Dou sa Qai Sega ni Tiko Vulagi Kina

E vuqa vei keda ena dua na gauna eda a tu ena dua na ituvaki ni bula e vou vei keda, eda a vulagi ka rere. Na ituvaki oqori a yaco ki na neitou matavuvale ena lima na yabaki sa oti ni oti na nona vakadewataka vei au o Peresitedi Thomas S. Monson na veikacivi meu veiqaravi vaka-Vakaitutu Raraba ni Lotu. Na veikacivi oqori sa vakavuna me toki na neitou matavuvale mai na vanua totoka keitou a marautaka voli rauta ni ruasagavulu na yabaki. Keirau se nanuma tiko vakaveiwatini na ivakarau eratou ciqoma kina na luvei keirau na veisau. Na luvei keirau gonetagane yabaki 16 e kailavaka mai, “Sega sara ga ni dua na leqa. Dou lako ga; au tiko mai!”

A qai lewa e muri me sala vata kei keirau ka ciqoma vakavinaka sara na madigi vou oqo ni nona bula. Na bula ena draki vou ena vica na yabaki sa oti oqo sa yaco me dua na gauna ni vuli ka marautaki ki na neitou matavuvale, vakauasivi ena nodra dau veiciqomi kei na nodra vinaka na Yalododonu Edaidai. Ni keitou dau laki vakaitikotiko ena veimatanitu duidui eso, sa yaco me keitou vakavinavinakataka ni nodra duavata na tamata ni Kalou e vuravura raraba e dua na ka e dina ka rawa ni da raica.

Na noqu veikacivi sa vakavuna na noqu lako ki na vuqa na veimatanitu ka solia vei au na madigi ni galala meu vakatulewa ena vuqa na soqoni. Niu raica yani e vuqa na ivavakoso, au dau raici ira na lewenilotu mai na veimatanitu, duivosavosa, kei na itovo ni bula. E dua na vakasama vakasakiti ni noda itabagauna vakosipeli oya ni sega ni yalani ki na dua ga na vanua se dua na yatu matanitu. E roboti vuravura raraba. Sa vakarautaki tiko kina na nona lesu mai na Luve ni Kalou ena nodra “vakasoqoni vata na luvena mai na iyalayala vava kei vuravura.”¹

E dina ni sa tubu cake tikoga na rabailevu ni lewe ni Lotu, na noda isolisoli tabu e ulabaleta sara na noda duidui. Ni da lewena na Lotu, eda sa vakacurumi ki na yavusa i Isireli. Eda sa veitacini ka veiganeni, eda vakaivotavota vakatautauvata ena isolisoli vakayalo. A yalataka na Kalou vei Eparama ni “ko ira kecega sa vakabauta na ivakavuvuli oqo, era na vakatokai ena yaca[na], io era na okati me no[na] kawa, ka ra na tacake ka vakacaucautaki [koya], ni [sa] tamadra.”²

E dua na yalayala sa soli vei ira kecega era na lewena na Lotu: “O koya oqo dou sa qai sega tiko ni vulagi kina se kai tani, dou sa koro vata ga kei ira era sa lotu, ka dou sa lewe ni vale ni Kalou.”³

Na vosa vulagi e tauri mai na vosa vaka-Latina extraneus, ka kena ibalebale “tautuba” se “mai tautuba.” Vakararaba, e tukuna e dua mai “tautuba” e vuqa na vuna, baleta beka na vanua e lako mai kina, nona itovo, vakasama, se lotu. Me vaka ni da tisaipeli i Jisu Karisito ka segata me da tiko e vuravura ka kakua ni vakavuravura, ena so na gauna e dau vaka ni da duatani. O keda, eda kila vinaka cake mai vei ira tale eso, ni rawa ni tasogo eso na katuba vei ira e nanumi ni ra duatani.

Ena veigauna kece era sa dau vakaroti na tamata ni Kalou me ra dau kauwaitaki ira na tamata kecega era vulagi se kedra irairai ni ra duatani. Ena veigauna makawa na vulagi ena qaravi ena ivakarau ni veiqaravi vata era qaravi kina na yada kei na luveniyali. Me vakataki ira, na vulagi e koto ena dua na itokatoka e sega kina ni taqomaki, ka vakatau na nona bula tiko ena veitaqomaki era solia na itaukei. A soli vei ira na Isireli na ivakaro matailalai ena vuku ni ulutaga oqo: “Na kai tani sa tiko vulagi kei kemudou ena tautauvata vei kemudou kei na dua na kai nomudou, ia mo lomani koya me vaka ko sa lomani iko; ni dou a vulagi mai na vanua ko Ijipita.”⁴

Ena gauna ni nona veiqaravi e vuravura, a ivakaraitaki o Jisu ni dua a ulabaleta vakalevu sara na itavi rawarawa ni veiciqomi kei na vosota. O ira era a vakuwai maivei ira na tamata, o ira era a sega ni ciqomi ka laurai ni ra tawasavasava mai vei ira na dau vakadonui ira ga, a soli vei ira na Nona yalololoma kei na vakarokoroko. Era a ciqoma e dua na iwase tautauvata ni Nona ivakavuvuli kei na veiqaravi.

