Ti Lumba ti Biag

Kakabsatko a lallaki ken babbai, ita a bigat tarigagayak ti agsarita kadakayo maipapan kadagiti agnanayon a kinapudnodagita a kinapudno a mangpabaknangto iti biagtayo ken mangkita kadatayo nga agawid a sitatalged.

Iti amin a lugar agdardaras dagiti tao. Agitayab dagiti eroplano kadagiti napapateg a tao a nakalugan kadagitoy nga iballasiw kadagiti kontinente ken kadagiti dadakkel a taaw tapno makadar-ay kadagiti miting iti negosio, maipatungpal ti obligasion, makapagbakasion, wenno makabisita kadagiti kapamilia. Dagiti kalsada iti amin a lugar agraman dagiti freeway, thruway, and motorwayket pangpagnaan ti minilmilion a lugan a lugan ti minilmilion a tattao, iti kasla awan sardayna a panagayus gapu iti nadumaduma nga adu a rason bayat ti panagdardarastayo kadagiti aramidtayo iti tunggal aldaw.

Iti daytoy nakaal-alisto a panagaddang ti biag, agsardengtayo kadi tapno agutoburay kadagiti awan patinggana a kinapudno?

No idiligtayo kadagiti agnanayon a kinapudno, kaaduan kadagiti saludsod ken pakaseknan ti inaldaw a panagbiag ket talaga nga awan pategna. Ania ti nasken a pangmalemtayo? Ania ti maris a nasken nga ipintatayo iti salastayo? Nasken kadi nga isaliptayo ni Johnny iti soccer? Dagitoy a saludsod ken adu a dadduma pay a maipada kadagitoy ket mapukaw ti pategda no panawen ti krisis, no madangran wenno masugatan dagiti ipatpateg, no adda agsakit iti balay, no agsakit iti nakaro ken asidegen a matay ti maysa a tao. Lumawlawag ti kapanunotantayo, no maikeddengtayo no ania a talaga ti napateg ken no ania ti awan pategna.

Itay kallabes sinarungkarak ti maysa a babai a nasurok a dua a tawenen a makibakbakal iti sakit a makapatay. Imbagana a sakbay a nagsakit, adu dagiti ar-aramidenna iti inaldaw kas iti panagdalus a naimbag iti balayna ken panangpunno iti daytoy kadagiti napipintas ken nangingina nga alikamen. Mamindua iti maysa a lawas kano nga agpaurnos iti buokna ken aggastos iti adu a kuarta ken panawen iti tunggal bulan iti panaggatang kadagiti kawesna. Manmano nga awisenna a sumarungkar dagiti appokona, gapu ta kanayon a pagdandanaganna ta amangan no mabuong wenno madadaelda dagiti napapateg ken nangingina a sanikuana.

Ket kalpsanna naawatna ti nakakakigtot ken makapaliday a damag nga agpeggaden ti biagna ken amangan ta saanen nga agbayag pay ti biagna. Kinunana nga iti kanito a nangngegna ti diagnosis ti doktor, naamirisna ti dadduma pay a napapateg a banag ti biagna ket naammuanna a dagus a mabubosna ti nabati pay a panawen ti biagna iti sidong ti pamilia ken gagayyemna ken maipamaysana ti biagna iti ebanghelio, gapu ta dagitoy ti kapatgan kenkuana.

Dumteng kadatayo amin dagiti kasta a kanito ti pannakalawlawag iti ania man nga oras ngem nalabit a saan a kanayon nga iti makaawis rikna a kasasaad. Makitatayo a silalawag no ania a talaga ti kapatgan iti biagtayo ken no kasano ti nasken a panagbiagtayo.

Kinuna ti Mangisalakan:

“Saankayo nga agurnong kadagiti gupgupit nga agpaay kadakayo ditoy daga, isu a ti sanga ken ti lati dadaelenda ida, ken isu a dagiti mannanakaw kalienda ket takawenda:

“Ngem agurnongkayo kadagiti gupgupit sadi langit, isu a ti sanga ken ti lati dida a dadaelen, ken isu a dagiti mannanakaw dida kalien ken takawen:

“Ta no adino ti yan ti gupityo, addanto met idiay ti pusoyo.”¹

Iti panawentayo iti nalaus unay a panagutob wenno kangrunaan a panagkasapulan, dumanon ti kararua ti tao iti langit, nga agdawdawat iti sungbat ti langit kadagiti kapapatgan a saludsod ti biag: Sadino ti naggapuantayo? Apay nga addatayo ditoy? Sadino ti papanantayo kalpasan ti ipapanawtayo iti daytoy a biag?

Saan a matakuatan dagiti sungbat kadagitoy a saludsod iti uneg dagiti libro iti pagadalan wenno iti panagsukisok iti Internet. Nalablabes pay dagitoy a saludsod ngem iti mortalidad. Sakup daytoy ti kinaagnanayon.

Sadino ti naggapuantayo? Saan a maliklikan a panunoten daytoy a saludsod, no saan nga isao, ti tunggal tao.

Imbaga ni Apostol Pablo kadagiti taga Athens iti Mar’s Hill a “datayo dagiti annak ti Dios.”² Gapu ta ammotayo a dagiti bagitayo ket annak dagiti mortal a nagannaktayo, nasken a sukisokentayo ti kaipapanan ti insao ni Pablo. Impakdaar ti Apo a “ti espiritu ken ti bagi ti kararua ti tao.”³ Ngarud ti espiritu ti anak ti Dios. Ti mannurat iti Hebreo ket ibagana nga Isu “ti Ama dagiti espiritu.”⁴ Ti espiritu ti amin a tao ket literal nga “annakna a lallaki ken babbai.” ⁵

Maawatanmi a dagiti naparegta a mannaniw, tapno maadalmi daytoy a pagsasaritaan, ket insuratda dagiti makatignay a mensahe ken nairekord a makarimbaw a kapanunotan. Insurat ni William Wordsworth ti kinapudno:

Utoben dagiti nagannak ti pagrebbenganda a mangisuro, mangparegta, ken mangted pannarabay, pangiturong, ken pagwadan. Ken kabayatan ti panangutob dagiti nagannak, dagiti annakken nangnangruna kadagiti agtutuboagdamagda iti napateg a saludsod, apay nga addatayo ditoy? Gagangay a maisao daytoy a siuulimek iti kararua ket madamag iti kastoy, apay nga addaak ditoy?

Nasken nga agyamantayo a pinarsua ti masirib a Namarsua ti daga ket inkabilnatayo ditoy, nga adda pannakalipattayo maipapan iti immuna a panagbiagtayo tapno mapadasantayo ti panawen ti pannakasubok, ti gundaway a masubok ti bagbagitayo tapno maikaritayo iti amin nga insaganan ti Dios nga awatentayo.

Silalawag, maysa a kangrunaan a panggep ti yaaytayo iti daga ket tapno manggun-od iti bagi a nagtagilasag ken nagtagitulang. Naikkantayo pay iti sagut ti kinawaya nga agpili. Iti nakaad-adu a wagas, adda pribilehiotayo nga agpili para iti bagbagitayo. Ditoy a masursurotayo manipud kadagiti narigat a padas ti biag. Mariknantayo ti nasayaat ken dakes. Mapaggidiattayo ti napait ken ti nasam-it. Matakuatantayo nga adda dagiti bunga dagiti aramidtayo.

Babaen ti panagtungpaltayo kadagiti bilin ti Dios, mabalin a maikaritayo iti dayta a “balay” nga insao ni Jesus idi impakdaarna: “Idiay balay ni Amak, adda adu a pagianan … innak isaganaankayo iti pagianan … tapno no adino ti yanko, addakay met koma.⁷

Nupay “naipasngaytayo a nasantuan” iti mortalidad, awan sarday nga agtultuloy ti panangbiag. Agbalin nga agtutubo ti ubing, ket saan a madmadlaw ti panagbaket wenno panaglakayna. Manipud kadagiti padastayo masursurotayo ti dumawat iti tulong ti langit kabayatan ti panagdaliasatttayo iti dalan ti biag.

Minarkaan ti Dios, nga Amatayo, ken ni Jesucristo, nga Apotayo, ti dalan nga agturong iti kinaan-anay wenno kinaawan pagkurangan. Aw-awagandatayo a mangsurot kadagiti agnanayon a kinapudno ken agbalintayo nga awan pagkuranganna, kas Kadakuada nga awan pagkuranganna. ⁸

Impada ni Apostol Pablo ti biag iti maysa a lumba ti panangtaray. Kadagiti Hebreo inyallukoyna, “Iwagsaktayo … ti basol a manglawlaw a silalaka kadatayo, ket tarayentayo koma a siaanus ti tarayen a naikabil iti sanguanantayo.”⁹

Iti kinaganetgettayo, ditay koma liplipatan ti napintas a balakad manipud iti Eclesiastes: “Ti lumba saan nga agpaay kadagiti nasiglat, wenno ti bakal kadagiti napigsa.”¹⁰ Kinapudnona, agpaay ti gunggona kenkuana nga agibtur agingga iti panungpalan.

No pampanunotek ti lumba ti biag, mapanunotko ti maysa pay a kita ti lumba, uray manipud idi ubingak pay. Agal-alakami nga aggagayyem iti lanseta, ket manipud iti nalukneng a kayo ti maysa a kayo a willow, agar-aramidkami iti babassit a sinan-bangka. No maikkanen iti trayanggulo a layag ti sinan-bangka, ipuesto ti tunggal maysa ti sinan-bangkana tapno aglilinnumba iti naallon a Provo River ti Utah. Tumaraykami no kua iti igid ti karayan ket buybuyaenmi dagiti babassit a bangka a no dadduma lumned ken lumtawda iti naapres nga ayus ket no dadduma natalna nga aglayag dagitoy bayat ti panagadalem ti danum.

Iti maysa a lumba dagiti sinan-bangka nakitami nga adda maysa a bangka nga umun-una iti amin a mapan iti finish line. Dagus nga inyanud daytoy ti allon nga asideg unay iti dakkel nga alinuno, ket nagirig ti bangka ket napakleb. Nayanod daytoy nga agpulpuligos, ket saanen a makasubli pay iti dalan ti ayus. Iti kamaudiananna nagsardeng daytoy iti tengnga dagiti dadael a barko ken kargamento a naipalawlaw ditoy, ket naisadsad kadagiti berde a lumot.

Dagiti sinan-bangka idi ubingak pay ket awanan iti landok a pangpatibker, awanan iti timon a mangted iti direksion, ken awan iti pagtaudan ti bileg. Saanda a mapengdan a dagiti pagturonganda ket agpababati dalan a saanen a malabanan.

Saan a kas kadagiti sinan-bangka, naipaayantayo kadagiti nadiosan a kababalin a mangiwanwan iti panagdaliasattayo. Sumrektayo iti mortal a biagtayo saan a tapno agpaanod kadagiti ayus ti biag no di ketdi addaan iti kabaelan nga agpanunot, mangngeddeng, ken agballigi.

Saannatayo a pinaumay ditoy ti Nailangitan nga Amatayo iti awan inggana a panagdaliasattayo a saan a mangipapaay ti pamuspusan tapno maawattayo manipud Kenkuana ti tarabay a mangipanamnama iti natalged a panagsublitayo. Ti ibagbagak ket kararag. Ibagbagak pay dagiti arasaas manipud iti dayta naalumamay, bassit a timek; ken diak maliwatan dagiti nasantuan a kasuratan, a naglaon iti balikas ti Apo ken dagiti balikas dagiti propetaa naited kadatayo tapno makatulong kadatayo nga agballigi a makadanon iti finish line.

Iti sumagmamano a panawen ti mortal a misiontayo, nakariknatayo iti panagduadua, panagtamnay ti isem, saem ti sakitkasta met ti pannakalpas ti kinaagtutubo, panagpuraw ti buok, panagbaket ken panaglakay, ken ipapatay.

Damagen ti tunggal managpanunot a tao iti bagina ti saludsod nga imbaga ni Job idi un-unana: “No matay ti tao, agbiagto aya manen?”¹¹ Padasentay man nga iwaksi iti panunottayo dayta a saludsod, kanayon latta nga agsubli. Dumteng ti patay iti amin a sangkataw-an. Dumteng daytoy kadagiti babbaket ken lallakay no mabayagdan a magna. Ti panagawag daytoy ket mangngegan dagiti dumani saan a makagteng iti katengngaan ti panagdaliasat iti biag. No dadduma, daytoy ti mangpasardeng iti katawa dagiti babassit nga ubbing.

Ngem adda kadi biag kalpasan ti ipapatay? Ipapatay kadi ti gibus ti amin? Binatikos ti Robert Blatchford, iti librona a God and my Neighbor, ti panamati dagiti Kristiano maipapan iti Dios, ken ni Cristo, maipapan iti kararag, ken nangnangruna pay iti maipapan iti imortalidad. Situtured nga imbagana a ti patay ket kanibusanan ti panagbiagtayo ket awan ti asino man a makapagpaneknek nga adda biag kalpasan ti ipapatay. Kalpasanna adda napasamak a makapakellaat. Kellaat a nagbalin a kasla tapok ti kaawan pammatina. Nabati isuna nga agmaymaysa ken awan gawayna. In-inut a nagsubli iti pammati a binatikos ken tinallikudanna. Ania ti dakkel a namagbalbaliw iti panniriganna? Pimmusay ti asawana. Silaladingit ti pusona a napan iti siled a nakaimassayagan ti natay a bagina. Minatmatanna manen ti rupa ti ay-ayatenna unay. Iti iruruarna iti siled, kinunana iti maysa a gayyem. “Isu daydiay, ngem kasla saan nga isu. Kasla nagbalbaliw ti amin. Maysa a banag nga adda idiay ti naala kenkuana. Saanen nga isu daydi. Ania ti naawan no saan a ti kararua?”

