ពាក្យដែលយើងនិយាយ
ដោយ រ៉ូស្មែរី អិម វិសុម
ប្រធានអង្គការបឋមសិក្សាទូទៅ
របៀបដែលយើងនិយាយទៅកូនៗយើង និង ពាក្យដែលយើងប្រើ អាចលើកទឹកចិត្តពួកគេ និង ពង្រឹងជំនឿពួកគេ ។
ថ្មីៗនេះ ឪពុកវ័យក្មេងម្នាក់បានដឹងពីការស្លាប់របស់គ្រូថ្នាក់ទីពីរដ៏អស្ចារ្យរបស់គាត់ ។ ក្នុងការចងចាំដល់គ្រូគាត់ គាត់សរសេរថា ៖ « ក្នុងចំណោមអារម្មណ៍ និង បទពិសោធន៍ទាំងអស់ដែលខ្ញុំចាំ អារម្មណ៍ដែលខ្ញុំគិតដល់បំផុតគឺ ‹ ការលួងលោម › ។ គាត់បានបង្រៀនខ្ញុំឲ្យចេះប្រកប ចេះវេយ្យករណ៍ និង ចេះគណិតវិទ្យា តែសំខាន់ជាងនោះ គាត់បង្រៀនខ្ញុំឲ្យស្រឡាញ់វ័យកុមារ ។ ក្នុងថ្នាក់គាត់ វាមិនអីទេក្នុងការប្រកបពាក្យខុសម្ដងម្កាល គាត់និយាយថា ‹ យើងនឹងរៀនវាចេះ › ។ គ្មានបញ្ហាក្នុងការកំពប់ រហែក ឬ ប្រឡាក់ គាត់នឹងឆ្លើយថា ‹ យើងនឹងជួសជុល ហើយសម្អាតវា › ។ គ្មានបញ្ហាក្នុងការសាកល្បង ជម្រុញខ្លួនឯង សុបិន្ដ និង រីករាយនឹងសេចក្ដីរីករាយទាំងនោះ ដែលចេញមកពីអ្វីៗដែលសំខាន់ដែលមានតែក្មេងៗប៉ុណ្ណោះទើបឃើញថាវារំភើប » ។
ឥទ្ធិពលដ៏ខ្លាំងបំផុតមួយដែលមនុស្សម្នាក់អាចមានក្នុងពិភពលោកនេះ គឺឥទ្ធិពលទៅលើកុមារម្នាក់ ។ ការជឿ និង តម្លៃផ្ទាល់ខ្លួនរបស់កុមារ ត្រូវបានជះឥទ្ធិពលតាំងពីក្មេង ។ គ្រប់គ្នាដែលឮខ្ញុំនិយាយ មានអំណាចដើម្បីពង្រីកទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯងរបស់កុមារម្នាក់ និង ពង្រីកជំនឿកុមារម្នាក់លើព្រះបិតាសួគ៌ និង ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ តាមពាក្យដែលពួកគេនិយាយ ។
ក្នុង ហេលេមិន ជំពូក 5 យើងអានថា « ហើយឥឡូវនេះ ឱកូនប្រុសទាំងឡាយរបស់ឪពុកអើយ ចូរចងចាំចុះ ចូរចងចាំចុះថា គឺនៅលើសិលានៃព្រះដ៏ប្រោសលោះនៃយើង គឺព្រះគ្រីស្ទ ជាព្រះរាជបុត្រានៃព្រះ ដែលកូនត្រូវសង់គ្រឹះរបស់កូន » ។ 1
នេះជាពាក្យដែលហេលេមិនបង្រៀនដល់កូនៗលោក ។ យើងអានបន្តថា ៖ « ហើយពួកគេបានចាំពាក្យសម្ដីរបស់លោក ហើយ … ពួកគេបានចេញទៅ … បង្រៀនព្រះបន្ទូលនៃព្រះនៅក្នុងចំណោមប្រជាជន … ទាំងអស់ » ។ 2
