2010–2019
Caj Ceg thiab Ceg Ntoo
April 2014


Caj Ceg thiab Ceg Ntoo

Kev khiav tej hauj lwm nrhiav tsev neeg zaj keeb kwm thiab tej hauj lwm hauv lub tuam tsev niaj hnub no yeej tseem ceeb rau peb tsev neeg txoj kev cawm seej thiab kev tsa nto.

Ua ntej nws raug tuag ntawm kev mob cancer thaum xyoo 1981, tus kws sau ntawv William Saroyan qhia cov kws sau ntawv xov xwm hais tias, “Txhua tus yeej yuav tuag, tiam sis kuv ib txwm ntseeg tias kuv yuav tsis tuag. Yuav muaj li cas?”1

Qhov uas “yuav muaj li cas” thaum yuav tuag hauv lub neej no thiab qhov uas “yuav muaj li cas” hauv lub neej tom qab yog lub ntsiab ntawm tib neeg tej lus nug uas Yexus Khetos txoj moo zoo uas txum tim rov qab los teb tau zoo los ntawm peb Leej Txiv txoj hau kev zoo siab.

Nyob hauv lub neej no peb luag, peb quaj, peb ua hauj lwm, peb ua si, thiab peb ua neej nyob, ces peb tuag. Yauj nug ib lo lus nug hais tias, “Yog neeg tuag lawm, nws puas yuav rov muaj sia?”2 Lo lus teb hais tias, “Yuav rov muaj sia,” vim muaj tus Cawm Seej txoj kev txi theej txhoj. Ib feem ntawm Yauj zaj lus qhib hais ntau yam txog lo lus nug no hais tias: “Txhua tus neeg uas yug los ntawm poj niam ua neej nyob tsis ntev. … Peb loj hlob thiab ntsws sai ib yam li tej paj ntoos. … Tseem muaj kev cia siab rau tus ntoo uas luag muab ntov lawm; nws lub hauv paus tseem ciaj thiab hlav taus kaus tuaj … nws yuav hlav kaus tuaj ib yam li tsob ntoo mos.”3

Peb Leej Txiv txoj hau kev hais txog tsev neeg. Ib txhia ntawm peb cov vaj lug kub zoo kawg siv tus ntoo uas muaj cag thiab ceg ntoo ua piv txwv.

Nyob hauv tshooj kawg ntawm Phau Qub, Malakis uas piav txog tus Cawm Seej txoj Kev Los Zaum Ob siv qhov piv txwv no. Nws hais txog cov muab hlob thiab cov neeg phem, hais tias lawv yuav kub hnyiab li quav nyab npleg thiab “yuav tsis tseg lawv tej cag thiab tej ceg li.”4 Malakis xaus tshooj no nrog tus Tswv cov lus cog tseg uas nplij peb lub siab no:

“Saib seb, kuv yuav xa Eliyas tus yaj saub los rau nej ua ntej txoj kev los ntawm hnub tseem ceeb thiab ntshai heev ntawm tus Tswv:

“Thiab nws yuav tig tej txiv lub siab los rau tej me nyuam, thiab tej me nyuam lub siab mus rau lawv tej txiv, nyob tsam kuv yuav los thiab nplawm lub ntiaj teb nrog ib qho kev foom tsis zoo.”5

Thaum qhib Kev Txum Tim txoj Moo Zoo Rov Qab Los, Maulaunais rov qab hais zaj xov no thaum nws qhia Yauxej Xamiv thaum xyoo 1823.6

Cov Neeg Ntseeg Khetos thiab cov Neeg Yudais nyob thoob plaws lub ntiaj teb ntseeg zaj lus hais txog Eliyas nyob hauv Phau Qub.7 Nws yog tus yaj saub kawg uas tuav lub hwj chim sib khi ntawm lub Pov Thawj Hwj Mekixedes ua ntej Yexus Khetos.8

