2010–2019
K’a’ru tento taqab’aanu?
April 2016


K’a’ru tento taqab’aanu?

Naqakab’la li awa’b’ejihom naq naqach’olani jalaneb’. Jo’kan ajwi’ naqakab’la li awa’b’ejihom naq noko’aatinak re xch’olob’ankil xyaalal li yaal.

Ka’ch’in xnumik lix Waklijik chi yo’yo ut lix Taqik li Jesus, li Apostol aj Pedro kixk’ut: “Che’xnawaq b’i’ chixjunileb’ … naq li Jesus a’in li xek’e laa’ex chiru krus, a’an kixaqb’aak xb’aan li Dios choq’ Qaawa’ ut Kristo.” Eb’ li ke’ab’ink re ke’toch’e’ xch’ool ut ke’xpatz’ re laj Pedro ut reheb’ li komon: “Ex qas qiitz’in, k’a’ru tento taqab’aanu?”1 Toja’ ut naq ke’ab’in chiru lix k’utum laj Pedro rik’in sahil ch’oolejil.

Wulaj a’an li domingo re li Paswa, ut nawoyb’eni naq natoch’e’ ajwi’ qach’ool re naq taqak’e reetal li Kolonel, taqajal qak’a’uxl, ut too’ab’inq chiru rik’in sahil ch’oolejil.

Sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ a’in taqab’i lix musiq’anb’il b’eresihom laj jolominel re li Iglees, winqeb’ ut ixqeb’. Sa’xnawb’al naq taatoch’e’q li qach’ool xb’aan li raatineb’, ninpatz’ eere sa’ li ewu a’in: “Ex ixq ut komon ixq, k’a’ru tento taqab’aanu?”

Jo’ li awa’b’ej re li Komonil re Tenq’ank, junaq 150 chihab’ chaq anajwan, li xEliza R. Snow kixye reheb’ li komon ixq: “Li Qaawa’ xteneb’ ninqi k’anjel sa’ qab’een.”2 Ninch’olob’ xyaalal naq toj yaal li raatin anajwan.

Lix Iglees li Qaawa’ naraj ixqeb’ b’eresinb’ileb’ xb’aan li Musiq’ej li te’roksi lix maatan k’eeb’il re li junjunq re xch’olaninkil, aatinak, ut xkolb’al rix lix yaalalil li evangelio. Li qamusiq’anb’il na’leb’ ut li qawankil chi na’leb’ank jwal aajeleb’ ru re xkab’lankil lix awa’b’ejihom li Dios, li tz’aqal naraj naxye xb’aanunkil li qatz’aqom re xk’amb’al li kolb’a-ib’ reheb’ li ralal xk’ajol li Dios.

Xkab’lankil li awa’b’ejihom rik’in li ch’olanink

Naqakab’la li awa’b’ejihom naq naqach’olani jalaneb’. A’b’anan, li xb’een ralal li Dios li tento taqak’iresi sa’ li evangelio k’ojob’anb’il wi’chik, a’an laa’o sa’ junesal. Li xEmma Smith kixye: “Nawaj naq taawanq wik’in lix Musiq’ li Dios re tinnaw ut tink’oxla wib’ sa’ junesal, re naq tinq’ax ru yalaq paay chi na’leb’ li ink’a’ tinixb’eresi re xtawb’al li taqenaqil loq’al.”3 Tento taqak’iresi jun xaqxookil paab’aal chirix lix evangelio li Kolonel ut tento tooxik chi ub’ej, chi k’eeb’il qametz’ew xb’aaneb’ li sumwank re li santil ochoch, toj sa’ li taqenaqil loq’al.

K’a’ru nak’ulman naq wankatq qana’leb’ maak’a’eb’ xna’aj sa’ lix evangelio li Jesukristo k’ojob’anb’il wi’chik? Re xkanab’ankileb’ maare taa’ajmanq li tenq’ ut li ch’olanink, jo’ xk’ulman wik’in.