ទោះកូនៗហេលេមិនត្រូវបានគេធ្វើទុក្ខ និង ដាក់ក្នុងគុក ក៏ពាក្យដែលពួកគេបានឮ មិនដែលធ្វើឲ្យគេខកចិត្តឡើយ ។ ពួកគេត្រូវបានការពារ និង ហ៊ុំព័ទ្ធដោយបង្គោលភ្លើងមួយ ។ បន្ទាប់មក សម្លេងមួយ និយាយទៅកាន់អ្នកដែលចងពួកគេថា ៖
« ចូរអ្នករាល់គ្នាប្រែចិត្តចុះ ហើយចូរកុំស្វែងរកបំផ្លាញពួកអ្នកបម្រើរបស់យើង ។ …
« … ពុំមែនជាសូរផ្គរលាន់ទេ ហើយក៏ពុំមែនជាសម្លេងអឺងកងដែរ ប៉ុន្តែមើលចុះ នោះគឺជាសម្លេងរហៀងៗនៃភាពស្រទន់ឥតខ្ចោះ ហាក់បីដូចជាពាក្យខ្សឹប ហើយវាបានចាក់ទំលុះទៅដល់ទាំងព្រលឹង » ។ 3
យើងអាចរៀនពីសម្លេងដែលមកពីស្ថានសួគ៌នោះ ។ ពុំមែនជាសម្លេងឮខ្លាំង ស្ដីបន្ទោស ឬ បន្ទាបបន្ថោកទេ វាជាសម្លេងរហៀងនៃភាពស្រទន់ដ៏ឥតខ្ចោះ ដែលផ្ដល់នូវការដឹកនាំហ្មត់ចត់ ក៏ដូចជាផ្ដល់ក្ដីសង្ឃឹមផងដែរ ។
របៀបដែលយើងនិយាយទៅកូនៗយើង និង ពាក្យដែលយើងប្រើ អាចលើកទឹកចិត្តពួកគេ និង ពង្រឹងជំនឿពួកគេឲ្យបន្តលើផ្លូវត្រឡប់ទៅព្រះបិតាសួគ៌វិញ ។ ពួកគេមកផែនដីនេះ ដោយរៀបចំនឹងស្ដាប់ស្រេចទៅហើយ ។
គំរូពីការស្ដាប់របស់កុមារម្នាក់ បានកើតឡើងនៅហាងក្រណាត់មួយ ។ ហាងនេះមានមនុស្សច្រើន ដែលគ្រប់គ្នាអាចឃើញជាក់ស្ដែងថា ម្ដាយម្នាក់ភ័យស្លន់ ដោយសារបាត់កូនប្រុសគាត់ ។ ដំបូង គាត់ហៅឈ្មោះកូននោះ ។ គាត់ហៅ « ខនន័រ » ទាំងដើរយ៉ាងលឿនពេញហាង ។ យូរៗទៅ សម្លេងគាត់កាន់តែឮ និង ស្លន់ស្លោឡើង ។ មិនយូរប៉ុន្មាន គេបានប្រាប់មន្ត្រីសន្ដិសុខហាង ហើយគ្រប់គ្នាក្នុងហាងបានចូលរួមរកកូននោះដែរ ។ បួនប្រាំនាទីកន្លងទៅ ពួកគេរកមិនឃើញកូននោះទេ ។ យើងអាចយល់បានថា ម្ដាយ ខនន័រ កាន់តែភ័យស្លន់ស្លោ កាលដែលពេលវេលាចេះតែទៅមុខ ហើយគាត់ស្រែកហៅឈ្មោះកូនម្ដងហើយម្ដងទៀតឥតដាច់ ។
