Vaders
Ouderling D. Todd Christofferson
van het Quorum der Twaalf Apostelen
Ik richt vandaag mijn aandacht op het goede dat een man in zijn hoogste mannelijke rol kan doen: die van echtgenoot en vader.
Ik spreek vandaag over vaders. Vaders zijn essentieel in het goddelijke plan van geluk, en ik wil vandaag de vaders die hun best doen om die roeping goed te vervullen een hart onder de riem steken. Dat ik het vaderschap aanmoedig en vaders prijs, betekent niet dat ik wie dan ook in de schaduw wil stellen of aan de kant wil schuiven. Ik richt vandaag gewoon mijn aandacht op het goede dat een man in zijn hoogste mannelijke rol kan doen: die van echtgenoot en vader.
David Blankenhorn, de schrijver van Fatherless America, stelde vast: ‘Onze huidige Amerikaanse samenleving is verdeeld en tweeslachtig over het begrip vaderschap. Sommigen herinneren het zich niet eens. Anderen voelen zich erdoor beledigd. Weer anderen, onder wie aardig wat deskundigen op het gebied van het gezin, negeren het of wijzen het af. Veel anderen zijn er niet bepaald op tegen, maar zijn er ook niet bepaald aan toegewijd. Veel mensen wensen dat we er meer aan konden doen, maar geloven dat onze maatschappij dat niet meer kan of wil.’1
Als kerk geloven wij in vaders. Wij geloven in het ‘ideaal van de man die zijn gezin op de eerste plaats stelt.’2 Wij geloven dat de vader [volgens het goddelijk plan] zijn gezin met liefde en in rechtschapenheid [behoort] te presideren. Hij heeft tot taak te voorzien in de behoeften en de bescherming van zijn gezin.’3 Wij geloven dat vader en moeder in hun elkaar aanvullende taken ‘de plicht [hebben] om elkaar als gelijkwaardige partners met deze heilige taken te helpen.’4 Wij geloven dat vaders verre van overbodig, maar juist uniek en onvervangbaar zijn.
Sommigen zien het vaderschap in een sociale context; als iets wat mannen tegenover hun nakomelingen verplicht, hen dwingt om goede burgers te zijn en aan de noden van anderen te denken, waarbij ze de ‘moederlijke investering aanvullen met een vaderlijke investering. […] Kortom, de oplossing voor mannen is vader zijn. De oplossing voor kinderen is een vader hebben. De oplossing voor de maatschappij is vaders creëren.’5 Hoewel die overwegingen zeker waar en belangrijk zijn, weten we dat vaderschap veel meer is dan een sociale constructie of het product van de evolutie. De rol van de vader heeft een goddelijke oorsprong die terug te voeren is tot een Vader in de hemel en, in dit sterfelijk leven, tot vader Adam.
De volmaakte, goddelijke uitdrukking van het vaderschap is onze hemelse Vader. Zijn karakter en eigenschappen vertegenwoordigen overvloedige goedheid en volmaakte liefde. Zijn werk en heerlijkheid zijn de ontwikkeling, het geluk en het eeuwige leven van zijn kinderen.6 De vaders in deze gevallen wereld kunnen niets vergelijkbaars tegenover die Majesteit in de hoogste hemelen stellen, maar als ze op hun best zijn, streven ze ernaar Hem te evenaren en zich ijverig met zijn werk bezig te houden. Hun is een eervolle, bijzondere en ernstige opdracht toevertrouwd.
Het vaderschap confronteert ons, mannen, met onze eigen zwakheden en met de noodzaak om ons te verbeteren. Het vaderschap vergt opoffering, maar het is een bron van onvergelijkbare voldoening, ja, zelfs vreugde. Nogmaals, het ultieme voorbeeld is onze hemelse Vader die ons, zijn geestkinderen, zo heeft liefgehad dat Hij zijn eniggeboren Zoon voor ons heil en onze verhoging gegeven heeft.7 Jezus heeft gezegd: ‘Niemand heeft een grotere liefde dan deze, namelijk dat iemand zijn leven geeft voor zijn vrienden.’8 Vaders tonen die liefde doordat ze hun leven dag na dag afleggen om hun gezin te kunnen dienen en onderhouden.