Eliyas Muab Yuam Sij Txum Tim Rov Qab Los

Eliyas rov qab los hauv lub Tuam Tsev Kirtland thaum lub Plaub Hlis Ntuj hnub tim 3, xyoo 1836. Nws tshaj tawm tias nws ua kom muaj raws li Malakis cov lus cog tseg. Nws tau muab cov yuam sij pov thawj hwj kom muab tsev neeg sib khi ua ke nyob hauv lub caij nyoog no.9 Eliyas txoj hauj lwm no txais kev pab los ntawm Eliyas lub Hwj Huam, uas Txwj Laug Russell M. Nelson qhia hais tias, yog “tus Vaj Ntsuj Plig Dawb Huv txoj kev ua tim khawv txog qhov uas tsev neeg los saum ntuj los.”10

Tus Cawm Seej hais tias yuav tsum ua kev cai raus dej tiag. Nws qhia hais tias, “Tus uas tsis yog dej thiab Vajtswv tus Ntsuj Plig yug, tus ntawd yeej yuav tsis tau ua Vajtswv haiv neeg ib zaug li.”11 Tus Cawm Seej ua kev cai raus dej kom coj yam ntxwv rau peb. Tiam sis ua li cas rau cov neeg uas tuag thiab tsis tau ua kev cai raus dej?

Cov Lus Qhuab Qhia txog lub Tuam Tsev thiab Kev Nrhiav Tsev Neeg Zaj Keeb Kwm

Thaum lub Kaum Hli Ntuj hnub tim 11, xyoo 1840, nyob hauv Nauvoo, Vilate Kimball sau ntawv rau nws tus txiv, Txwj Laug Heber C. Kimball, uas nrog lwm tus ntawm Pawg Kaum Ob tug Thwj Tim ua tub txib nyob hauv Great Britain. Twb muaj lub tuam rooj sab laj ob peb hnub ua ntej nws sau ntawv.

Kuv hais lus los ntawm ib feem ntawm Vilate tsab ntawv hais tias: “Peb twb muaj lub rooj sab laj loj thiab tseem ceeb tshaj plaws uas muaj txij thaum tau muab lub Koom Txoos txhim tsa los. … Thawj Tswj Hwm [Yauxej] Xamiv twb qhia ib yam tshiab thiab zoo kawg. … Hais txog ua kev cai raus dej sawv cov tuag cev. Povlauj hais txog qhov no nyob hauv phau Ib Kauleethaus tshooj 15 nqe 29. Yauxej tau txais kev tshwm sim uas piav ntxiv txog qhov no. Nws hais tias [cov mej zeej] ntawm lub koom txoos muaj cib fim ua kev cai raus dej sawv cev rau lawv cov txheeb ze uas tau tuag ua ntej txoj moo zoo tau tawm los. … Thaum peb ua li ntawd peb sawv lawv cev, thiab muab cib fim rau lawv sawv rov los nyob hauv kev sawv rov los zaum thib ib. Nws hais tias yuav qhia txoj moo zoo rau lawv nyob hauv lub nkuaj ntsuj plig.”

Vilate sau ntxiv hais tias: “Kuv xav sawv kuv niam cev ua kev cai raus dej. … Qhov no yog lus qhuab qhia zoo kawg puas yog?”12

Cov lus qhuab qhia tseem ceeb hais txog kev muab tsev neeg sib khi twb los ib kab rau ib kab thiab ib zaj rau ib zaj. Cov kab ke sawv cov tuag cev yog lub ntsiab ntawm kev muab tsev neeg sib khi mus ib txhis, uas muab cov ceg txuas rau cov cag.

Cov lus qhuab qhia txog qhov uas tsev neeg zaj keeb kwm thiab tej hauj lwm hauv lub tuam tsev sib txuas ua ke yeej yog cov lus qhuab qhia meej. Tus Tswv qhia kev tshwm sim hais tias yuav tsum ua kev cai raus dej rau nej cov neeg tuag.13 Los ntawm cov lus qhuab qhia no peb yuav tsum pab peb cov poj koob yawm txwv. Muaj li no vim nyob saum ntuj ceeb tsheej tib neeg yuav nyob nrog lawv tsev neeg.14 Thawj Pawg Thawj Tswj Hwm tau yaum cov mej zeej, qhov tseem ceeb yog cov tub hluas ntxhais hluas, kom nrhiav tsev neeg zaj keeb kwm thiab ua kab ke rau lawv tsev neeg los yog cov poj koob yawm txwv ntawm lawv pawg ntseeg thiab ceg txheem ntseeg cov mej zeej.15 Peb yuav tsum muab peb tej ceg thiab tej cag sib txuas ua ke. Qhov uas peb yuav sib raug zoo nrog lawv nyob saum ntuj ceeb tsheej yeej yog ib qho zoo kawg nkaus.

