2010–2019
Mese en kilang oh Salenge en rong
October 2015


Mese en kilang oh Salenge en rong

Ma kitail pahn ritingada mesetail kan oh salengatail kan, Ngehn Sarawi pahn kapai kitail en kak kilang doadoahk en Krais nan atail mour.

Ni ansou me E kalkalohkseli pohn sampah, Sises apw wia soang kapwuriamwei kei oh pil kin padahngki ni mweimwei oh manaman me pein pwuhk sarawi masanih, “   Eri, mware ahpw ndandkihla wasa koaros nan Siria...oh   lapalahn pokon ahpw kin idihdawehnseli.”1

Ekei me kilang Ah kamwahuihla soumwahu oh rong ah padahngko soikala. Ekei idahwehnte ni ansou mwotomwot, ah mwuri irail apw sohpeisang Ih.2 Mendahte Kaun Sises Krais ah ketket mwohrail, irail apw sohte ese his Ih. Irail maskun, oh irail piladahr pwe irail en sohpeisang. Pwehki irail, Sises masanih:

“I kohdo rehn nei aramas akan, ahpw irail sohte kasamwoh Ie.”3

“Salengerail kan solahr kak rong wasa, oh masarail kan kunlahr.”4

Ahpw miete pali laud en irail, ohl oh lih, me iangahki Sapwelime Wahnpoaron ko, me kesemwpwalki Ih nan arail mour. Mendahte ah kin mie kahpwal kan nan mour en sampah, kapwunod kan me pid dahme E padahk ki kan, oh masepwehk ah kin ieiang irail en,ahpw re kamehlel, poakong oh idawehn te.

Pwehki irail, Sises masanih: “ Mehd pai kumwail me kakehrkilangada wasah kan: oh me kakehr rongada wasa. salengomwail kan rongada wasahkan.”5

Mwohnte Eh lokolok nan Gethsamane, oh pohn Kalpweri o, E wia inou kesemwpw al ong Sapwelime Wahnpoaron ko: “Mehmen me kamehlele ie, soang me I wiaier kan koaros, Ah en pil wia soang pwukan; oh doadoahk me e pahn wia pahn pweida mwahu; pwe Iei ngei ketier rehn Semei.”6

Sises kapwaiadahier inou o: E tepkihda ni rahn en Pehndekos o, ni ahnsou me tohnpadahk ko arail elehdi pepdais en kisiniei oh Ngehn Sarawi.7 Sang ni arail pwoson, koluhla, oh peik, ngehn sarawi tepda ieiang irail, oh kaweliakapw iraila oh kapahikinirailda arail pahn kadehdehda me mehlelo.

Kisakis pwukat kin kakehla Sapwelimen Koht tohnpadahk. Mendahte arail mihmi nan ansou keper oh kapwunod, re kin alehdi kisakis sarawi me meserail kan en kak kilangada wasa oh saleng en kak rong wasa.. Sang ni manaman en Ngehn Sarawi, re apw kilangada soangkan me mehlel oh pwung, apw mehlel me wia kupwuren Kaun Sises Krais oh Sapwelime kehkehlik kan.8 Ngehn Sarawi kin kamarainih irail, oh irail eri rongada ngilen Kauno ni sansal. Rohngamwahu en Sises Krais kin sairada mongiong irail.9 Irail eri kin nantiengete katengtengdi oh ahneki peik.10 Irail padahngki rongamwahu wet ni arail sohte periki mehkot oh manaman oh kauwada wein Koht.11 Popohl en Sises Krais ketket rehrail.

Kitail pil ahneki soang wet me duwe irail ohl oh lih me pwosonehr mahso ahnekier. Kitail pil iang mih nan ansou me Sapwelime doadoahk wia mehkot kapwuriamwei ong kitail—duwete kamwahulahn me soumwahu kan, mwakelekeldahn dihp, wekideklahn mongiong, oh ritdahn wenihmw en komour ong Sapwelime serihkan, me mour oh mehla koaros. Nan atail mwehi wet, mie neitail Soukohp oh Wahnpaoron, manaman en prihstuhd, kaudiahl oh kasansal kan sang Kauno, oh kapai sarawi en komour en doadoahk sarawi kan.

