Katubsanan

Sa panahon sa kolonya, dunay panginahanglan og mga trabahante sa Amerika. Atol sa ika-18 ug sayo sa ika-19 nga siglo, ang potensyal nga mga trabahante girekrut sa Great Britain, Germany, ug sa ubang mga nasud sa Europe, apan ang kadaghanan sa gustong moadto dili makabayad sa biyahe. Komon ang pagbiyahe ubos sa kontrata, nga nagsaad nga makatrabaho ra sa ilang pag-abut nga walay suweldo isip bayad sa ilang pagbiyahe. Ang uban miabut tungod sa saad nga ang mga sakop sa pamilya nga tua na sa Amerika ang mobayad sa ilang plete inig abut nila, apan kon dili kana mahitabo, ang bag-ong nangabut obligado nga mobayad sa ilang gasto pinaagi sa pagtrabaho nga wala pay suweldo. Ang termino nga gigamit sa paghulagway niining trabahante nga wala pay suweldo mao ang “tigtubos.” Kinahanglan ilang matubos ang gasto sa ilang pagbiyahe—maingon ta, ilang gipalit ang ilang kagawasan—pinaagi sa ilang pagtrabaho.¹

Uban sa labing importanting titulo ni Jesukristo mao ang Manunubos. Sumala sa gibutang sa akong mubo nga asoy sa mga “tigtubos,” ang pulong tubos nagpasabut sa pagbayad og obligasyon o utang. Ang pagtubos nagpasabut usab sa pagluwas o paghatag og kagawasan pinaagi sa pagbayad. Kon ang usa ka tawo masayop ug dayon mokorihir niini o magtarung, moingon ta nga iyang gitubos ang iyang kaugalingon. Ang kada usa sa mga kahulugan nagpakita og lain-laing bahin sa mahinungdanong Katubsanan nga nahimo ni Jesukristo pinaagi sa Iyang Pag-ula, nga naglakip, sa mga pulong sa diksyonaryo, “sa pagluwas gikan sa sala ug sa mga silot niini, nga dunay sakripisyo nga gihimo alang sa makasasala.”²

Ang Katubsanan sa Manluluwas adunay duha ka bahin. Una, nag-ula kini sa kalapasan ni Adan ug sa miresulta nga Pagkapukan sa tawo pinaagi sa pagbuntog sa gitawag nga direkta nga mga epekto sa Pagkapukan—pisikal ug espirituhanong kamatayon. Ang pisikal nga kamatayon nasabtan pag-ayo; ang espirituhanong kamatayon mao ang pagkabulag sa tawo gikan sa Dios. Sa mga pulong ni Pablo, “Kay maingon nga diha kang Adan ang tanan nangamatay, maingon man usab diha kang Kristo ang tanan mangabuhi” (1 Mga Taga-Corinto 15:22). Kining katubsanan gikan sa pisikal ug espirituhanon nga kamatayon alang sa tanan ug walay kondisyon.³

Ang ikaduhang bahin sa Pag-ula sa Manluluwas mao ang katubsanan gikan sa unsay giingon nga dili direkta nga sangputanan sa Pagkapukan—sa atong kaugalingong mga sala batok sa kalapasan ni Adan. Tungod sa Pagkapukan, natawo kita sa mortal nga kalibutan diin ang sala—nga mao, ang pagsupak sa balaan nga balaod—molukop sa tanan. Nagsulti natong tanan, ang Ginoo miingon:

“Bisan pa kon sila mosugod sa pagtubo, ang sala gipalambo diha sa ilang mga kasingkasing, ug sila motilaw sa kapait, aron sila masayud sa paghatag og bili sa maayo.

“Ug gihatag kini ngadto kanila sa pagkasayud sa maayo gikan sa dautan; busa sila mga tinugyanan ngadto sa ilang mga kaugalingon” (Moises 6:55–56).

Tungod kay kita may tulubagon ug kita mohimo og mga pagpili, ang katubsanan gikan sa atong kaugalingong mga sala kondisyonal—sa kondisyon sa pagkumpisal ug pagbiya sa sala ug pagbalhin ngadto sa diosnon nga kinabuhi, o sa laing pagkasulti, sa kondisyon sa paghinulsol (tan-awa sa D&P 58:43). “Busa,” mando sa Ginoo, “itudlo kini ngadto sa imong mga anak, aron ang tanan nga mga tawo, bisan diin, kinahanglan maghinulsol, o sila dili makapanunod sa gingharian sa Dios, kay walay mahugaw nga butang nga makapuyo didto, o makapuyo sa iyang atubangan” (Moises 6:57).