Naq kinyo’la’, inna’ inyuwa’ ke’raw jun xche’ul li magnolias chirix qochoch re naq taawanq raj magnolias sa’ lin sumlajik, li taa’uxmanq raj sa’ lix najter paab’aaleb’ lin xe’toon. A’b’an sa’ lix kutankil lin sumlajik, maak’a’eb’ inna’ inyuwa’ chink’atq ut maa’k’a’eb’ li magnolias, xb’aan naq jo’ jun komon sa’ li Iglees yookin chixketb’al jun chihab’ chalen chaq inkub’iha’, xkohin aran Lago Salado, Utah, re xk’ulb’al li tiqib’aak sa’ li santil ochoch ut re tintz’ape’q sa’ junajil rik’in laj David, lin sum aatin.

Naq kin’el chaq Louisiana ut wulak we sa’ Utah, kinixchap jun k’oxlahom naq maak’a’ injunkab’al. Naq toj maji’aq nawulak xkutankil li sumlaak, tinkanaaq raj sa’ rochoch xkab’ xna’chin laj David, li neke’xk’ab’a’in Ikan Carol.

Aran kinwan, jo’ aj jalanil tenamit sa’ Utah, ut tinkanaaq raj sa’ rochoch junaq li ink’a nawb’il ru inb’aan rub’elaj naq tintz’ape’q sa’ junajil—choq’ re li junelik q’e kutan—rik’in jun junkab’al li moko jwal ta nawb’il ru inb’aan. (Us b’an naq kinra ut kinkanab’ wib’ chiru li ani taa’oq choq’ inb’eelom ut chiru ajwi’ li Qaawa’!)

Naq xaqxookin chaq chiru rokeb’aal li rochoch li Ikan Carol, kika’ch’ino’inch’ool. Kitehe’ li okeb’aal—laa’in kinkana chi xaqxo jo’ jun ch’ina imul xuwajenaq—ut li Ikan Carol, chi maak’a’ kixye, kixye’ li ruq’ ut kinixq’alu. A’an, li maak’a’ xkok’al, kixnaw—lix ch’ool aj ch’olaninel—naq aajel chiwu jun na’ajej b’ar wi’ sa tinweek’a. Ay, q’axal kik’ojob’aak inch’ool ut k’a’jo’ xchaab’ilal li hoonal a’an! Kisach lin xiw, ut aran kiweek’a naq xaqab’anb’ilin sa’ jun musiq’anb’il na’ajej re kolb’a-ib’.

Li rahok a’an xk’eeb’al xna’aj jalanaq chik sa’ laa yu’am, jo’ kixb’aanu li Ikan Carol choq’ we.

Eb’ li na’b’ej neke’xk’e chi yaal na’ajej sa’ xjunxaqalil re xch’olaninkil lix k’uula’al li toj maji’ nayo’la chaq—ut naoyb’eenik naq neke’xk’e ajwi’ xna’aj sa’ xch’ooleb’ naq yoo chixk’iresinkileb’—a’b’an li ch’olanink maawa’ yal xk’irisinkileb’ li kok’al. Li xEva kixk’ab’a’in “na’b’ej” naq toj maji’ ke’wan chaq xkok’al.4 Ninpaab’ naq li “wank choq’ na’b’ej” naraj naxye “k’ehok yu’am.” K’oxlahomaq chanru nekexk’ehok yu’am. Naru naraj naxye xk’eeb’al yu’am sa’ k’a’uxlej re li ani maak’a’ xyo’onihom malaj yu’am sa’ musiq’ej re li ani nawiib’an xch’ool. Rik’in xtenq’ li Santil Musiq’ej, naru taqayo’ob’tesi jun na’ajej re xk’irtesinkileb’ li ani tz’eqtaananb’il, li xik’ na’ile’, ut laj jalanil tenamit. Rik’in li q’un aj na’leb’ a’in li jwal xnimaleb’ ru, naqakab’la lix awa’b’ejihom li Dios. Ex komon ixq, chiqajunilo kook’ulun sa’ li ruchich’och’ rik’ineb’ li q’un aj maatan a’in re k’ehok yu’am, re rahok, ut re wank choq’ na’b’ej xb’aan naq a’an a’an lix k’uub’anb’il na’leb’ li Dios.

