2010–2019
Uouangataha ʻi he Fakahaofí
ʻOkatopa 2014


Uouangataha ʻi he Fakahaofí

Kuo pau ke tau ngāue fakataha ʻi he uouangataha mo e maʻumaʻuluta kae lava ke tau tokoni ki he Fakamoʻuí. ʻOku mahuʻinga ʻa e tokotaha kotoa pē, ʻa e tuʻunga mo e lakanga kotoa pē.

ʻOku tau faʻa fanongo ki he pehē ʻe Palesiteni Tōmasi S. Monisoni, “Ala atu ʻo fakahaofi.”1 ʻOku ou manatu ki ha talanoa ʻi he Fuakava Foʻoú. Ko ha fakatātā mahino ia ʻo e founga ʻe lava ke ngāue fakataha ai ʻa e kāingalotú mo e kau faifekaú ʻi he uouangataha ʻo fakafou ʻi he ngaahi fakataha alēlea fakauōtí ke nau ala atu ʻo fai ʻa e fakahaofí. ʻOku maʻu e talanoá ʻi he Maʻake 2:1–5. ʻOku ou ʻiloʻi ʻoku mahino taha ange pē ʻa e ngaahi aʻusia naʻe fakaʻaongaʻi ʻe Sīsū ke akoʻi mai ʻaki ha ngaahi tokāteline pe tefitoʻi moʻoni te ne ueʻi fakalaumālie kitautolu pe faingofua ki he mahinó.

Ko e taha ʻo e kakai he talanoá ni ko ha tangata naʻe mahaki tete, ʻa ia ko ha taha naʻe ʻikai lava ke siʻi ngaue holo kae ʻoua kuo tokoniʻi ʻe ha taha. Naʻe pau ke nofo pē ʻa e tangatá ʻi hono ʻapí, ʻo tatali ki ha tokoni.

Mahalo ʻe anga peheni ia he ʻahó ni. Naʻe ʻi ai ha kakai ʻe toko fā ne nau ō ke fakahoko ha ngāue ne vahe ange ʻe heʻenau pīsopé ke ʻaʻahi ki hono ʻapí, ki ha tangata naʻe mahaki tete. ʻOku lava ke u fakakaukauloto atu ko e tokotaha mei he Fineʻofá, tokotaha mei he kōlomu kaumātuʻá, tokotaha mei he Lakanga Taulaʻeiki Faka-ʻĒloné pea fakamuimuitahá ko ha faifekau taimi kakato. ʻI he fakataha alēlea fakauooti fakamuimuí, hili haʻanau talatalaifale fekauʻaki mo e ngaahi fie maʻu ʻi he uōtí, naʻe vahe leva ʻe he pīsopé ʻa e ngaahi ngāue “fakahaofí.” Naʻe vahe ʻa e toko fā ko ʻení ke nau tokoni ki he tangata mahaki teté. Naʻe ʻikai ke nau tatali ke ne siʻi haʻu ʻiate ia pē ki he lotú. Naʻa nau ʻalu ki hono ʻapí ʻo ʻaʻahi kiate ia. Naʻa nau ō ʻo fekumi kiate ia. Naʻe ʻomi ʻa e tangatá kia Sīsū.

“Pea naʻe ʻomi ʻe kinautolu kiate ia ʻa e tokotaha naʻe mahaki tete, ʻa ia naʻe fata ʻe he toko fā” (Maʻake 2:3).

Ka naʻe fuʻu ʻefiʻefi ʻa e lokí. Naʻe ʻikai ke nau lava ʻo hao mai he matapaá. ʻOku ou tui ne nau feinga mālohi ka naʻe ʻikai lava. Naʻe ʻikai hoko e meʻa kotoa ʻo hangē ko e palaní. Naʻe ʻi ai ha ngaahi tūkiaʻanga ʻi honau hala ki he “fakahaofí.” Ka naʻe ʻikai ke nau foʻi. Naʻe ʻikai ke nau liʻaki e tangata mahaki teté ʻi he matapaá. Ne nau talatalaifale fakataha ki he meʻa ke faí—ʻa e founga ʻe lava ke nau ʻomi ai e tangatá kia Sīsū Kalaisi ke fakamoʻuí. Ne nau ngāue ke tokoni kia Sīsū Kalaisi ʻi hono fakamoʻui ʻo e ngaahi laumālié, pea naʻe ʻikai ke nau teitei fakapikoʻia ai. Ne nau faʻufaʻu ha palani—naʻe ʻikai faingofua ka ne nau ngāueʻi.