Me kena ivakaraitaki, a vorata na iVakabula na ivakarau sa tauyavu tu ena Nona gauna me vosa vua na yalewa ni Samaria, ena nona kere wai. A dabe ka kana vata kei ira na vunivola kei na dau kumuna na ivakacavacava. A sega ni lomalomarua me gole yani vua na vukavuka, me tarai koya ka vakabula. Ena nona qoroya na nona vakabauta na turaganivalu ni Roma, a kaya kina vei ira na lewevuqa, “Au sa kaya vakaidina vei kemudou, au sa sega ni kunea vei ira na Isireli e dua na vakabauta levu vakaoqo.”⁵

Sa kerei keda ko Jisu me da muria na lawa ni loloma uasivi sara, oqo e dua na isolisoli raraba ka sega ni vakaituitui. E kaya:

“Ia kevaka dou lomani ira era sa lomani kemudou, a cava ena kemudou isau? Era sega li ni cakava vakaoqo ko ira era kumuna na ivakacavacava?

“Ia kevaka dou veikidavaki duadua ga kei ira na wekamudou, a cava dou sa uasivi cake kina? Era sega li ni cakava vakaoqo ko ira na lewe ni veimatanitu tani?

“O koya mo dou qai vinaka sara me vaka sa vinaka sara na Tamamudou sa tiko mai lomalagi.”⁶

Ena Lotu oqo e sega kina na vulagi se kai tani. Era tiko ga kina na veitacini kei na veiganeni. Na noda kila me baleta na Tamada Vakalomalagi ena vukea me da yadrava na ivakarau ni veitacini kei na veiganeni e dodonu me tiko ena kedra maliwa na tagane kei na yalewa kecega e vuravura.

E dua na tamo ni vosa mai na ivola na Les misérables e vakaraitaka na ivakarau e rawa ni da raici ira kina era vakatokai me ra vulagi na matabete. Se qai sere walega mai valeniveivesu o Jean Valjean. Ni oca, tu mai ena dua na ilakolako balavu ka kolaiciba tu ena waloloi kei na karamaca, a curuma yani e dua na tauni lailai ka vaqara e dua na vanua me kunea kina na kakana kei na ivakaruru ena bogi o ya. Ni tete na itukutuku ni nona tadu yani, era sogota yadudua vua na nodra katuba na lewe ni koro. Sega na otela, sega na burenivulagi, na valeniveivesu mada ga e sega ni sureti koya yani. E sega ni ciqomi, vakasavi tani, e vakasukai. Kena itinitini, ni sa sega tale ni vo e dua nona kaukauwa, qai mai rebo toka ena mata ni nona katuba na bisopi ni tauni.

E kila vinaka tu na tamata ni kalou oqo na itukutuku kei Valjean, ia a sureta mai na daukerekere qo ki nona vale ena malanivosa ni yaloloma oqo:

“‘Oqo e sega ni noqu vale; e vale nei Jisu Karisito. Na katuba oqo e sega ni taroga vua e curuma mai se kilai na yacana, ia ke dua na nona leqa. Ke o kune rarawa voli, o waloloi ka karamaca; curu mai. … Meu kila beka na yacamu? Ia, ni se bera ni o tukuna mai [na yacamu], e dua au sa kila tiko.’

“[O Valjean] e dolava na matana ena kurabui.

“‘E dina? O sa kila tiko na yacaqu?’

“‘Io,’ e sauma na Bisopi, ‘na yacamu o, taciqu.’”⁷

Ena Lotu oqo e sega ni noda na noda veitabanalevu kei na noda veikuoramu. Era nei Jisu Karisito. O ira kece era curuma mai noda veivalenisoqoni e dodonu me ra logaloga vinaka. Sa toso cake tikoga na kena bibi na nodra kidavaki yadua. Na vuravura eda bula voli kina e sotava tiko e dua na gauna ni tiko yavavala. Ni sa tu vakalevu na sala ni veilakoyaki, totolo ni veitaratara, kei na tarai vuravura raraba na bula vakailavo, sa yaco na vuravura me dua na koro vakaitamera ka ra sotasota kina na tamata, veimatanitu, veisemati, ka veimaliwai me vaka ese bera vakadua ni bau yaco.

