”Indi Balá Amó Ini Ang Puasa Nga Akon Ginpili?”

Pinalangga ko nga mga kauturan, malipayon ako nga nagapautwas sa sining Pangkabilogan nga Konperensya sang Ang Simbahan ni JesuCristo sang mga Santos sa Ulihing mga Adlaw sang akon pagpalangga sa inyo. Inang kalipayan nagagikan halin sa Espiritu nga nagapamatuod sang pagpalangga sa tagsa sa inyo kag sa tanan nga kaanakan sang Langitnon nga Amay. Ang aton Langitnon nga Amay luyag maghatag sang espirituhanon kag dutan-on nga mga bugay sa Iya mga anak. Nakahangop Siya sang tanan nga ila kinahanglanon, mga kasakit, kag mga paglaum.

Kon kita nagabulig sa kay kon sin-o man, ang Manluluwas nagabatyag nga kitá nagabulig sa Iya.

Ginsilingan Niya kitá sang Siya nagsaysay sang palaabuton nga panahon nga sa diin makita naton Siya matapos ining kinabuhi sa kalibutan. Ang larawan sa akon hunahuna sinang panahon nangin mas maathag sang mga inadlaw nga ako nagpangamuyo kag nagpuasa kon ano ang akon ihambal karon nga aga. Ang paglaragway sang Ginuo sa palaabuton nga pagpakigkità sa Iya ginhatag sa mga sumulunod, kag ini nagsaysay sang gusto naton nga mangin matuod man para sa aton:

”Dayon, ang Hari magasiling sa mga tawo sa Iya tuo nga kamot, Kari kamo nga ginpakamaayo sang Akon Amay, panublia ninyo ang ginharian nga gin-aman sa inyo halin pa sa pagtuga sang kalibutan:

”Kay gingutom ako, kag ginpakaon ninyo ako: Gin-uhaw ako, kag ginpainom ninyo ako: Dumuluong ako kag ginpadayon ninyo ako sa inyo mga puluy-an:

”Hubo ako, kag ginpabayuan ninyo ako: Nagmasakit ako kag gin-atipan ninyo ako: Nabilanggo, kag ginduaw ninyo ako.

”Dayon ang mga matarong magasabat sa iya, san-o balá Ginuo nga nakità ka namon nga nagutom, kag ginpakaon ka namon? ukon nauhaw kag ginpainom ka namon?

”San-o ka balá namon nakita nga dumuluong, kag ginpadayon ka sa amon mga puluy-an? ukon hubo, kag ginpabayuan ka namon?

”Ukon san-o ka balá namon nakita nga nagmasakit, ukon nabilanggo, kag ginduaw ka namon?

”Kag ang Hari magsabat kag magsiling sa ila, Sa pagkamatuod, ginasiling ko sa inyo, kon inyo ini nahimo sa isa sa labing kubos sining akon mga utod, ginhimo ninyo ini sa akon.”¹

Kamo kag ako maluyag sinang manami nga pag-abi-abi sang Manluluwas. Pero paano kitá mangin takos sini? Madamo kaayo dira ang mga ginagutom, mga walay puluy-an, kag mga nasubuan nga mga anak sang Langitnon nga Amay nga sarang naton mabuligan. Kag bangud sa dugang nga pagdamo indi naton sila tanan mabuligan.

Gani ang Ginuo nagahatag sa tanan sa aton sang dapat naton masarangan. Ini ang simpli nga sugo nga bisan ang isa ka batà makahangop. Ini ang sugo nga may gamhanan nga panaad sa mga nagakinahanglanon kag sa aton.

Ini ang layi sang puasa. Ang mga pulong sa libro ni Isaiah amó ang panaysayon sang Ginuo sang sugo kag bugay nga maangkon sang mga yara sa Iya Simbahan.

”Indi balá amó ini ang puasa nga akon ginapili? sa pagbiya sa kalautan, sa pagpamag-an sa mabug-at nga mga palas-anon, kag paghilway sa mga ginapigos, kag pagpamag-an sa tanan nga kabudlay?

”Indi balá nga amó ini ang pagpakaon sa mga nagutuman, kag ang pag-amuma sa inyo mga puluy-an sang mga ginatabog? nga kon makita ninyo ang mga hubo, pabayuan ninyo sila; kag indi kamo magpanago sa inyo mga himata?

”Dayon magsidlak ang inyo kapawa katulad sang kaagahon, kag hatagan kamo gilayon sang maayong lawas: kag ang inyo pagkamatarong makilala; kag ang himaya sang Ginuo magtib-ong sa inyo.

”Dayon, kamo magpanawag, kag ang Ginuo magsabat sa inyo; kamo magsinggit, kag siya magsiling sa inyo, Yari Ako. Kon kamo magpamag-an sang palas-anon nga yara sa katung-an ninyo, ang pagbulig, kag pagsikway sa paghambal sing may pagpadayaw;

”Kag kon kamo magkaluoy sa mga nagutuman, kag maghatag sang kaumpawan sa mga nalisdan; ang inyo kapawa magsiga sa kadudulman, kag ang kadudulman mangin masanag nga daw udtong adlaw:

”Kag ang Ginuo padayon nga maggiya sa inyo, kag magluwas sa inyo sa panahon sang kamalahan, kag maghatag sa inyo sang maayong lawas: kag mangin katulad kamo sang natubigan nga hardin, kag tuboran sang tubig, nga ang mga tubig sini padayon nga nagadaloy.” ²

Gani ang Ginuo nagahatag sang simpli nga sugo nga may makatilingala nga panaad. Sa Simbahan subong ginahatagan kitá sang kahugayunan nga magpuasa sing isa ka bes sa tagsa ka bulan kag maghatag sang maalwan nga halad sang puasa paagi sa bishop ukon branch president para sa kaayuhan sang mga imol kag mga nagakinahanglanon. Ang iban nga inyo ihatag ibulig sa iban nga yara sa Simbahan, basi pa man sa inyo kaugalingon nga panimalay. Ang mga alagad sang Ginuo nagapangamuyo kag nagapuasa agud mahibal-an kon sin-o kag ano ang dapat ihatag. Ang inang parte nga indi kinahanglanon sang lokal nga yunit sang Simbahan ginahatag sa mga miyembro sang Simbahan nga nagakinahanglanon man sa iban nga bahin sang kalibutan.

Ang mga sugo sa pagpuasa para sa mga pobre may naugyon nga mga bugay. Si Presidente Spencer W. Kimball nagsiling nga ang indi pagsunod sining layi isa ka salâ sang indi pagtuman nga may daku nga bayad. Siya nagsulat:”Ang mabugana nga mga panaad sang Ginuo sa mga nagapuasa sa pagbulig sa mga imol… Ang inspirasyon kag espirituhanon nga giya mabaton sing may katarungan kag pagkamalapit sa aton Langitnon nga Amay. Ang indi pagsunod sining matarong nga hilimuon sang pagpuasa indi maghatag sa aton sining mga bugay.”³

Nakabaton ako sang isa sinang mga bugay sang nagligad lang nga pila ka mga simana. Kay man ang pangkabilogan nga konperensya nagatupa sa katapusan sang simana nga nagalakip sang miting sang puasa kag pagpamatuod, ako nagpuasa kag nagpangamuyo nga mahibaloan kon paano ko matuman ang sugo sa pagbulig sa mga nagakinahanglanon.

Sang Sabado, samtang padayon ang pagpuasa, nagbugtaw ako sang alas 6 kag nagpangamuyo liwat. Napanagupnupan ko nga magtan-aw sang balita pangkalibutan. Didto nabasa ko ang balita:

Ang Tropiko nga Unus nga ginahingalanan Pam naghalit sa mga puluy-an sang ini direkta nga nagtupa sa Port Vila, ang kapital sang Vanuatu. Ini nagpatay sa pinakadiutay nga anum ka tawo sa Vanuatu, ang una nga pat-od nga balita halin sa isa sa pinakamabaskog nga mga bagyo nga bisan san-o nagtupa sa duta.

”Daw walâ sing bisan isa ka kahoy nga nagtindog sing matadlong [samtang ang unus] nagbagrong sa” isla nga nasyon sang Pacific.⁴

Ang pang-emerhensya nga manugbanàbanà sang World Vision nagplano nga magtan-aw sang mga kahalitan pagkatapos nga magkanay na ang bagyo. 

Ginpaamanan nila ang mga pumuluyo nga magdangop sa mapag-on nga mga bilding katulad sang mga unibersidad kag mga buluthuan.

Kag sila nagsiling: ” Ang ila pinakamapag-on nga butang amó ang semento nga mga simbahan,’ ang siling ni Inga Mepham [sang] CARE International . ... ’Ang iban sa ila walâ sina. Mabudlay makakità sang isa ka balayan nga kon isipon makadaug sang Kategoriya 5 (bagyo).’”⁵

Sang mabasa ko ina, nadumduman ko ang pagbisita sa mga puluy-an sa Vanuatu. Malarawan ko sa akon isip ang mga tawo nga nagasingkulong sa mga puluy-an nga ginaguba sang mga hangin. Kag dayon nahandurawan ko ang mainabyanon nga pag-abiabi sa akon sang mga tawo sa Vanuatu. Nadumduman ko sila kag ang ila mga kasilingan nga nagpalalagyo padulong sa kaluwasan sang semento nga kapilya.

Pagkatapos nalarawan ko ang bishop kag ang presidente sang Relief Society nga nagaupod sa ila, nagahatag sang kaumpawan, mga habol, mga pagkaon, kag tubig nga ilimnon. Nakita kon man ang larawan sang ginakugmat nga kabataan nga nagasilingkulong didto.

Sila masyado kalayô sa puluy-an nga sa diin ako nagbasa sinang balita, apang nahibal-an ko kon ano ang himuon sang Ginuo paagi sa Iya mga alagad. Nahibal-an ko kon ano ang makabulig sadtong mga anak sang Langitnon nga Amay paagi sa mga halad sang puasa, nga ginahatag sing libre sang mga sumulunod sang Ginuo nga malayô apang malapit sa Ginuo.

Gani indi ako naghulat pa sa Domingo. Sina nga aga ginhatag ko ang akon halad sang puasa sa akon bishop. Nahibal-an ko nga yadtong halad sang puasa sarang gamiton sang bishop kag presidente sang Relief Society sa pagbulig sa kay kon sin-o man sa akon kasilinganan. Ang akon halad basi indi kinahanglan sa diin ako kag ang akon panimalay nagapuyô, apang ang lokal nga sobra sang mga halad basi makaabot sa malayo pa nga lugar subong sang Vanuatu.

Ang iban nga sari sang mga bagyo kag mga kalalat-an nagaabot sa tanan nga katawhan sang kalibutan nga pinalangga sang Ginuo kag ang ila mga kasubo Iya ginabatyag. Ang bahin sang inyo halad sang puasa kag ang akon sa sini nga bulan gamiton sa pagbulig sa kay kon sin-o man, sa kon diin man nga lugar, nga ang ila kaumpawan mabatyagan sang Ginuo nga daw Iya man.

Ang inyo halad sang puasa sobra pa nga magbulig sa pagpakaon kag pagpabayò. Ini magpaayo kag magpabag-o sa mga tagipusuon. Ang bunga sang kinabubut-on nga halad amó nga luyag man sang nakabaton nga magdab-ot sa iban nga nagakinahanglan. Ina nagakahanabo sa bilog nga kalibutan.

Natabo ini sa kabuhi ni Sister Abie Turay, nga nagapuyô sa Sierra Leone. Ang inaway kapungsuran nagsugod sang 1991. Naghalit ini sa pungsod sa kadamuan sang mga tinuig. Ang Sierra Leone isa sa mga pinakakubos sa mga kapungsuran sa kalibutan. ”Sang tion sang inaway, indi naathagan kon sin-o ang [nagdumala] sa pungsod—ang mga bangko ...  serado, guba ang mga opisina panggobiyerno, ang mga polisiya [walâ sing gahum batok sa mga puwersa sang mga nagribok], ... kag may kagamuhan, pagpamatyanay kag pag-antus. Linibo nga mga tawo ang nagkalamatay kag sobra sa duha ka milyon nga mga tawo ang napilitan nga magpalalagyo sa paglikaw sang makasiligni nga kamatayon.”⁶

Bisan sa amó sina nga mga tinion, Ang Simbahan ni JesuCristo sang mga Santos sa Ulihing mga Adlaw padayon nga nagdako.

Ang isa sa una nga mga branch gintukod sa siyudad nga ginpuy-an ni Sister Turay. Ang iya bana una nga presidente sang branch. Siya nag-alagad nga presidente sang distrito sang tion sang inaway-kapungsuran.

”Kon may nagabisita [subong] sa puluy-an ni Sister Turay, siya nakunyag nga magpakita sa ila sang duha ka [handumanan] gikan sa inaway: isa ka asul kag puti nga rayahon nga blusa nga [iya nakuha] halin sa binugkos nga ginamit na nga mga panapton nga [ginhatag sang mga miyembro sang Simbahan] kag isa ka habol, gabok na kag tâtâ sang mga buho.”⁷

Siya nagasiling, ”Ining blusa nauna ... nga panapton nga akon [nabaton]. ... Ginsuksok ko ini pakadto sa trabaho—maayo gid yadto. [Ini nagpabatyag nga ako matahom.] Walâ ako sing iban pa nga bayò.

”Sa sulod sang inaway, ining habol nagkunop sa amon, sa akon kag sa akon mga anak. Kon [mag]sulong ang mga rebelde, ini lang ang butang nga [akon madala] [samtang kami nagapalalagyo sa mga kakahuyan]. Gani [gin]dala namon ining habol. Nagkunop ini sa amon kag naghilway sa amon sa mga lamok.”⁸

”Si Sister Turay nagapautwas sang iya pagpasalamat sa isa ka presidente sang misyon nga nagdala sang [kuwarta] sang iya pagbisita.” Yadtong mga pundo, halin sa halad sang puasa nga gin-amot sang katulad ninyo, nagbulig sa mga Santos sa pagbakal sang pagkaon nga indi masarangan baklon sang kadam-an sang mga taga-Sierra Leone.⁹

Si Sister Turay, sa pagsaysay sang mga yadtong mainalwanon gid nga nag-amot agud sila mabuhi, nagasiling, ”Kon maghunahuna ako [sang] mga tawo nga naghimo sini ... nagabatyag ako nga [sila gin] padala sang Diyos, kay man mga ordinaryo lang nga mga tawo ang naghimo sini para sa [amon].”¹⁰

Ang bisita halin sa Estados Unidos nagduaw kay Abie sining karon lamang. Sa sining tion sang iya pagbisita, ang iya mga mata ”nabihag sa mga hugpong sang balaan nga mga kasulatan sa ibabaw sang lamisa.” Siya nakakilala nga ang mga ini malahalon nga butang, ”nga namarkahan sang mga kodigo sa matadlong nga mga linya. Ang mga pahina [tâtâ na;] ang iban gisi-gisi na. Ang hapin sang libro nagbulag na sa iya hugpong.”

Ginkaptan niya ang kasulatan sa iya ”kamot kag amat-amat nga ginbuksan ang mga pahina. Sang [ginahimo niya ini, nakit-an niya ang isa ka] sipad sang dalag nga resibo sang ikanapulo. Nahibal-an [niya] nga, sa pungsod nga sa diin ang [isa ka dolyar tumbas] sang bulawan, si Sister Turay naghatag sang isa ka dolyar bilang ikanapulo nga amot, isa ka dolyar sa pundo pangmisyonero, kag isa ka dolyar nga halad sa puasa para sa yadtong mga, sa iya pulong, ”masyado gid ka pobre.”’

Ang bisita nagtakop sang balaan nga mga kasulatan ni Sister Turay kag naghunahuna, samtang nagatindog upod sa sining matutom nga iloy sa Afrika, nga siya yara sa sagrado nga duta. ¹¹

Katulad nga ang pagbaton sang bugay sang inyo halad sa puasa kag ang akon makapabag-o sang mga tagipusuon, amó man ang pagpuasa para sa kaayuhan sang iban. Bisan ang isa ka batà makabatyag sini.

Ang kadam-an sa mga batà, kag mga hamtong na, basi daw mabudlayan bangud sa mga personal nga mga kabangdanan sa 24 ka oras nga pagpuasa. Mahanabo ini, sa mga pulong ni Isaiah, nga ang puasa ”naghalit sa [ila] kalag.” Ang maalamon nga mga ginikanan nakakilala sining posibilidad kag mainandamon nga magsunod sang laygay ni Presidente Joseph F. Smith: ”Maayo pa nga magtudlo sang prinsipyo, kag magtugot nga sila magtuman sini kon sila handa na sa mainalamon nga pagpili.”¹²

Nakita ko ang ina nga bugay sining karon lamang. Isa sang akon mga apo nakasapo nga ang 24 ka oras nga pagpuasa labaw pa sa iya ikasarang nga magpadayon. Apang ang iya maalamon nga ginikanan nagpatudok sining prinsipyo sa iya tagipusuon. Ang isa sa iya mga abyan sa eskuwelahan naaksidente kag napatay. Ang akon apo nagpamangkot sa iya iloy sang adlaw sang pagpuasa, sa tion nga nabudlayan gid siya, kon balá ang iya padayon nga pagpuasa magbulig paayo sa balatyagon sang iya abyan.

Ang iya pamangkot isa ka pamatuod sang laygay ni Presidente Joseph F. Smith. Ang akon apo nakaabot sa kahimtangan nga sa diin indi lang nga nahangpan niya ang prinsipyo sang pagpuasa, kundi ini natanom man sa iya tagipusuon. Nakaabot siya sa tion nga iya nabatyagan nga ang iya pagpuasa kag mga pangamuyo makahatag sang bugay sa sin-o man nga nagakinahanglanon. Kon siya masunson nga nagatuman sining prinsipyo, magadala ini sang maayo nga mga kaabtanan sa iya mismo kabuhi suno sa panaad sang Ginuo. Siya hatagan sang espirituhanon nga gahum nga makabaton sang inspirasyon kag mas daku pa nga ikasarang sa pagdaog sang pagsulay.

Indi kita makahibalo sang tanan nga nga rason kon ngaa si JesuCristo nagkadto sa kamingawan sa pagpuasa kag pagpangamuyo. Pero kita nakahibalo sa pinakadiutay sang isa ka mga kaabutan sini: Ang Manluluwas lubos nga nagdaug sang mga pagsulay ni Satanas nga gamiton sing indi husto ang Iya balaan nga gahum.

Ang malip-ot nga tion sa pagpuasa kada bulan kag ang diutay nga amot nga ginahatag naton sa mga pobre daw may diutay lang nga pagpabag-o sa aton mga kinaugali nga walâ na kita sang huyog sa paghimo sang malain. Apang may yara nga daku pa nga panaad, samtang kita nagapangamuyo, nagapuasa, kag naga-amot sang aton masarangan para sa mga nagakinahanglanon:

”Dayon magsidlak ang inyo kapawa katulad sang kaagahon, kag hatagan kamo gilayon sang maayong lawas: kag ang inyo pagkamatarong makilala; kag ang himaya sang Ginuo magbantay sa inyo likuran.

”Dayon, kamo magapanawag, kag ang Ginuo magsabat sa inyo; kamo magasinggit, kag siya magsiling sa inyo, Yari Ako.”¹³

Nagapangamuyo ako nga kita mag-ambit sang mga bugay para mismo sa aton mga kaugalingon kag sa aton mga panimalay.

Ako nagapamatuod nga si Jesus amó ang Cristo, nga sa Iya Simbahan ginaagda kita nga buligan Siya sa pagtatap sa mga pobre sa Iya paagi, kag Siya nagasaad sang walay katapusan nga mga bugay sa aton pagbulig sa Iya. Sa ngalan ni JesuCristo, amen.