2010–2019
A Ati atu i te mau Fafauraa
Atopa 2011


A Ati atu i te mau Fafauraa

Ia vai to tatou faaroo i te Mesia e ia haapa‘o maite tatou i ta tatou mau fafauraa, e farii ïa tatou i te oaoa tei faahitihia i roto i te mau papa‘iraa mo‘a e ta to tatou mau peropheta i te mau mahana hope‘a nei i fafau.

« A faateitei mai na i to oe aau, e a ati atu i te mau fafau ta oe i faaau ra ».1 Eita e nehenehe ia’u ia tai‘o i teie papa‘iraa mo‘a ma te ite ore i te oaoa. Te oaoa nei to’u aau ia feruri ana‘e au i te mau fafauraa e te mau haamaitairaa e rave rahi tei riro ei tufaa no to’u oraraa a imi ai au ia ati atu i te mau fafauraa ta’u i rave i to’u Metua i te Ao ra.

No te mea hoi e, ua faaru‘e mai to’u na metua toopiti, ua titauhia ïa e ia tamâhia to raua fare i teie matahiti no te faaineine i te hoo. I teie mau ava‘e i ma‘iri a‘enei a tama e a faanaho ai au e to’u mau taea‘e e mau tuahine i te fare o to’u na metua, ua itehia ia matou te mau aamu utuafare e e rave rahi mau parau faufaa rahi. E mea anaanatae roa ia tai‘o i te mau aamu e te mau haamaitairaa patereareha o to’u na metua e to’u mau metua tupuna. Ua faahaamana‘ohia vau i te mau fafauraa ta ratou i rave e i haapa‘o maite.

E metua vahine apî to’u mama ruau o Ellen Hanks Rymer i te matahiti 1912 a farii ai oia i to’na haamaitairaa patereareha. I to’u tai‘oraa i to’na haamaitairaa, ua haru to’u na mata i ni‘a i teie nei mau reni e ua vai noa i roto i to’u feruriraa: « Ua ma‘itihia oe hou te mau tumu o teie nei ao, e e varua ma‘itihia no te haere mai i teie mahana … E faarahihia to oe iteraa papû e e nehenehe ia oe ia faaite papû … Ua imi te haamou i te haamou ia oe, e mai te mea e ati atu oe i to Atua, aita ïa to te [haamou] e mana no te hamani ino ia oe. E farii ïa oe i te mana rahi na roto i to oe haapa‘o maitai e e horo ê te haamou mai mua atu ia oe no to oe parau-ti‘a … Ia tae mai te mata‘u e te mau tamataraa i ni‘a iho ia oe e ia haere atu oe i roto i to oe piha mo‘emo‘e ma te pure e tamahanahanahia ïa to oe aau e e iriti-ê-hia’tu ïa te mau fifi ».2

Ua fafauhia i to’u mama ruau e mai te mea e haapa‘o oia i ta’na mau fafauraa e ia vai piri noa i te Atua, aita roa ïa to Satane e mana i ni‘a ia’na. E ite oia i te tamahanahanaraa e te tautururaa i roto i to’na mau tamataraa. Ua tupu teie nei mau fafauraa i roto i to’na oraraa.

Te hinaaro nei au i teie mahana e paraparau no ni‘a i (1) te faufaa rahi i te ati atu i te mau fafauraa e (2) te oaoa e te paruru e tae mai na roto i te haapa‘oraa i ta tatou mau fafauraa.

Te tahi o te mau hi‘oraa o ta’u e faaohipa no roto mai ïa i te E Mau Tamarii Tamahine i roto i To’u Basileia : Te Aamu e te Ohipa a te Sotaiete Tauturu. Ua î teie buka i te mau hoho‘a no te mau vahine tei ite i te oaoa rahi i te haapa‘oraa i te mau fafauraa.

Te Faufaa Rahi i te Atiraa Atu i te mau Fafauraa

Te faaite mai nei te Faatoro Parau no te Bibilia ia tatou e te hoê fafauraa o te hoê ïa faaauraa tei ravehia i rotopu i te Atua e te taata. « Ua haamau te Atua mai to’na hinaaro i te mau faauraa, o ta te taata e farii … Ua faanahohia te evanelia e ia fariihia te mau parau tumu e te mau oro‘a na roto i te fafauraa na roto i te tuuraa’tu te taata o te farii i raro a‘e i te titauraa puai e te hopoi‘a ia faatura i te faaauraa ».3 I roto i te parau « ati atu i te mau fafau », te auraa o te parau ati o te « apitiraa’tu ïa ma te papû mau e te piri roa » i te tahi mea.4

I roto i te mau papa‘iraa mo‘a te haapii nei tatou no ni‘a i te mau tane te mau vahine tei rave i te mau fafauraa i te Atua. Ua horo‘a te Atua i te mau arata‘iraa no ni‘a i te mea e rave no te faatura i taua mau fafauraa ra, e i muri iho a haapa‘o-maitai-hia‘i taua mau fafauraa ra, ua apee mai ïa te mau haamaitairaa tei fafauhia mai.

