Fare Sagreng ko Yafas

Pi walageg ni pumo’on nge ppin, biney e kadbul e gu ba adag ni ngug weliy ngomed e tin riyul’ ni manemus—pin’em nib riyul’ ni ra suguy e yafas rodaed me fek dad nge tabinaew nib mangil rogon.

Gidii’ e yaed ba ta gurgur ni ga’ngin yang. Sukuki e ma papey nag e tirok e gidii’ ban’en u dakean e pi nam nu maday ya ngeyog ni ngan un ko mo’olung, murwel ni ngan yan ngay, fafal, fa tabinaew ni ngan mada’ nag. Kanawo’ ni ga’ngin yang—mu’un e freeway ngay, thruway, nge motorway—nima yan bukun e karo u dakean, nib sug bukun e gidii’ riy, boed u lane ba lul’ ni darma ma tal nge fan bukun fan napan ni gadad ra gurgur ko murwel ni gubin e rran.

U lane biney e yafas nib gurgur, gadad ma tal bangiyal’ ni ngan leam—mu’un e pi tafineay ko tin riyul’ ni darma m’ag?

Napan ni yira comper nag ko tin riyul’, ma oren e duwer nge tafinaey ni yima paer e ri dani ga’fan. Mang e ngad kayed ko balayal’? Mang ram’en e machaw e ngug achey ko senggil rog? Nguu sign up nag Johnny ni nge un ko soccer? Tiney e duwer nge kuboech ban’en ni dabyog i tha’eg ni boed raed ni ke mathmit e n’en nib ga’fan roraed napan nike puw e magawon ngalang, napan nike amith fa ke mad’ad bee’ nib tu’uf, napan nike yib e m’ar nga lane tabinaew nib mangil e dowef riy, napan nibe achig ram’en e candle me yib e lumor nga lane yafas. Tafineay rodaed e ra tiyan’, ma ra moem ni ngad dugliyed ko mang e ba ga’fan nge mang e dani ga’fan.

Kafin gguy ba ppin ni yow be cham e m’ar nike pag l’agruw e duw. Ke yoeg ni binem e m’ar nike buch kafram, ma rran rok e ba sug ko murwel ni boed ni nge clin nag e tabinaew rok ni nge mangil me suguy ko ban’en nib fal’ ya’an. Ke guy e cha’an nima ngongliy e piyo loelgean l’agruw yay u lane wik me murwel ko salpiy rok nge ngiyal’ u lane pul ni nge tay ko maad rok. Pifak fak e kan pining raed ni ngar baed ni gathi gubin e rran, ya gubin ngiyal’ ma yugma leam nag e tirok nib tu’uf rok ni ra kireb fa bitir ni nge kireb nag.

Me aram me yib ba news ngak ni yafas rok e ke magawon ma ke boch’uw e taym rok u roy. Me yoeg ko ngiyal’ nem ni napan ni rung’ag e n’en nike yoeg fare togta, me nang nib tumgin ni nge paer ko tabinaew rok ko nochi taym ni kubay rok nge pi tafagar rok nge ko fare gospel ni nge paer u lukngun e yafas rok, ya tiney e be yup’ fan e n’en nib tu’uf rok.

Ngiyal’ ko tamilang e ra yib ngodaed ni gubin ta’abiyay fa tata’abiyay, demtrug ni gathi gubin ngiyal’ ma ma yib u fithik e magawon. Gadad ma guy nib tamilang ko mang e rib ga’fan u lane yafas rodaed nge rogon ni ngad pired.

Ke ga’ar fare Tathapeg:

“Dab mu cha’ariyed ni fan ngomed e pi fala’ab nu fayleng, ni ireram e gin bay e chachngeg riy nge t’ay nra gatheay, nge gin dariy e moro’ro’ riy ni ra chabliy e na’un nge iring:

“Machane ngam cha’ariyed ni fan ngomed e pi fala’ab nu tharmiy, ko gin dariy e chachngeg riy nge t’ay nra gatheay, nge gin dariy e moro’ro’ riy ni ra chabliy e na’un nge iring:

“Ya gin bay e fala’ab romed riy, e ireram e gin ni ku bay e gum’ircha’ romed riy.”¹

Napan e ngiyal’ ni rib tu’uf e tin ni ga’fan rodaed, fare ya’el ko gidii’ e ra gay e tharmiy, nibe gay e fulweg nib thothup ko duwer u lane yafas:U uw e kad baed riy? Mongafan ni gaed bay u roy? U uw e gin ni gadaed ra yaen ngay napan ni kad chuw gaed ko biney e yafas?