Het meest essentiële werk van een vader is misschien wel het hart van zijn kinderen tot hun hemelse Vader wenden. Als een vader door zijn voorbeeld en zijn woorden kan tonen hoe getrouwheid aan God er in het dagelijks leven uitziet, heeft die vader zijn kinderen de sleutel tot vrede in dit leven en eeuwig leven in de komende wereld gegeven.9 Een vader die de Schriften aan zijn kinderen voorleest en ze met hen leest, maakt hen vertrouwd met de stem van de Heer.10
In de Schriften wordt steeds weer de nadruk gelegd op de ouderlijke verplichting om kinderen te onderwijzen:
‘En verder, voor zoverre er in Zion ouders zijn, die kinderen hebben, en deze niet onderwijzen in de leer van bekering, geloof in Christus, de Zoon van de levende God, en van doop, en de gave des Heiligen Geestes door het opleggen van handen, wanneer zij acht jaar oud zijn, dan zij de zonde op het hoofd der ouders. […]
‘En zij moeten hun kinderen eveneens leren […] bidden en oprecht voor de Here [leren] wandelen.’11
In 1833 berispte de Heer de leden van het Eerste Presidium omdat ze onvoldoende aandacht schonken aan hun plicht om hun kinderen te onderwijzen. Tot een van hen in het bijzonder zei de Heer: ‘U hebt uw kinderen geen licht en waarheid bijgebracht, volgens de geboden; en die boze heeft, tot nu toe, macht over u, en dat is de oorzaak van uw ellende.’12
Vaders moeten iedere generatie in Gods wet en werken onderwijzen. Zoals de psalmist heeft geschreven:
‘Hij heeft een getuigenis ingesteld in Jakob, een wet vastgesteld in Israël; die heeft Hij onze vaderen geboden om ze hun kinderen bekend te maken,
‘Opdat de volgende generatie ze zal kennen, de kinderen die geboren zullen worden, en zij opstaan en ze weer aan hun kinderen vertellen;
‘Zodat zij hun hoop op God stellen en Gods daden niet vergeten, maar zijn geboden in acht nemen.’13
Natuurlijk is in het evangelie onderwijzen een gezamenlijke plicht van de ouders, maar de Heer stelt duidelijk dat Hij van vaders verwacht dat zij het voortouw nemen om dit een hoge prioriteit te geven. (En laten we daarbij niet vergeten dat informele gesprekken, werken, samen spelen en luisteren een belangrijke onderwijsvormen zijn.) De Heer verwacht van vaders bijdragen aan de vorming van hun kinderen, en dat ze een goed voorbeeld zijn, is daarbij het voornaamste.
Ik was gezegend met een voorbeeldige vader. Ik weet nog dat ik een jaar of twaalf was en dat mijn vader zich kandidaat stelde voor de gemeenteraad in onze kleine gemeenschap. Hij startte geen uitgebreide verkiezingscampagne. Het enige wat ik me herinner, is dat hij mij en mijn broers overal flyers liet rondbrengen waarin hij mensen aanmoedigde om voor Paul Christofferson te stemmen. Er waren verscheidene mensen aan wie ik een flyer overhandigde die opmerkten dat Paul een goede, eerlijke man was en dat ze er geen moeite mee hadden om op hem te stemmen. Mijn jongenshart zwol van trots op mijn vader. Het gaf me vertrouwen en het verlangen om in zijn voetspoor te volgen. Hij was niet volmaakt — dat is niemand — maar hij was oprecht en goed, en voor een zoon een voorbeeld om na te streven.
Disciplineren en berispen horen bij onderwijs Paulus zei: ‘Want de Heere bestraft wie Hij liefheeft.’14 Maar bij het disciplineren moet een vader uiterst voorzichtig zijn dat hij niets doet wat zelfs maar op misbruik lijkt, want dat is nooit gerechtvaardigd. Als een vader berispt, moet dat door liefde gemotiveerd zijn, en de Heilige Geest moet zijn gids zijn:
‘Intijds met strengheid berispend, wanneer daartoe gedreven door de Heilige Geest, en dan daarna een toename van liefde tonend jegens hem die gij hebt berispt, opdat hij u niet als zijn vijand zal beschouwen;
‘Opdat hij moge weten, dat uw getrouwheid sterker is dan de banden des doods.’15
Binnen het goddelijk patroon is disciplineren niet zozeer straffen, maar een dierbare op het pad van zelfbeheersing verder helpen.
