2010–2019
Mo Wan Smol Pikinini Bae I Lidim Olgeta
Epril 2012


Mo Wan Smol Pikinini Bae I Lidim Olgeta

Ol hasban mo ol waef oli mas andastanem se fas koling blong olgeta—we bae oli neva rilis long hem—i long wanwan long tufala, mo long ol pikinini blong tufala.

Sam yia i pas, long wan kolkol naet long wan tren stesen long Japan, mi bin harem man i noknok long windo blong tren we mi stap long hem. Wan boe we i kolkol evriwan i stanap, i werem wan brokbrok sot wetem wan doti kaliko we hem i fasem long fes blong hem we i solap. Hed blong hem i fulap long sik sikras. Hem i holem wan tin we i rosta mo wan spun, saen blong wan pikinini we i nomo gat papa mo mama, mo i stap askem kakae. Taem mi stap traehad blong openem doa blong givim sam mane long hem, tren i stat blong ron i go.

Bae mi neva fogetem smol boe ia we i hanggri gud, i stap stanap long kolkol ples, i holem emti tin blong hem. Bae mi no save fogetem tu se mi no save help mo nogud filing long mi taem we tren i stap ron i go, mo mi lego hem i stanap long saed blong rod blong tren.

Sam yia afta, long Kusko, wan siti we i stap antap long Andes blong Peru, Elda A. Teodo Tutel mo mi i bin mekem wan sakramen miting long wan longfala smol rum we i go i open long rod. I bin naet taem, mo i kolkol. Taem we Elda Tutel i bin toktok, wan smol boe, ating we i gat sikis yia, i stanap long doa. Hem i bin werem wan brokbrok sot nomo we i go kasem ni blong hem.

Long lef saed blong mifala i gat wan smol tebol wetem wan plet we i gat bred blong sakramen. Smol boe we i hanggri tumas i bin luk bred mo i stap wokbaot sloslo folem wol i go from bred. Bae kolosap i kasem tebol, taem wan woman we i sidaon long saed i go long wol i bin luk hem. Nao i luk hem mo sakem strong hed blong hem mo sendem hem i go, i lus long tudak. Mi harem nogud insaed long mi.

Afta, smol boe ia i bin kambak. Hem i saedem hem long saed blong wol, i lukluk bred, mo i lukluk mi. Taem i kasem ples we woman ia bae i luk hem bakegen, mi openem han blong mi, mo hem i ron i kam long mi. Mi holem hem i sidaon antap long leg blong mi.

Afta, olsem we i samting we i gat saen long hem, mi bin putum hem long jea blong Elda Tutel. Afta long las prea, smol boe ia we i hanggri i wokbaot i go long tudak.

Taem mi bin gobak hom, mi bin talem long Presiden Spensa W. Kimbol abaot eksperiens blong mi. Hemia i tajem hat blong hem mo talem: “Yu bin stap holem wan ful kantri long leg blong yu.” Mo i talem plante taem long mi: “Eksperiens ia i gat moa mining we bae yu kam yet blong save.”

Taem mi bin stap visitim ol kantri long Latin Amerika, kolosap 100 taem, mi bin lukaotem smol boe ia long fes blong ol pipol. Naoia mi save wanem Presiden Kimbol i stap minim.

Mi bin mitim wan narafala boe we i stap kolkol long ol strit blong Sol Lek Siti. Hem i bin let naet, long wan kolkol winta. Mifala i stap aot blong go long wan kakae blong Krismes long wan hotel. Daon long rod, sikis o eit boe we i mekem noes i kam. Olgeta evriwan i sapos blong stap long haos, be i no blong stap aotsaed long kolkol.

Wan boe i no bin gat kot. Hem i bin stap jiamjiam kwik blong ronemaot kolkol. Hem i bin ron i go lus long saed blong strit, ating long wan smol apatmen mo wan bed we i no gat inaf blanket blong mekem hem i hot.

Long naet, taem mi stap pulum blanket antap long mi, mi stap prea from olgeta ia we oli no gat wan hot bed blong silip long hem.

Mi bin stap long Osaka, Japan, taem Wol Wo 2 i bin finis. Siti i brokbrok evriwan, mo ol rod oli fulap long ol brikis, doti, mo hol blong bomb. Kolosap evri tri i foldaon, be sam oli stanap yet wetem ol brokbrok branj mo i faenem paoa blong givim ol niu sut blong hem wetem ol lif.

Wan smol gel, we i werem sandel mo brokbrok kala kastom dres blong olgeta i stap bisi blong pikimap ol lif blong mekem olsem wan bandel flaoa. I luk olsem se smol pikinini ia i no save long ol brokbrok samting raon long hem, mo i stap brekem ol niu lif ia i joenem i go long bandel blong hem. Hem i bin faenem las naes lif long wol blong hem. Ating, mi mas talem se gel ia i wan naes pat ia blong wol blong hem. Long sam wei, taem mi tingting long hem, fet blong mi i kam antap. Insaed long bodi blong pikinini ia, i bin gat hop i stap.

Momon i bin tijim se “ol smol pikinini i stap laef long Kraes,1 mo oli no nid blong sakem sin.

Samples long stat blong las senturi, tu misinari i bin stap wok long ol hil blong Saot Yunaeted Stet. Wan dei, tufala i bin stap antap long hil, tufala i bin luk ol pipol oli kam tugeta long wan klia ples we i stap daon. Ol misinari oli no bin gat fulap man blong stap prij long olgeta, mekem se oli wokbaot i go daon i go long klia ples ia.

Wan smol boe i bin draon, mo i gat wan fenerol i stap. Papa mo mama blong hem, oli askem wan pasta blong “talem sam toktok” from boe blong tufala. Ol misinari oli stap biaen smol taem we pasta ia i bin fesem papa mo mama we i stap krae mo stat blong toktok. Papa mo mama i bin ting se bae tufala i harem gud toktok long man ia, be tufala i harem nogud nao.

Hem i tok long tufala from se tufala i no mekem smol boe ia i baptaes. From sam risen, tufala i bin pusumbak taem ia, mo naoia i let finis. Pasta i talem klia long tufala se smol boe i go long hel. Hem i rong blong tufala. Bae tufala nao i karem panismen from harem nogud ia we bae i no save finis.

Afta we toktok i finis, mo oli berem kofin, ol elda oli go kolosap long papa mo mama ia. “Mifala ol wokman blong Lod”, oli talem long mama, “mo mifala i kam wetem wan mesej blong yufala.” Taem papa mo mama we i stap krae oli lisin, tufala elda i bin ridim skripja long revelesen mo tufala i serem testemoni blong tufala abaot restoresen blong ol ki blong pemaot olgeta we oli laef mo olgeta we oli ded.

Mi sore long man ia we i prij. Hem i stap mekem bes we hem i save mekem wetem laet mo save we hem i bin gat. Be i gat moa tu we hem i sapos blong save givim long tufala. I gat gospel we i fulwan.

Ol elda oli kam olsem ol kamfota, ol tija mo ol wokman blong Lod, olsem ol minista we oli gat raet blong God blong talemaot gospel blong Jisas Kraes.

Ol pikinini ia we mi stap tokbaot, oli ripresentem evriwan long ol pikinini blong Papa long Heven. “Ol pikinini oli wanem we Lod i givim: mo man i gat fulap pikinini, bae i hapi.”2

Kriesen blong laef i wan bigfala responsabiliti long wan kapol we i mared. Hem i jalenj blong laef long wol ia blong stap klin inaf mo stap olsem wan papa o mama we i responsibol. Man o woman hemwan i no save karem pikinini. Plan i stap blong pikinini i gat wan man we i papa, mo wan woman we i mama—tugeta, wan papa mo wan mama. I no gat wan nara samting i save tekem ples blong hemia.

Longtaem finis, wan woman we i krae i talem long mi taem hem i stap skul yet, se hem i mekem wan bigfala rong wetem boefren blong hem. Bae hem i go long hospital blong kilim ded bebi long bel. Long sam yia afta, tufala i graduet, mo tufala i bin mared mo gat sam moa pikinini. Woman ia i talem long mi se naoia, hem i gat trabol long tingting taem hem i luk famle blong hem, ol naes pikinini blong hem, mo luk naoia, long maen blong hem, emti ples ia we bebi ia i no stap long hem.

Sapos kapol ia i andastanem mo i yusum Atonmen, bae oli save se ol eksperiens ia mo soa we i go wetem, bae oli save lus evriwan. I no gat soa we i save stap oltaem. Hem i no isi, be laef i no kam blong hem i isi, o stret. Fasin blong sakem sin, mo hop we i no gat en we fasin blong fogiv i tekem i kam, bae oltaem i gud inaf blong yumi traem hadwok from.

Wan nara kapol we i krae i talem long mi se oli jes kam long wan dokta, mo hem i talem se bae tufala i no save gat pikinini blong tufalawan. Hat blong tufala i brok from nius ia. Tufala i bin sapraes taem mi talem long tufala se tufala i laki wantaem. Tufala i wantem save from wanem mi talem wan samting olsem. Mi talem se situesen blong tufala i gud moa yet from we i gat ol kapol we oli save kam papa mo mama be oli no wantem, mo oli selfis mo stap longwe long responsabiliti ia.

Mi talem long olgeta: “i gud we yutufala i wantem gat pikinini, mo tingting ia bae i blong gud blong yutufala long laef long wol ia mo laef afta, from se bae i mekem yutufala i stap gud long saed blong spirit mo long wol. Long en, bae yutufala i stap long wan gud ples from se yutufala i wantem gat pikinini mo yutufala i no save gat, be i no olsem olgeta we oli save gat, be oli no wantem gat.”

Yet, sam narawan oli gohed blong stap olsem, mo no mared, mo no gat pikinini. Sam, from sam situesen we oli no save kontrolem, oli stap lukaotem ol pikinini olsem ol singgel mama o singgel papa. Hemia i blong sot taem. Long ples we ol samting oli no save finis—i no oltaem long wol ia—ol stret mo gud samting we yumi wantem tumas mo wet longtaem from, bae oli hapen.

“Sipos yumi stap putum tingting blong yumi long Kraes, be blong laef ya long wol nomo, man, sore tumas long yumi. Hemia, yumi kasem trabol we i bitim ol narafala man long wol.”3

“Stret risal blong evri aktiviti insaed long Jos i blong luk wan hasban mo wan waef, mo pikinini blong tufala oli hapi long hom; oli gat proteksen tru long ol prinsipol mo ol loa blong gospel; oli sil long sef fasin insaed long ol kavenan blong prishud we i no gat en. Ol hasban mo ol waef oli mas andastanem se fas koling blong olgeta—we bae oli neva rilis long hem—i long wanwan long tufala, mo long ol pikinini blong tufala.

Wan long ol bigfala samting abaot wok blong stap olsem papa mo mama we yumi save faenem, i we yumi lanem moa samting abaot wanem i impoten aot long ol pikinini blong yumi bitim we yumi lanem aot long stret papa mo mama blong yumi. Yumi kam blong luksave trutok long profesi blong Aesea, se “wan smol pikinini bae i lidim olgeta.”4

Long Jerusalem, “Jisas i singaot wan pikinini i kam long hem, mo i putum hem i stanap long medel blong olgeta, mo i talem se,

“Tru mi talem long yufala, sipos yufala i no jenisim fasin blong yufala blong kam olsem pikinini, bambae yufala i no save kam samtaem we God i king blong yufala.

“Be man we i mekem tingting blong hem i stap daon olsem pikinini ya, hem i hae moa, i winim olgeta narafala man we God i King blong olgeta.”5

“Be Jisas i talem se ‘Yufala i no blokem ol pikinini ya! Yufala i letem olgeta oli kam long mi, from we ol pikinini tu oli gat raet wetem ol man we God i King blong olgeta.’

“Nao hem i putum han blong hem long olgeta, i blesem olgeta. Nao biaen, hem i wokbaot i go.”6

Yumi ridim long Buk blong Momon abaot visit blong Jisas Kraes i go long Niu Wol. Hem i bin hilim mo blesem ol pipol mo i bin komandem se bae oli mas tekem ol smol pikinini blong olgeta i go long Hem.

Momon i raetem: “Mekem se oli bin karem ol smol pikinini blong olgeta mo oli bin putum olgeta i go daon long graon raonabaot long hem, mo Jisas i bin stanap long medel blong olgeta; mo grup blong pipol ia i bin muv bak kasem taem we oli bin karem olgeta evriwan i kam long hem.”7

Mo afta, hem i bin komandem ol pipol blong nildaon. Wetem ol pikinini raon long Hem, Sevya i bin nildaon mo i bin givim wan prea long Papa blong yumi long Heven. Afta long prea, Sevya i bin krae, “mo hem i bin tekem ol smol pikinini blong olgeta wan afta narawan, mo i bin blesem olgeta, mo i bin prea long Papa from olgeta.”

“Mo taem we hem i bin mekem samting ia, hem i bin krae bakegen.”8

Mi save andastanem ol filing we Sevya i gat long ol pikinini ia. I gat fulap samting blong lanem sapos yumi folem eksampol blong Hem blong stap prea from, blesem mo tijim “ol smolwan ia.”9

Mi namba 10 pikinini long wan famle blong 11 pikinini. Olsem we mi save, papa mo mama blong mi i neva gat wan bigfala koling insaed long Jos.

