2010–2019
Nikmet Sahngweng, Luhlahlfongi Na
October 2015


Nikmet Sahngweng, Luhlahlfongi Na

Ke kuht sulaclah in luhlahlfongi, ahkorekmaye luhlahlfongi uh in auliyak uh, ac ukwe Mwet Lahngo lasr, Jisus Kraist, kuht ikucs nguhnasr nuhke ma wolacna suc ma kuht tiac motko.

Babylon ac Daniel

Ke yac tausin luo onfoko tari ah, acn Babylon pa muhtuhnfacl se ma kuh emet fin facluh. Mwet kuhtaklah ke sramsram mahtuh se ahkuhtweyac ke luhman sinkac ma sang kuhlasack rauni yen Babylon tu fuhlwact ke lusen feet 300 (90 m) ac sralacpah mahtoltol feet 80 (25 m). “Ke wolacnaiyac,” el suhmuhslah, “wacngihn siti sahyac apkuhran in oacnac.” 1

In lwen sac, Babylon pa kuhiyen lutlut facluh, masap, ac ohiyac nuhke nuhnak in etwacack luhn facluh. Kuh lal nuhke mweun wacngihn kuhtwena kihsrucngsrucng. El kuhtanglah kuh luhn acn Egypt. El sahsack, esuhklah, ac eslah koanon capital luhn yen Assyria, pa Nineveh. El tiac wek Jerusalem isyac ac us mwet wo ac suhmaht emet ke tuhlihk nuhtin Israel in fohlohk nuh ke acn Babylon in kuhlwacnsap Tohkohsrah Nebuchadnezzar.

Sie sin sie mwet sruhuh inge pa mukul fuhsr se suc inel pa Daniel. Mwet kuhtaklah sramsram mahtuh puhspuhs luhlahlfongi muh Daniel matwacl oasr ke yac 12 ac17 ma ke pacl se ingen. Motko ke ma ingen, mukul sacohk fuhsr luhk suc walkihn Pristut luhn Aaron: Daniel el sahp matwac na kowos ke el utuck som nuh ke acn lal tohkohsrah in eis lutlut ke kahs, masap, alu, ac etwacack ke acn Babylon ke ohiyac luhn facluh.

Kuh kom kuh in motko lah fuhkah puhlakihnyac sel in utucklac ke kuh liki lohm suwos, fahsr ke lusen mael 500 (800 km) nuh ke siti na sac, ac lutiyucklac ke alu luhn mwet lokoalok lowos?

Daniel el tohflah in ekihn sie mwet ukwe Jehovah. El luhlahlfongi kac ac alu nuh sin God luhn Abraham, Isaac, ac Jacob. El lutlut ke kahs luhn mwet pahluh, ac el etuh ke orekma sin God yurin mwet.

Tuhsruhk inge, ke matwac na fuhsr, el sie mwet kaclpous lutlut ke acn Babylon.Mwe ahkkohs nuh sel uhsahp arlac yohk in sang forlah liki luhlahlfongi mahtuh lal ac wi ma luhn acn Babylon. Tuhsruhk el tu na pwacye ke luhlahlfongi lal—ke kahs ac orekma.

Puhkantwen suwos etuh lah fuhkah puhlakihnyac uh in loango ma pwacye ma tiac eye. Ke sramsram luhn internet, kuht sramsramkihn ke kuht e“oackacslac” na upac sin mwet suc tiac insese nuh sesr. Tuhsruhk Daniel el tiac isrucnyuck sin mwet uh muhkwena. Fin acn Babylon, elos suc srihke in lain mwet wal ke alu kahlwem ke kalmeyac lah mac—in “isisyak.” Tuh siyuck sin kawuck lal Daniel uh Shadrach, Meshach, ac Abed-nego.2.

Nga nihkihn lah fin fihsracsr nuh sel Daniel elan luhlahlfongi ke kain acn se ingen. Kuhtuh mwet uhinsewowokihn inse luhlahlfongi—nuh selos, luhlahlfongi luhman na tuhkuh ke mwe sang ke inkuhsrao. Tuhsruhk nga motko muh Daniel el oacna inkaiyacsr suc enenuh na in ahkorekmaye nuhke luhlahlfongi lasr uh. Nga luhlahlfongi lah Daniel el esacng pacl yohk in sikuck muhtuhnte pruhe, in sang kihsen siyuck ac sahngweng lal ke mwe loang luhn luhlahlfongi, ac tuhpan Leum nuhke kahlwem ac lahlmwetmwet.

