Dou Tucake ka Rarama Mai

Sa noqu madigi oqo meu mai tiko vata kei kemuni ena yakavi nikua. Ena veivula o Janueri, au sa dau maqusa toka mai me na kacivaki na ikau vou ni Muavata. Ia, au dau taura eso na gauna meu vakadikeva seu sa kila vakavinaka sara na veilesoni ni ikau ni veiyabaki sa sivi yani.

Ena gauna oqo, meda raicalesu mada na ikau sa vakayagataki tiko: “Mo qarauna me savasava tikoga na nomu vakanananu,”¹ “Ia mo tudei sara ka kakua ni yavala, mo dou uasivi cake ena cakacaka vinaka,”² “Mo yaco mo nodra ivakarau era sa vakabauta,”³ “Mo kaukauwa ka qaqa,”⁴ kei na ikatinikatolu ni yavu ni vakabauta: “Keimami vakabauta ni sa kilikili meda yalododonu, yalodina, talairawarawa, lomasoli, ivalavala savasava, ka da caka vinaka vei ira na tamata kecega.”⁵

Ni da vulica ka raica vakatabakidua na ivolanikalou oqo ena yabaki taucoko eda sa vakatara kina mera sa tiki ni lomada, yaloda, kei na noda ivakadinadina. Keimami sa nuitaka ni ko ni na muria tikoga na nodra veidusimaki ni da raica yani vakatabakidua na ikau ni Muavata ni 2012, e tiko ena Vunau kei na Veiyalayalati.

E vakamacalataki tiko ena ulutaga ni wase 115 ni o ya na yabaki 1838 ka tukuni tiko kina na vanua o Far West, mai Missouri. Sa vakaraitaka kina o Josefa Simici “ni sa loma ni Kalou me tara cake na koro ko ya kei na vale ni Turaga.” Sa yalodei ka yaloqaqa kina na Parofita. Ena tikina e 5, eda taura mai kina na ikau ni yabaki oqo, a kaya vua na Turaga, “Au sa kaya vakaidina vei kemudou kecega: Dou tucake ka rarama mai, ia me cila yani na nomudou rarama me ivakaraitaki vei ira na veimatanitu.”

Na cava ko ni vakasamataka ni ko ni rogoca na vosa oqo tucake? Vei au, au vakasamataki kemuni—na itabagone dokai ni Lotu. Au raitayaloyalotaka ni ko ni sa tucake vakaidina mai na nomuni imocemoce ena gugumatua ena veimataka ki na nomuni semineri ni mataka lailai. Au raica na nomuni sa tucake yalodina mai ena tekiduru ni oti na nomuni masu ena veisiga. Au vakasamataka na nomuni sa tucake ena yaloqaqa mo ni wasea na nomuni ivakadinadina ka tutaka na nomuni ivakatagedegede. Au sa vakauqeti ena nomuni yalodina tiko ki na kosipeli kei na nomuni ivakaraitaki vinaka. E vuqa vei kemuni ko ni sa ciqoma oti na veisureti mo ni tucake ka rarama mai, ka na veivakayaloqaqataki na nomuni rarama vei ira eso mera cakava vakakina.

E dua vei ira na sala cecere meda rawa kina ni tucake ka rarama mai o ya meda sa talairawarawa ena yalonuidei ki na ivakaro ni Kalou. Eda vulica na ivakaro oqo mai na ivolanikalou, mai vei ira na parofita ena gauna oqo, ka vakakina ena draunipepa ni ivolalailai Me iSakisaki ni iTabagone. E dodonu vei kemuni yadudua me tiko na nomuni ilavelave. Ena noqu ilavelave, au sa wirina toka na vosa me baleti kei iko, ni a vakavulica vei au e dua na noqu itokani dokai. Na ka rawarawa oqo e vakavotuya vei au ni ivakatagedegede kece oqo era sega walega ni idusidusi raraba—era sa baleti au sara ga. Au nuitaka mo ni na laki wirina na vosa oqori ena nomuni dui ivolalailai, wilika vakaoti mai na dua na taqana ki na taqana kadua, ka vakila na Yalotabu ni sa vakadinadinataka ni ivakatagedegede era sa baleti kemuni talega.

Era tu beka eso vei kemuni era na temaki mera beca se vakanadakuya na ivakatagedegede era tiko ena Me iSakisaki ni iTabagone. Era na raica beka na ivola ka kaya, “Na, raica, e sega ni tukuni tiko ena ivola oqo me baleta na [vakalewena sara na veika e veivosakitaki tiko].” Se era na vakadonui ira ga, “Na ka au cakava tiko e sega ni ca sara. Au vakadeitaka niu sega ni ca sara ni [vakacurumi na yacai nona itokani se dua e kila].”

E vakavulica o Peresitedi Harold B. Lee, “Na ivakaro bibi taudua ena ivakaro kece ni Kalou sa ikoya na kena ka dredre tiko mo muria nikua.”⁶ A vakamacalataka o Tui Penijamini, “Sa sega ni rawa meu tukuna yani na veika kece sa rawa mo ni ivalavala ca kina; raica sa vuqa sara na kena sala ka vuqa na kena ivalavala, io sa rui levu ka sa sega ni wili rawa.”⁷ Kevaka o sasaga tiko mo maroroya na ivakatagedegede kei na ivakaro oqo, au vakauqeti kemuni mo ni vakasaqara na veitokoni ena loma ni kosipeli. Wilika na nomuni ivolanikalou. Mo dau vakadigova na mataveilawa taurivaki ni Lotu, na LDS.org, me laurai kina na isau ni nomuni taro. Veivosaki vata kei ira na nomuni itubutubu, o ira na nomuni iliuliu ni Lotu, kei ira era sa rarama cake ni ra bulataka na kosipeli. Mo ni masu. Talaucaka na lomamuni vua na Tamamuni Vakalomalagi, ni sa lomani kemuni. Vakayagataka na isolisoli ni veivutuni ena veisiga. Qaravi ira na tamata. Ka bibi duadua, mo ni vakarorogo ka talairawarawa ki na veivakauqeti ni Yalo Tabu.

E vakayaloqaqataki keda kece o Peresitedi Thomas S. Monson ena malanivosa oqo: “Kemuni na noqu itokani gone, ni yaloqaqa tiko. … Ko ni kila na veika sa dodonu kei na ka cala, ka sega ni rawa me vunitaki rawa, se vakacava sara na kena totoka, ena sega ga ni veisautaka rawa. … Kevaka era na vakauqeti iko beka na nomu itokani mo cakava e dua na ka ko kila ni cala, o iko sara ga mo tutaka e kea na dodonu, ena gauna mada ga ko tu taudua kina.”⁸

E sega ni vinakati keda na TamadaVakalomalagi meda raica yani na vuravura oqo ka vakamuria na veiveisau e caka tiko kina. E vinakata o Koya meda rai ga yani Vua ka vakamuria na Nona veidusimaki e sega ni veisau rawa. E vinakata o Koya meda bulataka na kosipeli ka liutaki ira kina na tamata ena kena tuvanaki vakacecere na ivakatagedegede.

Sa vakarautaki tu ena ivolanikalou e vuqa sara na ivakaraitaki me tukuni kina na vakasama oqo. Ena ivola ni Dauveilewai ena Veiyalayalati Makawa, eda vulici Samisoni kina. A sucu o Samisoni me dua na tamata qaqa. A yalataki kina vei tinana, “ia ena vakatekivu me vakabulai ira na Isireli mai na ligadra na kai Filisitia.”⁹ Ia ni sa tubu cake o Samisoni, a raica ga o koya na veitemaki kei vuravura ka segai na veiliutaki ni Kalou. A digitaka na veika eso baleta “ni sa vinakata saraga o [koya]”¹⁰ baleta ni digidigi era a dodonu. E vakavuqa, na kena vakayagataki tiko ena ivolanikalou na malanivosa “kei na nona sa lako sobu”¹¹ ni tukuni tiko na ilakolako i Samisoni, nona ivalavala, kei na digidigi. Ni a sega ni tucake ka rarama mai me vakayacora na veika qaqa sa tu vua, a rawai Samisoni ko vuravura, takali mai vua na isolisoli kaukauwa ni Kalou, ka mate dole vakaloloma.

Ena yasana kadua, na kena tukuni tiko ena ivolanikalou na bula i Taniela. A sucu talega o Taniela me dua na tamata qaqa. Ena ivola i Taniela, wase 6, eda wilika kina, “Ko Taniela oqo sa uasivi cake vei ira na turaga lelevu kei ira na turaga lalai, ni sa tiko vua na yalo e uasivi cake.”¹² Ni sa tadravi Taniela mai na bolebole ni vuravura, a sega ni raica yani na vuravura—a tucake ka rai yani ki lomalagi. Ni a sega ni muria na ivakaro vakavuravura nei koya na tui me kakua ni dua e masuta e dua tale ia vua na tui duadua ga me 30 na siga, a mani “curu ki na nona vale; ka ni sa dola tu na nona katuba ni nona loqi me donui Jerusalemi, sa tekiduru e duruna vakatolu e na veisiga, me masu, ka vakavinavinaka vua na nona Kalou, me vaka sa dau cakava e liu ko koya.”¹³

A sega ni rere o Taniela me tucake ka rarama mai me na muria na ivakaro ni Kalou. E dina ga ni a laki moce tu vakaca ena qara ni laione baleta ni a tutaka na ka e dodonu, ka a taqomaki ka vakalougatataki ni a talairawarawa. Ni sa vagalalataki Taniela mai na qara ni laione ena mataka e tarava o Tui Taraiase, a vakayacora e dua na ivakaro o ya mera sa rerevaka na Kalou i Taniela na tamata yadua ka vakamuria na ivakaraitaki ni yalodina i Taniela. Sa dina sara, ni sa vakaraitaka vei keda o Taniela na kena ibalebale meda sa ivakatagedegede ki na veimatanitu ka kakua ni vakalailaitaka sobu na noda ivakatagedegede ni tadravi keda mai na veitemaki vakavuravura.

Au sa vakalougatataki niu rogoca e vuqa sara na nodra ivakaraitaki vinaka na itabagone ni gauna oqo, me vakataki kemuni, era sa sega ni rerevaka mera tucake ka rarama mai ka vagolea na nodra rarama oqo me ivakatagedegede ena kedra maliwa na nodra icaba. E lewe duadua ga ni Lotu o Joana ena nona koronivuli torocake ka kena goneyalewa duadua ga ena nona tabanalevu. A yalataka vua ka vakakina vua na Turaga ni na sega vakadua me cavuta na vosa qeleqelewa. Ena gauna a nona isa kina ena dua na cakacaka ni koronivuli e dua na cauravou ka sega ni vakayacora na yalayala vata ga, a sega ni vakalailaitaka sobu o Joana na nona ivakategedegede. A kerei cauravou me doka ka rokova na nona yavunibula. Toso na gauna, vata kei na vuqa na veivakavotui malumu kei na kena e sega toka ni malumu, era sa tekivu vakaitovo vou na nona itokani ka cavuta na veivosa e savasava cake. E vuqa era sa raica rawa na veisau oqo, oka kina o tinai cauravou oqo, ka vakavinavinaka vei Joana ni a veivakauqeti vinaka sara ki na bula nei luvena tagane o ya.¹⁴

Ena dua na ilesilesi walega oqo mai na Yatu Filipaini, au a sotavi Karen kina, qai tukuna vei au na ka a sotava ena gauna ni nona Leba ni a vuli tiko me rawata na nona koroi ni vuku ni veiliutaki ena otela kei na vale ni kana. E vinakata e dua na qasenivuli mera kila na gonevuli yadudua na kena vakarautaki ka tovolei na veigauna taucoko era na solia tiko ena nodra vale ni kana. Eso na gunu era tu kina na alakaolo, ka sa kila tu o Karen ni sa saqata tiko na ivakaro ni Turaga kevaka mena tovolea me gunuva. Ni tadravi koya tu na veika rarawa ka rawa me yaco vua, a yaloqaqa ga o Karen me tucake ka rarama yani, ka sega ni tovolea na gunu o ya.

A vakamacalataka o Karen “A lako mai vei au o noqu qasenivuli ka tarogi au na vuna au sega kina ni gunuva. A kaya, ‘Miss Karen, mo na qai kila vakacava na kena igunugunu ka pasitaka na ulutaga bibi oqo kevaka o sega mada ga ni tovolea na gunu oqo?’ Au sa qai tukuna vua niu lewena tiko na Lotu i Jisu Karisito ni Yalododonu Edaidai, keimami na lewenilotu, keimami sega ni dau gunuva na veika e vakacacana na neimami bula. Se cava ga na veika e tuvanaka baleti au, ke mani yacova sara meu sega ni rawata na noqu vuli, au na kila tu, ia au na sega ga ni vakanadakuya meu bulataka na noqu ivakatagedegede vakatamata.”

Sa oti e vica na macawa, ka sa sega ni tukuni mai e dua na ka baleta na siga o ya. Ni qai oti na simesita, sa kila tu o Karen ni na vakatulewataki na macala ni iotioti ni nona veitarogi mai na nona a sega ni via gunuva na gunu o ya. A lomalomarua me raica na macala ni veitarogi, ia ni sa raica, a qai kila ni ciqoma o koya na maka e levu duadua ena nona kalasi.

A kaya kina o koya “Au vulica mai na veika oqo, ni Kalou … ena vakalougatataki keda vakaidina ni da muri Koya. Au kila talega kevaka mada ga au na sega ni rawata na veitarogi, au na sega ga ni cakitaka na ka au a sa cakava. Au kila niu na sega ni vakadrukai ena mata ni Turaga niu digitaka meu cakava na veika au kila ni sa ka dodonu.”¹⁵

Kemuni na goneyalewa lomani, ko ni sa sucu yadudua mai mo ni tamata qaqa. Ko ni sa luvena yalewa daulomani na Tamada Vakalomalagi. E kilai kemuni ka lomani kemuni. Sa sureti kemuni tiko mo ni “tucake ka rarama mai,” ka sa yalataka tu o Koya ni ko ni na cakava oqo, ena tokoni kemuni ka vakalougatataki kemuni o Koya. Sa noqu masu mo ni na kunea vakayadudua na qaqa ka ciqoma na Nona veisureti vakakina na Nona yalayala ena yaca i Jisu Karisito, emeni.