បន្ទាប់ពីអធិស្ឋានដោយស្ងប់ស្ងាត់រួចហើយ មានមនុស្សម្នាក់មានគំនិតថា ខនន័រ អាចភ័យ ពេលឮម្ដាយស្រែកហៅឈ្មោះគេ ។ នាងបានប្រាប់ដល់ស្ដ្រីម្នាក់ទៀតដែលជួយរកដែរ ហើយពួកគេបានរៀបចំផែនការមួយភ្លាម ។ ពួកគេរួមគ្នាដើរតាមតុក្រណាត់ដោយស្ងាត់ៗ ដោយនិយាយដដែលៗថា « ខនន័រ បើក្មួយអាចឮសម្លេងមីង សូមនិយាយថា ‹ ខ្ញុំនៅទីនេះ › » ។ ពេលពួកគេដើរយឺតៗទៅកាន់ខាងក្រោយហាង ដោយនិយាយឃ្លានោះដដែលៗ ប្រាកដណាស់ ពួកគេបានឮសម្លេងភ័យឆ្លើយតិចៗថា « ខ្ញុំនៅទីនេះ » ។ ខនន័រ បានលាក់ខ្លួននៅរមូរក្រណាត់ក្រោមតុ ។ វាជាសម្លេងស្រទន់ឥតខ្ចោះ ដែលលើកទឹកចិត្ត ខនន័រ ឲ្យឆ្លើយតប ។
អធិស្ឋានដើម្បីដឹងពីសេចក្ដីត្រូវការរបស់កុមារ
ដើម្បីនិយាយទៅកាន់ដួងចិត្តកុមារ យើងត្រូវតែដឹងពីក្ដីត្រូវការរបស់កុមារ ។ បើយើងអធិស្ឋានដើម្បីដឹងពីក្ដីត្រូវការទាំងនោះ នោះពាក្យដែលយើងនិយាយ អាចមានអំណាចចាក់ចូលក្នុងចិត្តគេ ។ ការប្រឹងប្រែងរបស់យើងត្រូវបានតម្កើងឡើង ពេលយើងស្វែងរកការណែនាំពីព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធ ។ ព្រះអម្ចាស់មានបន្ទូលថា ៖
« ចូរប្រាប់គំនិតទាំងឡាយដែលយើងនឹងដាក់ក្នុងចិត្តរបស់អ្នករាល់គ្នាចុះ …
« ត្បិតសេចក្ដីដែលអ្នកត្រូវនិយាយ នោះនឹងបានប្រទានដល់អ្នក នៅម៉ោងនោះ គឺនៅវេលានោះឯង » ។4
ផ្ដាច់ខ្លួនចេញ ហើយស្ដាប់ដោយក្ដីស្រឡាញ់
ជាអកុសល ការរំខាននៃលោកិយ រារាំងកុមារជាច្រើនមិនឲ្យឮពាក្យលើកទឹកចិត្ត ដែលអាចជះឥទ្ធិពលដល់ទស្សនៈរបស់គេចំពោះខ្លួនឯង ។
បណ្ឌិត នែល ហាលហ្វុន ជាវេជ្ជបណ្ឌិតដឹកនាំមជ្ឈមណ្ឌលសម្រាប់កុមារ គ្រួសារ និង សហគមន៍ដែលមានសុខភាពកាន់តែល្អ របស់សាកលវិទ្យាល័យ កាលីហ្វូញ៉ា, ឡូស អាន់ជើឡែស និយាយអំពី « ការធ្វេសប្រហែលតិចតួចនៃឪពុកម្ដាយ » ។ ឧទាហរណ៏មួយបានបូករួមកូនអាយុ 18 ខែ ម្នាក់ និង ឪពុកម្ដាយគេ ៖
« ‹ កូនរបស់គេហាក់រីករាយ សកម្ម និង ចូលរួម ច្បាស់ណាស់ គឺសប្បាយនឹងពេលវេលា និង ភីស្សាជាមួយឪពុកម្ដាយគេ ។ … ពេលញ៉ាំអាហារពេលល្ងាចហើយ ម្ដាយបានចេញទៅទិញឥវ៉ាន់ ហើយឲ្យឪពុកមើលកូន › ។
« ឪពុក … ចាប់ផ្ដើមអានសារក្នុងទូរស័ព្ទ ពេលកូនខំប្រឹងទាញយកការយកចិត្តទុកដាក់ ដោយការបោះដុំភីស្សាចោល ។ បន្ទាប់មក ឪពុកចាប់ផ្ដើមយកចិត្តទុកដាក់វិញ ដោយបែរមកកូន ហើយលេងនឹងកូន ។ បន្តិចក្រោយមក គាត់ចាប់ផ្តើមមើលវីដេអូក្នុងទូរស័ព្ទគាត់ជាមួយកូនគាត់ រហូតដល់ប្រពន្ធគាត់ត្រឡប់មកវិញ ។