Xtaaqenkil lix k’uub’anb’il na’leb’ ut okenk jo’ jun aj kab’lanel re li awa’b’ejihom naraj li mayejak chi maak’a’ royb’eninkil chirix. Laj Orson F. Whitney kixtz’iib’a: “Chixjunil li narahob’tesin qe ut chixjunil li naqakuy, q’axal wi’chik naq naqab’aanu rik’in xnimal qakuyum, … naxsaqob’resi li qaam … ut nokoxk’e chi k’anjelak rik’in sa’ q’unil ut rik’in tz’aqal rahok, … ut chiru li … k’aachi’ink ut li ch’a’ajkilal, naqak’ul li qatzolb’al … li nokoxjuntaq’eeta b’ayaq chik rik’in li qaYuwa’ ut li qaNa’ sa’ choxa.”5 Eb’ li yalox-ix re saqob’resink a’in tohe’xk’am rik’in li Kristo, li naru toxk’irtesi ut tixnimob’resi li qaseeb’al sa’ xb’aanunkil li k’anjel re li kolb’a-ib’.

Xkab’lankil li awa’b’ejihom rik’in aatinak ut yehok nawom

Jo’kan ajwi’ naqakab’la li awa’b’ejihom naq noko’aatinak ut naqaye qanawom chirix li yaal. Naqataaqe li reetalil li Qaawa’. A’an na’aatinak ut nak’utuk rik’in kawilal ut xwankilal li Dios. Ex komon ixq, laa’o ajwi’ tooruuq chixb’aanunkil. Eb’ li ixq sa neke’ril xch’utub’ankileb’ rib’ re aatinak! Naq took’anjelaq rik’in xwankil li tijonelil k’eeb’il chaq qe, li aatinak ut li ch’utub’ank-ib’ naqab’aanu te’ok choq’ xk’utum ut xb’eresihom li evangelio.

Li Hermana Julie B. Beck, li kiwan chaq choq’ Awa’b’ej re li Komonil re Tenq’ank, kixk’ut: “Li maatan re xk’ulb’al ut k’anjelak chi k’ulub’ejo rik’in li musiq’anb’il na’leb’ k’eeb’il re li junjunq a’an li eechej q’axal nim xwankil li naru taqak’ul sa li yu’amej a’in. … Na’ajman xyalb’al qaq’e sa’ chixjunil hoonal.”6

Lix musiq’anb’il na’leb’ li Santil Musiq’ej toxtiikisi chi tzolok, aatinak, ut k’anjelak a’ yaal jo’ chanru li yaal maak’a’ roso’jik—li yaal re li Kolonel. Naq q’axal wi’chik taqataaqe li Kristo, q’axal wi’chik taqeek’a lix rahom ut lix b’eresihom; naq q’axal wi’chik taqeek’a lix rahom ut lix b’eresihom, q’axal wi’chik taqaj aatinak ut xk’utb’al li yaal jo’ kixb’aanu A’an, us ta taqak’ul li aalek.

Junjunq chihab’ chaq anajwan, kintijok re taawanq waatin re xkolb’al rix li na’b’ejil naq kink’ul jun inb’oqb’al chi ink’a’ ninnaw ani nab’oqok we.

Li kinixb’oq kixpatz ’we: “Ma laa’at xNeill Marriott, na’b’ej re jun nimla junkab’al?”

Sa’ sahilal kinsume, “Hehe’!” chi yookin chiroyb’eninkil naq tixye raj : “Jwal chaab’il a’an!”

A’b’an ink’a’. Maajun wa taasachq sa’ inch’ool li kixsume naq yoo chixk’uxb’al lix yaab’ xkux chiru li aatinob’aal k’am ch’iich’: “K’a’jo’ inpo’ik nachal xb’aan naq laa’at yookat chaq chixk’amb’aleb’ kok’al sa’ li ruchich’och’ a’in li ak numtajenaq xnujenaqil!”

“Ah,” chankin re, “Nintaw ru li nakaweek’a.”

Sa’ josq’il kixye, “ Ink’a’ b’an—ink’a’ nakataw ru!”

Toja’ naq chi q’un kinsume, “Us b’i’, maare ink’a’ nintaw ru.”

Kixyoob’ aatinak chirix naq ink’a’ us insik’om chi wank choq’ na’b’ej. Naq yoo chi aatinak, kintijok re xpatz’b’al intenq’, ut jun li q’unil k’a’uxl kiwuulak sa’ injolom: “K’a’ raj ru tixye li Kolonel re?” Chirix a’an kiweek’a naq xaqxookin sa’ tiikal ch’och’ ut kintaw inmetz’ew sa’ xk’oxlankil li Jesukristo.