Ei hi‘oraa, na roto i te oro‘a no te bapetizoraa, e fafau tatou i to tatou Metua i te Ao ra. Ua faaineine tatou ia tatou iho no te bapetizoraa na roto i te faaroo i te Fatu ia Iesu Mesia, te tatarahaparaa i ta tatou mau hara, e te hinaaroraa ia rave i ni‘a iho ia tatou te i‘oa o te Mesia. Ua faaoti tatou i te haapa‘o i te mau faaueraa a te Atua e ia haamana‘o noa â i te Faaora. E fafau tatou i te « tauturu i te tahi i te tahi i te hopoi i ta tatou mau hopoia, ia mâmâ te reira ». E faaite tatou e e hinaaro tatou ia oto a oto ai te feia oto ra e ia haamahanahana ia ratou i tei au ia haamahanahanahia ra.5

I roto i te mau hiero mo‘a, e fariihia te tahi atu mau oro‘a mo‘a e e ravehia te tahi atu mau fafauraa. I te mau mahana matamua o te Faaho‘i-raa-hia mai o te Evanelia, ua mana‘ona‘o te Peropheta Iosepha Semita ia farii te Feia Mo‘a i te mau haamaitairaa tei fafauhia no te hiero. Ua parau te Fatu, « Ia hamanihia teie nei fare i to’u nei i‘oa, ia tia ia’u ia heheu atu i ta’u mau oro‘a i roto i te reira i ta’u mau taata ».6

« Te hoê o te mau tumu i faanahonaho ai te Fatu i te Sotaiete Tauturu no te faaineine ïa i Ta’na mau tamahine no te mau haamaitairaa rahi no te Autahu‘araa e vai ra i roto i te mau oro‘a e te mau fafauraa o te hiero. Ua tia‘i maite te … mau tuahine i Nauvoo i te otiraa o te hiero ma te ananatae rahi, no te mea ua ite ratou e, mai ta te Peropheta i fafau ia Mercy Fielding Thompson, e arata‘i te oro‘a hiero ia ratou ‘mai roto mai i te poiri i te hoê marama faahiahia’ ».7

« Ua putuputu e hau atu i te 5 tauatini Feia Mo‘a i te hiero no Nauvoo i muri a‘e i to’na haamo‘a-raa-hia ia nehenehe ia ratou ia farii i te oro‘a hiero e te oro‘a taatiraa hou ratou a haamata ai i to ratou tere i te afaa no Roto Miti.8 Ua horo‘a te Peresideni Brigham Young e e rave rahi mau feia faatere no te Ekalesia e te mau rave ohipa no te hiero i to ratou taime, i te ao e te pô, i te taviniraa i roto i te hiero ia nehenehe i teie ohipa faufaa ia ravehia no te Feia Mo‘a.

E turu ta tatou mau fafauraa ia tatou i te mau taime maitai aore râ i te mau taime fifi. Te faahaamana‘o nei te Peresideni Boyd K. Packer ia tatou « e nunaa fafau tatou. Ua fafau tatou ia horo‘a i ta tatou mau faufaa, te taime, te moni e te taleni—ia tatou iho e ta tatou mau mea atoa—no te maitai o te basileia o te Atua i ni‘a i te fenua nei. Oia hoi, ua fafau tatou ia rave i te maitai. E nunaa fafau tatou, e te hiero o te pû ïa no ta tatou mau fafauraa. O te tumu ïa no te fafauraa ».9

Te faahamana‘o nei te mau papa‘iraa mo‘a ia tatou, « e riro teie to tatou fafauraa—e taahi atu tatou i roto i te mau oro‘a atoa no te Fatu ».10

E mea rahi te mau haamaitairaa ta tatou e farii ia ati atu tatou i ta tatou mau fafauraa.

E tae mai te oaoa e te parururaa na roto i te haapa‘oraa i ta tatou mau fafauraa

I roto i te Buka a Moromona,te tai‘o nei tatou i te a‘oraa a te Arii Beniamina. Ua haapii oia i te nunaa no ni‘a ia Iesu Mesia, e haere mai Oia i te fenua nei e e faaoroma‘i i te mau huru ati atoa. Ua haapii oia i te nunaa e pohe te Mesia no te mau hara a te taatoaraa o te taata e e na roto ana‘e hoi i To’na ra i‘oa e noaa ai te ora i te taata.11

I muri a‘e i te faarooraa i teie mau haapiiraa nehenehe, ua haehaa te nunaa e ua hinaaro ma to ratou mau aau atoa ia faaorehia ta ratou hara e ia tamâhia ratou. Ua tatarahapa e ua faaite i to ratou faaroo ia Iesu Mesia. Ua fafau ratou i te Atua e haapa‘o ratou i Ta’na mau faaueraa.12