« [បណ្ឌិត] ហាល់ហ្វុន បានសង្កេតថា កូនហាក់ដូចជាមិនស្កប់ចិត្ត ជាការបន្ថយទំនាក់ទំនងរវាងឪពុក ឬ ម្ដាយ និង កូន » ។5
ចម្លើយដល់ការអធិស្ថានរបស់យើង ពីរបៀបឆ្លើយតបនឹងសេចក្ដីត្រូវការរបស់កូនយើង អាចជាការផ្ដាច់ចេញពីបច្ចេកវិជ្ជាឲ្យបានញឹកញាប់ជាងមុន ។ ពេលវេលាដ៏មានតម្លៃនៃឱកាសដើម្បីធ្វើកិច្ចការ និង សន្ទនាជាមួយកូនៗយើងត្រូវបាត់បង់ ពេលយើងរវល់ជាមួយការទាក់ទាញទាំងឡាយ ។ ហេតុអ្វីមិនជ្រើសរើសពេលមួយរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីផ្ដាច់ខ្លួនចេញពីបច្ចេកវិជ្ជា ហើយជួបជុំគ្នាវិញ ? គ្រាន់តែបិទឧបករណ៍ទាំងអស់នោះទៅ ។ ពេលអ្នកធ្វើដូច្នេះ ផ្ទះអ្នកអាចស្ងប់ស្ងាត់ពេលដំបូង អ្នកអាចមានអារម្មណ៍ថា មិនដឹងត្រូវធ្វើ ឬ និយាយអ្វី ។ បន្ទាប់មក ពេលអ្នកយកចិត្តទុកដាក់ពេញលេញដល់កូនៗអ្នក នោះការសន្ទនានឹងចាប់ផ្ដើម ហើយអ្នកអាចរីករាយនឹងការស្ដាប់គ្នាទៅវិញទៅមក ។
សរសេរដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលកូនៗអ្នក
យើងក៏អាចជះឥទ្ធិពលដល់កូនៗយើង តាមពាក្យដែលយើងសរសេរទៅគេផងដែរ ។ នីហ្វៃ សរសេរថា « យើងព្យាយាមខំសរសេរពាក្យទាំងនេះ ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលកូនចៅយើង … ឲ្យជឿដល់ព្រះគ្រីស្ទ ហើយស្រុះស្រួលនឹងព្រះ » ។6
ប្រធាន ថូម៉ាស អេស ម៉នសុន បានចែកចាយពីបទពិសោធន៍ ជេយ ហែស ជាទ័ពអាកាសម្នាក់ ដែលត្រូវគេបាញ់នៅវៀតណាមខាងជើង ក្នុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ 1960 ៖ « អស់ពីរឆ្នាំ គ្រួសារគាត់ពុំបានដឹងថា គាត់ស្លាប់ ឬ រស់ទេ ។ ទីបំផុត អ្នកចាប់គាត់នៅហាណូយ បានឲ្យគាត់សរសេរសំបុត្រទៅផ្ទះ តែបានកម្រិតសារនោះឲ្យតិចជាង 25 ពាក្យ » ។ ប្រធាន ម៉នសុន សួរថា ៖ « តើអ្នក និង ខ្ញុំនឹងនិយាយអ្វីទៅគ្រួសារយើង