Ac Leum El ahkinsewowoyacl Daniel. Finne luhlahlfongi lal srihfeyuck ac isrucnyuck, el tu pwacye ke ma el etuh ke mukwikwi pwacye lal sifacna.

Daniel el luhlahlfongi na, Daniel el tiac ahlohlloh.

Na sie fong ah, Tohkohsrah Nebuchadnezzar el mwemwei sie ma oruh el srihpuclpucl. El oracni u luhn mwet lahlmwetmwet lal ac mwet kahsruh ac siyuck selos in ahkuhtweyac mwemwe lal nuh sel ac ahkkahlwemye kalmeyac.

Pwacye, elos tiacna kuh. “Wacngihn mwet kuh in ahkfalye siyuck lom uh,” elos tahfuh. Tuhsruhk ma se inge oruh Nebuchadnezzar elan fohlohyak liki na met ah, ac el sapkihn mwet lahlmwetmwet, mwet inutnut, ac mwet mwenmwen in acnwucklac—weluhl Daniel ac mwet lutlut fuhsr sahyac ke acn Israel inge.

Kowos etuh tari puk luhn Daniel etuh ma sikyak tokoh. Daniel el siyuck sel Nebuchadnezzar kuhtwesrihk pacluh, ac el ac mwet luhlahlfongi ma weluhl uh in som nuhke suhnganluhlahlfongi ac kuh lalos in pruhe. Elos pruhe nuhsin God ac siyuck ke kahsruh lucng me ke pacl upac se ingen. Na “ma lukma se inge ikacklah nuh sel Daniel in sie aruhruhma.”3

Daniel, mukul fuhsr se inge suc ma kemuhtuhnfacl kohs sruhuh se—suc ahkkolukyeyuck ac isrucnyuck ke luhlahlfongi ke siena luhn alu lal—som ye muhtuhn tohkohsrah ac ahkkahlwemye nuh sel mwemwe sac ac kalmeyac.

Tukun lwen sac fahlac, ke srihpen luhlahlfongi yohk lal nuh sin God, Daniel el ekihn mwet luhlahlfongiyuck sin mwet kahsruh nuh sin tohkohsrah, ac etweyucklac ke yen Babylon nohfohn ke lahlmwetmwet lal.

Mukul fuhsr se suc luhlahlfongi ac moulkihn luhlahlfongi lal eklac sie sin mukul luhn God. Mwet pahluh se. Mwet kol suwohswohs se.4

Kuh kuht oacna Daniel?

Nuh sin sesr nuhkwewa suc wuhluh pristut muhtahl luhn God, nga in siyuck lah kuh kuht oacna Daniel?

Kuh kuht tu kuh nuh sin God?

Kuh kuht oruh ma kuht luti, kuh kuht Mwet Kristian ke Sacnri muhkwena?

Kuh mukwikwi lasr lwen nuhkwewa ahkkahlwemye ma kuht fahkwack in luhlahlfongi uh?

Kuh kuht kahsruh mwet suhkahsruhp ac enenuh, mwet mas ac srihkeyuck”?5?

Kuh kuht fahk in fahk na, kuh kuht engan in fahsr in fahsr suwohs?

Tamuhlwel, kuht eis tari ma yohk. Kuht lutiyuck ma pwacye lucng ke wosasuc luhn Jisus Kraist suc fohlohkihnyuckyaktari uh. Kuht eis wal luhn pristut in kahsruh mwet tuhlan lasr ac muhsaheack tohkohsrahi luhn God fin facluh. Kuht moul in pacl luhn mwe insewowo yohk ke kuh luhn nguhn. Kuht eis tari fohnlah ke ma pwacye. Kuht sruok ki luhn pristut in siliyac ma ke facluh ac inkuhsrao. Ma suhmuhslah ac mwe luti muhtahl ke mwet pahluh ac mwet sap moul oasr yohrohsr yohk liki na met ah.

Kawuck sacohk luhk, lwelah kuht in tiac ahksruhksruhkye ma inge. Ke mwe insewowo ac lwelah inge tuhkuh kunohkohn ac enenweyuck yohk. Lwelah kuh in tuyak in ohsun ma inge.

Siti mahtuh ke acn Babylon muhsahlah. Wolacna lal wacngihnlac. Tuhsruhktuh ohiyacn facluh ac ma koluk luhn Babylon srackna moul. Ingena kuht eis kunohkohn in moulkihn luhlahlfongi ke facluh luhn suhlahlahlfongi. Mwe upac pa ma lasr in srihke oruh lwen nuh kwewa ip yohk ke wosasuc luhn Jisus Kraist ma fohlohkihnyuckyak ac moulkihn suwohs nuh ke masap luhn God. Kuht fah enenuh in muhtweng srihkeyuck sin mwet, tuh tiac wi luhngse ma eye kuh mwet pahluh stuh, sruhnga isrucnyuck sin mwet nihkihn God, lain mwe sruhf luhn Setuhn, kuh kuhtanglah alsracngwesr lasr sihfacna.

