2010-2019
Indi Tuman ka Maaga kag Indi Tuman ka Ulihi
October 2015


Indi Tuman ka Maaga kag Indi Tuman ka Ulihi

Indi tuman ka maaga kag indi tuman ka ulihi ang magtuytoy, maggiya, kag mag-upod sa aton mga anak, bangud ang mga pamilya wala sang katapusan.

Mga kautoran, nagaaway kita batok sa kalibutan. Sa nagligad, ang kalibutan naghingabot sa tion kag kusog sang aton mga anak. Karon nga adlaw, sa ila pagkatawo kag hunahuna. Madamo sang mga panudlo nga nagatinguha sa pag-impluwensya sa aton mga anak kon sin-o sila kag kon ano ang ila patihan. Indi naton dapat pagtugotan ang katilingban sa paghimo sang aton pamilya nga mangin subong sa kalibutan. Dapat kita mangibabaw sa sining away. Ang tanan nakapasad diri.

Ang kabataan sa Simbahan nagaamba sang kanta nga nagatudlo sa ila kon sin-o sila: “Ako Anak sang Dios. … Siya nagpadala sa akon diri, naghatag sa akon sang puluy-an sa duta nga may mga ginikanan.” Dayon, ang ila pangabay sa aton: “Tuytoyi ako, giyahi ako, updi ako. … Buligi ako nga mahangpan ang iya mga pulong antes mangin ulihi na.”1

Si Presidente Russell M. Nelson nagtudlo sa aton sang nagligad nga konperensya nga, sugod karon, dapat magbuhat kita sang “gintuyo nga pagkaginikanan.”2 Makatalagam ining panahon. Apang nabal-an ini sang Dios, kag Siya naghatag sang laygay sa mga kasulatan agud mabal-an naton kon paano buligan ang aton mga anak kag aton mga apo.

Litrato
Ang Manluluwas Upod ang mga kabataan sa Libro ni Mormon

Sa Libro ni Mormon, ang Manluluwas nagpakita sa mga Nephite. Gintipon Niya ang diutay nila nga mga anak palibot sa Iya. Ginpakamaayo sila, ginpangamuyoan, kag nagluha bangud sa ila.3 Dayon Siya nagsiling sa mga ginikanan, “Tan-awa ang diutay ninyo nga mga anak.”4

Ang tinaga tan-awa nagakahulogan nga maglantaw. Ano ang luyag ni Jesus nga makit-an sang mga ginikanan sa ila diutay nga mga anak? Luyag bala Niya nga masiplatan nila ang diosnon nga ikasarang sang ila mga anak?

Samtang kita nagalantaw sa aton mga anak kag sa aton mga apo karon nga adlaw, ano ang luyag sang Manluluwas nga makit-an naton sa ila? Nabal-an bala ninyo nga ang aton mga anak amo ang pinakadaku nga hubon sang mga manugpangusisa sa Simbahan? Ano ang dapat naton buhaton agud sila mahaylo sing dayon?

Sa libro ni Matthew, ang Manluluwas nagatudlo sa aton parte sa dayon nga pagkahaylo. Ang kadam-an nagtililipon malapit sa Dagat sang Galilee agud magpamati sa Iya nga magtudlo.

Sining okasyon, si Jesus nag-istorya parte sa pagtanom sang mga binhi—ang paanggid parte sa manugsab-og.5 Sa pagpaathag sa Iya mga disipulo, kag sa ulihi sa aton, Siling Niya, “Kon ang bisan sin-o nga tawo makabati sang pulong sang ginharian, kag wala, ginhangop ini, naga-abot ang yawa, kag ginaagaw niya ang pulong sa ila tagipusuon.”6 Ang mensahi sa mga ginikanan maathag: may pagkatuhay ang pagpamati kag paghangop. Kon ang aton mga anak nakabati lamang apang wala makahangop sa ebanghelyo, ang ganhaan bukas para kay Satanas agud kuhaon ining mga kamatuoran sa ila mga tagipusuon.

Apang, kon buligan naton sila nga mangugat sang madalom sa pagkahaylo, kon ining kabuhi mangin mabudlay—kag pat-od nga ini mangin—ang ebanghelyo ni JesuCristo makahatag sa ila sang kabakod sa sulod nga indi maapektohan sang kon ano man sa sagwa. Paano naton mapat-od nga ining gamhanan nga mga kamatuoran indi lamang magsulod sa isa ka dalunggan kag maggwa sa pihak? Ang pagpamati sang mga pulong basi kulang gid.

Nabal-an naton nga mga tinaga nagabaylo. Kon kaisa ginahambal naton ang aton mga tinaga kag mabatian nila ang ila mga tinaga. Kon kamo magsiling sa inyo musmos nga mga bata, “Daw guba ka nga plaka.” Basi sila magsabat, “Tay, ano ang plaka?”

