Ururingnga n Aki Toki

Tariu ao mwaaneu, ngke I beku i Atia, n tabetai a titiraki aomata, “Unimwaane Gong, iraua mwaitiia aomata ake a maeka n Aonon Atia ae kain te Ekaretia?”

I taku, “Iteran te botanaomata n te aonaaba—3.6 te birion aomata.”

E titiraki temanna, “E beebete uringan araia ni kabane?”

Te ururing—ao te mwamwaninga—bon mwakoron te maiu ni katoa bong. N aron te katooto, n tetaina, imwiin tarataranakona ibukin ana mobwaera tareboon ae boou, e baireia kainnabau bwa e na tareboon ni kakaea man te tareboon teuana. Ngke e ongo tangin ana tareboon, e iango kainnabau, “Antai ae e na kona n tareboonia? I bon tuai n anga au nambwa nakon temanna!”

Te ururing—ao te mwamwananga—bon mwakoron naba mwanangara ae aki toki, Te tai, te rinerine, ao te ururing a buokiira n reiakinaki, n rikirake ao ni karikirakea ara onimaki.

N taekan te kuna n taromauri ae tatangiraki:

Ni katoa wiiki, ni butimwaean te toa, ti berita ti na ururingnga n aki toki. Ni kabanei nanora iaon ae kaniia 400 bwaai n ibuobuoki ni booki aika a tabu nakon te taeka uringnga, aikai onoua kawai ae ti kona n ururingnga iai n aki toki.

Te moan, ti kona n ururingnga man onimakinan Ana berita aika tabu, berita, ao kakoaua.

Te Uea e uring Ana berita aika tabu aika akea tokiia—man ana tai Atam nakon kanoan Atam “a na mwanea te koaua, ao n tararake, ngkanne Tion e na taraa naano, ao e na ioio karawa ni kabane ma te kukurei, ao aon te aba e na ruru ma te kimwareirei.”²

Te Uea e uring Ana berita, n raonaki ma berita ni boota Iteraera ae uamae rinanon ana Boki Moomon: Kakoauan Taekan Iesu Kristo ao berita ake anganaki ni kabane kaain te aro ao mitinare ake a uring kakawakin tamneia aomata.³

Te Uea e uringa ao ni kakoauai aba ao aomata. Ni boong aikai inanon te kakamwakuri ao te mangaongao,⁴ “tabeman a onimakina te kaa ae kabutaki n te aoti, ao tabeman n taian aoti, ma ti na uringa aran te Uea Atuara,”⁵ are e kairi “taai aika a na roko n aron are e karaoia ngkoa.”⁶ N “taai ni kaangaanga,”⁷ ti “uringnga bwa tiaki ana mwakuri te Atua te bwarannano ma ana mwakuri te Aomata.”⁸

Te kauoua, ti kona n ururingnga n tainako n ara kakaitau ni kinaakin baina rinanon maiura.

Bain te Uea inanon maiura a kai kinaaki ngkana a toki baika riki. Te Kiritian ae te tia rabakau ae Soren Kierkegaard e taku: “Ti kona n oota ni baika a riki ngkai ti uring taai ake ngkoa. Ma … ti riai ni maiuakina ae raoiroi n taobaraia ibukin katauraoara ni baika a na riki n taai aika rimwi.”⁹

Tinau ae tangiraki e katekeraoa ana ka 90 n ririki n te tai ae nako. E kakaitau ni kaota koauan ana kakabwaia te Atua ni katoa waakin maiuna. Rongorongon ana utu, katein te utu, ao ana reitaki te utu a buokiira n uring bwain ngkoa, ngke inanon katauraoan baanna n taai aika a na roko ao te kantaninga. Rinanin ana kariaia te nakoanibonga ao kakabwaia mairoun te tamanuea e kaota koauan bain te Atua ni katoaia rooro.

Ko a tian n iangoiko i bon iroum ngkai am boki n ururing inanon maiu—e kaota am rinerine are ko rineia n uringnga?

N aron te katooto, ngke I uarereke, I rang tangiria ni kan takakaro n te bwatiketibooro ibukin te reirei. I a kataneiai ma I a kataneiai. N te bong teuana te kouti e kotea kaain te tiim n takakaro ae te 6 ni buuti-4 n inti (1.93) ae nnena nuka ao ara 6 ni buuti- 2 n iti (1.88m) te tia takakaro ae koro arona ao n taku nakoiu, I kona ni katokako iaon te tiim, ma taraan ae ko na aki takakaro.” I uringnga bwa e nanoanga ma ana kaunganano, “Kataia kaaina te tiim ni butibooro? Ko na bae ni bwaati.” A takarua au utu ngke I karoroa au moan booro.