De Heer heeft gezegd dat ‘alle kinderen aanspraak op hun onderhoud [hebben] bij hun ouders totdat zij meerderjarig zijn.’16 De kost verdienen is een gewijde bezigheid. Hoewel het onderhouden van een gezin doorgaans inhoudt dat de vader tijd buiten zijn gezin doorbrengt, is dit niet in strijd met het vaderschap. Het is de kern van goed vaderschap. ‘Werk en gezin zijn domeinen die elkaar overlappen.’17 Dit rechtvaardigt natuurlijk niet dat iemand zijn gezin ter wille van zijn carrière verwaarloost of, het andere uiterste, zich niet in wil spannen en er geen moeite mee heeft om zijn verantwoordelijkheid op anderen af te schuiven. Met de woorden van koning Benjamin:
‘Gij zult niet dulden dat uw kinderen honger lijden of naakt gaan; evenmin zult gij dulden dat zij de wetten Gods overtreden, en met elkaar vechten en twisten. […]
‘Maar gij zult hun in de wegen van waarheid en ernst leren wandelen; gij zult hun leren elkaar lief te hebben en elkaar te dienen.’18
Wij zien in hoeveel hartzeer mannen hebben wie het niet lukt om voldoende werk en middelen te vinden om hun gezin te onderhouden. Iemand die zijn uiterste best doet, maar op een bepaald moment toch niet meer aan alle plichten en taken van een vader kan voldoen, hoeft zich daarvoor niet te schamen. ‘Invaliditeit, overlijden of andere omstandigheden kunnen individuele aanpassingen noodzakelijk maken. Andere familieleden behoren zo nodig steun te verlenen.’19
Van de moeder van zijn kinderen houden en die liefde tonen, behoren tot de belangrijkste dingen die een vader voor zijn kinderen kan doen. Dat bevestigt en versterkt het huwelijk, dat het fundament is van hun gezinsleven en veiligheid.
Sommige mannen zijn een alleenstaande vader, pleegvader of stiefvader. Veel van hen doen geweldig hun best in een vaak moeilijke rol. Wij eren hen die met liefde, geduld en zelfopoffering doen wat ze kunnen om aan de inviduele en gezamenlijke behoeften van hun gezinsleden tegemoet te komen. Bedenk dat God zelf zijn eniggeboren Zoon aan een pleegvader toevertrouwde. Het is vast ook aan Jozef te danken geweest dat Jezus toen Hij opgroeide toenam ‘in wijsheid en grootte en in genade bij God en de mensen.’20
Helaas hebben sommige kinderen geen vader die bij hen woont, als gevolg van overlijden, verlating of scheiding. Sommigen hebben een vader die lichamelijk aanwezig maar emotioneel afwezig is, of op andere manieren geen aandacht of steun geeft. Wij doen een beroep op alle vaders om beter hun best te doen en een beter mens te zijn. We doen een beroep op de media en de amusementsbranche om toegewijde, capabele vaders in beeld te brengen die echt van hun vrouw houden en hun kinderen op intelligente wijze begeleiden, in plaats van de stuntelaars en hansworsten, of de ‘jongens die problemen veroorzaken,’ zoals vaders zo vaak worden afgebeeld.
Tegen kinderen uit een gezin met problemen zeggen we: jij bent er zelf niet minder om. Moeilijkheden zijn soms een aanwijzing van het vertrouwen van de Heer in jou. Hij kan je helpen, rechtstreeks of via anderen, om met je situatie om te gaan. Jij kunt de generatie worden, misschien de eerste in je familie, waarin het geluk en de goddelijke patronen die God voor gezinnen heeft ingesteld, waarlijk vorm krijgen en alle generaties na jou tot zegen zijn.
