Dua na iVakadinadina Bula ni Kalou
Au vakatura mo ni muduka nomuni kilaiyalomunitaka eso na nomuni guce ena wasei ni kosipeli. Ia, masuta, me vaka na ivakavuvuli nei Alama, na madigi me da “tu ka [ivakadinadina bula] ni Kalou.” Oqo na veivakauqeti qaqa cake mai na kilaiyalomu.
E levu na cakacaka bibi ni Kalou e sega ni raica rawa na mata vakavuravura. Na ika ono ni senijiuri ni bera na Karisito era a yaco mai kina na vuku kilai me vakataki Confucius mai Jaina kei Buddha ena tokalau kei Idia, ia sa tu kina vei Taniela, na parofita a tu vakavesu ena gauna ni lewa i Nepukanesa na tui Papiloni na mana ni matabete ni Kalou.
Ni vakaleqai ena dua na tadra ena bogi, sa lavaka na Tui o Nepukanesa vei ira nona daucakamana kei na daucakaisausau me ra tukuna vua na nona tadra kei na ibalebale ni nona tadra. E dina sara, e sega ni rawa ni ra tukuna vua na tui na ka a tadra ka ra vosakudrukudru. “Sa sega na tamata e vuravura taucoko me na [kitaka rawa na ka oqo, ka sega e dua na tui me na taroga] na ka vakaoqo.”1 Sa rarawa vakalevu na Tui o Nepukanesa ena nodra sega ni rawata ka vakarota ena cudru ni ra na vakamatei kece na nona dauvakasala.
O Taniela, e dua vei ira na nona tamata vuku na Tui, a kerea na “loloma ni … Kalou … ena vuku ni ka vuni oqo.”2
A yaco e dua na cakamana. A vakatakilai vei Taniela na veika vuni a tadra na tui.
A kau yani vua na tui ko Taniela. “Ko sa rawata li mo vakatakila vei au na tadra kau a raica, kei na kena ibalebale?”
A sauma ko Taniela:
“[Era sa sega ni vakatakila rawa vei kemuni na nomuni tadra] ko ira na tamata vuku, se ko ira na dauvakarai mata ni lomalagi, se ko ira na daucaka mana. …
“Ia sa dua na Kalou mai lomalagi sa [vakaraitaka na ka vuni] ka sa vakatakila rawa vei kemuni na tui ko Nepukanesa na ka ena yaco ena gauna mai muri. …
“Na Kalou ni lomalagi,” sa kaya ko Taniela, “ena qai vakatura e dua na matanitu ena sega sara ni vakarusai rawa, [na vatu sa kavida mai na ulunivanua ka sega ni ta ena ligana e dua, ka na yaco me dua na ulunivanua cecere ka vakasinaita na vuravura,] ka na sega vakadua [ni] vakarusai … [ia ena] tu ga ka sega ni mudu. …
“… Ni sa ka dina na tadra,” sa kaya ko Taniela, “ka macala na kena ibalebale.”3
Ni sa vakamacalataki ka vakaibalebaletaki nona tadra, sa vosa doudou na tui, “Sa dina ga sa uasivi na nomu Kalou vei ira kece na kalou ka sa nodra Turaga na tui.”4
Mai na cakamana ni veivuke ni Kalou vei Taniela sa yaco mai na parofisai ni veigauna e muri ni kosipeli i Jisu Karisito ni sa vakalesui mai ki vuravura, “e dua na matanitu … [ka na vakasinaita] na vuravura taucoko … ka sega ni rawa ni vakarusai … [ia ena tu] me tawamudu.”