Ti kona n uringiia naake a anganiira ara tai, ao te kauatai, ma te koaua, akoi, taotaonakinnano, ao te kaunganano. Ao ti ko na n riki bwa temanna are e uringaki irouia tabeman ngke a rang kainnanoa buokaia. N te kakaitau n uringa aia ibuobuoki tabeman ao ana kairoro te Tamnei bon te kawai ae ti uringnga iai. Bon te kawai are ti kona n iangoi kakabwaia ibukin temanna ma temanna ao n noora are e karaoia te Atua.¹⁰

Te kateniua, ti kona n ururingnga n aki toki n onimakinna ngke e kakoaua nakoira te Uea bwa ane E raira nanona man ana bure, e na kabwaraaki ana bure, ao te Uea, e na aki, manga uring.¹¹

Ngkana e bwanin ara rairannano, n raonaki ma kaotan ara bure, n aron are e bubuti iai Enoti, n ara kairua a kamaunaaki, “Te Uea, e kanga ni karaoaki aio?” ao e ongo te kaeka “Ibukin korakoran am onimaki iroun Kristo”¹² ao Ana kakao n “ururingaki.”¹³

Te tai are ti rairi nanora iai taan kairiiri n te nakoanibonga a na kaotia bwa ti a tau, ti aki kainnanoia bwa ti na okioki ni kaotibure ao ni kaoti bure ake ngkoa. N te aro bwa ko na tau tiaki nanona ko na kororaoi. Ana babaire ni kakukurei Tamara are i Karawa e kaoira bwa ti na rau man nanorinano ni mwanangara ni maiura nakon tabebong ti na kakororaoaki inanon Kristo,¹⁴ n aki reitinako n raraoma, ni bwarannano, ke n aki kukurei ni kabwakara ngkai. Uringnga, E atai bwaai ni kabane ibukira are ti aki tangiria bwa e na ataaki iroun temanna—ao e teimatoa n tangirira

N tabetai te maiu e katai ara onimaki n ana akoi Kristo, motiraoi, ao te motikitaeka, ao n Ana kakao ni butimwaea Ana Mwakuri ni Kamaiu ni kamaiuira ngkai ti kabwarai aia bure tabeman ao boni ngaira.

Te ataeinaine n te aba teuana e bubuti ana mwakuri n te nakoa ae te tia koro rongorongo, ma te aobitia are e tiaaina te mwakuri e aki nanoanga. E taku nakoina, “Ma au tiaaina, I berita ko na aki riki bwa te tia koro rongorongo ma ko na kena nnen te nakotari.” Bon tii ngaia te aine ae e ken nnen taian kainakotari n aia kaeng mwaane.

Ririki ake imwiina te aine aei e a riki bwa te aobitia. N te bong teuana e roko te mwaane ni kainnanoan ana tiaaina neiei ibukin te mwakuri.

E titiraki neiei, “Ko uringai?” E aki.

E taku neiei, “Ko aki uringai, ma I uringko. Ma am tiaaina, ko berita N na bon aki riki bwa te tia koro rongorongo. Ma am tiaaina, ko kanakoai bwa N na kena nne te kainakotari, bon tii ngai te aine ibuakon te kaeng ni mwaane.”

E tuangai neiei, “I namakinna I riai ni karaoa ae tamaroa nakon te mwaane anne nakon are e karaoia nakoiu—ma akea korakorau n anne.” N tabetai te korakora anne e aki mena iroura, ma e kona ni kuneaki n uringakin ana Mwakuri ni Kamaiu ara Tia Kamaiu Iesu Kristo.

Ngkana te onimakinaki e kamwamwane, mii aika aki korobukiia, a uruaki naano, ao n uruaki riki, ngkana ti tangira te motiraoi ao ni kainnanoa te nanoanga, ngkana ti un, ao ngkana ti nanokawaki, ngkana ti kan ataia tera ae ti na reitinako ni kawakinna ao ni katokia, ti kona n ururingnga n aki toki. Te maiu e aki buakaka n aron ae e taraa n ae kona n tabetai. Ana nanoanga e kona ni buokiira ni kunei kawaira, te koaua, ao te maiu.¹⁵

Ngkana ti uringa Ana taeka ao Ana katooto, ti na aki kammarakiia tabeman ke ni kaboomwi.

Raoraon tamau e mwakuri bwa te mwakaeniki. Ana mwakuri ae koaua e kaotaki n ae karaurau ni kaitiakan baina. N te bong teuana, temanna man te tembora e tuanga raoraon tamau e riai ni kaitiaki baina imwaain mwakurina ikekei. N oneamwiin are e na rawawata, te mwaane ae tamaroa aei e moanna ni kaitiaki ana bwainamwarake ana utu ni baina ma te ran ae toobu imwaain rokona n te tembora. E kaotia nakoia ake a “waerake nakon ana tabuki te Uea” ao n “tei n ana tabo ae tabu” ma baia ao nanoia aika itiaki.¹⁶

Ngkana iai nanora n aki akoi, n riribai, ke namakinan te un ke kainnanoan butiian aia kabwarabure tabeman, ngkai te tai ni karaoia.