Nan atail mwehi wet wia mwehi keper iou—ansou en sued laud oh kasongsong, ansou en kapwunod pil mie oh kamwoaroang. Nan ansou apwal pwukat, Sapwelimen Kauno soukohp, President Thomas S. Monson, lukweriong kitail en sewesehda me ngenirail akan me luwetalahr,12 pwe irail en kehlail oh kesihnenda,13 oh iang kawada wein Koht.14 Wen laud en ngenen pwoson de peik me kitail aniki met, sohte pahn itar ong doadoahk me mihmi mwohtail. Kitail anahne kalaudehla Ngenen marain oh manaman. Kitail anahne mesetail ka en kak kilangada mwahu me Soukomouro wie doadoahk nan atail mour oh salengatail kan en kak rongada sapwelime mahsen akan ohng nan atail mohngiong.

Kapai kesemwpwal wet kin kohdo ansou me kitail kin ritingad atail mongiong kan Kauno oh alehda,15 alehda ni mehlel, Kaun Sises Krais, Sapwelime padahk kan, oh Sapwelime Mwomwohdiso wet nan atail mour. Kitail sohte anahne unsek, apw kitail anahne mwahu oh mwamwaula ansou koaros. Kitail anahne nantieng momourki mehlel en rongamwahu wet. Ma kitail alehda mwaren Kauno, ni atail pwoson Ih oh koluhkihla dipetail kan, kapwaiada Sapwelime kosoned akan, oh tamataman Ih ansou koaros, kitail pahn alehdi rehtail Ngehn sarawi me pahn ieiang kitail sang ni limpok oh kalahngan en Sises Krais

Peik me pahn wahdo ngehn sarawi nan mohngiongitail. Nan imwatail kan, kitail kin kapakapki ni pwoson, rapahki nan iren pwuhk sarawi kan, oh kolokol wahupen Rahn Sarawi. Nan atail imwen sarawi ka, kitail kin alehda kamadipw sarawi oh wiada inou sarawih ong Samatail Nanleng ni mwaren Krais. Nan tehnpas sarawi kan, kitail kin iang towehda oh wia doadoahk sarawi kan ong riatail me mehlahr akan. Nan atail peneinei oh atail pwukoa kan me Kauno ketkiong kitailehr, kitail kin sewesehda mehteikan,iang wahda arail toutou kan oh luke irail en alehda Krais.

Riei ohl oh lihoko, I ese ma, kitail wia soang pwukat, Ngehn Sarawi pahn ketket rehtail! Kitail pahn keirkihda pwoson oh alehdi ansou mwahu en momour ong Ngehn Sarawi, oh E pahn wia kompoakpatail. Ma kitail kilenglahng Kauno oh kihpeseng mesetail ka oh salengetail ka, Ngehn sarawi pahn kapai kitailda pwe kitail en kak kilangada Krais Eh doadoahk nan atail mour,kakehla atail pwoson Ih sang ni koapwoaroapwor oh kamehlel pe.Kitail pahn kakala kilang rietail soulengkan ni duwen Eh kin kilang irail, sang ni Eh kin ahneki limpok oh mahk ong irail. Kitail pahn rongada en atail Sounkomouro Eh mahsen nan iren pwuhk sarawi kan, sang ni mwenginingin en Ngehn Sarawi, oh Mahsen kan sang atail Soukohp akan me ieias.16 Kitail pahn kilangada Sapwelimen Kauno manaman ah kin doadoahk rehn Sapwelime Soukohp oh iangahki irail me pilpildahn apwalih Sapwelime Mwomwohdiso me pwung oh mehlel nan mour wet, oh kitail pahn ese ni koapwoaroapwor me iei Sapwelime doadoahk met.17 Kitail pahn kilang oh wehwehkihda sampah me kapelkitail ehr ni duwen Eh wehwehki. Kitail pahn alehdi dahme Wahnpaoron Paul kosoia “ Kupwuren Krais”.18 Mie mesetail me kitail pahn kilang ki oh Saelengetail me kitail en rong ki, oh kitail pahn kawada Sapwelimen Koht Kahnihmwo.