Me vaka na parofisai nei Nifai, ni na lailai wale na iwiliwili ni lewe ni Lotu ena veisiga e muri, ia era na tu ena delai vuravura taucoko, ka na tu na mana kei na cakacaka vakalotu ni matabete vei ira kece era gadreva, ka vakasinaita na vuravura me vaka sa tukuna oti ko Taniela.5
A ciqoma na ivakatakila oqo na Parofita o Josefa Simici ena 1831: “Na idola ni matanitu ni Kalou [kei na vakasoqoni vata mai kei Isireli mai na tutu i vuravura e va] sa soli vua na tamata e vuravura, raica ena qiqi yani me vaka na vatu sa kavida mai na ulunivanua ka sega ni ta ena liga, io ena roboti vuravura taucoko.” 6
E Dua na iTavi Eda Wasea
Na vakasoqoni kei Isireli e dua na cakamana. E vaka e dua na vakasota ibulibuli vakaitamera ka ra na vakasotari vata na veitikina ni se bera na gauna lagilagi ni iKarua ni Lako Mai. Me vaka beka ga na noda na veilecayaki ena dua na ibinibini tikitiki ni ibulibuli vakaitamera, era a raica na Yalododonu taumada na ilesilesi me ra kauta yani na kosipeli vakalesui mai ki vuravura taucoko me dua na itavi ena sega ni rawa ni caka. Ia era sa tekivuna, dua na tamata, dua na tiki ni ibulibuli ena dua na gauna, kunea na yasana donu, cakacaka me vakasotara vakadodonu na cakacaka vakalou oqo. Vakalalai, sa tekivu qiqi na vatu a sega ni ta ena liga; mai na drau ki na udolu, ki na sagavulu na udolu, ena gauna oqo sa milioni na Yalododonu Edaidai sa veiyalayalati ena veimatanitu era sa vakasotara tiko na tikitiki ni ibulibuli ni cakacaka vakasakiti ka veivakurabuitaki oqo.
O keda yadua eda dua na tiki ni ibulibuli, o keda yadua eda na veivuke ena kena vakatokari vakadodonu na veitikina bibi tale eso. O ni sa ka bibi sara ena inaki cecere oqo. Sa matata na noda rai ki liu. Eda rawa ni raica ni sa toso tiko na cakamana oqo, ka dusimaki keda tiko na liga ni Turaga ni da vakacavara na maliwa era se lala. Oti, “ena qai kaya o Jiova Cecere ni sa oti na cakacaka,”7 ka na qai lesu mai vakaturaga ena lagilagi o Koya.
A kaya o Peresitedi Thomas S. Monson: “Oqo na gauna meda lako vata mai kina na lewenilotu kei na daukaulotu, meda cakacaka vata …ena kau mai ni yalo ki Vua.…, ka na vukei keda o Koya ena noda veiqaravi kevaka eda vakayacora ena vakabauta na vakataucokotaki ni Nona cakacaka.”8
Na itavilesi vakalou ka dau nodra vakatabakidua na daukaulotu tudei sa noda kece ena gauna oqo. Eda vinakata taucoko me da wasea na kosipeli vakalesui mai, ena vakavinavinaka, era sa papitaiso e veimacawa e udolu vakaudolu. Ia ena veivakalougatataki vakasakiti sara mada ga oqo, na noda kauwai baleti ira na tacida kei na ganeda kei na noda gagadre me da vakamarautaka na Kalou sa kauta mai na vakusakusa me wasei ka vaqaqacotaki na matanitu ni Kalou e vuravura taucoko.
Na iYalayala ni Kilaiyalona
Ena gagadre kaukauwa sara mada ga mo wasea na kosipeli, o na sega soti beka ni marautaka na veika o sa rawata ena nomu sasaga e liu. Ena vaka beka e dua na noqu itokani na nomu nanuma, ni a kaya, “Au sa vosa oti vei ira na neitou matavuvale kei ira noqu itokani, ia e vica walega era taleitaka, ia o ira yadua era besetaka, sa kauta mai vei au na lomalomarua. Au kila ni dodonu me levu cake na ka au cakava, ia au sa tao tu, na ka ga au vakila na kilaiyaloqutaki ni noqu cala.”
Au raica mada kevaka au rawa ni veivuke.
E dua na itavi bibi ni kilaiyaloda ni dau vakayadrati keda ki na veisau e gadrevi me caka, ia e vakaiyalayala ga na veivuke e rawa ni cakava na kilaiyaloda.