Tot de jongemannen die inzien welke rol ze als kostwinnaar en beschermer zullen hebben, zeggen we: bereid je nu voor door op school ijverig te zijn en plannen te maken voor een vervolgopleiding. Onderwijs, of dat nu een universitaire studie, een technische opleiding, een stage of iets dergelijks is, is de sleutel tot het ontwikkelen van de vaardigheden en capaciteiten die je nodig zult hebben. Maak gebruik van de kansen om met mensen van allerlei leeftijden, onder wie kinderen, om te gaan. En leer hoe je gezonde, fijne relaties aan kunt gaan. Dat houdt in dat je persoonlijk met mensen praat en af en toe samen iets doet, en niet alleen je sms-vaardigheden verbetert. Leef zo dat je als man reinheid in je huwelijk en aan je kinderen zult brengen.
Tot de hele opkomende generatie zeggen wij: waar je je vader ook langs de lat van goed-beter-best legt (en ik voorspel dat die beoordeling positiever wordt naarmate jij ouder en wijzer wordt), besluit hem en je moeder door je eigen leefwijze te eren. Denk aan de intense hoop van een vader zoals die door Johannes is uitgedrukt: ‘Ik heb geen grotere blijdschap dan hierover dat ik hoor dat mijn kinderen in de waarheid wandelen.’21 Jouw rechtschapenheid is de grootste eer die een vader kan ontvangen.
Tot mijn broeders, de vaders in de kerk, zeg ik: ik weet dat u zou willen dat u als vader volmaakter was. Ik weet dat ik dat wil zijn. Niettemin, laten wij ondanks onze tekortkomingen voortgaan. Laten we de overdreven ideeën over individualisme en onafhankelijkheid in onze huidige cultuur terzijde schuiven en eerst aan het geluk en welzijn van anderen denken. Onze hemelse Vader zal ons ondanks onze tekortkomingen beslist groot maken en onze eenvoudige inspanningen vrucht laten dragen. Ik vind het verhaal dat in de New Era verscheen in het jaar dat ik een algemeen autoriteit werd heel bemoedigend. De schrijver vertelt het volgende:
‘Toen ik een kind was, woonde ons gezin in een appartement met één slaapkamer op de eerste verdieping. Ik sliep op de bank in de woonkamer. […]
‘Mijn vader was een metaalwerker die ieder ochtend heel vroeg naar zijn werk vertrok. Iedere morgen […] stopte hij mijn dekens in en bleef een minuutje staan. Ik was half in dromenland en voelde dat mijn vader naast de bank naar me stond te kijken. Terwijl ik langzaamaan wakker werd, voelde ik me een beetje ongemakkelijk omdat hij daar stond. Ik probeerde te doen alsof ik nog sliep. […] Ik merkte dat hij daar naast mijn bed met zijn volle aandacht, energie en concentratie stond te bidden — voor mij.
‘Mijn vader bad elke ochtend voor mij. Hij bad dat ik een fijne dag mocht hebben, dat ik veilig zou zijn, dat ik zou leren en me op de toekomst zou voorbereiden. En aangezien hij tot de avond niet bij me kon zijn, bad hij voor de leerkrachten en mijn vrienden die die dag wel bij me zouden zijn. […]
‘In het begin snapte ik niet helemaal wat mijn vader deed als hij ’s morgens voor me bad. Maar toen ik ouder werd, werd ik me van zijn liefde en interesse in mij en in alles wat ik deed bewust. Het is een van mijn lievelingsherinneringen. Pas jaren later, toen ik getrouwd was en zelf kinderen had, en naar hun kamer ging als ze lagen te slapen en voor ze bad, begreep ik volledig wat mijn vader voor me voelde.’22
Alma getuigde tot zijn zoon:
‘Zie, ik zeg u dat het [Christus] is die stellig zal komen […] ; ja, Hij komt om zijn volk de blijde boodschap van het heil te verkondigen.
‘En nu, mijn zoon, dat was de bediening waartoe gij waart geroepen: om die blijde boodschap aan dit volk te verkondigen, om hun gemoed voor te bereiden; of liever, dat […] zij het gemoed van hun kinderen zullen voorbereiden om het woord te horen ten tijde van zijn komst.’23
Dat is in deze tijd de bediening van vaders. Moge God ze zegenen en geschikt maken. In de naam van Jezus Christus. Amen.