Pi fulweg ko tiney e duwer e dawor ni pir’eg u tanggin e opung ko babyor fa yibe check nag e internet. Tiney e duwer e rib falel’ ko yafas. Be tay fan e manechubog.

U uw e kad baed riy? Biney e duwer e ba tafineay nib riyul’, fa’anra dawori yoeg, e gidii’.

Apostle Paul e yoeg ko fapi Athenians u dakean Mars’ Hill ni “gadad ni gadad pifak’”² Ya gadad manang ni downgin daed e pifaak e galabthir rodaed nib gidii’, ma ngarin gayed e n’en nibe yup fan e n’en nibe yoeg Paul. Ke yoeg Somoel ni “fare ya’el nge downgin e ya’el ko gidii’.”³ Ma ba ya’el e pifaak Got. Cha’an ni yoloey e Hebrews e yup’ fan Ngak ni “fare Chitamangin e ya’el.”⁴ Fapi ya’el ko gubin e gidii’ e “pifaak ni pumo’on nge ppin nib tu’uf rok.”⁵

Kad yoeged ni pi poet nima yib e gonop ngoraed, ni fan ko na’ab rodaed ko biney, pi mulwol ni kan yoloey nib mangil ma kea paer nga lanin’uy. Ke yoloey William Wordsworth e riyul’:

Pi galabthir e yaed be leam nag e n’en nib mil fan ngoraed ni ngar filed, gonop, man pi’ e gagyeg, kanawo’, nge wo’. Ma napan nibe leam e galabthir, pi bitir—nge pi fal’ yangren—ni yibe fith e duwer nib amith, mongfan ni gadaed bay u roy? Baga’ ni yima yoeg ni dariy lungan ko ya’el me ga’ar, mongfan ni gubayu roy?

Thingar di falfalen’ gaed ko binem e Tasunmiy nib llowan’ nike sunmeg e fayleng me tay daed ngaray, ni dabkin nanged mornga’agen e yafas rodaed ko somm’on ya ngeyog ni ngad nanged e taym u fithik e sikeng, murwel ni ngad daged ngeyog ni ngad mangil gaed ko gubin nike fal’eg rogon Got ni fan ngodaed ni ngeyog ngodaed.

Tamilang, reb fan e primary ni gadad bay u dakean e fayleng e ngeyog downgiy nib fas.Kan pi’ e tawa’ath ngodaed ni rayog ni ngad guyed ko mang e ngad rrin’ed. Bukun e kanawo’ ni ngad dugliyed ban’en ni fan ngodaed. Uroy mug fil u fithik e sikeng nib momaw’ nibe buch. Gadad ma poey e n’en nib thil u thilin e mangil nge tagan. Gadad ma nang ko mang e ba mugnin nge mang e ba athibthib. Kad pir’eg ned ni bay e pi magawon nib mu’un ko mithmith rodaed.

Fol ko pi motochiyel ku Got, ma rayog ni ngad daroed ko binem e “na’un” nike yoeg Yesus Kristus: “U lane na’un ko Chitamangig ma bo’or e senggil riy. … ma rag waen ngug fal’eg tigil’ med … gin ni gubay riy, ma gimed bay riy.”⁷

Demtrug ni gadad ra yib nga lane yafas “foen e magoleng ko maluplup,” be yaen e yafas nga m’on. Bitir e be leak e bitir, ma fal’ yangren e ra ba’uth. Ko n’en nike buch ma gadad be fil nib tu;uf ni ngad sap gaed ko tharmiy ni fan e ayuw napan ni gadad be yaen ko kanawo’ rodaed u lane yafas.

Got, Chitamangdad, nge Yesus Kristus, ni Somoel rodaed, e kar dagew e kanawo’ i yan ko falel’. Be pow’iy dad ni ngad laked fapi riyul’ man machalbog, rogon ni Yow ba machalbog.⁸

Aopstle Paul e comper nag e yafas ko sagreng. Ko pi Hebrews me ga’ar, “Ngad paged urngin … denen nike m’agdad nike chichiiy pa’ rodad, ngad athamgiliyed e gin ni kabay ni ngad milgad riy ngad tawgad ko gin ni gadad be nameg.”⁹

Ko n’en ni gadad ba adag, dabin pag dad ngad llowan’ gaed ko n’en u lane Eklesiastes: “Pi’in yad bmachrag ko mil e gathi urngin yay ni yad ma m’on ko sagreng.”¹⁰ Machane, fare tawa’ath e fean e cha’an nike athamgil ke taw ko tomur.

