջին պատվիրանը որպես ամուսին և կին նրանց ծնող դառնալու հնարավորությունն էր: Մենք հայտարարում ենք, որ դեռևս ուժի մեջ է բազմանալու և երկիրը լցնելու վերաբերյալ Իր զավակներին տրված Աստծո պատվիրանը»:3

Այս պատվիրանը չի մոռացվել կամ մի կողմ դրվել Հիսուս Քրիստոսի Վերջին Օրերի Սրբերի Եկեղեցում:4 Մենք խորին երախտագիտություն ենք հայտնում հսկայական հավատքի համար, որ ցուցաբերվում է ամուսինների և կանանց կողմից (հատկապես մեր կանանց) երեխաներ ունենալու նրանց պատրաստակամությամբ: Երբ և քանի երեխա ունենալը անձնական որոշումներ են, որոնք կայացվում են ամուսնու, կնոջ և Տիրոջ կողմից: Սրանք սուրբ որոշումներ են, որոշումներ, որոնք պետք է կայացվեն անկեղծ աղոթքի միջոցով և գործի դրվեն մեծ հավատքով:

Տարիներ առաջ Յոթանասուն Երեց Ջեյմս Օ. Մեյսոնը կիսվեց ինձ հետ այս պատմությամբ. «Մեր վեցերորդ երեխայի ծնունդը մի անմոռանալի փորձառություն էր: Մինչ ես հայացքս սևեռել էի այդ գեղեցիկ նորածին դստեր վրա` նրա ծնունդից ընդամենը րոպեներ անց, պարզ լսեցի մի ձայն, որը հայտարարեց. «Դեռևս մեկն էլ կծնվի և դա տղա կլինի»: Անխոհեմորեն, ես ետ վազեցի իմ ամբողջովին ուժասպառ եղած կնոջ անկողնու մոտ և հայտնեցի նրան բարի լուրը: Ես շատ սխալ ժամանակ էի ընտրել դրա համար»:5 Տարեցտարի Մեյսոնները սպասում էին իրենց յոթերորդ երեխայի ժամանմանը: Երեք, չորս, հինգ, վեց, յոթը տարիներ անցան: Վերջապես ութը տարի անց նրանց յոթերորդ երեխան ծնվեց` մի փոքրիկ տղա:

Անցած ապրիլին Նախագահ Թոմաս Ս. Մոնսոնը հայտարարեց.

«Եթե մի ժամանակ Եկեղեցու և հասարակության չափանիշները հիմնականում համընկնում էին, այժմ մեծ անդունդ կա մեր մեջ, որը գնալով ավելի է խորանում: …

Մարդկության Փրկիչը՝ Իր մասին խոսելով, ասել է, որ լինելով աշխարհում, այս աշխարհից չէ:5 Մենք ևս կարող ենք լինել աշխարհում, սակայն ոչ աշխարհից, եթե մերժենք կեղծ հասկացողություններն ու կեղծ ուսմունքները և հավատարիմ մնանք Աստծո պատվիրաններին:6

Այսօր աշխարհում շատ ձայներ նսեմացնում են երեխաներ ունենալու կարևորությունը կամ խորհուրդ են տալիս հետաձգել կամ սահմանափակել երեխաներ ունենալը: Իմ դուստրերը վերջերս ուղարկեցին ինձ մի նյութ, որը գրված էր Քրիստոնյա կնոջ կողմից (ոչ մեր հավատքից), ով հինգ երեխաներ ունի: Նա գրում է. «Մեծանալով այս քաղաքակրթության մեջ, շատ դժվար է աստվածաշնչյան մտածելակերպ ունենալ մայրության վերաբերյալ: … Երեխաները դասվում են քոլեջից շատ ավելի ցածր: Միանշանակ, աշխարհով մեկ շրջագայելուց ցածր, գիշերային ժամանցներ անցկացնելուց ցածր: Մարզասրահում ձեր մարմինը կատարելագործելուց ցածր: Ցածր ցանկացած աշխատանքից, որը դուք ունեք կամ հույս ունեք ունենալու»: Նա այնուհետև ավելացնում է. «Մայրությունը հաճելի զբաղմունք չէ, այն կոչում է: Դուք չեք հավաքում երեխաներ, որովհետև նրանք ձեզ համար ավելի գեղեցիկ են, քան նամականիշները: Դա այն չէ, ինչ կարող եք անել, եթե ժամանակը բավականացնի: Դա այն է, ինչի համար Աստված տվել է ձեզ ժամանակ»:7