Mour pahn apwal la, kapwunod la, kamedek la, oh kansensuwed la. I kadehdekihwei ma Ngehn Sarawi ni Eh pahn wia koampokepahmw, marain en rongamwahu en Sises Krais pahn kalopiedi kapwunod kan, me kamedek kan, oh me rotorot kan. E pahn pwaredo ni ansou kapwuriamwei iou de ni meleilei, manaman klohri sarawi wet pahn kamaiauada limpok me kin kamwahuihla oh kameleileidi ngehn me koluhlahr oh luwetalahr akan. Mweidasang rotorot rehmw oh weliankihda marain mehlelo; oh kihsang kaluwet kan koaros rehmw oh weliankihda koapwoaropwor en Krais. Kitail pahn kilang kapai me pahn kodo kan,oh kitail pahn ese sang ni manaman en Ngehn Sarawi me Kauno Krais me wie doadoahk nan atail mour et. Popohl en Sounkomouro pahn idangala toutou me kitail kin wouwa.19

Soang iou me wiawiong ahi nohno oh pahpa sounpar kei samwalahro kasalehda kesemwpwal en manaman en mesetail en kilangada oh salengetail en rongada. Nan 1982, ahi nohno oh pahpa lukweriong en kohla oh wia ara missin Phillipines Davao Missin.Ansou me ahi nohnohu kadingpeseng silikou o oh wadekada wasa ira pahn kohla ie, E indalahng ahi pahpahu, “Soh! Ke pahn anahne call irail oh idalahng irail me kita sohte kak kohla Pilipihn.Irail ese me ke kohwa soumwahu Mwop.” Ahi pahpahu kin kowahki soumwahu mwop sounpar ngeder, oh ahi nohnou udahn kin pwunod ki.

Soutik kei mwuri ah ei nohnohu kapirda ei pahpahu nan dowen kuloak 2:30 a.m [riau elep ninsohrahn] oh nda,” Merlin, ke rong ngihl o ? “

“Soh, sohte ngihl iou I rong.”

“Eri, ngehi I rongorong ehr ngihl teiou ah kin kapwkapwurehiong pak ehr [siluh] pwonget, ndinda, ‘ Dahme ke pwunodki? Ke sou leme me I sehse me E kohwa soumwahu Mwop? I pahn apwahpwalih, oh I pil pahn apwalih iuk. Onopada kohla papah Pilipihn.”

Kilel
Merlin and Helen Clark

Ahi nohno oh pahpa ara papahn misineri nanPilipihn oh ira pereniki dahme ira lelohngehr… Ngehn Sarawi me wia kempoakpahra, oh E kapaiirahda oh apwalih ira. Ahi pahpahu sohte lohiong ah soumwahu en mwopwo. . E wia soun sawas keiou nan missin presidency, oh Ih ahi nohnou kaskuhlihda misinery epwiki samwa oh iangahki souleng pwoson kid kei me kaunopong irail arail pahn wiala ward oh stake kei pohn deke Mindanao. Ira alehdi kapai pwehki mesera me ira kilang ki wasa oh salengera me ira rong ki wasao.

Riei ohl oh Lih ako, I kadehde ki Sises Krais. I ese me E ieias. Ih me atail Sounkomour oh soundoar . I ese ma kitail alehda Ih nan atail mour oh momouriki mehlel en Sapwelime rongamwahuo, kitail pahn nsenamwahuki Ngehn Sarawi Eh pahn kin ieiang kitail. Kitail pahn ale kisakis kesemwpwal en mesetail ka ni eh pahn kilangada wasa oh salengetail eh pan rongada wasa.