Cov Tuam Tsev

Wilford Woodruff hais tias tus Yaj Saub Yauxej Xamiv tau ua neej nyob ntev txaus kom teeb lub hauv paus ntawm kev ua hauj lwm hauv lub tuam tsev. Zaum kawg uas Yauxej Xamiv sib ntsib nrog Pawg Kaum Ob tug Thwj Tim, nws twb tau muab vaj txiaj ntsim rau lawv lawm.16

Tom qab tus Yaj Saub raug tua tuag, Haiv Neeg Ntseeg tau ua lub Tuam Tsev Nauvoo tiav lawm, thiab tau siv lub hwj chim sib khi kom foom koob hmoov rau cov mej zeej rau siab ntseeg ua ntej tau mus rau sab hnub poob. Peb caug xyoo tom qab ntawd, thaum lawv ua lub Tuam Tsev St. George tiav, Thawj Tswj Hwm Brigham Young hais txog qhov uas muab tau cov kab ke cawm seej uas tseem ceeb mus ib txhis rau cov ciaj thiab cov tuag huv tib si.17

Thawj Tswj Hwm Wilford Woodruff hais meej txog qhov no hais tias: “Tsis muaj ib lub ntsiab cai uas tus Tswv tau muab tshwm sim uas ua rau kuv xyiv fab tshaj qhov uas peb pab txhiv peb cov tuag dim; peb yuav muaj peb txiv, peb niam, peb cov poj niam, thiab peb cov me nyuam nrog peb nyob hauv peb tsev neeg, thaum thawj zaug neeg sawv rov los, thiab nyob hauv lub Nceeg Vaj Xilethi-aus. Tej no yog tej ntsiab cai zoo kawg. Tsim nyog kom peb muab txhua yam txi kom muaj li no.”18

Yog ib lub caij zoo heev nyob hauv lub ntiaj teb. Nov yog lub caij nyoog kawg, thiab peb paub tias nyob hauv txhua qhov chaw uas lawv ua kab ke cawm seej ces lawv khiav txoj hauj lwm cawm seej.19 Nim no peb muaj cov tuam tsev nyob thoob plaws lub ntiaj teb no kom peb ua tau cov kab ke cawm seej. Qhov uas peb mus rau lub tuam tsev kom txhawb nqa peb sab ntsuj plig, txais kev thaj yeeb nyab xeeb, thiab kev coj hauv peb lub neej kuj yog ib txoj koob hmoov thiab.20

Ib xyoos tom qab lawv hu Thawj Tswj Hwm Thomas S. Monson los ua ib tug thwj tim, nws muab Los Angeles lub Tuam Tsev Qhov Chaw Nrhiav Caj Ceg fij tseg. Nws hais txog cov poj koob yawm txwv uas tas sim neej “uas tos hnub thaum peb yuav ua kev tshawb fawb kom npaj kev, … [thiab] mus rau hauv Vajtswv lub tsev thiab ua txoj hauj lwm ntawd … [uas lawv] ua tsis tau lawv tus kheej.”21

Thaum Txwj Laug Monson hais tej lus ntawd thaum lub Rau Hli Ntuj hnub tim 20, xyoo 1964, tsuas muaj 12 lub tuam tsev xwb. Hauv lub caij uas Thawj Tswj Hwm Monson ua hauj lwm hauv pawg sab laj siab tshaj ntawm lub Koom Txoos, twb muab 130 ntawm tag nrho 142 lub tuam tsev fij tseg lawm. Yog ib qho txuj ci tseem ceeb uas peb pom tau kev khiav txoj hauj lwm cawm seej hauv peb lub caij nyoog. Twb tshaj tias yuav muaj nees nkaum yim lub tuam tsev ntxiv uas tab tom ua tam sim no. Yim caum tsib feem pua ntawm lub Koom Txoos cov mej zeej nyob ze li 200 mais (320 km) ntawm ib lub tuam tsev.