Te kaaua, E kaoira n uringnga bwa E butimwaira n tainako nakon mweengana.

Ti reiakinaki man te titiraki ao te kakae. Ma taiaoka tai katoka te kukune ni karokoa ko roko—n ana taeka T. S. Eliot— “te tabo are ko waaki mai iai ao n namakinna ko mena ikekei.”¹⁷ Ngkana ko a tauraoi, taiaoka, kauka nanom nakon ana Boki Moomon, riki, ibukin te moan tai. Taiaoka tataro ma te nano ae koaua, riki, ibukin te moan tai.

Onimakina te ururing ane mamaara anne. Kakorakora am onimaki. Ma te Atua, a na akea te tai ae ti karaoi iai baika a bure ao n aki rairinanora mai iai.

Burabeti ake ngkoa ao n aroia naba aika ngkai a butiira n aki kariaia kabwakaia, kairuaia, ke mamaaraia,—tabeman ke ngaira—ni karikiira bwa ti na kabua te koaua, berita, ao te mwaaka ni kaboomwi n Ana euangkerio ae e a tia ni kaokaki.¹⁸ Aei e rangin kakawaki n te aro ike ngaira n tatabemaniira nako ti rikirake rinanon waakin kabwakara. E taku te Burabeti Iotebwa Timiti, “I aki tuangkami bwa I tau; ma akea kairuan te kaotioti are I reireia.”¹⁹

Te Kanimaua, ti kona n ururingnga n aki toki n te Tabati rinanon te toa. Ni banen ana mwakuri n rabwata ao moan Ana mwakuri n te mangauti—ni kauatai—ara Tia Kamaiu e anaa te kariki ao te ran ao ni bubuti bwa ti na uringa rabwatana ao raraana, ²⁰ “bwa n angin te tai ngkai kam karaoa aei kam na ururinga te aoa aei bwa I mena irarikimi.”^21}

N te otenanti n te toa, ti kakoaua nakon te Atua te Tama bwa ti tauraoi ni katoka aran Natina iaora man aki toki n ururingnga man kawakin ana tua nako, ake E a tia n anganiia, bwa e aonga ni memena Tamneim irouia n taai nako.²²

Ngkai e reirei Amureki, ti uringnga ngke ti tataro iaon ara marae, ara nanai ni man, ao kaain mweengara ao ngkana ti uringiia ake a kainnano, ake aki karabaniia, ake aoraki ma ni karawawataaki.²³

Te kabane, te ka onoua, ara Tia Kamaiu e kaoira bwa ti na ururingnga n aki toki ngkai E ururingiira n taai nako.

Meangin, Nuukan ao Maiakin Amerika, ara Tia Kamaiu ae e a tia n Uti e kaoiia naake a kaoti ake a roko, temanna imwiin temanna ni karina baia irarikina ao n namakina mwiin te neera i baina ao i waena.²⁴

Booki aika a tabu a kabwarabwara te mangauti n aron “toma nako ana manga kaokaki nakon … aroia ni kororaoi,” ao “bon akea naba te iranatu teuana ae e na bua.”²⁵ Te aomata anne ngaia are, taiaoka iangoia e kangara aron te Tia Kamaiu ma rabwatana ae kororaoi, ae a tia n uti n teimatoa ni uota te ikoaki are irarikina ao mwiin te neera i baina ao waena.²⁶

Inanon taai n te rongorongo, aomata n te rabwata a tia tiringaki man te tauraki n te kaibangaki. Ma ti ara Tia Kamaiu, Iesu Kristo, e mwaneira e ngae inanon uouotan kanikinaean Ana tangira ae itiaki. E kakoroa bukin te taetae ni burabeti are e tabekaki rake iaon te kaibangaki bwa E na burimauniira n tatabemaniira nako, Nakoina, n arana.²⁷

E kabwarabwara ara Tia Kamaiu:

“Eng, tao a na kona ni mwaninga, ma N na bon aki mwananga.

“Noria, I a tia ni korea aram i nanon baiu.”²⁸

E kaotia bwa: “Ngaia are e tabekaki rake. Boni Ngaia Iesu are e tauraki. Ngaia Natin te Atua.” ²⁹

I kakoaua ma te nanorinano, ao n tataro, bwa ti na ururingnga n aki toki—n taabo nako, ni bwaai nako, ao n taabo nako ake ti nako iai. ³⁰ N arana ae tabu man mimitong Iesu Kristo, amen.