Փոքր երեխաներ ունենալը հեշտ չէ: Շատ ժամանակ պարզապես դժվար է: Մի երիտասարդ մայր ավտոբուս բարձրացավ յոթ երեխաների հետ: Ավտոբուսի վարորդը հարցրեց. «Նրանք բոլորը ձե՞րն են, տիկին: Թե՞ սա դաշտախնջույք է»:

«Նրանք բոլորն էլ իմն են»,- պատասխանում է նա: «Եվ դա դաշտախնջույք չէ»:8

Մինչ աշխարհը ավելի ու ավելի հաճախ է հարցնում. «Նրանք բոլորը ձե՞րն են», շնորհակալ եմ ձեզ, որ Եկեղեցում ստեղծում եք ապաստան ընտանիքների համար, որտեղ մենք պատվում և օգնում ենք մայրերին:

Արդարակյաց հոր համար բավարար խոսքեր չկան արտահայտելու երախտագիտությունն ու սերը, որ նա զգում է իր կնոջ հանդեպ` երեխաներ բերելու և խնամելու անչափ մեծ պարգևի համար:

Երեց Մեյսոնը մեկ այլ փորձառություն էր ունեցել իր ամուսնությունից ընդամենը շաբաթներ անց, որն օգնեց նրան որոշել իր ընտանիքի պարտականությունների առաջնահերթությունը: Նա ասել է.

«Մարին ու ես պատճառաբանում էինք, որ որպեսզի ես ավարտեմ բժշկական դպրոցը անհրաժեշտ կլինի, որ նա շարունակի աշխատել: Չնայած մենք այդպես չէիք ուզում, երեխաներ ավելի ուշ պիտի ունենայինք: [Իմ ծնողների տանը Եկեղեցու թերթն աչքի անցկացնելիս] ես մի հոդված տեսա Երեց Սպենսեր Վ. Քիմբալի կողմից գրված, ով այն ժամանակ Տասներկուսի Քվորումից էր, [որտեղ ընդգծում էր] ամուսնության հետ կապված պարտականությունները: Ըստ Երեց Քիմբալի, սուրբ պարտականություններից մեկը շատանալն ու երկիրը լցնելն էր: Իմ ծնողների տունը մոտ էր Եկեղեցու վարչական շենքին: Ես անմիջապես քայլեցի դեպի գրասենյակները և նրա հոդվածը կարդալուց 30 րոպե անց նստած էի գրասեղանի մոտ`Երեց Սպենսեր Վ. Քիմբալի առջև»: (Սա այսօր այդքան էլ հեշտ չի լինի):

«Ես բացատրեցի, որ ուզում էի բժիշկ դառնալ: Այլընտրանք չկար բացի մեր երեխաներ ունենալը հետաձգելուց: Երեց Քիմբալը համբերատար լսեց և այնուհետև պատասխանեց մեղմ ձայնով. «Եղբայր Մեյսոն, արդյո՞ք Տերը կցանկանար, որ դուք խախտեիք նրա կարևորագույն պատվիրաններից մեկը բժիշկ դառնալու համար: Տիրոջ օգնությամբ դուք կարող եք ունենալ ձեր ընտանիքը և միևնույն ժամանակ դառնալ բժիշկ: Որտե՞ղ է ձեր հավատքը»»:

Երեց Մեյսոնը շարունակում է. «Մեր առաջին երեխան ծնվեց դեռ մեկ տարին չանցած: Մարին ու ես ջանասիրաբար աշխատում էինք և Տերը բացեց երկնքի պատուհանները»: Մեյսոնները օրհնվեցին ևս երկու երեխաներով, մինչև նա ավարտեց բժշկական դպրոցը չորս տարի անց:9

Աշխարհով մեկ անկայուն տնտեսության և ֆինանսական անորոշության ժամանակներ են: Ապրիլի գերագույն համաժողովին Նախագահ Թոմաս Ս. Մոնսոնն ասել է. «Եթե դուք մտահոգվում եք կնոջը և ընտանիքին ֆինանսապես ապահովելու մասին, ուզում եմ հավաստիացնել ձեզ, որ ամոթ չէ, երբ զույգը տնտեսում և խնայում է: Հիմնականում այդ դժվար պահերին է, որ դուք մոտենում եք իրար` սովորելով զոհաբերել և դժվար որոշումներ կայացնել»:10

Երեց Քիմբալի մինչև հոգու խորքը թափանցող «Որտե՞ղ է ձեր հավատքը» հարցը ուղղում է մեզ դեպի սուրբ գրությունները:

Եդեմի պարտեզում չէր, որ Ադամն ու Եվան ունեցան իրենց առաջին երեխան: Թողնելով պարտեզը, «Ադամը [և Եվան] սկսեցին մշակել երկիրը … Ադամը գիտեցավ իր կնոջը և նա որդիներ և դուստրեր բերեց, և [հավատքով գործելով] նրանք սկսեցին բազմանալ և լցնել երկիրը»:11

Ոսկով, արծաթով և թանկարժեք բաներով լի իրենց Երուսաղեմի տանը չէր, որ Լեքին ու Սարիան, հավատքով գործելով, բերեցին իրենց որդիներ Հակոբին ու Հովսեփին: Դա անապատում էր: Լեքին խոսեց իր որդի Հակոբի մասին. «Անապատում, իմ նեղության օրերում, իմ առաջնեկն ես դու»:12 Լեքին ասել է Հովսեփի մասին. «Դու ծնվեցիր [մեր] չարչարանքների անապատում. այո, [մեր] մեծագույն վշտի օրերին քո մայրը ծնեց քեզ»:13

Ելից գրքում մի մարդ ու կին ամուսնացան և, հավատքով գործելով, տղա երեխա ունեցան: Դռան վրա ողջունող նշան չկար` հայտարարելու նրա ծնունդը: Նրանք թաքցրեցին նրան, քանի որ Փարավոնը հրամայել էր, որ յուրաքանչյուր իսրայելացի նորածին տղայի «գետը գցեցէք»:14 Դուք գիտեք պատմության շարունակությունը. երեխան խնամքով դրվել էր փոքրիկ տապանակի մեջ, դրվել գետում, հսկվել իր քրոջ կողմից, գտնվել Փարավոնի աղջկա կողմից և պահվել իր սեփական մոր հոգատարության ներքո` որպես նրա դայակ: Տղան վերադարձվել էր Փարավոնի դստերը, ով վերցրել էր նրան որպես իր որդի և կոչել նրան Մովսես:

Երեխայի ծննդյան ամենասիրված պատմության մեջ չկար զարդարված մանկան սենյակ կամ թանկարժեք օրորոց` միայն մսուր աշխարհի Փրկչի համար:

«Լավագույն ժամանակներում և … վատագույն ժամանակներում»,15 Աստծո ճշմարիտ սրբերը, հավատքով գործելով, երբեք չեն մոռացել, մերժել կամ անուշադրության մատնել «շատանալու և երկիրը լցնելու … Աստծո պատվիրանը»:16 Մենք հավատքով առաջ ենք գնում, գիտակցելով, որ երբ և քանի երեխա ունենալու որոշումը կայացվում է ամուսնու և կնոջ և Տիրոջ կողմից: Մենք չպետք է քննադատենք միմյանց այս հարցի շուրջ:

Երեխաներ բերելը նուրբ հարց է, որը կարող է շատ ցավագին լինել արդար կանանց համար, ովքեր հնարավորություն չունեն ամուսնանալու ու ընտանիք ունենալու: Խոսքս ուղղում եմ ձեզ` ազնիվ կանայք, մեր Երկնային Հայրը գիտի ձեր աղոթքներն ու ցանկությունները: Որքան երախտապարտ ենք մենք ձեր ակնառու ազդեցության համար, ներառյալ քնքուշ ձեռքերով երեխաներին հասնելու համար, ովքեր ձեր հավատքի և ամրության կարիքն ունեն:

Երեխաներ բերելը կարող է նաև վշտալի թեմա լինել արդար զույգերի համար, ովքեր ամուսնանում են և պարվում, որ չեն կարող երեխաներ ունենալ, որոնց նրանք այնքան անհամբեր սպասել են, կամ ամուսնու և կնոջ համար, ովքեր ծրագրում են ունենալ մեծ ընտանիք, սակայն օրհնված են ավելի փոքր ընտանիքով:

Մենք չենք կարող միշտ նկարագրել մեր մահկանացության դժվարությունները: Երբեմն կյանքը շատ անարդար է թվում, հատկապես, երբ մեր մեծագույն ցանկությունն է անել ճիշտ այն բաները, ինչ Տերն է պատվիրել: Որպես Տիրոջ ծառա, ես հավատացնում եմ ձեզ, որ այս խոստումը հավաստի է. «Հավատարիմ անդամները, ում հանգամանքները նրանց թույլ չեն տալիս ստանալու հավերժական ամուսնության և ծնող լինելու օրհնությունները այս կյանքում, կստանան բոլոր խոստացված օրհնությունները հավերժության մեջ, [եթե] նրանք պահում են ուխտերը, որոնք նրանք կապել են Աստծո հետ»:17

Նախագահ Ջ. Սքոթ Դորիուսը` Պերու Լիմա Արևմտյան Միսիայից, պատմել է ինձ իրենց պատմությունը: Նա ասել է.