Idi agangay insuratna: “Ti patay ket saan a kas iti pampanunoten dagiti tao. Daytoy ket kasla iti iseserrek laeng iti sabali pay a siled. It dayta sabali pay a siled makitatayonto … dagiti patpatgentayo a babbai ken lallaki ken makaay-ayo nga ubbing nga inayat ken napukawtayo.”¹²

Kakabsatko, ammotayo nga awan paggibusan ti ipapatay. Daytoy a kinapudno ket insuron dagiti sibibiag a propeta iti amin a panawen. Masarakan pay daytoy kadagiti nasantuan a kasuratan. Iti Libro ni Mormon mabasatayo dagiti naipangruna ken makaliwliwa a balikas:

“Ita, maipapan iti kasasaad ti kararua, iti nagbaetan ti patay ken panagungarAdtoy, naipakaammo kaniak babaen ti anghel, a dagiti espiritu ti amin a tao, apaman a suminada manipud iti daytoy nainlasagan a bagi, wen, ti espiritu ti amin a tao, nasayaat man wenno dakes, maipanda iti balay ti Dios a nangted iti biagda.

“Ket mapasamakto a maawat dagiti espiritu dagiti nalinteg iti kasasaad ti kinaragsak, A maawagan iti paraiso, ti panaginana a kasasaad, a paginanaanda iti amin a parikutda ken amin a panagdandanag, ken panagleddaang.”¹³

Kalpasan a nailansa iti krus ti Mangisalakan ken naipaidda iti tanem iti uneg ti tallo nga aldaw, simrek manen ti espiritu. Naitulid ti bato ti tanem, ket rimmuar ti nagungar a Mannubbot, a nakakawes iti imortal a bagi a nagtagilasag ken nagtagitulang.

Dimteng ti sungbat iti saludsod ni Job, “No matay ti tao, agbiagto aya manen?” idi inasitgan ni Maria ken dagiti dadduma pay ti tanem ket nakitada ti dua a lallaki nga agrimrimat dagiti kawesda a nakisarita kadakuada: “Apay-apay a sapulenyo kadagiti natay dagiti sibibiag? Awan ditoy, no di ket nagungaren.”¹⁴

Kas bunga ti balligi ni Cristo iti tanem, agungartayonto. Daytoy ti pannakasubbot ti kararua. Insurat ni Pablo: “Adda met bagbagi a nailangitan, ken bagbagi a naindagaan: ngem maysa ti dayag dagiti nailangitan, ket sabali ti dayag dagiti naindagaan.”¹⁵

Celestial a gloria ti sapsapulentayo. Iti sidong ti Dios ti tartarigagayantayo a pagindegan. Agnanayon a pamilia ti kayattayo a pagkamengan. Maragpat dagiti kasta a bendision babaen ti tungpal biag a panagkagumaan, panagsapsapul, panagbabawi, ken iti kamaudianan panagballigi.

Sadino ti naggapuantayo? Apay nga addatayo ditoy? Sadino ti papanantayo kalpasan daytoy a biag? Saan nga agtalinaed nga awan sungbatna dagitoy a saludsod ti sangalubongan. Manipud iti kaunggan ti kararuak ken addaanak iti naan-anay a panagpakumbaba, paneknekak nga agpaypayso dagiti banag nga insaok.

Masarakan ti Nailangitan nga Amatayo kadagiti agtungtungpal kadagiti bilinna. Maseknan iti napukaw nga ubing, iti nasadut a barito wenno balasitang, iti nayaw-awan nga agtutubo, iti managbaybay-a a nagannak. Sidudungngo a makisao ti Maestro kadagitoy ken kasta met iti amin: “Agsublikayo. Umasidegkayo. Sumrekkayo. Agawidkayo. Umasidegkayo kaniak.”

Iti maysa a lawas, rambakantayo ti Paskua ti Panagungar. Maipamaysanto dagiti panunottayo iti biag ti Mangisalakan, iti ipapatayna, ken iti Panagungarna. Kas naisangsangayan a saksi, paneknekak kadakayo nga isu ket Sibibiag ken ur-urayenna ti naballigian a panagsublitayo. Sapay koma ta agballigitayonto a sumrek, ti napakumbaba nga ikararagko iti nasantuan a nagannakas ken ni Jesucristo, ti Mangisalakantayo ken Mannubbottayo, amen.