Nuhnkuh ke ma inge na. Fuhkah fihsracsriyac nuh sel Daniel fin el ukwe ohiyac luhn Babylon? El kuh in tilac ahkos masap ma tiac lwelah in oruh kuhtwena ma God El sang nuh sin tuhlihk nuhtin Israel. El kuh in kanglah mongo kahsruhp ma use sin tohkohsrah ac wi ma luhngse luhn facluh ke mwet luhn facluh. El ac tiac eis isrucnyuck.

El ac kuhna in eye selos.

El ac kuh na in pah selos.

Sahp innek lal e tiac arlac upac.

Tuhsruhktuh, pwacye, nuh ke lwen se tohkohsrah siyuck ke kalmacn mwemwe lal. Na Daniel el ac konwacack lah el, oacna “mwet lahlmwetmwet” sahyac luhn acn Babylon, tuhlac ke etwacack pwacye ke kahlwem ac lahlmwetmwet.

Daniel ahkfalye sikeng lal. Sikeng lasr uh ahkwot na.

Puhlaik in Luhlahlfongi

Setuhn, mwet lokalok lasr, el kena kuht in puhtatlac. El kihtaclihk ma kikiacp ke ip lal in kuhnaoslah luhlahlfongi lasr. El tahfuh ke kuhtasrihk lal lah mwet ahlohlloh, mwet suhlahlahlfongi pa lahlmwetmwet, tuh elos suc luhlahlfongi ke God ac usrnguck Lal luhkuhk, kun, kuh tahfonglac. El ac oruh in eye in ahlohlloh ke mwe sang luhn nguhn ac mwe luti luhn mwet pahlah pwacye.

Nga finsrak tuh nga kuh in kahsruh mwet nuhkwewa in kahlwem ke ma fihsracsr se inge: kuht luhlahlfongi ke God ke srihpen ma kuht etuh ke insiyacsr ac nuhnak lasr, ac tiac ke srihpen ma kuht nihkihn.  Mukwikwi lasr ke nguhn kuhtuh pacl uh sacohk yohk likina kuht kuh in ahkuhtweyac ke ma luhn facluh, tuhsruhktuh tiac kalmac tiac ma pwacye.

Pahpah Lucng El ahkolah ke tuhlihk Nahtuhl sie kuhfa yohk ke nguhn, ac fah sang mongo yuc nuh kwewa—ac tuhsruhk, tiac ke in wi ke mwe sang luhn nguhn inge, mwet ahlohlloh muh falkihn ke moul lalos, in intoein ke yen loeslac ac nihm ke kuhp in ahlohlloh lalos, suhlahlahlfongi, ac ahkkolukye.

Efuh kuh mwet in fahsr ke moul uh ac falkihn kahlwem luhn kacntuhl ke ma elos kahlwem kac, ke elos kuh in saplak nuh sin Pahpah Lucng, ac elos kuh in wi kahlwem luhn faht ke mwe etuh luhn nguhn ma kuh in ahkyohkye nuhnak lalos ke lahlmwetmwet ac nwacklah nguhnalos ke engan?

Ke kowos ac nga sramsram nuh sin mwet uh ke luhlahlfongi, kuht tiac kac lohng pacl puhspucs lah, “Nga finsrak nga kuh in luhlahlfongi oacna kom oruh”?

Ma se fahk ke ma inge pa sie pac kikiacp lal Setuhn: lah luhlahlfongi ohlah nuh sin kuhtuh na mwet uh ac tiac nohfohn ma sahyac. Wacngihn usrnguck ke luhlahlfongi. Tuhsruhktuh in kena luhlahlfongi pa ip se met ma enenweyuck! God El tiac luhngse mwet se yohk likina sahyac.6 El pa Pahpah tomowos. El kena sramsram nuh suwos. Tuhsruhk, enenweyuck kuhtuh kuht in soklah—oacna sie puhlakihnyuck ke kahs luhn God—ac orekmakihn “ip srihk ke luhlahlfongi.”7 Oacyacpac enenuh kuht inse puhsisacl. Ac enenuh ikacklah luhn insiac ac nuhnak in ikacklah. Enenuh in sukok, ke kahlwem nohfohn ke kahs. Ac, sahp ma upac emet, enenuh in mong fihsracsr ac sano nuh sin Leum.