“Pea ʻi he ʻikai te nau faʻa hao ʻo ofi kiate ia koeʻuhi ko e kakaí, naʻa nau tatala ʻa e ʻato ʻo e fale naʻe ʻi ai iá: pea kuo haeʻi ia, naʻa nau tukutuku hifo ʻa e mohenga naʻe tokoto ai ʻa e mahaki teté” (Maʻake 2:4).

Ne nau ʻohake ia ki he ʻató. Tau pehē pē naʻe ʻikai ha sitepu ʻi tuʻa ke nau kaka ai, ko ia naʻe tuai ʻenau feinga kotoa ki he ʻató. Mahalo naʻe peheni ia: naʻe ʻuluaki kaka ʻa e talavou mei hono uōtí ki he ʻató. Koeʻuhí naʻe kei siʻi mo ivi lahi, pau pē naʻe ʻikai faingataʻa ke ne fai ia. Pau pē naʻe feinga mālohi hake hono kaungā faiako fakaʻapi mei he kōlomu kaumātuʻá, mo e faifekau taimi kakato tupu lahi mo mālohí. Pau pē naʻe fakamanatu ange ʻe he fefine mei he Fineʻofá ke nau tokanga mo ne lea fakalotolahiʻi kinautolu. Ne hae leva e ʻató ʻe he kau tangatá kae tokoni e fefiné ke fakafiemālieʻi ʻa e tangata ne siʻi tatali ke fakamoʻuí—ke ne lava ʻo ngaue holo ʻiate ia pē.

ʻOku fie maʻu ke ngāue fakataha e tokotaha kotoa ʻi he ngāue faifakamoʻui ko ʻení. ʻI he momeniti mahuʻinga tahá, ʻe fie maʻu ke fai ha feongoongoi lelei ke tukutukuhifo ai e tangata mahaki teté mei he ʻató. Naʻe pau ke ngāue fakataha e toko faá ni ʻi he uouangataha mo e maʻumaʻuluta. Naʻe pau ke ʻoua naʻa ʻi ai ha fekeʻikeʻi ʻiate kinautolu. Naʻe pau ke nau tukutukuhifo māmālie e tangata mahaki teté. Kapau ʻe tukuange vaveʻi ʻe ha taha e maeá, ʻe tō e tangata mahaki teté mei he mohengá. Naʻe ʻikai lava ke ne piki maʻu ʻiate ia pē he naʻe vaivai hono sinó.

Kuo pau ke tau ngāue fakataha ʻi he uouangataha mo e maʻumaʻuluta kae lava ke tau tokoni ki he Fakamoʻuí. ʻOku mahuʻinga ʻa e tokotaha kotoa pē, tuʻunga mo e lakanga kotoa pē. Kuo pau ke tau faaitaha ʻi hotau ʻEiki ko Sīsū Kalaisí.

Faifai pea fakatokoto hifo e tangata mahaki teté ʻi muʻa ʻia Sīsū. “Pea kuo mamata ʻa Sīsū ki heʻenau tuí pea pehē ʻe ia ki he mahaki teté, Foha, kuo fakamolemole hoʻo ngaahi angahalá” (Maʻake 2:5). Naʻe fakahaaʻi ʻe Sīsū ha ʻaloʻofa kiate ia peá ne fakamoʻui ia—fakatuʻasino mo fakalaumālie foki: “Foha, kuo fakamolemoleʻi hoʻo ngaahi angahalá.” ʻIkai ko ha meʻa fakaʻofoʻofa ia? ʻIkai te tau loto ke hoko mai ia kiate kitautolu kotoa? Te u loto au ki ai.

ʻOku tau ʻiloʻi nai ha taha ʻi heʻetau moʻuí ʻoku puke fakalaumālie, ha taha ʻoku ʻikai lava ke ne foki mai ʻiate ia pē ki he Siasí? ʻE lava pē ko ha taha ia ʻo ʻetau fānaú, mātuʻá, malí pe kaungāmeʻá.

