Usa ka Summer uban ni Tiya Rose
Ni Presidente Dieter F. Uchtdorf
Ikaduhang Magtatambag sa Unang Kapangulohan
Samtang maglakaw kamo sa inyong hayag nga dalan sa pagkadisipulo, ako nag-ampo nga ang pagtuo molig-on sa matag lakang diha sa inyong dalan.
Akong minahal nga mga sister ug mga higala, nalipay ako nga ikauban kamo karon, ug mapasalamaton ko nga maanaa sa presensya sa atong minahal nga propeta, si Presidente Thomas S. Monson. Gimahal ka namo, President. Nagguol kita sa pagkawala sa atong tulo ka bililhon nga mga higala ug tinuod nga mga Apostoles sa Ginoo. Mingawon kita nila ni Presidente Packer, Elder Perry, ug Elder Scott; gimahal nato sila. Kita nag-ampo alang sa ilang mga pamilya ug mga higala.
Kanunay kong magpaabut niining sesyon sa komperensya—ang matahum nga musika ug ang tambag gikan sa atong dinasig nga mga sister nagdala sa Espiritu sa hilabihan gayud. Mas momaayo ko nga tawo human nga kamo makauban.
Samtang namalandong ko kon unsay akong isulti kaninyo karon, nakahunahuna ko sa paagi sa pagtudlo sa Manluluwas. Makapainteresado kon giunsa Niya pagtudlo ang labing talagsaong mga kamatuoran gamit ang simple nga mga istorya. Ang Iyang mga sambingay nagdapit sa Iyang mga disipulo sa paghangup sa mga kamatuoran dili lamang sa ilang hunahuna apan sa ila usab nga kasingkasing ug sa pagsumpay sa mahangturong mga baruganan ngadto sa ilang inadlaw nga kinabuhi.1 Ang atong minahal nga si Presidente Monson usa usab ka batid sa pagtudlo gamit ang personal nga mga kasinatian nga makatandog sa kasingkasing.2
Karon, ako usab mohatag sa akong mensahe pinaagi sa pagpahayag sa akong hunahuna ug mga pagbati pinaagi sa usa ka istorya. Dapiton ko kamo sa pagpaminaw uban sa Espiritu. Ang Espiritu Santo motabang ninyo nga makita ang mensahe alang ninyo niining sambingay.
Si Tiya Rose
Ang istorya kabahin sa usa ka batang babaye nga ginganlan og Eva. Dunay duha ka importanting mga butang nga kinahanglan ninyong mahibaloan bahin ni Eva. Ang usa mao nga siya 11 anyos niini nga istorya. Ug ang lain mao nga siya sa tinuod lang gayud, positibo nga dili ganahang mokuyog ug mopuyo uban sa iyang tiya Rose. Dili gayud. Dili gayud mahimo.
Apan ang mama ni Eva operahan nga nagkinahanglan og dugay nga pagpaalim. Mao nga ang mga ginikanan ni Eva mipadala niya aron mogahin sa summer uban ni Tiya Rose.
Sa hunahuna ni Eva, dunay liboan ka mga rason nganong dili kini maayo nga ideya. Usa, nagpasabut kini nga malayo siya gikan sa iyang mama. Nagpasabut usab kini nga mobiya sa iyang pamilya ug mga higala. Ug gawas pa, wala gani siya makaila ni Tiya Rose. Komportable na siya kon asa siya karon, salamat na lang.
Apan walay pakiglalis o panglibuk ang makapausab sa desisyon. Mao nga nag-impaki si Eva ug mibiyahe og layo uban sa iyang papa ngadto sa balay ni Tiya Rose.
Gikan sa pag-abut ni Eva sa balay, dili na siya ganahan niini.
Ang tanan karaan kaayo! Tanang lugar napuno sa karaang mga libro, lain og kolor nga mga botelya, ug mga plastik nga sudlanan nga puno kaayo sa beads, mga higot, ug mga butones.
Si Tiya Rose nagpuyo didto nga nag-inusara; wala gayud siya magminyo. Ang laing nagpuyo mao ang gray nga iring nga ganahang mokatkat sa kinatas-ang bahin sa tanang kwarto ug mag-urong didto, motutok sama sa gutom nga tigre sa tanang naa sa ubos.
Bisan ang balay mismo morag naguol. Nahimutang kini sa probinsya, diin ang mga balay lagyo. Walay kaedad ni Eva nga nagpuyo sulod sa tunga sa milya. Nakapaguol usab kana ni Eva.
Sa sinugdanan wala kaayo siya magtagad ni Tiya Rose. Pirme lang siyang maghunahuna sa iyang mama. Usahay, magtukaw siya sa gabii, mag-ampo sa tinuoray nga ang iyang mama mamaayo ra. Ug bisan wala dayon kini mahitabo, misugod si Eva sa pagbati nga ang Dios nagbantay sa iyang mama.
Miabut dayon ang balita nga ang operasyon malampuson, ug karon ang bugtong butang nga buhaton ni Eva mao ang paglahutay hangtud sa katapusan sa summer. Apan ah, dili gayud siya ganahang molahutay!
Kay nahimutang na ang iyang hunahuna bahin sa iyang mama, nakabantay nag gamay si Eva ni Tiya Rose. Usa siya ka dakong babaye—tanang bahin niya dako: iyang tingog, iyang pahiyum, iyang personalidad. Dili sayon alang niya ang paglihok-lihok, apan kanunay siyang mokanta ug mokatawa samtang magtrabaho siya, ug ang iyang katawa mopuno sa balay. Matag gabii molingkod siya sa iyang baga nga sofa, mokuha sa iyang mga kasulatan, ug mobasa og kusog. Ug samtang magbasa siya, usahay mokomentaryo siya sama sa “Uy, dili unta to niya angayng buhaton!” o “Ganahan kaayo kong maanaa didto!” o “Dili ba kana ang pinakanindot nga butang nga imong nadungog sukad!” Ug matag gabii samtang silang duha mangluhod duol sa higdaanan ni Eva aron mag-ampo, si Tiya Rose molitok sa pinakanindot nga mga pag-ampo, magpasalamat sa iyang Langitnong Amahan sa mga blue jay ug sa mga kahoy nga spruce, sa pagsalup sa adlaw ug sa mga bitoon, ug “unsa katalagsaon nga mabuhi.” Kon paminawon ni Eva morag nakaila si Rose sa Dios isip higala.
Sa hinay-hinay, dunay katingalahang nadiskubrehan si Eva: Si Tiya Rose morag posible nga maoy labing malipayon nga tawo nga iyang nakaila sukad!
Apan unsa man kanang hitaboa?
Unsa may angayan niyang ikalipay?
Wala gayud siya maminyo, walay mga anak, walay kauban gawas nianang kahadlukan nga iring, ug maglisud siya og buhat sa simple nga mga butang sama sa pagtaud og liston sa iyang sapatos ug sa pagsaka sa hagdanan.
Kon moadto siya sa lungsod, magsul-ob siya og bakikaw nga dako, hayag og kolor nga kalo. Apan wala siya kataw-i sa mga tawo. Hinoon, sila motapok niya, nga ganahang makig-istorya niya. Si Rose nahimong magtutudlo sa una, ug komon lang sa kanhi mga estudyante—nga karon dagko na nga dunay kaugalingong mga anak—nga mohunong ug makig-istorya. Mipasalamat sila kaniya sa pagkahimong maayong impluwensya sa ilang kinabuhi. Kasagaran mangatawa sila. Usahay gani manghilak sila.
Sa pagpadayon sa summer, migahin og mas daghang oras si Eva uban ni Rose. Manglakaw sila og lagyo, ug nahibaloan ni Eva ang kalainan sa mga goryon [sparrow] ug finch. Mamu-pu siya og mga wild elderberry ug maghimo og marmalade gikan sa orange. Iyang nahibaloan ang bahin sa iyang lola sa tuhod nga mibiya sa iyang minahal nga yutang natawhan, milawig tabok sa kadagatan, ug milakaw tabok sa kapatagan aron makauban ang mga Santos.
Sa wala madugay dunay laing katingalahang nadiskubrehan si Eva: dili lang kay si Tiya Rose ang usa sa pinakamalipayong tawo nga iyang nailhan, apan si Eva mismo mas malipayon kon naa siya kauban niya.
Ang mga adlaw sa summer mas paspas na nga milabay karon. Wala lang damha ni Eva, miingon si Tiya Rose nga sa dili madugay panahon na nga mopauli si Eva sa ilang balay. Bisan tuod nga nagpaabut si Eva nianang higayuna sukad sa adlaw nga miabut siya, dili kaayo siya sigurado kon unsay iyang bation bahin niini karon. Nakaamgo siya nga sa tinuod lang mingawon siya niining katingalahan nga karaang balay nga dunay magsunod-sunod nga iring ug sa iyang minahal nga tiya Rose.
Usa ka adlaw sa dili pa moabut ang iyang papa aron kuhaon siya, nangutana si Eva sa unsay iyang gihunahuna sulod sa pipila ka semana: “Tiya Rose, nganong malipayon man kaayo ka?”
Si Tiya Rose mitan-aw niya og maayo ug dayon midala niya ngadto sa painting nga nagbitay sa atubangang kwarto. Gasa kini gikan sa usa ka talentado nga higala.
“Unsay imong nakita diha?” nangutana siya.
Nakabantay na si Eva sa painting sa una, apan wala gayud niya kini tan-awa og maayo. Usa ka batang babaye nga nagsul-ob og sinina sa pioneer nga naglukso-lukso agi sa hayag nga blue nga dalan. Ang mga sagbut ug mga kahoy green kaayo. Si Eva miingon, “Painting kini sa usa ka babaye. Mora siya og naglukso-lukso.”
“Oo, usa kini ka batang babaye nga pioneer nga malipayong naglukso-lukso,” si Tiya Rose miingon. “Naghunahuna ko nga dunay daghang lisud ug makalilisang nga mga adlaw alang sa mga pioneer. Ang ilang kinabuhi lisud kaayo—dili gayud nato mahunahuna. Apan diha niini nga painting, ang tanan hayag ug malaumon. Kining batang babaye malipayong naglihok, ug nagpadulong siya sa unahan ug sa ibabaw.”
Hilum ra si Eva, mao nga mipadayon si Tiya Rose: “Dunay daghan nga nahitabo sa kinabuhi nga dili maoy atong gusto, mao nga bisan kinsa pwedeng mahimong negatibo kaayo ug magmagul-anon. Apan nakaila ko og mga tawo kinsa, bisan kon wala mahitabo ang unsay ilang gusto, nag-focus sa kaanindot ug mga milagro sa kinabuhi. Kini nga mga tawo mao ang pinakamalipayong mga tawo nga akong nailhan.”
“Apan,” miingon si Eva, “dili ka basta na lang mausab gikan sa kaguol ngadto sa kalipay.”
“Dili, siguro dili,” mipahiyum si Tiya Rose, “apan dili tuyo sa Dios nga kita magmagul-anon. Siya milalang kanato aron magmalipayon!3 Busa kon misalig kita Kaniya, motabang Siya kanato aron makabantay sa maayo, hayag, malaumong mga butang sa kinabuhi. Ug sigurado gayud, ang kalibutan mahimong mas maayo. Dili, dili dayon kini mahitabo, apan sa tinuod lang, unsa man kadaghan ang mga butang nga ingon niana? Morag alang nako ang labing maayong mga butang, sama sa pan nga hinimo sa balay o orange marmalade, magkinahanglan og pailub ug trabaho.”
Naghunahuna og kadali si Eva bahin niini ug miingon, “Siguro dili ingon niana ka simple alang sa mga tawo nga dili tanan perpekto sa ilang kinabuhi.”
“Inday Eva, naghunahuna ka ba diay nga ang akong kinabuhi perpekto?” Si Tiya Rose milingkod tupad ni Eva diha sa baga nga sofa. “Dihay higayon nga labihan ko kasagmuyo nga dili na ko gustong mopadayon.”
“Ikaw?” Nangutana si Eva.
Miyango si Tiya Rose. “Daghan kaayong butang nga akong gipangandoy sa akong kinabuhi.” Samtang nagsulti siya, nagmagul-anon ang iyang tingog nga wala pa gayud madungog ni Eva sukad. “Kadaghanan niini wala gayud matuman. Nagsunod-sunod ang akong mga kasagmuyo. Usa ka adlaw nakaamgo ko nga dili gayud kini ang dalan nga akong gilauman. Makapasagmuyo kana nga adlaw. Andam na kong mohunong ug mahimong miserable.”
“Unya unsa may imong gibuhat?”
“Wala ra nianang higayuna. Nasuko lang gyud ko. Lain kaayo ko nga ikauban.” Dayon mikatawa siya og gamay, apan dili kini ang iyang kasagaran nga dako, mopuno sa kwarto nga katawa. “‘Dili kini makiangayon’ mao ang awit nga pirme nakong gikanta sa akong hunahuna. Apan sa katapusan aduna koy nadiskubrehan nga nakahimo og dakong kalainan sa akong kinabuhi.”
“Unsa man kana?”
“Hugot nga pagtuo,” mipahiyum si Tiya Rose. “Nadiskubrehan nako ang hugot nga pagtuo. Ug ang hugot nga pagtuo miresulta sa paglaum. Ug ang hugot nga pagtuo ug paglaum nakahatag nako og pagsalig nga usa ka adlaw ang tanan duna nay kahulugan, nga tungod sa Manluluwas, ang tanang sayop mahimong husto. Human niana, akong nakita nga ang dalan nga akong giagian dili diay ingon kamingaw ug kaabugon sama sa akong gihunahuna. Nagsugod ko og kamatikod sa hayag nga blue, lunhaw nga green, ug siga nga pula, ug nakahukom nga ako dunay kapilian—pwede kong magmagul-anon ug hinay-hinay nga mobati og kalooy sa kaugalingon, o magbaton ko og gamayng pagtuo, mamustura og maayo, mosul-ob sa sapatos nga para sayaw, ug maglukso-lukso sa dalan sa kinabuhi, magkanta-kanta samtang magpadayon.” Karon ang iyang tingog morag malipayon na sama sa batang babaye diha sa painting.
Si Tiya Rose mikab-ot sa gamayng lamesa ug mikuha sa iyang dugay na kaayong kasulatan ug gibutang sa iyang paahan. “Wala man siguro koy sakit sa utok—dili ko sigurado kon mapugngan ba kana pinaagi sa pag-usab sa kinaiya ug hunahuna. Apan sigurado ko nga nahimo gyud kong miserable! Oo, duna koy pipila ka magul-anong mga adlaw, apan ang akong pagkalabihan kaseryuso ug kabalaka dili makausab niana—makapasamot pa hinoon kini. Ang pagtuo diha sa Manluluwas nagtudlo kanako nga bisan unsa pay nahitabo sa nangagi, ang akong istorya makabaton og malipayong pagtapos.”
“Giunsa man nimo pagkahibalo niana?” Nangutana si Eva.
Mipakli si Tiya Rose og pahina sa iyang Biblia ug miingon, “Giingon kini dinhi mismo:
“‘Ang Dios … magapuyo ipon kanila, ug sila mahimong iyang katawhan, ug ang Dios gayud mao ang magpakig-uban kanila, ug mahimong ilang Dios.
“Ug iyang pagapahiran ang tanang luha gikan sa ilang mga mata; ug ang kamatayon wala na, ug wala na usab unyay pagminatay, ni paghilak, ni kasakit: kay ang unang mga butang nangagi na.’”4
Si Tiya Rose mitan-aw kang Eva. Dako ang iyang pahiyum samtang mihunghong siya, nga emosyonal, “Dili ba kana ang pinakanindot nga butang nga imong nadungog sukad?”
Nindot gayud kaayo kini paminawon, naghunahuna si Eva.
Mipakli og pipila ka pahina si Tiya Rose ug mitudlo og bersikulo nga gipabasa kang Eva: “Ang wala makita sa mata, ni madungog sa dalunggan, ni mosantop sa kasingkasing sa tawo, ang gikatagana sa Dios alang kanila nga nahigugma kaniya.”5
“Uban nianang mahimayaong umaabut,” miingon si Tiya Rose, “nganong pirme mang maghunahuna sa nangagi o sa kasamtangang mga butang nga wala mahitabo sigun sa atong giplano?”
Mikunot ang agtang ni Eva. “Apan kadali lang,” miingon siya. “Buot ba nimong ipasabut nga ang pagkamalipayon mao ang pagpaabut lang sa kalipay nga umaabut pa? Ang tanan ba natong kalipay tua pa sa kahangturan? Dili ba pwedeng mahitabo ang uban niini karon?”
“Ah, siyempre pwede!” Mituaw si Tiya Rose. “Inday, ang karon kabahin sa kahangturan. Dili lamang kini magsugod human sa atong kamatayon! Ang hugot nga pagtuo ug paglaum mobukas sa imong mga mata ngadto sa kalipay nga naa sa imong atubangan.
“Nakahibalo ko og balak nga nag-ingon, ‘Ang Kahangturan—gilangkuban og mga Karon.’6 Dili ko ganahan nga ang akong kahangturan maglangkub sa mangitngit ug mahadlukong ‘mga Karon.’ Ug dili ko ganahang magpuyo sa mangiub nga bunker, magpangagut sa akong ngipon, mopiyung sa akong mata, ug masuk-anong molahutay hangtud sa mapait nga katapusan. Ang hugot nga pagtuo nakahatag nako og paglaum nga akong gikinahanglan aron malipayong magpuyo karon!”
“Unya unsa man dayon ang imong gibuhat?” Nangutana si Eva.
“Akong gipakita ang hugot nga pagtuo diha sa mga saad sa Dios pinaagi sa pagpuno sa akong kinabuhi og makahuluganong mga butang. Mieskwela ko. Nakaangkon ko og edukasyon. Miresulta kana sa trabaho nga akong ganahan.”
Naghunahuna og kadali si Eva bahin niini ug miingon, “Apan sigurado nga ang pagka-busy dili maoy nakapalipay nimo. Dunay daghang tawo nga busy nga dili malipayon.”
“Nganong maalamon man kaayo ka sa ingon pa kabata?” Nangutana si Tiya Rose. “Husto gyud ka. Ug kadaghanan niadtong mga busy, dili malipayong mga tawo nakalimot og usa ka butang nga labing importante sa tibuok kalibutan—ang butang nga giingon ni Jesus nga mao ang labing importante nga bahin sa Iyang ebanghelyo.”
“Ug unsa man kana?” Nangutana si Eva.
“Kini ang gugma—ang tiunay nga gugma ni Kristo,” miingon si Rose. “Tan-awa, ang tanan diha sa ebanghelyo—ang tanang angay gayud ug ang kinahanglan gayud ug ang buhaton mo—moresulta sa gugma. Kon nahigugma kita sa Dios, ganahan kitang moserbisyo Kaniya. Ganahang kitang mahisama Kaniya. Kon nahigugma kita sa atong mga silingan, mohunong kita sa paghunahuna og maayo bahin sa atong kaugalingong problema ug motabang sa uban aron masulbad ang ilang problema.”7
“Ug kana maoy makapalipay kanato?” Nangutana si Eva.
Si Tiya Rose miyango ug mipahiyum, ang iyang mga mata napuno sa luha. “Oo, inday. Kana ang makapalipay kanato.”
Dili na Gayud Pareho sa Una
Pagkasunod adlaw gigakos ni Eva ang iyang Tiya Rose ug mipasalamat niya sa tanan niyang gibuhat. Mipauli siya sa iyang pamilya ug sa iyang mga higala ug sa iyang balay ug kasilinganan.
Apan dili na gayud siya pareho sa una.
Sa pagdako ni Eva, kanunay siyang maghunahuna sa mga pulong sa iyang tiya Rose. Sa katapusan si Eva naminyo, nag-atiman og mga anak, ug nabuhi og taas ug talagsaong kinabuhi.
Ug usa ka adlaw, samtang nagbarug siya sa iyang balay, nagdayeg sa painting sa usa ka batang babaye nga nagsul-ob og sinina sa pioneer nga naglukso-lukso sa hayag nga blue nga dalan, nakaamgo siya nga naabut niya ang samang pangidaron sa iyang tiya Rose atol nianang talagsaon nga summer.
Dihang nakaamgo siya niini, naaghat siya sa paglitok og espesyal nga pag-ampo. Ug nagpasalamat si Eva alang sa iyang kinabuhi, sa iyang pamilya, sa gipahiuli nga ebanghelyo ni Jesukristo, ug nianang summer dugay na kaayo dihang8 gitudloan siya ni Tiya Rose bahin sa hugot nga pagtuo, paglaum, ug gugma.9
Usa ka Panalangin
Minahal kong mga sister, mga kaigsoonan diha kang Kristo, nanghinaut ug nag-ampo ko nga dunay butang niini nga istorya nga nakapatandog sa inyong kasingkasing ug nakapadasig sa inyong kalag. Nasayud ako nga ang Dios buhi ug nga nahigugma Siya sa matag usa kanato.
Samtang maglakaw kamo sa inyong kaugalingong hayag nga dalan sa pagkadisipulo, ako nag-ampo nga ang pagtuo molig-on sa matag lakang diha sa inyong dalan; nga ang paglaum mobukas sa inyong mga mata ngadto sa mga himaya nga gitagana sa Langitnong Amahan alang kaninyo; ug nga ang gugma alang sa Dios ug sa tanan Niyang mga anak mopuno sa inyong kasingkasing. Isip Apostol sa Ginoo, ako kining ibilin isip akong pagpamatuod ug panalangin sa pangalan ni Jesukristo, amen.