Tej Txuj Ci Siv Kom Nrhiav Tsev Neeg zaj Keeb Kwm

Tej txuj ci uas siv kom nrhiav tsev neeg zaj keeb kwm los twb zoo dua li qub lawm. Thaum lub Peb Hlis Ntuj xyoo 1995, Thawj Tswj Hwm Howard W. Hunter tshaj tias: “Peb twb siv tej txuj ci tsav xov xwm kom khiav txoj hauj lwm dawb ceev no ua kab ke sawv cev rau cov neeg tuag. Tus Tswv nws tus kheej … tau pab kom tib neeg tsim thiab siv tej txuj ci ua hauj lwm. … Txawm li ntawd los, peb tsuas saib qhov pib ntawm tej yam uas peb ua tau nrog tej cuab yeej no.”22

Txij thaum tau hais tej uas yuav muaj los yav tom ntej 19 xyoos tas los, ntseeg tsis tau tej txuj ci ua hauj lwm technology tshiab uas peb txawj tsim. Ib tug niam tsev muaj 36 xyoo uas muaj me nyuam yaus qhia rau kuv tias, “Cia li xav seb—peb twb siv cov microfilm reader nyob hauv qhov chaw nrhiav tsev neeg keeb kwm dhau los es tam sim no kuv zaum ntawm kuv lub rooj noj mov nrog kuv lub computer nrhiav tsev neeg zaj keeb kwm tom qab kuv cov me nyuam tsaug zog lawm.” Cov kwv tij thiab cov muam, nim no peb tej qhov chaw nrhiav tsev neeg zaj keeb kwm nyob hauv peb tej tsev.

Tej hauj lwm hauv lub tuam tsev thiab kev nrhiav tsev neeg zaj keeb kwm tsis yog tej uas pab peb xwb. Cia li xav txog cov neeg uas nyob ntawm daim ntaub thaiv sab tod uas tos txais cov kab ke cawm seej uas yuav tso lawv dim ntawm nkuaj ntsuj plig. Lub nkuaj txhais hais tias yog “thaum yus raug kaw los yog raug kev poob cev qhev.”23 Cov uas raug kev poob cev qhev tej zaum nug ib yam li Willia Saroyan hais tias: “Yuav muaj li cas?”

Ib tug muam uas rau siab ntseeg tau qhia txog ib qho tshwj xeeb uas tshwm sim nyob hauv lub Tuam Tsev Salt Lake. Thaum nws nyob hauv chav pom zoo, tom qab tau ua kev pom zoo sawv neeg tuag cev lawm, nws hnov hais tias, “Thiab tus neeg raug txim yuav dim!” Ua rau nws xav tias yuav tsum pab cov uas tos kom tib neeg ua kev cai raus dej thiab txais kev pom zoo rau lawv sai sai. Thaum nws rov qab mus tsev, nws nrhiav hauv cov vaj lug kub kom nrhiav tau nqe lus uas nws tau hnov. Nws nrhiav tau Yauxej Xamiv zaj lus nyob hauv tshooj 128 ntawm phau Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus uas hais kom peb xyiv fab thiab zoo siab kawg. Cia li kom neeg ntiaj teb hu nkauj. Cia li kom cov tuag hais loo tej nkauj qhuas nyob mus ib txhis rau tus Vaj Ntxwv Emanu-es, tus uas tau tsa, ua ntej muaj lub ntiaj teb, qhov uas ua rau peb muaj peev xwm txhiv lawv dim tawm hauv lawv lub nkuaj los; vim cov neeg raug kaw hauv nkuaj yuav dim plaws.24

Yog li ntawd, peb yuav tsum ua dab tsi? Tus Yaj Saub Yauxej Xamiv tej lus ntuas yog kom peb muab cov ceev xwm txheej txog peb cov tuag, uas yuav tsim nyog txais tau, nyob hauv lub tuam tsev.25

Cov thawj coj ntawm lub Koom Txoos tau hu tiam neeg uas tab tom loj hlob kom lawv coj peb kev siv txuj ci ua hauj lwm technology kom thiaj txais yuav Eliyas lub Hwj Huam, nrhiav tau lawv poj koob yawm txwv, thiab sawv cev ua kab ke hauv lub tuam tsev.26 Lub nra ntawm kev khiav tej hauj lwm cawm seej rau cov ciaj thiab cov tuag los tau muab rau nej cov tub hluas ntxhais hluas ris.27