Napan ni ragu leam nag fare sagreng ko yafas, me yib nga n’ug ba mit i sagreng, ko pi rran ni gub bitir. Tafagar rog nge gag gamaed ra feek e yaer nga pa’ mad ma, ko ba l’ud nib munguy ko ba gak’iy nikan noeg e willow ngay, man fal’eg e booch riy ni talne fafal. Nibay boechi bate nib triangle ni lay riy, ra bee’ me ta’ e birok nga maraen u Utah Provo River ni ngan sagreng. Gamad ma mil u to’ban fare lul’ man yaliy fapi booch ni boech ngiyal’ ma yugma thigthig nib alamrin ko n’ew ma boech ngiyal’ ma be yaen nib munguy napan ni ra to’aer e miraen.

Napan ba sagreng mug goegned ni ta’areb e booch e be gagyeg nag gubin e booch ni ngan taw ko tomur ko layn. Tumgin, ba n’ew e feek iyan ni rib chugur ko ba whirlpool nib ga’, fare booch e ba thigthig me taflang. Man feek nibe chelchel, ni daryog ni nge sul biyay ko fare n’ew nib mangil. Tomuren me taw nga lukngun nib momaw’ ko fare flotsan nge jetsam ni liyeg, ba yowan e lem nib ga’gang’ e mit ngay.

Booch ni talne fafal ko bitir e dariy e keel riy ni fan ninge mangil, dariy e cha’an ko yaap ni nge pi’ e kanawo’, ma dariy e gelngin. Riyul’ ni, rogon e yafas roraed e nge un ko lul’—fare kanawo’ ni boch’uw e mangil riy.

Ba thil ko booch, kan pi’ e gelngiy u fithik e thothup ni nge gagyeg nag ko chuur rodaed. Kad baed ko yafas ni gathi ngan pes i yan ko n’ew ko yafas machane gelngiy ni ngan leam, ngan nang fan, man rrin’.

Chitamangdad nu Tharmiy e dani tabab ngodad ko kanawo’ rodad nib manechubog ni dariy fan ma rayog ni ngeyog e gagyeg Rok ngodaed ni nge guy ni gadad ra sul nib mangil rogon. Gube weliy mornga’agen e meybil. Kug be weliy mornga’agen e kathkath ko fare lungun nem nib achig, mab magagyol; ma dagur pagtilin fapi chep nib thothup, nibay e thin ku Somoel riy nge pi thin ko pi profet—nikan pi’ ngodaed ni nge ayuweg daed ni ngad thapeged fare layn ni kan mu’.

Boech ngiyal’ u lane mission ko yafas rodaed, ma m’ug ba kanawo’ nib momaw’, ba tingiy ni dani mangil rogon, amith u fithik e m’ar—mu’un e summer ngay nibe m’ay, autumn nibe yib, ulum ko winter, nge n’en nike buch ni kadoeged e yam’ ngay.

Gubin e gidii’ e ke di’riy ir ko bin ngan e ba mangil ko duwer rok Job ni Kakrom: “Fa’anra yim’ be’, ma gur ku rayag ni ngki fos biyay?”¹¹ Gadad ma gay rogon ni ngad ted fare duwer nga orel ko tafineay rodaed, ma gubin ngiyal’ ma ma sul. Yam’ e ma yib ko gubin e gidii’. Ma yib ko gubin e yangar napan ni yad ra tabab ko yaen. Pong riy e ma rung’ag e picha’an ni dani yog ni nge thap ko lukngun e yafas. Boech ngiyal’ ma yugma taleg e minmin ko bitiri nib achig.

Machane mang e bay ko yam’? Yam’ e tomur ko gubin? Robert Blatchford, u lane babyor rok God and My Neighbor, e togopluw u fithik e fors e accept nag e mich ko pi Kristiyano ni boed Got, Kristus, meybil, ma nge yafas nib manemus. Ke yoeg ni yam’ e tomur rodaed ma dariy bee’ ni rayog ni nge micheg ni gathi aramrogon. Me aram me buch ban’en nib tumgin. Rungrung rok ni dar michan’ ngay e aw nga but nge ngal’ e fiyaed. Me paer nibe leam ma dakiryog ni nge gel. Me tabab nib sosowath nge sul ko mich rok nike kireb nag ma ke digey. Mang e ke n’anggin ke thilyeg rogon e sap rok? Ke yim’ e ppin rok. U fithik e kirbaen’ me yaen nga lane senggil ko gin ni bay downgin e ppin rok riy. Me sap biyay nga owchen e cha’ ni ba adag nib gel. Me sul nga waen, me ga’ar ko ba fagar rok: “Ir e ram, machane gathi ir e ram. Gubin ban’en ma ke thil. Ban’en ni imoy u rom kafram e kan chuweg u rom. Ke thil. Mange ke chuw fa’anra gathi ya’el?”