Ang aton Langitnon nga Amay luyag kamo nga mangin madinalag-on bangud sila mga anak Niya antes nangin aton. Bilang mga ginikanan sa Zion, nabaton ninyo ang dulot sang Balaan nga Espiritu. Samtang kamo nagapangamuyo para sa giya, “ini magapakita sa inyo sang tanan nga mga butang nga dapat ninyo buhaton”7 sa pagtudlo sang inyo mga anak. Samtang kamo makahimo sang mga proseso sang pagtuon, “ang gahum sang Balaan nga Espiritu magadala sini sa mga tagipusuon sang mga kabataan.”8

Ang pinakamaayo nga halimbawa sang pagbulig sa isa ka tawo nga makaangkon sang paghangop amo ang istorya ni Helen Keller. Siya bulag kag bungol kag ang kalibutan niya madulom kag mahipos. May isa ka manunudlo, si Anne Sullivan, nagkari agud buligan siya. Paano mo tudloan ang isa ka bata nga indi makakita ukon makabati sa imo?

Litrato
Si Helen Keller kag si Anne Sullivan

Sa malawig nga tion, si Anne nabudlayan nga makapakig-ugyon kay Helen. Isa ka udto, gindala niya siya sa bomba sang tubig. Ginbutang niya ang isa ka kamot ni Helen sa baba sang bomba kag siya nagbomba sang tubig. Si Anne dayon nagsulat sang mga letra W-A-T-E-R sa pihak nga kamot ni Helen. Wala sing natabo. Gani ginliwat niya. W-A-T-E-R. Si Helen nagpisil sa kamot ni Anne bangud nakahangop siya. Pag-abot sang gab-i, natun-an niya ang 30 ka mga tinaga. Sa pila ka bulan, natun-an niya ang 600 ka mga tinaga kag nakabalo magbasa sang Braille. Si Helen Keller nagpadayon sa pagtuon kag nakabaton sang college degree kag nagbulig sa katawhan nga indi makakita ukon indi makabati.9 Isa ka milagro ato, kag ang iya manunudlo amo ang manughimo sang milagro, kasubong ninyo nga mangin amo man, mga ginikanan.

Nakit-an ko ang mga bunga sang isa ka maayo nga manunudlo samtang ako nag-alagad bilang stake president sang isa ka single adult stake sa BYU–Idaho. Inang inagihan nagpabag-o sa akon. Sang isa ka gab-i sang Martes, gin-interbyu ko ang isa ka batan-on nga lalaki, si Pablo, taga Mexico City, nga luyag magmisyon. Ginpamangkot ko siya parte sa iya pagpamatuod kag luyag nga mag-alagad. Ang iya mga sabat perpekto. Dayon namangkot ako parte sa iya pagkatakos. Ang iya mga sabat igsakto. Sa pagkamatuod, ako natingala, “Basi wala niya mahangpan ang akon mga pamangkot.” Gani ginsulit ko sa iban nga paagi ang mga pamangkot kag napat-od ko nga siya lubos nga matampad.

Nagdayaw gid ako sa sining batan-on nga ako nagpamangkot, “Pablo, sin-o ang nagbulig sa imo nga makalab-ot sa sining punto sang imo kabuhi nga matarong gid sa atubang sang Ginuo?”

Siling niya, “Ang amay ko.”

Ako nagsiling, “Pablo, isugid sa akon ang imo istorya.”

Si Pablo nagpadayon: “Sang ako siyam, ang akon amay nag-istorya sa akon kag nagsiling, ‘Pablo, sang una siyam man ako ka tuig. Ari ang pila ka mga butang nga imo masugat-an. Makit-an mo ang mga bata nga naga-cheat sa eskwelahan. Mabatian mo ang mga tawo nga nagapamuyayaw. Basi may mga adlaw nga di mo luyag magsimba. Karon, kon ang mga ini matabo—ukon ano man nga nagapagamo sa imo—mag-istorya ka sa akon, kay buligan ko ikaw nga makalampuwas sa mga ini. Kag sugiran ko ikaw kon ano ang masunod.’”

“Gani, Pablo, ano ang ginhambal niya sang ikaw diyes anyos?”

“Ti, ginpaandaman niya ako parte sa pornograpiya kag bastos nga mga istorya.”

“Sang ikaw onse anyos?” ang pamangkot ko.

“Ginpaandaman niya ako parte sa mga butang nga makaadik kag ginapadumdom ako parte sa akon ikasarang sa pagpili.”

Ari ang isa ka amay, kada tuig, “dinalan sa dinalan; diutay diri, kag diutay didto,”10 nga nagbulig sa iya anak nga indi lamang makabati apang makahangop man. Nabal-an sang amay ni Pablo nga ang mga bata makatuon kon sila handa nga magtuon, indi lang kon kita handa nga magtudlo. Ginpabugal ko gid si Pablo sang siya nagpadala sang iya missionary application sinang gab-i, apang mas labi ko nga ginpabugal ang iya amay.