Kinsume: “Nasaho’ inch’ool naq wankin choq’ na’b’ej, ut ninyeechi’i aawe naq tinb’aanu chixjunil li naru chiwu re xtzolb’aleb’ lin kok’al re naq te’xb’aanu naq chaab’ilaq chik li ruchich’och.”

A’an kixsume, “Us b’i’, nawoyb’eni naq jo’kan taab’aanu!” ut kixchoy chi aatinak.

Moko nim ta ru—relik chi yaal, xaqxookin sa’ xyaalalil sa’ wochoch! A’b’an sa’ lin ch’ina sutam, kinru chi aatinak re xkolb’al rix li junkab’al, li na’b’ej, ut li ani neke’ch’olanin xb’aan wiib’ li na’leb’: (1) Kintaw ru ut kinpaab’ lix tzol’leb’ li Dios chirix li junkab’al, ut (2) kintijok re xk’ulb’al li waatin re xnumsinkileb’ li yaal a’in.

Naq jalano chiru li ruchich’och’ wan naq li ink’a’ us taayeemanq chiqix, a’b’an tento taqachap qib’ sa’ li xb’eenileb’ na’leb’ maak’a’ roso’jik ut taqach’olob’ xyaalaleb’, maak’a’ naxye li naxsume li ruchich’och’.

Naq naqapatz’ qe, “K’a’ru tento taqab’aanu?” chiqak’oxlahaq li patz’om a’in: “K’a’ru naxb’aanu junelik li Kolonel?” A’an nach’olanin. A’an nayo’ob’tesin. A’an naxpuktesi li na’leb’ re k’iik ut li chaab’ilal. Ex ixq ut komon ixq, tooruuq chixb’aanunkil li k’a’aq re ru a’in. Ex kok’ ixq re li Tzoleb’aal reheb’ li kok’al, ma wan anihaq sa’ lee junkab’al li naraj lee rahom ut lee chaab’ilal? Nekekab’la ajwi’ li awa’b’ejihom rik’in xch’olaninkileb’ lee ras eeriitz’in.

Lix yo’obtesinkil li ruchich’och’ li kixb’aanu li Jesus, rub’el xb’eresihom lix Yuwa’, a’an jun xnimal ru k’anjel re ch’olanink. Kixk’e jun qana’aj re tooruuq chi k’iik ut chixnimob’resinkil li qapaab’aal chirix lix wankilal aj Tojol-ix. Li paab’aal chirix li Jesukristo ut lix Tojb’al rix li Maak kixb’aanu, a’an li xnimal ru na’ajej re k’irtesiik ut yo’onink, re k’iik ut ajb’al. Chiqajunilo naqaj jun na’ajej sa’ musiq’ej ut sa’ tib’elej b’ar wi’ noko’ajman. Laa’o, komon ixq, li kok’ jo’wi’ li ninq, tooruuq chixyo’ob’tesinkil li na’ajej a’in; a’anaq jun santil na’ajej.

Li xnimal ru qateneb’ahom a’an naq toowuulaq choq’ ixq li neke’taaqen re li Kolonel, neke’ch’olanin rik’in musiq’anb’il na’leb’, ut neke’xyu’ami li yaal chi maak’a’ xxiw. Naq taqapatz’ re li qaYuwa’ sa’ Choxa naq toxk’e chi ok choq’ aj kab’lanel re lix awa’b’ejihom, lix wankilal taakanaaq chaq sa’ qab’een ut taqanaw chanru ch’olanink, ut toowuulaq sa’ roso’jik jo’eb’ li qachoxahil na’b’ej yuwa’b’ej. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.

Eb’ li raqalil

  1. Hechos 2:36–37.

  2. Eliza R. Snow, sa’ Hijas en Mi reino: La historia y la obra de la Sociedad de Socorro (2011), 48.

  3. Emma Smith, sa’ Hijas en Mi reino, 14.

  4. Chi’ilmanq Genesis 3:20.

  5. Orson F. Whitney, sa’ Spencer W. Kimball, Faith Precedes the Miracle (1972), 98.

  6. Julie B. Beck, “…y sobre las siervas derramaré mi Espíritu en aquellos días,” Liahona, May 2010, 11.