Papa mo mama blong mifala, tufala i bin fetful long koling blong tufala we i moa impoten—blong stap olsem papa mo mama. Papa blong mifala i bin lidim hom blong mifala long stret mo gud fasin, i neva gat kros o fraet. Mo bigfala eksampol blong papa blong mifala, i kam strong moa tru long kaen kaonsel blong mama blong mifala. Gospel i wan fos we i gat paoa long laef blong evriwan long mifala insaed long Peka famle, mo long nekis jeneresen, mo long nekis mo long nekiswan, olsem we mi bin save luk kasem naoia.

Mi hop se bae oli jajem se mi wan gud man olsem papa blong mi. Bifo mi harem ol toktok ia “Ei, yu yu mekem wan gudfala wok!” we i kam long Papa blong mi long Heven, fastaem, mi hop blong harem toktok ia i kam long papa blong mi blong wol ia.

Plante taem, mi tingting se from wanem bae oli singaotem mi wan Aposol mo afta, Presiden blong Kworom blong Olgeta Twelef Aposol nomata mi kamaot long wan hom we papa, bae oli singaotem hem olsem wan lesaktiv. Mi no miwan nomo long Olgeta Twelef we i gat kaen laef ia.

Mo afta, mi save luk mo andastanem se, ating from laef blong mi olsem nao, mi kasem koling ia. Mo mi save andastanem from wanem, se long evri samting we yumi mekem insaed long Jos, yumi nidim, olsem ol lida, blong givim rod blong ol papa, mama mo pikinini i gat taem tugeta olsem wan famle. Ol prishud lida oli mas lukaotgud blong mekem se Jos i stret blong ol famle.

I gat plante samting abaot fasin blong laef folem gospel blong Jisas Kraes we yumi no save makem wetem wanem yumi kaontem mo rekodem long ol rol kol. Yumi bisi wetem ol bilding, mo ol bajet, mo ol program, mo ol fasin blong wok. Taem yumi mekem olsem, hem i posibol blong sarem ae long stret spirit blong gospel blong Jisas Kraes.

Plante taem tumas, bae wan i kam long mi mo talem, “Presiden Peka, bae i gud tumas sapos … ?”

Plante taem mi stopem olgeta mo talem: “no,” from se mi ting se wanem bae oli talem bae i wan niu aktiviti o program we bae givim moa hadwok long saed blong taem mo mane long famle.

Famle taem i tabu, mo yumi mas protektem mo respektem. Mifala i askem strong long ol memba blong yumi blong givim ful tingting blong olgeta long famle blong olgeta.

Taem mitufala i jes mared, waef blong mi mo mi i bin disaed se bae mitufala i akseptem ol pikinini we bae oli bon long famle wetem responsabiliti ia blong stap long taem we oli bon mo stap gro. Long stret taem blong olgeta, oli bin gat famle blong olgetawan.

Tu taem, long mared laef blong mitufala, long taem we tu long ol smol boe blong mitufala i bon, dokta i talem “mi no ting se bae yutufala i kipim hemia.”

Long tufala taem ia, mitufala i talem se bae mitufala i givim laef blong mitufala sapos smol boe blong mitufala i save laef. Afta long toktok ia, mitufala i bin luksave se sem kaen fasin ia, i semmak long wanem Papa long Heven i filim abaot wanwan long yumi. I wan bigfala mo gudfala tingting.

Naoia, long en blong laef blong mitufala, Sista Peka mo mi, i andastanem mo gat witnes se ol famle oli stap blong oltaem. Taem yumi obei long ol komanmen, mo laef fulwan long gospel, yumi gat proteksen mo blesing. Wetem ol pikinini mo apu pikinini, mo naoia ol smol apu pikinini blong mifala, prea blong mitufala i we wanwan famle blong mitufala we i stap gro bae i gat sem hat mo tingting long ol smolwan blong olgeta.

Ol papa mo mama. Nekis taem yu holholem wan niubon bebi long han blong yu, yu save gat wan visen insaed long yu blong ol sikret mo ol stamba tingting blong laef. Bae yu andastanem gud moa from wanem Jos i stap olsem we i stap, mo from wanem famle i fas oganaesesen blong taem naoia mo blong taem we i no save finis. Mi witnes se gospel blong Jisas Kraes i tru, se plan blong fasin blong pemaot man, we oli stap singaotem plan blong stap glad, i wan plan we i blong ol famle. Mi prea long Lod se ol famle blong Jos bae oli kasem blesing, ol papa mo mama mo ol pikinini; se wok ia bae i gohed i go, olsem we Papa i tingting long hem. Mi witnes long hemia long nem blong Jisas Kraes, amen.