Na veisau lelevu, e vuravura raraba oqo sa sotava vinaka tiko na nona inaki na Kalou Kaukauwa. Na nodra vakasoqoni vata na Nona digitaki mai na tutu vava kei vuravura e sega ni yaco wale tikoga ena nodra talai yani na daukaulotu ki na veimatanitu vakayawa ia ena nodra yaco talega mai na tamata mai na veivanua eso ki na noda veikorokoro kei na noda yasa ni koro. E vuqa, era sega tu ni kila ni vakauti ira mai na Turaga ki na veivanua me rawa ni ra mai rogoca kina na kosipeli ka curu mai ki na Nona matamata.

E rawa ni tamata e tarava me na saumaki mai ki na kosipeli ena nomu tabanalevu e dua e sega ni mataqali tamata o dau veimaliwai kaya se veikilai. Ena rawa ni o raica oqori mai na kena irairai, ivosavosa, isulusulu, se roka ni yagona. E a tubu cake beka mai na dua tale na matalotu na tamata oqori, ka duatani na ivakarau ni bula e susu mai kina se ka e dau taleitaka.

Na veivakaitokanitaki e dua na itavi bibi ni matabete. Na veikuoramu ni Matabete i Eroni kei na Melikiseteki me ra cakacaka vata ena lomavata kei ira na marama ena ruku ni nona vakatulewa na bisopi me laurai ni ra sa kidavaki tiko vakavinaka na tamata yadua ena loloma kei na yalovinaka. Me ra yadrava na dauveituberi vakamatavuvale kei na dausiko vuvale me kakua ni dua e guilecavi se vakaweleweletaki.

Eda gadreva kece me da cakacaka vata me tarai cake na duavata vakayalo ena noda veitabanalevu kei na tabana. E dua na ivakaraitaki uasivi ni duavata e kune vei ira na tamata ni Kalou ni oti nona veisiko na Karisito mai Amerika. E tukuni ena kena itukutuku ni “a sega e Leimani se dua me vakaduiduitaki; ia era sa duavata ga, era sa luvei Karisito, ka ra na rawata na matanitu ni Kalou.”⁸

E na sega ni rawa na duavata ena noda vakanadakui ira ka sega ni kauwaitaki ira na lewenilotu era duatani beka mai vei keda se ra malumalumu, ka veimaliwai ga kei ira era vakataki keda. E kena veibasai, e rawati na duavata ena noda veikidavaki ka qaravi ira era lako vou mai se tu na nodra leqa. O ira na lewenilotu era ka ni veivakalougatataki ki na Lotu ka vakarautaka vei keda na madigi me da qaravi ira na wekada ka vakasavasavataka kina na yaloda.

Kemuni na taciqu, sa nomuni itavi mo ni dolele yani vei koya e basika yani ena katuba ni nomuni veivalenilotu. Kidavaki ira ena vakavinavinaka ka sega ena vakanananu cala. Ni lako yani ena dua na nomuni soqoni eso na tamata o sega ni kila, kidavaki ira vakavinaka ka sureta me mai dabe e yasamu. Yalovinaka cavuta na imatai ni ikalawa me vukea nodra logaloga vinaka ka ra lomani, ka sega ni waraka me ra lako mai vei iko.

Ni oti na imatai ni nomu veikidavaki, vakasamataka eso na sala me rawa ni tomani kina nomu veiqaravi ena vukudra. Au a rogoca ena dua na gauna me baleta e dua na tabanalevu, ni oti nodrau papitaiso e rua na marama didivara, erau nanuma e rua na marama vakasakiti ena iSoqosoqo ni Veivukei me rau vulica na vosa-galu me rawa ni rau veitaratara kina vakavinaka vei rau na saumaki mai oqo. Sa dua na ivakaraitaki vakasakiti ni loloma vei ira na tacida kei na ganeda ena kosipeli!

Au vakadinadinataka ni sega ni dua e vulagi vua na Tamada Vakalomalagi. E sega ni dua na yalo ni tamata e sega ni ka talei Vua. Au vakadinadinataka vata kei Pita ni sega ni dau digitaki ira vakailoa na tamata na Kalou: ia ena veivanua kecega sa vinaka vua ko koya sa rerevaki koya, ka caka dodonu.”⁹

Au masuta ena gauna sa vakasoqona kina na Turaga na Nona sipi ena iotioti ni gauna, me na kaya vei keda yadua, “Niu a vulagi, ka ni a kauti au ki vale.”

Eda na qai kaya yani Vua, “se keimami a raici kemuni ni naica ni kemuni a vulagi, ka kauti kemuni ki vale?”

Ena qai sauma mai ko Koya, “Au sa kaya vakaidina vei kemuni, Ni kemuni a cakava vua e dua sa lailai vei ira na wekaqu oqo, ni a cakava vei au.”¹⁰

Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.