Kuht fin tiac srihke in luhlahlfongi, kuht oacna mukul se suc elah plug ke kahlwem na ahkkolukye kahlwem se mweyen el tiac sang kuhtwena kahlwem.

Piacng ah nga lut ac ahsor in lohng sin sie mwet suc sruok Pristut luhn Aaron suc luhman oacna in fuhrkihn lah el ahkloesyeluhl liki God. El fahk, “Fin God El luhngse Ahkkahlwemyacl sifacna nuh sihk, na nga ac fah luhlahlfongi. Nuh ke pacl sacn, nga ac konwacack ma pwacye sifacna ke kahlwem ac lahlmwetmwet luhk in ahkkahlwemye inkacnek met uh.”

Nga nihkihn insiyacl mukul sacn, tuhsruhk nga srackna puhla ahsor kacl. El lahfwekihn ke ohiyac fihsracsr mwe sang ma Leum El kena sang nuh sel. Mukul fuhsr se inge eslah plug lal ke kahlwem na luhman fal ke liye suhmaht lal lah wacngihn kahlwem oasr.

Ke kowos ac nga sramsram nuh sin mwet uh ke luhlahlfongi, kuht tiac kac lohng pacl puhspucs lah, “Nga finsrak nga kuh in luhlahlfongi oacna kom oruh”?

Tamuhlwel, lwelah nga in ahksuwohsye: wacngihn ma fuhlwact kuh wo ke ahlohlloh.Ahlohlloh uh fihsracsr—oacna sie mwet kuh in oruh. Moul luhlahlfongi uh pa ma enenuh kuh luhn mahno, oaru, ac puhlaik. Elos suc sruok nuhke luhlahlfongi uh wo liki na elos suc ahlohlloh nuh ke kihsensiyuck upac kuh elyah ma sikyak.

Tuhsruhk kuht in tiac lut kac kuht lah luhlahlfongi uh tiac sacohk sin mwet. Sramsram mahtuh luhn luhn facluh fahkwack ke lahfwekihnyacn ma elos tiac elak. Ac oasr na fohs in akihlen ke ma tiac kuh in liyeyuck. Tuhsruhk finne kuht tiac kuh in liye ma se ke muhtahsr sifacna luhn mahno tiac kalmac pa wacngihn ma ingacn. Pwacye, “ ma uh oasr yohk ke inkuhsrao ac facluh … likina ma motkoeyuck ke puk in lutlut lasr, mwe sihm luhn science, ac ma etweyuck luhn facluh.8 Inkuhsrao sesseslah ke ma wolacna ac sun—ma tuh kuh in akihlenyuck muhkwena ke ma luhn nguhn.

Olwelah luhn Luhlahlfongi

Ke kuht sulwaclah in luhlahlfongi, orekmakihn luhlahlfongi nuh ke auliyak, ac ukwe Mwet Lahngo lasr, Jisus Kraist, kuht ikacslah muhtahsr nuh ke ma wolacna kuht tiac kuh in kahlwem kac. Na luhlahlfongi lasr fah kapwack, ac kuht ac liye ma yohk.9

Tamuhlwel, nga fahkwack lah finne ke pacl upac, Mwet Lahngo El ac fahk nuh suwos oacna El fahk nuh sin pahpah elyahyak se ke inkacnek kahfofo ke Galilee, “Nimet fosrngah, a luhllahlfongi na.”10

Kuht kuh in sulwaclah in luhlahlfongi.

Ke srihpen luhlahlfongi, kuht kuh in konwacack kahlwem.

Kuht ac konwacack ma pwacye.11

Kuht ac konwacack mihslac.12

Ke srihpen luhlahlfongi lasr, kuht ac tiac masrinsracl, ac tiac mahlah.13 Mwe sang ke kuhlwacng luhn God fah lwelah kuht in suwohs nuh ke luhlahlfongi lasr ac nwacklah nguhnasr oacna sie unohnwack luhn “kof in moul, oacyacpac moul ma pahtpat.”14 Kuht fah eis engan pwacye engan ma pahtpaht.15

Pwacnwacng, kawuck sacohk luhk, tamuhlwel wolacna luhk ke pristut luhn God:

Sruok puhlaik in luhlahlfongi.

Nikmet sahngweng, luhlahlfongi na.

Tu yohrohl Daniel.

Nga pruhe tuh kais sie sesr—fuhsr ac mahtuh—in fah konwacack kuh, puhlaik, ac kena sasuc in luhlahlfongi. Ke inen Jisus Kraist, amen.