« O te varua o te Atua i nia maira ia ratou ra, î ihora ratou i te oaoa, i matara hoi ta ratou mau hara, e ua hau to ratou aau, no te mea tei ia ratou te faaroo rahi ia Iesu Mesia ra ».13

Te hoê faahou â hoho‘a no te oaoa e tae mai na roto i te haapa‘o-maitai-raa i te mau faaueraa a te Atua e te faaiteraa i Ta’na evanelia ia vetahi ê, ua faaitehia mai ïa e Amona. Ua riro o Amona e to’na mau taea‘e ei mauhaa i te tautururaa e rave rahi tauatini taata ia haere mai i te Fatu ra. Teie te tahi mau parau ta Amona i faaohipa no te faaite i to’na mau mana‘o a bapetizohia ai e rave rahi mau taata e a rave ai ratou i te mau fafauraa i te Atua :

« Te mea popou rahi e oaaoa’i tatou ».14

« Te oaoa nei au, oia ïa, ua î roa to’u nei aau i te oaoa, te poupou nei to’u aau i to’u ra Atua ».15

« E ore e tia ia’u ia faaite atu i te hoê vahi iti a‘e o to’u nei hinaaro ia’na ra ».16

« Aore roa e tia i te mau taata mai te matamua mai â ia oaoa mai ta tatou e oaoa nei ».17

E faati‘a te raveraa e te haapa‘oraa i te mau fafauraa ia vai mai te Varua Maitai ia tatou ra. O teie ïa te Varua o te « faaî i to oe aau i te oaoa ».18

Ua faatupu te Tama‘i Rahi I o Te Ao nei i te mauiui rahi i te mau nunaa e rave rahi ati a‘e te ao nei. Ua faaoroma‘i te Feia Mo‘a i te fenua Heremani i te mau tamataraa e rave rahi. Te vai ra te hoê peresideni Sotaiete Tauturu i Stuttgart, Heremani, te Tuahine Maria Speidel. I to’na faahitiraa i to ratou mau tamataraa, ua parau oia e : « Ua riro to matou ti‘aturiraa i te Fatu e to matou iteraa papû no ni‘a i ta’na Ekalesia ei pou no te puai … Ma te oaoa e himene matou i te mau himene no Ziona e ua tuu i to matou ti‘aturiraa i ni‘a i te Fatu. Ua haamaitai Oia i te mau mea atoa ».19

Faahou â, ua haapa‘o te mau melo i ta ratou mau fafauraa, ua ite ratou i te oaoa noa’tu te farii ra ratou i te mau tamataraa teimaha.

E vahine parau-ti‘a o Sarah Rich o te ora ra i Nauvoo o tei piihia ia tavini i roto i te hiero na mua a‘e te Feia Mo‘a i tiahihia ai i rapae au i to ratou oire. Teie ta’na mau parau no ni‘a i te mau haamaitairaa o te mau fafauraa hiero : « Ua farii matou e rave rahi mau haamaitairaa i roto i te fare o te Fatu, o tei faaoaoa e o tei tamahanahana hoi ia matou i rotopu i te taatoaraa o to matou mau oto e tei faati‘a hoi ia matou ia faatupu i te faaroo i te Atua, ma te ite e e arata‘i e e paturu Oia ia matou i roto i to matou tere ite-ore-hia e vai ra i mua ia matou ».20

Na mua a‘e ua faaoti te Feia Mo‘a i te Hiero no Kirtland, e ua tae atu e rave rahi i te haamo‘araa. I muri mai i te haamo‘araa, ua fariihia te hiero e te Fatu. Ua parau te Fatu ia ratou ia « oaoa no te mau haamaitairaa o te niniihia … i nia i te mau upoo o To’na mau taata ».21

A patu-noa-hia‘i e rave rahi mau hiero mo‘a na te ao nei, ua ite au i te mau haamaitairaa o te tae mai i roto i te oraraa o te mau melo. I te matahiti 2008 ua ite au i te oaoa i ni‘a i te mata o te hoê tane e te vahine faaipoipo no Ukraine a parau mai ai raua ia’u no ni‘a i to raua tere i Freiberg, Heremani, no te farii i to raua oro‘a hiero. Te tere i te hiero e 27 ïa hora na ni‘a i te pereoo uta taata no teie mau melo haapa‘o, e eita e nehenehe ia ratou ia haere pinepine atu. Ua oaoa ratou e ua faatata te hiero no Kyir Ukraine i te oti e e nehenehe ai ia ratou ia haere pinepine atu. Ua matara taua hiero ra i teie nei, e te farii nei e rave rahi tauatini mau melo i te mau haamaitairaa i reira.