Koeʻuhí ko e tokolahi ange e kau faifekau taimi kakato ʻi he ngaahi ʻiuniti ʻo e Siasí, ʻe fakapotopoto ai ki he pīsopé mo e palesiteni fakakoló ke na fakaʻaongaʻi lelei ange ʻena ngaahi fakataha alēlea ʻi he uōtí mo e koló. ʻE lava ke fakaafeʻi ʻe he pīsopé ʻa e mēmipa takitaha ʻo e fakataha alēlea fakauōtí ke ne ʻomi ha hingoa ʻo ha kakai ʻoku fie maʻu tokoni. ʻE talatalaifale fakataha ʻa e kau mēmipa ʻo e fakatahá ki he founga lelei taha te nau ala tokoni aí. ʻE fakafanongo tokanga ʻa e pīsopé ki he ngaahi fakakaukaú peá ne vahe leva ʻa e ngāue ke faí.

ʻOku hoko e kau faifekau taimi kakató ko ha maʻuʻanga tokoni maʻongoʻonga ʻi he ngaahi ngāue faifakamoʻui ko ʻení. ʻOku nau kei talavou mo ivi lahi. ʻOku nau fie maʻu ha lisi ʻo ha kakai tukupau ke nau ngāue ki ai. ʻOku nau fiefia he ngāue fakataha mo e kāingalotu ʻo e uōtí. ʻOku nau ʻiloʻi ko ha faingamālie maʻongoʻonga ʻeni ke nau fai ai ʻa e kumí. ʻOku tukutaha honau taimí ki hono langa e puleʻanga ʻo e ʻEikí. ʻOku ʻi ai haʻanau fakamoʻoni mālohi te nau hoko ʻo anga faka-Kalaisi ange ʻi heʻenau kau atu ki he ngāue faifakamoʻui ko ʻení.

Fakaʻosí, ʻoku ou fie vahevahe atu ha taha ʻo e ngaaahi koloa fufū ʻi he talanoa fakafolofola ko ʻení. ʻOku hā ia ʻi he veesi 5: “ʻI he mamata ʻa Sīsū ki heʻenau tuí” (tānaki atu e fakamamafá). Ne teʻeki ai ke u fakatokangaʻi ʻeni kimuʻa—ki heʻenau tuí. ʻE tokoni hono fakatahaʻi ʻetau tuí ke lelei ai ʻa e niʻihi kehé.

Ko hai e kakai naʻe folofola ki ai ʻa Sīsuú? Lava pē ke kau ai ʻa e toko fā ne nau fua e tangata mahaki teté, tangata mahaki teté, kakai ne lotua iá mo kinautolu kotoa ne ʻi ai ʻo fakafanongo ki he malanga ʻa Sīsuú mo nau fiefia loto pē he mana ʻe hokó. ʻE lava ke kau ki ai ʻa e malí, mātuʻá, foha pe ʻofefine, faifekau, palesiteni kōlomú, palesiteni Fineʻofá, pīsopé pe kaungāmeʻa mei ha feituʻu mamaʻo. ʻOku totonu ke tau femoʻuekina maʻu pē ʻi he fekumi ke fakahaofi ʻa kinautolu ʻoku faingataʻaʻiá.

ʻOku ou fakamoʻoni ko Sīsū Kalaisí ko e ʻOtua Ia ʻo e ngaahi mana. ʻOku ʻofeina kitautolu kotoa ʻe Sīsū Kalaisi pea ʻokú Ne maʻu ʻa e mālohi ke fakahaofi mo fakamoʻui, fakaesino mo fakalaumālie fakatouʻosi. ʻI heʻetau tokoni kiate Ia ʻi Hono misiona ko e fakahaofi e ngaahi laumālié, ʻe fakahaofi foki ai mo kitautolu. Ko ʻeku fakamoʻoní ia ʻi he huafa māʻoniʻoni ʻo Sīsū Kalaisí, ʻēmeni.

Maʻuʻanga Fakamatalá

  1. Ki ha sīpinga, vakai ki he Thomas S. Monson, “Ko Hotau Fatongia ke Fakahaofí,” Liahona, Oct. 2013, 5.