Sang ako nagmaneho pauli sinang gab-i, nagpamangkot ako, “Ano nga sahi sang amay si Pablo nga magmangin?” Ang sabat tuman ka maathag: kasubong man sang iya amay. Si Jesus nagsiling, “Ang Anak wala sang mahimo sa iya kaugalingon, luwas sa nakit-an niya nga ginahimo sang Amay.”11 Ini ang sulundan kon paano ang Langitnon nga Amay nagabugay sa Iya mga anak halin sa isa ka henerasyon padulong sa isa.

Samtang padayon ko nga ginhunahuna ang inagihan ko kay Pablo, nasuboan ako bangud ang akon apat ka mga anak nga babayi may mga pamilya na kag ang amon siyam ka mga apo malayo sa amon. Dayon ako nagpaminsar, “Paano ko gid sila mabuligan subong sa pagbulig sang amay ni Pablo sa iya? Wala na bala sang panahon?” Samtang ako nagpangamuyo sa tagipusuon, ang Espiritu naghutik sining makahulogan nga kamatuoran: “Indi tuman ka maaga kag indi tuman ka ulihi ang magsugod sining importanteng proseso.” Gilayon ko ini nga nahangpan. Madasig ako nga nagpauli. Ginhambalan ko ang akon asawa, si Sharol, nga tawgan ang amon mga anak kag hambalan sila nga kami magabisita: may importanteng mensahi ako para sa ila. Ang pagdalidali ko nagkibot sa ila sing diutay.

Nagsugod kami sa amon subang nga babayi kag sa iya bana. Ako nagsiling: “Ang iloy ninyo kag ako nag-agi sa inyo edad. Kami 31, kag may diutay nga pamilya. May ideya kami kon ano ang basi inyo atubangon. Basi ini parte sa kwarta ukon balatian. Basi ini pagtilaw sang inyo pagtuo. Basi matam-an kamo sa kabuhi. Kon ang mga ini matabo, luyag namon nga magkari kamo kag mag-istorya sa amon. Buligan namon kamo nga makalampuwas sa mga ini. Karon, indi kami luyag nga magpahilabot sa inyo sa tanan nga tion, apang luyag namon nga mabal-an ninyo nga kami dalayon nga ara sa inyo kanto. Kag samtang ululupod kita, sugiran ko kamo parte sa akon interbyu sa isa ka batan-on nga si Pablo.”

Pagkatapos sang istorya, nagsiling ako, “Indi kami luyag nga wala kami makabulig sa amon anak kag mga apo nga makahangop sining importanteng mga kamatuoran.”

Mga kautoran, karon nabal-an ko sa mas makahulogan nga paagi kon ano ang ginalauman sang Ginuo sa akon bilang isa ka amay kag isa ka lolo sa pagtukod sang isa ka proseso agud buligan ang akon pamilya nga indi lamang makabati apang makahangop.

Samtang nagatigulang ako, ginabinagbinag ko ining mga pulong:

O panahon, O panahon, magbalik ka sa paglupad,

Kag tugoti nga sila mangin diutay ko nga mga anak sa isa pa gid nga gab-i!12

Nabal-an ko nga indi ko mapabalik ang panahon, apang ini nabal-an ko karon—nga indi tuman ka maaga kag indi tuman ka ulihi ang magtuytoy, maggiya, kag mag-upod sa aton mga anak bangud ang mga pamilya wala sang katapusan.

Saksi ko nga ang Langitnon nga Amay tuman nga nagapalangga sa aton nga ginpadala Niya ang Iya Bugtong nga Anak agud mangabuhi nga mortal agud si Jesus makasiling sa aton, “Naagyan Ko kon sa diin kamo, nabal-an Ko kon ano ang masunod, kag buligan ko kamo nga makalampuwas sini.” Nabal-an ko nga himuon Niya. Sa ngalan ni JesuCristo, amen.

Notes

  1. “I Am a Child of God,” Hymns, no. 301.

  2. See Russell M. Nelson, “The Sabbath Is a Delight,” Liahona, May 2015, 131.

  3. See 3 Nephi 17:21.

  4. 3 Nephi 17:23.

  5. See Matthew 13:1–13.

  6. Matthew 13:19; emphasis added.

  7. 2 Nephi 32:5.

  8. 2 Nephi 33:1.

  9. See “Anne Sullivan,” biography.com/people/anne-sullivan-9498826; “Helen Keller,” biography.com/people/helen-keller-9361967.

  10. Isaiah 28:10.

  11. John 5:19.

  12. Adapted from Elizabeth Akers Allen’s poem “Rock Me to Sleep,” in William Cullen Bryant, ed., The Family Library of Poetry andSong (1870), 222–23.