Ang pag-antus sa Manluluwas sa Getsemani ug ang Iyang paghingutas sa krus nagtubos nato gikan sa sala pinaagi sa pagtagbaw sa gipangayo sa kaangayan ngari kanato. Iyang kaloy-an ug pasayloon kadtong maghinulsol. Ang Pag-ula nagbayad usab sa utang nga nautang sa kaangayan nato pinaagi sa pag-ayo ug pagbayad nato sa bisan unsa nga pag-antus nga inosente natong giantus. “Kay tan-awa siya miantus sa mga kasakit sa tanan nga mga tawo, oo, ang mga kasakit sa tanan nga buhi nga binuhat, mga lalaki, mga babaye, ug mga bata, nga nahisakop sa banay ni Adan” (2 Nephi 9:21; tan-awa usab sa Alma 7:11–12).⁴

Kon mosunod kita ni Kristo, naninguha kita sa pag-apil ug pagpalambo sa Iyang matubsanon nga buhat. Ang labing dakong serbisyo nga atong mahatag sa uban niini nga kinabuhi, sugod sa atong kaugalingong pamilya, mao ang pagdala nila ngadto kang Kristo pinaagi sa hugot nga pagtuo ug paghinulsol aron nga sila makasinati sa Iyang Katubsanan—kalinaw ug kalipay karon ug pagka-imortal ug kinabuhing dayon sa kalibutan nga moabut. Ang buhat sa atong mga misyonaryo usa ka talagsaon nga pagpadayag sa matubsanong gugma sa Ginoo. Isip Iyang gitugutan nga mga mensahero, sila nagtanyag og dili matandi nga mga panalangin sa hugot nga pagtuo diha ni Jesukristo, paghinulsol, bunyag, ug gasa sa Espiritu Santo, nagbukas sa dalan sa espirituhanong pagkatawo pag-usab ug katubsanan.

Mahimo usab kitang motabang sa katubsanan sa Ginoo niadtong tua sa pikas kinabuhi. “Ang mga matinud-anon nga mga anciano niining mao nga kapaigoan, sa panahon nga sila mobiya gikan sa mortal nga kinabuhi, mopadayon sa ilang mga paghago diha sa pagsangyaw sa ebanghelyo sa paghinulsol ug katubsanan, pinaagi sa sakripisyo sa Bugtong Anak sa Dios taliwala niadto kinsa anaa sa kangitngit ug ubos sa pagkaulipon sa sala diha sa dako nga kalibutan sa mga espiritu sa mga patay” (D&P 138:57). Sa benepisyo sa puli [vicarious] nga mga tulumanon nga atong ihalad nila sa mga templo sa Dios, bisan kadtong namatay diha sa pagkaulipon sa sala mahimong gawasnon.⁵

Samtang ang labing importanting mga bahin sa katubsanan may kalabutan sa paghinulsol ug pagpasaylo, dunay importante usab kaayong temporal nga bahin. Ginaingon nga si Jesus nagpangadto-adto sa paghimog mga kaayohan (tan-awa sa Mga Buhat 10:38), nga naglakip sa pag-ayo sa masakiton, pagpakaon sa gigutom nga pundok sa katawhan, ug pagtudlo sa mas maayong paagi. “Ang Anak sa tawo mianhi dili aron siya pag-alagaron kondili sa pag-alagad, ug sa paghalad sa iyang kinabuhi sa pagpakamatay ingon nga lukat alang sa daghan” (Mateo 20:28). Mao nga kita, ubos sa impluwensya sa Balaan nga Espiritu, maghimo og maayo sa sumbanan sa katubsanan sa Ginoo.

Kining matang sa matubsanong buhat nagpasabut sa pagtabang sa mga tawo sa ilang problema. Nagpasabut kini nga makighigala sa kabus ug maluyahon, pagpagaan sa pag-antus, pagkorihir sa mga sayop, pagpanalipod sa kamatuoran, pagpalig-on sa nagtubo nga henerasyon, ug pagkab-ot sa seguridad ug kalipay sa panimalay. Daghan sa atong matubsanon nga buhat dinhi sa yuta mao ang pagtabang sa uban nga motubo ug makakab-ot sa ilang paglaum ug mga pangandoy.