Yog tias cov tub hluas ntxhais hluas yuav mus rau lub tuam tsev thiab ua kev cai raus dej sawv lawv cov neeg tuag cev thiab ua hauj lwm nrog lawv tsev neeg thiab lwm tus hauv lawv pawg ntseeg kom muab tsev neeg tej npe rau lawv ua cov kab ke, ces lawv thiab cov Ntseeg yuav tau koob hmoov ntau. Tsis txhob xav tias cov neeg tuag yuav tsis muaj hwj huam pab nej ua hauj lwm thiab tsis txhob xav tias nej yuav tsis muaj kev xyiv fab thaum nej ntsib cov uas nej pab. Qhov koob hmoov tseem ceeb nyob mus ib txhis uas yog kev muab peb tsev neeg sib koom ua ke yog ib qho koob hmoov zoo kawg nkaus.28

Ntawm lub Koom Txoos cov mej zeej nyob thoob plaws lub ntiaj teb, 51 feem pua tsis tau sau lawv niam lawv txiv tej npe rau hauv Family Tree nyob hauv lub Koom Txoos qhov chaw hauv Internet hu ua FamilySearch. Rau caum tsib feem pua tsis tau sau lawv pog thiab yawg tej npe.29 Cia li nco ntsoov tias peb yuav tsis dim yog tias tsis muaj peb tej cag thiab tej ceg. Cov mej zeej ntawm lub Koom Txoos yuav tsum nrhiav thiab sau tej xov xwm tseem ceeb cia.

Peb muaj tej lus qhuab qhia, cov tuam tsev, thiab tej txuj ci technology rau tsev neeg siv kom muaj peev xwm ua txoj hauj lwm cawm seej zoo kawg no. Kuv xav qhia ib yam uas nej ua tau kom ua li no. Tej zaum tej tsev neeg ua tau ib qho “Kev Koom Ua Ke Saib Tsev Neeg Caj Ceg.” Yuav tsum rov qab ua li no ntau zaus. Txhua tus yuav nqa lawv tsev neeg tej zaj keeb kwm, dab neeg, thiab cov duab, tsis hais tej yam uas twb los ntawm lawv pog, yawg thiab niam txiv. Peb cov tub hluas ntxhais hluas nyiam kawm txog lawv tsev neeg lub neej—lawv tuaj qhov twg tuaj thiab lawv tau nyob li cas. Ntau tus tej lub siab twb tig mus rau lawv txiv. Lawv nyiam dab neeg thiab saib duab, thiab lawv paub siv tej txuj ci ua hauj lwm technology kom thaij thiab xa tej zaj dab neeg thiab daim duab mus rau Family Tree thiab muab cov ntaub ntawv txuas rau cov poj koob yawm txwv kom muab tej no tshwj tseg mus ib txhis. Lub hom phiaj tseem ceeb yog ua kom seb tseem yuav tsum ua tej kab ke twg thiab txib lawv ua tej hauj lwm hauv lub tuam tsev. Nej siv tau phau ntawv hu ua My Family kom pab muab tsev neeg tej xov xwm, dab neeg thiab daim duab ceev cia ua ntej nej xa mus rau Family Tree.

Tej yam uas peb yuav tsum ua kom pab peb tsev neeg yog tej yam uas peb yuav tsum saib tseem ceeb tshaj kom pov hwm peb txoj hmoov nyob saum ntuj ceeb tsheej. Rau cov uas nrhiav tej yam uas tsim nyog rau lawv tsev neeg ua thaum Hnub Caiv, kev khiav txoj hauj lwm no yog ib qho lawv ua tau. Ib tug niam tsev qhia txog qhov uas nws tus tub uas muaj 17 xyoo siv lub computer nrhiav tsev neeg zaj keeb kwm tom qab lawv mus teev ntuj thaum hnub Sunday thiab nws tus tub uas muaj 10 xyoo nyiam mloog dab neeg thiab pom daim duab ntawm nws cov poj koob yawm txwv. Qhov no tau foom koob hmoov rau lawv tsev neeg tag nrho kom lawv hnov tau Eliyas lub Hwj Huam. Peb yuav tsum tu peb cov cag thiab tej ceg uas muaj nqi heev.