Na roto i te tai‘oraa i te aamu o to’u mama ruau, ua ite au i to’na oaoa rahi i ta’na mau fafauraa. Mea au roa na’na ia haere i te hiero e ia rave i te mau oro‘a o te mau taata e rave rahi tauatini tei pohe. O tera ïa te misioni o to’na oraraa. Ua tavini oia ei rave ohipa no te hiero hau atu e 20 matahiti i roto te hiero no Manti Utah. Ua papa‘i oia e ua ite oia e rave rahi mau faaoraraa semeio ia nehenehe ia’na ia aupuru i ta’na mau tamarii e ia tavini ia vetahi ê na roto i te raveraa i to ratou oro‘a i roto i te hiro. Ei mau mootua na’na, te mea ta matou i ite no ni‘a ia mama ruau Rymer, ua riro ïa oia ei vahine parau-ti‘a o tei haapa‘o i ta’na mau fafauraa e tei hinaaro ia matou ia na reira atoa. Ia hi‘o haere ana‘e te mau taata i ta tatou mau faufaa i muri a‘e i to tatou poheraa, e itehia anei ia ratou te faaiteraa e ua haapa‘o tatou i ta tatou mau fafauraa ?

I roto i ta tatou amuiraa rahi i ma‘iri a‘e nei, ua parau mai to tatou peropheta here, te Peresideni Thomas S. Monson, ia tatou e : « Mai te mea e, e haere outou e o vau nei i te fare mo‘a o te Atua, e mai te mea e, e haamana‘o tatou i te mau fafauraa ta tatou e rave i roto, e ti‘a ïa ia tatou ia amo i te mau tamataraa atoa e ia upooti‘a i te faahemaraa tata‘itahi. I roto i teie vahi mo‘a e itehia ia tatou te hau ; e faaapîhia e e haapuaihia tatou ».22

Faahou â: « A faateitei mai na i to oe aau e a oaoa, e a ati atu i te mau fafau ta oe i fafau ra ».23 Te haapa‘oraa i te mau fafauraa o te oaoa e te poupou mau ïa. Teie te tamahanahana e te hau. Teie te paruru i te mau ino o te ao nei. E tauturu te haapa‘oraa i ta tatou mau fafauraa ia tatou i te mau taime tamataraa.

Te faaite papû nei au e ia vai to tatou faaroo i te Mesia e ia haapa‘o maite tatou i ta tatou mau fafauraa, e farii ïa tatou i te oaoa tei faahitihia i roto i te mau papa‘iraa mo‘a e ta to tatou mau peropheta i te mau mahana hope‘a nei i fafau.

E te mau tuahine here, te here nei au ia outou e te ti‘aturi nei au e farii outou i teie oaoa rahi i roto i to outou iho mau oraraa. Na roto i te i‘oa o Iesu Mesia ra, amene.

  1. Te Parau Haapiiraa e te Mau Parau Fafau 25:13.

  2. Haamaitairaa patereareha horo‘ahia e Walter E. Hanks, 25 no Atopa 1912, i Lyman, Wayne County, Utaha.

  3. Faatoro Parau Bibilia, « Fafauraa ».

  4. Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary, 11raa o te nene‘iraa (2003), « ati ».

  5. A hi‘o Mosia 18:8–9 ; a hi‘o ato‘a Thomas S. Monson, « Eaha ta’u i rave no te hoê taata i teie mahana ? » Liahona, Novema 2009, 85–87.

  6. Te Parau Haapiiraa e te mau Parau Fafau 124:40.

  7. E Mau Tamarii Tamahine i roto i To’u Basileia: Te Aamu e te Ohipa a te Sotaiete Tauturu (2011), 131–32.

  8. E Mau Tamarii Tamahine i roto i To’u Basileia, 29.

  9. Boyd K. Packer, Te Hiero Mo‘a (1980), 170.

  10. Te Parau Haapiiraa e te Mau Parau Fafau 136:4.

  11. A hi‘o Mosia 3: 5–18.

  12. A hi‘o Mosia 4:2 ; 5:5.

  13. Mosia 4:3.

  14. Alama 26:1.

  15. Alama 26:11.

  16. Alama 26:16.

  17. Alama 26:35.

  18. Te Parau Haapiiraa e te Mau Parau Fafau 11:13.

  19. Maria Speidel, i roto i te E Mau Tamarii Tamahine i roto i To’u Basileia, 76.

  20. Sarah Rich, i roto i te E Mau Tamarii Tamahine i roto i To’u Basileia, 30.

  21. Parau Haapiiraa e Parau Fafau 110:9–10.

  22. Thomas S. Monson, « Te Hiero Mo‘a—E Mori no to te Ao nei » Liahona, Me 2011, 93.

  23. Te Parau Haapiiraa e te Mau Parau Fafau 25:13.