Usa ka ehemplo gikan sa nobela ni Victor Hugo nga Les Misérables, bisan dili tinuod, kanunayng nakapatandog ug nakapadasig kanako. Duol sa sinugdanan sa istorya, si Bishop Bienvenu mihatag og pagkaon ug kapuy-an sa walay balay nga si Jean Valjean, nga bag-o lang gibuhian gikan sa 19 ka tuig nga pagkapriso tungod sa pagkawat og pan aron ipakaon sa gipanggutom nga mga anak sa iyang igsoong babaye. Gahi na og kasingkasing ug may kasuko, si Valjean mibalos sa kaayo ni Bishop Bienvenu pinaagi sa pagkawat sa iyang pilak nga mga butang. Dayon gidakop sa mga pulis, si Valjean namakak nga ang pilak usa ka regalo ngadto niya. Sa dihang ang mga pulis midala niya ngadto sa balay sa bishop, sa kasurprisa ni Valjean, si Bishop Bienvenu mikumpirmar sa iyang istorya ug para makakombinser miingon, “‘Apan! gihatag usab nako nimo ang mga kandelarya, nga pilak usab sama sa uban, ug mabaligya og duha ka gatus ka francs. Nganong wala man nimo dad-a kauban sa imong mga plato?’ …

“Ang bishop miduol niya, ug miingon, sa hinay nga tingog:

“‘Ayaw kalimti, ayaw gyud kalimti nga ikaw misaad nako sa paggamit niini nga pilak aron mahimong matinuoron nga tawo.’

“Si Jean Valjean, nga wala mahinumdom niini nga saad, nagbarug nga nahibulong. Ang bishop … mipadayon, sa ligdong nga paagi:

“‘Jean Valjean, igsoon ko: dili na ikaw iya sa dautan, apan sa maayo. Ang imong kalag maoy akong gipalit alang nimo. Gikuha nako kini gikan sa mangitngit nga mga hunahuna ug gikan sa espiritu sa perdisyon, ug gihatag nako kini sa Dios!’”

Si Jean Valjean nahimo gyud nga bag-ong tawo, buotan nga tawo ug nagtabang og daghang tawo. Sa iyang tibuok kinabuhi iyang gitipigan ang duha ka pilak nga kandelarya aron sa pagpahinumdom niya nga ang iyang kinabuhi natubos alang sa Dios.⁶

Ang ubang matang sa temporal nga katubsanan moabut pinaagi sa hiniusang paningkamot. Usa kini sa mga rason nga mitukod ang Manluluwas og simbahan. Sa pagka-organisar sa mga korum ug mga auxiliary ug mga stake, mga ward, ug mga branch, dili lang kita makatudlo ug makaawhag sa usag usa sa ebanghelyo; apan makatabang usab kita sa mga tawo ug makahatag og mga kapanguhaan nga gikinahanglan sa kinabuhi. Ang mga tawo nga nag-inusara o naa sa dili andam nga mga grupo dili kanunayng makahatag og tabang sa dinagko nga mga hagit. Isip mga sumusunod ni Jesukristo komunidad kita sa mga Santos nga naorganisar aron sa pagtabang sa pagtubos sa mga panginahanglan sa atong isig ka Santos ug daghan pa sa tibuok kalibutan.

Tungod sa atong mga humanitarian effort, nga gihisgutan ni Elder Dallin H. Oaks, ilabi na sa miaging tuig, 890,000 ka mga tawo sa 36 ka nasud adunay limpyo nga tubig, 70,000 ka tawo sa 57 ka nasud adunay mga wheelchair, 75,000 ka tawo sa 25 ka nasud miarang-arang ang panan-aw, ug mga tawo sa 52 ka nasud nakadawat og tabang human sa katalagman sa kinaiyahan. Nakigtambayayong sa uban, ang Simbahan mitabang sa pagpabakuna sa mga 8 ka milyon ka bata ug mitabang sa mga Syrian sa mga kampo sa mga refugee sa Turkey, Lebanon, ug Jordan sa ilang mga gikinahanglan. Sa samang higayon, ang mga miyembro sa Simbahan nga nagkinahanglan nakadawat og minilyon ka dolyar sa halad sa puasa ug ubang welfare assistance sa tuig 2012. Salamat sa inyong kamanggihatagon.

Kining tanan wala maglakip sa indibidwal nga buhat sa kalooy ug suporta—mga gasa sa pagkaon, sinina, kwarta, pag-atiman, ug liboan ka laing matang sa paghupay ug kalooy—diin kita mahimong moapil sa Kristohanong buhat sa katubsanan. Sa bata pa ko nakasaksi ko sa binuhatan sa akong kaugalingong inahan sa pagtubos sa usa ka babaye nga nagkinahanglan. Daghang mga tuig na ang milabay sa dihang ang iyang mga anak gagmay pa, ang akong mama miagi og seryoso nga operasyon nga hapit ikamatay niya ug naglubog sa higdaanan sulod sa dul-an sa usa ka tuig. Niining higayuna, ang mga sakop sa pamilya ug sa ward mitabang ni Mama ug sa among pamilya. Alang sa dugang nga tabang, ang presidente sa Relief Society sa ward, si Sister Abraham, mirekomendar nga mosuhol ang akong mga ginikanan sa usa ka babaye sa ward nga nagkinahanglan og trabaho. Sa paghinumdom niini nga istorya, mogamit ko og dili nila tinuod nga ngalan nga Sara ug Annie alang niini nga babaye ug sa iyang anak. Mao kini ang istorya sa akong mama:

Nahinumduman pa gyud nako kini nga morag kagahapon lang. Naghigda ko, ug si Sister Abraham midala ni Sara diha sa may pultahan sa kwarto. Ang akong kasingkasing nahugno. Didto nagbarug ang usa ka tawo nga dili gyud maayo tan-awon nga sukad akong nakita—niwang; nagkagidlay, walay sudlay; hoy-hoy ang abaga; nagduko lang. Nagsul-ob siya og karaang sinina nga pang-balay nga dako kaayo alang niya. Dili siya motan-aw ug hinay kaayong mosulti nga dili nako madungog. Nagtago sa iyang luyo ang gamay nga bata nga mga tulo ka tuig. Unsay akong buhaton niining babayhana? Sa ilang pagbiya sa kwarto, mihilak ko og maayo. Nagkinahanglan ko og tabang, dili dugang problema. Nakig-istorya si Sister Abraham kaniya sa makadiyot, ug sa wala madugay ilang gilimpyohan ang balay ug nag-andam og lamian nga pagkaon. Mihangyo si Sister Abraham nga sulayan lang nako og pipila ka adlaw, [nag-ingon] nga kining babayhana naglisud gyud ug nagkinahanglan og tabang.

“Pagkasunod buntag sa pag-abut ni Sara, gipaduol nako siya sa akong higdaanan nga madungog nako siya. Nangutana siya kon unsay akong ipabuhat niya. Gisultihan nako siya ug dayon miingon, ‘Apan ang labing importanting butang mao ang akong mga anak nga lalaki; paggahin og panahon nila, basahi sila—mas importante sila kay sa balay.’ Maayo siya nga moluto ug molimpyo sa balay, nahuman ang labhunon, ug maayo siya sa mga anak nga lalaki.

“Paglabay sa mga semana, nahibaloan nako ang istorya ni Sara. [Tungod kay dili kaayo siya makadungog, dili maayo ang iyang pag-eskwela ug mihunong. Batan-on pa siyang naminyo sa palahubog nga tawo. Natawo si Annie ug nahimong kalipay sa kinabuhi ni Sara. Usa ka gabii sa tingtugnaw miuli ang iyang bana nga hubog, mipugos ni Sara ug Annie sa pagpasakay sa sakyanan nga nagsinina para pangkatulog, ug dayon gipakanaog sila sa daplin sa highway. Wala na nila siya makita pa. Nagtiniil ug nagkurog, si Sara ug Annie naglakaw og layo kaayo ngadto sa balay sa iyang inahan.] Miuyon ang iyang inahan nga papuy-on sila bayad sa pagbuhat sa tanang buluhaton sa balay ug pagluto, ug pag-atiman sa iyang mga igsoon nga nag-eskwela sa high school.

“Gidala namo si Sara sa doktor sa dunggan, ug nataoran siya og hearing aid. … Gipaeskwela namo siya, ug nakakuha siya sa iyang high school diploma. Mieskwela siya sa panggabii ug nakagradwar sa kolehiyo ug nagtudlo og espesyal nga edukasyon. Mipalit siya og gamay nga balay. Naminyo si Annie sa templo ug nanganak og duha. Naoperahan si Sara sa iyang mga dunggan ug makadungog na. Miretiro siya paglabay sa katuigan ug nagmisyon. … Kanunay nga nagpasalamat si Sara namo ug miingon nga daghan siya og nakat-unan nako, ilabi na sa dihang giingnan nako siya nga ang akong mga anak mas importante kay sa balay. Miingon siya nga nakatudlo kini niya nga maoy iyang himoon ni Annie. … Si Sara usa ka espesyal kaayo nga babaye.”

Isip mga disipulo ni Jesukristo, kinahanglang buhaton nato ang tanan sa pagtubos sa uban gikan sa pag-antus ug mga salagubangon. Bisan pa, ang atong labing importante nga serbisyo sa pagtubos mao ang paggiya nila ngadto ni Kristo. Kon wala ang Iyang Pagtubos gikan sa kamatayon ug gikan sa sala, kita dunay ebanghelyo lamang sa sosyal nga kaangayan. Makatabang tingali kana ug makahusay sa pagkakaron, apan kini walay gahum sa pagtawag gikan sa langit sa hingpit nga kaangayan ug walay katapusan nga kalooy. Ang importante nga katubsanan anaa ni Jesukristo ug Kaniya lamang. Mapainubsanon ug mapasalamaton ako nga moila Kaniya isip Manunubos sa pangalan ni Jesukristo, amen.