Yexus Khetos tau siv tag nrho Nws lub neej kom theej peb lub txhoj. Nws teb lo lus nug tseem ceeb tshaj plaws uas Yauj nug. Nws tau kov yeej kev tuag rau tag nrho noob neej, yog ib qho ua peb uas tsis tau peb tus kheej. Tiam sis, peb tseem sawv cev ua tej kab ke thiab rais los ua neeg cawm seej nyob saum lub Roob Xi-oos30 rau peb tsev neeg xwv kom peb yuav txais kev tsa nto nrog lawv thiab txais kev cawm seej.

Kuv ua tim khawv txog tus Cawm Seej txoj kev theej txhoj thiab qhov uas Leej Txiv txoj hau kev rau peb thiab peb tsev neeg muaj tseeb. Los ntawm Yexus Khetos lub npe, amees.

Lus Cim

  1. William Saroyan, nyob hauv Henry Allen, “Raging against Aging,” Wall Street Journal, Kaum Ob Hlis Ntuj 31, 2011–Ib Hlis Ntuj 1, 2012, C9.

  2. Yauj 14:14.

  3. Yauj 14:1, 2, 7, 9.

  4. Malakis 4:1. Tsis ntev tas los muaj ob peb zaj uas hais txog qhov uas neeg coob tau xaiv tsis muaj me nyuam kom lawv thiaj nplua nuj ntau ntxiv (saib Abby Ellin, “The Childless Plan for Their Fading Days,” New York Times, Ob Hlis Ntuj 15, 2014, B4). Ntau lub teb chaws cov pej xeem nqig zuj zus vim tib neeg xaiv ua li no. Tej lub sij hawm peb hu qhov no ua “lub caij ntuj no no ntawm kev suav cov pej xeem” (saib The New Economic Reality: Demographic Winter [documentary], byutv.org/shows)

  5. Malakis 4:5–6.

  6. Saib History of the Church, 1:12; Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus 2.

  7. Cov Neeg Yudais twb to Eliyas rov qab los tau 2,400 xyoo tas los. Txij thaum ntawd los, thaum lawv ua Kev Cai Hla Dhau Seders txhua xyoo, lawv tso ib lub phaj rau nws noj thiab mus rau ntawm qhov rooj vim lawv cia siab hais tias nws twb tuaj tshaj tawm hais tias tus Mexiyas tau los.

  8. Saib Bible Dictionary, “Elijah.”

  9. Saib Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus 110:14–16; kuj saib Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus 2.

  10. Russell M. Nelson, “A New Harvest Time,” Ensign, Tsib Hlis Ntuj 1998, 34.

  11. John 3:5.

  12. Vilate M. Kimball sau rau Heber C. Kimball, Kaum Hli Ntuj 11, 1840, Vilate M. Kimball tej tsab ntawv, Church History Library; tau kho cov ntawv thiab kev sau ntawv.

  13. Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus 127:5; ntxiv qhov uas ntawv qaij.

  14. Saib Teachings of Presidents of the Church: Joseph Fielding Smith (2013), 68.

  15. Saib Thawj Pawg Thawj Tswj Hwm tsab ntawv, Kaum Hli Ntuj 8, 2012.

  16. Saib The Discourses of Wilford Woodruff, tus xaiv yog G. Homer Durham (1946), 147.

  17. Brigham Young hais tias, “Kuv tsuas xav pom cov neeg no muab lawv tej teej tug thiab lawv tej kev xav cob rau kev txhim tsa Vajtswv lub nceeg vaj, kev ua tuam tsev, thiab ua kab ke rau cov ciaj thiab cov tuag … xwv kom lawv yuav rais los ua tus uas Muaj Hwj Chim Tag Nrho cov tub thiab cov ntxhais” (Deseret News, Cuaj Hlis Ntuj 6, 1876, 498). Lawv tau pib ua kev cai raus dej rau cov neeg tuag thaum lub Ib Hlis Ntuj hnub tim 9, xyoo 1877, thiab ua vaj txiaj ntsim rau cov neeg tuag ob hnub tom qab ntawd. Lucy B. Young hais txog kev xyiv fab thaum lawv ua li no hais tias “nws lub siab puv npo thaum nws xav txog qhov uas [nws cov txheeb ze] yuav txais yuav nws, nrog rau tag nrho cov uas ua tsis tau txoj hauj lwm no rau lawv tus kheej” (nyob hauv Richard E. Bennett, “‘Which Is the Wisest Course?’ The Transformation in Mormon Temple Consciousness, 1870–1898,” BYU Studies Quarterly, phau 52, naj npawb 2 [2013], 22).

  18. Teachings of Presidents of the Church: Wilford Woodruff (2004), 192–93.

  19. Thawj Tswj Hwm Wilford Woodruff (uas yog ib tug tub txib zoo tshaj plaws rau cov neeg ciaj), tau hais txog kev ua hauj lwm pab cov neeg tuag, hais tias: “Kuv saib peb txoj hauj lwm txhawb pab yog ib lub luag hauj lwm uas tseem ceeb npaum li kev qhuab qhia rau cov neeg ciaj; cov neeg tuag yuav mloog Vajtswv cov tub qhe lub suab nyob hauv lub nkauj ntsuj plig, thiab lawv tawm tsis tau los thaum sawv ntxov ntawm thawj txoj kev sav rov los, tsuas yog tau ua kab ke rau [lawv] ua ntej.” Nws kuj hais tias, “Kom cawm ib tug neeg tuag, yuav tsum ua hauj lwm … ntau npaum li kev cawm ib tug neeg ciaj” (Teachings of Presidents of the Church: Wilford Woodruff, 188).

  20. Thawj Tswj Hwm Howard W. Hunter caw cov mej zeej ntawm lub Koom Txoos kom lawv mus rau lub tuam tsev ntau zus “kom txais cov koob hmoov uas los ntawm kev teev tiam hauv lub tuam tsev, kom txais tau kev nyab xeeb thiab kev dawb huv uas muaj nyob hauv qhov chaw dawb huv thiab dawb ceev ntawd. … Yog ib qho chaw uas dawb huv rau tus Tswv. Peb yuav tsum saib dawb huv thiab” (“The Great Symbol of Our Membership,”Ensign, Kaum Hli Ntuj 1994, 5;Tambuli, Kaum Ib Hlis Ntuj 1994, 6)

  21. “Messages of Inspiration from President Thomas S. Monson,” Church News, Kaum Ob Hlis Ntuj 29, 2013, 2.

  22. Howard W. Hunter, “We Have a Work to Do,” Ensign, Peb Hlis Ntuj 1995, 65.

  23. Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary, 11th ed. (2003), “prison.”

  24. Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus 128:22; kuj saib Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus 138:42. Ua ntej muaj lub ntiaj teb, tus Tswv tsa qhov uas yuav ua rau cov neeg nyob hauv lub nkuaj txais kev txhiv dim (saib kev txheeb xyuas rau peb phau vaj lug kub, “Prison”).

  25. Lus Qhuab Qhia thiab Kev Khi Lus 128:24.

  26. Saib Thawj Pawg Thawj Tswj Hwm tsab ntawv, Kaum Hli Ntuj 8, 2012; kuj saib David A. Bednar, “The Hearts of the Children Shall Turn,”Ensign los sis Liahona, Kaum Ib Hlis Ntuj 2011, 24–27; R. Scott Lloyd, “‘Find Our Cousins’: Apostle [Neil L. Andersen] Counsels LDS Youth at RootsTech Conference,” Church News, Ob Hlis Ntuj 16, 2014, 8–9.

  27. Ib txoj kev tshawb fawb tsis ntev tas los hais tias tiam neeg no feem coob xav tias lawv lub neej muaj nqi thaum lawv “muab rau lwm tus, thiab ua raws li ib lub hom phiaj uas tseem ceeb dua ntais” (Emily Esfahani Smith and Jennifer L. Aaker, “Millennial Searchers,” New York Times Sunday Review, Kaum Ob Hlis Ntuj 1, 2013, 6)

  28. Saib Howard W. Hunter, “A Temple-Motivated People,”Ensign, Ob Hlis Ntuj 1995, 2–5;Liahona, Tsib Hlis Ntuj 1995, 2–7.

  29. Kev txheeb suav los ntawm Family History Department.

  30. Saib Aunpadiyas 1:21.