«Բեքին ու ես ամուսնացած էինք արդեն 25 տարի, առանց հնարավորության ունենալու [կամ որդեգրելու] երեխաներ: Մենք տեղափոխվել էինք մի քանի անգամ: Ամեն անգամ նոր միջավայրում մեզ ներկայացնելը դժվար էր, երբեմն, ցավագին: Ծխի անդամները խորհում էին, թե ինչու մենք երեխաներ [չունեինք]: Նրանք միակ խորհողները չէին:

Երբ ես կանչվեցի լինել եպիսկոպոս, ծխի անդամները մտահոգություն [արտահայտեցին], որ ես ոչ մի փորձ չունեի երեխաների և պատանիների հետ: Ես շնորհակալություն հայտնեցի նրանց` իրենց հաստատող քվեարկության համար և խնդրեցի նրանց թույլ տալ ինձ կատարելագործել երեխաներ մեծացնելու իմ ունակությունները իրենց երեխաների հետ աշխատելով: Նրանք սիրով համաձայնվեցին:

Մենք սպասեցինք, հեռանկար ձեռք բերեցինք և սովորեցինք համբերել: Ամուսնությունից 25 տարի անց մի հրաշք երեխա եկավ մեր կյանք: Մենք որդեգրեցինք երկու տարեկան Նիկոլին և այնուհետև նորածին Նիկոլային: Օտարներն այժմ հաճոյախոսություններ են ուղղում մեզ մեր գեղեցիկ թոռնիկների համար: Մենք ծիծաղում և ասում ենք. «Նրանք մեր երեխաներն են: Մենք մեր կյանքը հակառակ հերթականությամբ ենք ապրում»»:18

Եղբայրներ և քույրեր, մենք չպետք է քննադատաբար վերաբերվենք իրար այս սուրբ և անձնական պատասխանատվության առնչությամբ:

«Եւ [Հիսուսը] մի երեխայ … գրկելով ասաց …

Ով որ այսպիսի երեխաներից մէկին իմ անունովն ընդունի` ինձ է ընդունում. Եւ ով որ ինձ ընդունի … ընդունում է … ինձ ուղարկողին»:19

Ինչ հրաշալի օրհնություն մենք ունենք` ընդունելու Աստծո որդիներին ու դուստրերին մեր տուն:

Եկեք խոնարհաբար և աղոթքով ձգտենք հասկանալ և ընդունել Աստծո պատվիրանները` ակնածանքով լսելով Նրա Սուրբ Հոգու ձայնին:

Ընտանիքները առանցքային են Աստծո հավերժական ծրագրում: Ես վկայում եմ երեխաների մեծ օրհնության և երջանկության մասին, որը նրանք կպարգևեն մեզ այս կյանքում և հավերժություններում: Հիսուս Քրիստոսի անունով, ամեն:

  1. Մովսես 1.39:

  2. Ծննդոց Ա.28:

  3. «Ընտանիք` Հայտարարություն աշխարհին», Լիահոնա, նոյ. 2010, 129:

  4. According to the annual American Community Survey, released by the U.S. Census Bureau, “Utah still has the nation’s largest households, highest fertility rate, lowest median age, youngest age at marriage and most stay-at-home moms” (“Who Are Utahns? Survey Shows We’re Highest, Lowest, Youngest,” Salt Lake Tribune, Sept. 22, 2011, A1, A8).

  5. E-mail from Elder James O. Mason, June 25, 2011.

  6. Թոմաս Ս. Մոնսոն, «Քահանայության զորությունը», Լիահոնա, մայիս 2011, 66, 67:

  7. Rachel Jankovic, “Motherhood Is a Calling (and Where Your Children Rank),” July 14, 2011, desiringgod.org.

  8. Տես “Jokes and Funny Stories about Children,” thejokes.co.uk/jokes-about-children.php:

  9. E-mail from Elder James O. Mason, June 29, 2011.

  10. Թոմաս Ս. Մոնսոն, Լիահոնա, մայիս 2011, 67:

  11. Մովսես 5.1,2:

  12. 2 Նեփի 2.1:

  13. 2 Նեփի 3.1:

  14. Ելից Ա.22:

  15. Charles Dickens, A Tale of Two Cities (Signet Classic, 1997), 13.

  16. Լիահոնա, նոյ. 2010, 129:

  17. Handbook 2: Administering the Church (2010), 1.3.3.

  18. E-mail from President J. Scott Dorius, Aug. 28, 2011.

  19. Մարկոս Թ.36–37: