Meda Vuli ena Yaloda

Au sureti kemudou, mo dou mai raici au ka tarai au.”¹ Qo a dua na ivakaro mai vua na iVakabula vei ira na bula tu mai Amerika. Era tara e ligadra ka raica e matadra ni o Jisu na Karisito. Na ivakaro oqo e ka bibi ena gauna oya, ia sa ka bibi talega vei keda nikua. Ni da sa lako mai vei Karisito, o keda eda rawa ni vakila ka “kila vakaidina”²—sega ena ligai keimami se matai keimami—ia, sa ka ga ni yalo kei na vakasama ni o Jisu na Karisito.

E dua na sala meda na lako kina vei Karisito oya meda na vulica na veika dina e yaloda. Ni da cakava oqori, na veivakilaitaki e lako mai vua na Kalou ena solia vei keda na kila-ka sega ni na rawa mai na dua tale na ivurevure Sa kila vinaka na iApositolo o Pita ni o Jisu na Karisito na Luve ni Kalou bula. Qai vakamacalataka na iVakabula ni ivurevure ni ka e kila o Pita, e sega ni lewe se na dra … ia [na] Tamada sa tiko mai lomalagi.”³

E vakamacalataka na parofita o Apinatai na itavi ni veika e vakilai ni lako mai vua na Kalou ki na yaloda. E vakavulica ni sega ni rawa ni da na kila taucoko na ivolanikalou vakavo kevaka meda tugana ki yaloda meda na kila.⁴

Na dina oqo sa vakamatatataki sara tu ga ena ivola ni gonelalai kilai levu, The Little Prince ka a vola o Antoine de Saint-Exupéry. Ena italanoa oqo, erau a veikilai vinaka sara kina na ravouvou lailai kei na fokisi. Ni rau sa veitawasei, sa qai tukuna na fokisi vua na ravouvou lailai e dua na itukutuku vuni. Tukuna o koya, “Oqo na noqu ivunivuni … : Ena rawa walega ni kila na dina e dua na rai vakayalo, ni ka ena gadrevi me kilai ena sega ni rawa ni raica na mata.”⁵

Dua na ivakaraitaki vinaka ni raica e yalona na veika vinaka o Baraca Thomas Coelho ka ni sa yabaki walusagavulu-ka-walu. O koya e dua na neitou lewe ni matabose e cake yalodina mai Paysandú, Uruguay. Ni bera ni mai lewena na Lotu e a yacovi koya e dua na mavoa vakacalaka ena nona vodo motovai tiko. Ena nona sa davo koto ka sega ni tucake rawa, rau mani vukei koya e rua na daukaulotu me tucake ka vakalesui koya ki nona vale. A kaya o koya ni vakila e dua na ka e duatani sara ena nodrau sa vukei koya tiko na daukaulotu ena siga oya. E muri e vakila tale na ka vata ga oya ni rau sa vakavulici koya tiko na daukaulotu. Na revurevu ni ka e vakila oya ni wilika taucoko sara ga na iVola iMomani ena loma ni vica walega na siga. A qai mani papitaiso o koya ka veiqaravi sara ena yalodina. Au nanumi koya ni dau vodo motovai cake ka lako sobu ena veigaunisala mai neitou koro levu, ena gauna sara ga ni batabata, me kauta mai eso ki lotu, me rawa ni mai vakila, raica, ka kila na ka dina sa kila tu.

Nikua, eda sa vakasinaiti ena levu sara na itukutuku, ka nanumi ni na rawa ni da na kila, ena kena vaqarai ena milioni na veimataqali mataveilawa sa tu. Sa rawa ni da na raica ruarua na ca kei na vinaka ena mataveilawa, ia na itukutuku walega ena sega ni veirauti. Sa solia vei keda na Kalou e dua tale na ivurevure ni kila-ka e vinaka cake,⁶ oya na kila e lako mai lomalagi. Ena solia vei keda na Tamada Vakalomalagi na kila oya ni da muria na mataveilawa vakasilesitieli ena yaloda kei na lomada. Tukuna na Parofita o Josefa Simici ni ivola makawa duadua e [tiko] e yalona, sa ikoya na Yalo Tabu.” ⁷

Eda na dolava rawa na ivurevure i silesitieli oqo, ni da dau wilika na ivolanikalou, vakarorogo vei ira na parofita bula, ka dau masu. Sa ganita meda na tiko lo⁸ me vakila ka vakamuria na veivakauqeti vakasilesitieli. Ni da cakava oqo, eda na “vakila ka raica” na veika ena sega ni rawa ni vulici ena tekinolaji vovou sa tu nikua. Ni sa tiko vei keda eso na kila meda vakamuria na mataveilawa silesitieli oqo, eda na kila na dina, kevaka sara ga eda wilika tiko na itukutuku makawa e vakavuravura se iulutaga tale eso. O ira ga na yalodina era na vaqara na dina ni veika kecega ena kaukauwa ni Yalo Tabu.⁹

Meu veivakasalataki mada eke: ena vakaleqa na noda na rawata na mataveilawa silesitieli oqo na cakacala kei na guilecavi ni Turaga. Tukuna o Nifai vei iratou na tuakana ni ratou na “sega ni vakila na nona vosa [na Turaga]” baleta ni ratou sa rui dau “kusarawa ni kitaka na ca [ka] berabera ni nanuma na Turaga.” ¹⁰ Na caka ca e vakataotaka na noda dau rawa ni raica, vakila, ka lomani ira na tani. Na totolo ni nanuma na Turaga ena masu ni “yalomu taucoko”¹¹ kei na nanuma na veika vakayalo sa yaco ena noda bula ena vakarabailevutaka na noda rawa ni raica ka vakila na veika e va-Karisito. Qo meu sa tarogi kemuni:

• Ko se nanuma tiko beka na vakacegu o vakila ena gauna, o sotava kina na leqa, ka qai tagi vagumatua vua na Tamada ena masu?

• Ko se nanuma tiko beka na nomu veisautaka na ituvatuva ni veika mo cakava ena nomu ciqoma na veivakauqeti e yalomu?

O ira na tamata gugumatua ena iVola iMomani era a vaqaqacotaka na rawati ni kila-ka cecere ena rawati mai ni kena nanumi na veika vakayalo sa sotavi oti mai. O Alama a vakacokotaka ka vaqaqacotaki iratou na luvena ena nona wasea vei iratou na italanoa ni nona saumaki mai.¹² E vakavulica o Ilamani vei Nifai kei Liai me rau dau nanuma—dau nanuma me rau tara na nodrau uluvatu vei Karisito me na sega kina ni rawai rau na vuni ca.¹³ Meda cakava talega vaka oya. Ni da nanuma, na Kalou ena vukei keda meda vakila ka bula kina. Oqo e vakadeitaka na titobu ni ibalebale ni nona vosa na tui o Penijamini, ni a kaya, “O koya mo dou qai nanuma kina ka kakua ni rusa.” ¹⁴

Dua na ka tabu au dau vakamareqeta ka dau nanuma tu ga oya na gauna au kila kina ni iVola iMomani e vosa ni Kalou. Au vulica ni rawa ni da na sotava na yalovakacegu ka na dau dredre meda kunea na vosa me vakamacalataki kina. Na siga oya, niu sa tekiduru, au vakila ka kila ni sa dina sara, na veika au na sega ni rawa ni vulica ena duatani tale na sala. Na veivakasama vakaoqori sa vakavuna na vakavinavinaka tawamudu sa dau vakaukauwataki au ni sotavi na gauna dredre.

O ira era ciqoma na kila-ka oqo e sega ni mai na dra kei na lewe, ia mai vua ga na Tamada Vakalomalagi, era na kila deivaki ni o Jisu na Karisito, ni oqo na Nona Lotu. Na kila sara ga oqori ena veivaqaqacotaki me na yaco kina na veisau meda na rawata na ka e gadrevi, meda lako rawa mai kina vei Karisito. Koya sara ga oqo na vuna, eda sa sureti ira kece kina na tamata mera papitaiso, veivutuni ka vakanamata Vua ena gauna oqo.¹⁵

Oi keda kece, ni da sa lako mai vei Karisito, ena rawa ni da raica, vakila, ka kila deivaki ni o Karisito a vakararawataki ka sorovaki baleta na noda ivalavala ca, me rawa kina vei keda na bula tawamudu. Kevaka meda veivutuni, eda na sega soti ni dau vakararawataki.¹⁶ Me vakavinavinakataki ga o Koya, ni sa na rawa ni vakamamadataka na yalo sa mavoa kei na vakavinakataki ni bula sa mai kavoro. E sega ni dua na icolacola ena sega ni rawa ni vakamamadataka o Koya se kauta laivi. E kila na noda rarawa kei na tauvimate. Au yalataka vei kemuni ni gauna sa vaka me sogo kece kina na katuba, ka sa vaka me sa sega ni qai rawa tale e dua na ka, o Koya ena sega ni rawa ni laivi kemuni. Ena veivuke o Karisito ka sa ikoya na sala ni veisereki mai na bula vesuki, yalolailai, se dua tale na ka e yaco tiko. E kila o Koya na “vukei ira na nona tamata.”¹⁷ Na bula vakawati kei na matavuvale e sotava tiko na rarawa—bolebole ni bula vakailavo e sotavi tiko, ivakaraitaki e sega ni vinaka, se leqa ni matavuvale—ena sotavi kina na veivakacegui mai lagi. Ena veivakacegui ni sa “vakilai ka laurai” ni sa tucake tale mai na mate o Koya kei “na veivakabulai sa tu vua e tabana,”¹⁸ ka sa iKoya sara ga, eda na sota ka veimarautaki vata kina kei ira na wekada era sa takali yani. Sa dina sara ni noda saumaki Vua eda na vakacegui kina ena noda vakabulai.¹⁹

Au sa kila deivaki ni dina kece na veika oqo. Na ka oqo au sa duavata kina kei ira na mai vakatawai Amerika e liu ni ra a kaya: “Osana! Sa kalougata na yaca ni Kalou sa Cecere Sara!”²⁰Ena veivakabulai o Koya. Au vakadinadinataka ni o Jisu na Karisitio, na Mesaia savasava. O Koya na Turaga ni Lewevuqa, na noda iVakabula ka Dauniveivueti. Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.