បើយើងនៅក្នុងស្ថានភាពនោះ—ពុំបានឃើញពួកគេអស់ជាងពីរឆ្នាំ ហើយមិនដឹងថា បើយើងបានឃើញពួកគេទៀត ឬ អត់នោះ ? ដោយចង់ឲ្យដល់គ្រួសារគាត់នូវអ្វីដែលគ្រួសារគាត់អាចដឹងថាមកពីគាត់ ហើយក៏ចង់ឲ្យពួកគេនូវដំបូន្មានដ៏មានតម្លៃផង នោះបងប្រុស ហែស បានសរសេរ [ ពាក្យទាំងនេះថា ] ៖ ‹ ការណ៍ទាំងនេះគឺសំខាន់ ៖ អាពាហ៍ពិពាហ៍ក្នុងព្រះវិហារបរិសុទ្ធ បេសកកម្ម សាកលវិទ្យាល័យ ។ ឈានទៅមុខ ដាក់គោលដៅ សរសេរប្រវត្តិសាស្ត្រ ថតរូបពីរដងក្នុងមួយឆ្នាំ › » ។7
តើពាក្យអ្វីដែលអ្នកនឹងសរសេរទៅកូនៗអ្នក បើអ្នកមានតែ 25 ពាក្យ ឬ តិចជាងនោះ ?
ឪពុកវ័យក្មេងដែលខ្ញុំនិយាយដល់ពីមុននេះ ដែលបានសរសេរពីការចងចាំពីគ្រូថ្នាក់ទីពីររបស់គាត់ ឥឡូវនេះកំពុងបីបាច់កូនស្រីតូចដ៏ស្រស់ស្អាតម្នាក់ ។ គាត់មានអារម្មណ៍ពីការទុកចិត្តពីស្ថានសួគ៌ ដែលបានផ្ដល់ដល់គាត់ ។ ពេលនាងធំឡើង តើអនាគតនាងនឹងទៅជាយ៉ាងណា ? តើគាត់នឹងនិយាយអ្វី ដែលនឹងចាក់ចូលក្នុងដួងចិត្តនាង ? តើពាក្យអ្វីដែលនឹងលើកទឹកចិត្តនាង និង ជួយនាងឲ្យបន្តនៅលើផ្លូវនោះ ? តើវានឹងមានអ្វីខុសប្លែក បើគាត់យកពេលខ្សឹបថា « កូនជាបុត្រីនៃព្រះ » ? តើថ្ងៃមួយ នាងនឹងចាំដែរឬទេ ថាឪពុកនាងបាននិយាយជាញឹកញាប់ថា « ប៉ាស្រឡាញ់អ្វីគ្រប់យ៉ាងអំពីកូន » ?
តើនោះមិនមែនជាអ្វីដែលព្រះបិតាសួគ៌យើង មានបន្ទូលទៅកាន់បុត្រាទ្រង់ និង ទៅកាន់យើងទាំងអស់គ្នាទេឬអី ពេលទ្រង់មានបន្ទូលថា « នេះជាកូនស្ងួនភ្ងារបស់យើង » ហើយបន្ថែមថា « ជាទីពេញចិត្តយើងណាស់ » នោះ ?8
សូមឲ្យពាក្យដែលយើងនិយាយ និង សរសេរទៅកូនៗយើង ឆ្លុះបញ្ចាំងពីក្ដីស្រឡាញ់ដែលព្រះបិតាសួគ៌យើងមានសម្រាប់បុត្រាទ្រង់ គឺព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ និង សម្រាប់យើង ។ ហើយសូមយើងផ្អាកសិន ដើម្បីស្ដាប់ ត្បិតកូនម្នាក់គឺមានសមត្ថភាពនឹងនិយាយនូវរឿងដ៏មហិមា និង ដ៏គួរឲ្យអស្ចារ្យត្រឡប់មកយើងវិញ ។ ខ្ញុំសូមនិយាយពាក្យទាំងនេះ ក្នុងព្រះនាមនៃ ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ អាម៉ែន ។