Ta’aboch me yoloey ni: “Yam e gathi n’en nibe leam nag e gidii’. Kemus ni boed ni yibe yaen nga lan reb e senggil. U lane binem e senggil ma gadad ra pir’eg … ppin nge pumo’on nge pi bitir nib tu’uf ma kar malog gaed.” ¹²

Pi walageg ni pumo’on nge ppin, gadad manang ni yam’ e gathi tomur. Biney e riyul’ e ke fil e pi profet ko bukun e yangar. Kukun e pir’eg u lane pi chep nib thothup rodaed. U lane fare Babyor ku Mormon ma gadaed be bi’eg boech e thin nib tamilang mab gapas ngodad:

“Chiney, e ba’aray mornga’agen fare dodow ko ya’el u thilin e yam’ nge foskoyam’—Musap, ke yoeg ba angel ngog, ni fapi ya’el ko gubin e gidii’, e chingiyal’ in’en ni yaedra chuw ko biney e dagur, arragon, fapi ya’el ko gubin e gidii’, ni demutrug ko yaed ba fel’ fa yaed ba kireb, ma kan fekraed nga tafen e re Got ni’ir e pii’ e yafos ngoraed.

“Ma arame bay yibi buch, ni fapi ya’el rok’ e pi’in nib mat’aw e yaedra thap nga lan ba dodow ni tagil’ e falfalaen’, ni kanoeg e paradis ngay, ba dodow ni tagil’ e toffan, ba dodow ni tagil’ e gapas, ni ireram e gin ni yaedra toffan riy ko gubin e pi magawon roraed nge gubin e magafaen’, nge kirbaen’ roraed.”¹³

Napan nikan li’ fare Tathapeg ke yim’ man tay nga lan ba tomb u lane dalip e rran, fare ya’el biyay e yib. Man chuweg fare malang nge chuw, me yib fare Tabiyul nga m’on, nibe chuw ko maad ni downgin e ba manemus nib fas.

Fulweg ko duwer Ku job, “Fa’anra yim’ be’, ma gur ku rayag ni ngki fos biyay?” e yib napan ni yan Mary nge kuboech e gidii’ ko fare tomb miyad guy l’agruw ni’ u lane maad nib ma’angang ni non ngoraed: “Mangfan ni gimed be gay be’ nib fos u fithik’ e pi’in karm’ad? Daki moy u roy; ya ke fos ko yam’.”¹⁴

Pow ku Kristus nike gel ko yam’, ma gadad gubin ma gadad ra foskoyam’. Biney e ya’el nikan ayuweg. Ke yoloey Paul ni: “Ma bay e … tin nu tharmiy e dowef, ma bay e tin nu fayleng e dowef: ma bay fel’ngin e tin nu tharmiy e dowef, ma yugub reb fel’ngin e tin nu fayleng e dowef.”¹⁵

Celestial glory e bin ni gadad be gay. Powchen Got e gin ni gadad ba adag ni ngad pired riy. Ba tabinaew nib manemus ni gadad ba adag ni ngad uned ngay. Re tawa’ath ney e ma yag u lane yafas u fithik e athamgil, gay, kalngan’uy, man mu’ nib mangil rogon.

U uw e kad baed riy? Mongfa ni gadad bay uroy? U uw e gadad ra yaen ngay ko tomuren e biney e yafas? Daki tu’uf ni nge paer e tiney e duwer ni dariy e fulweg riy. U lan gumircha’eg nge fithik e sobutaen’, gube micheg nag ni pin’em ni ku goeg e ba riyul’.

Ba falfalen’ e Chitamangdad nu Tharmiy ngak e picha’an nibe cha’ariy e pi motochiyel Rok. Kube leam nag e chi bitir nike malog, fal’ yangren ni demoey, bitir nib darma fol, galabthir nib kireb e ngongol rok. Be non fare Masta nib munguy ngak e picha’aney neg gubin e gidii’: “Mu sul. Moey ngalang. Moey ngaray. Mub nga tabinaew. Moey ngog.”

U lan ta’areb e wik ma gadad ra celebrate nag e Easter. Tafineay rodaed e ra sul ko yafas rok Tathapeg, napan ni yim’, nge napan ni foskoyam’. Gag ni gubta micheg Rok, gube micheg nag ngomed ni ba fas ma be soen nag dad ni ngad suloed ni keyog ngodad. Binem e ni ngan sul e ra mang e tirodaed, ma gube meybil u fithik e sobutaen’ nga dakean fithngan nib thothup—Yesus Kristus, Tathapeg nge Tabiyul rodaed, amen.