Na kilaiyaloda e vaka na batiri ena dua na motoka vakabenisini. E rawa ni vakararamataka na motoka, yavalata na idini, ka vakacaudreva na cina, ia ena sega ni solia na waiwai me baleta na ilakolako balavu e tu mai liu. Na batiri vakataki koya, e sega ni rauta. Vakakina na kilaiyaloda.
Au vakatura mo ni sa kakua ni kilaiyalomunitaka tiko eso na malumalumu e tu vei kemuni ena wasei ni kosipeli. Ia, masu, me vaka e vakavuvulitaka o Alama, me baleta na madigi mo tu “ka [vakadinadinataka] na Kalou ena veigauna kecega, ena veika kecega, kei na veivanua kecega …io me vakabulai [ira tale eso] na Kalou, ka okati ira vata kei ira ena imatai ni tucaketale, [ka] me nomudou kina na bula tawamudu.”9 Oqo na veivakauqeti kaukauwa cake mai na kilaiyalona.
Me da ivakadinadina ni Kalou ena veigauna kecega kei na veivanua kecega e tukuna ruarua na ivakarau ni noda bula kei na ivakarau ni noda vosa.
Me tadola na yalomu me baleta na nomu vakabauta na Karisito. Ni yaco mai na kena gauna, tukuna na Nona bula, Nona ivakavuvuli, kei na Nona isolisoli sega ni vakatauvatani rawa ki na kawatamata. Wasea na Nona dina mana mai na iVola i Momani. Sa solia vei keda o Koya na nona yalayala: “O koya yadua … ena tukuni au e matadra na tamata, au na tukuni koya…e matai Tamaqu…mai lomalagi.”10 Au yalataka vei iko ni o dau masu wasoma ena yalodina me baleta na madigi eso mo “tu ka vakadinadinataka na Kalou,” ena yaco mai na madigi oqori, ka ra soli mai vei iko o ira era vakasaqara na ikuri ni rarama kei na vuku. Ni o rogoca na veivakauqeti vakayalo, ena kauta na nomu vosa ki yalona e dua tale na Yalo Tabu, ka na dua na siga ena tukuni iko e matai Tamana na iVakabula.
Dua na Sasaga Vakailawalawa
Na cakacaka vakayalo ni nona vukei e dua me curu mai ki na matanitu ni Kalou e sasaga vakailala. Vakaitavitaki rau na daukaulotu ena kena totolo ga e rawa, ka masuta na veivuke vakalomalagi. Ia nanuma tiko ni sega ni vakatau vakatabakidua vei iko na nona saumaki mai e dua.11
E cavutu mai na Yatu Mauritus o Kamla Persand, ka vuli vuniwai tiko mai Bordeaux e Varanise ena gauna keirau sotavi koya kina ena Feperueri 1991. Keitou a masuta tiko vakamatavuvale me rawa ni keitou wasea na kosipeli vua e dua e vakasaqara tiko na dina, ka keirau vakavulici koya e neitou vale. A ka dokai meu papitaisotaki koya, ia sega ni o keitou ga na a veivakayarayarataki ena nona mai curu ena Lotu o Kamla. Era a “ivakadinadina ni Kalou” na itokani, daukaulotu, kei ira sara mada ga na lewe ni matavuvale mai nona vanua, ka dua na siga mai Varanise, ni sa donu na gauna vei Kamla, sa vakatauca na lewa me papitaiso. Ena gauna oqo, ni sa oti e 25 na yabaki, sa wavoliti koya tu na veivakalougatataki ni lewa oya, ka sa kaulotu tiko mai Madagascar na luvena tagane.
Yalovinaka kakua ni raica nomu sasaga mo wasea na loloma ni iVakabula vua e dua tale, me pasi se lutu ena veitarogi, ka vakatau na kemu maka ena nodra ciqoma se sega o ira nomu itokani nomu nanuma se veisureti me ra sota kei ira na daukaulotu.12 Ena matada vakayago, eda na sega ni rawa ni vakatulewataka na yaga ni noda sasaga, ka sega talega ni rawa ni da lewa na kena gauna. Ni da wasea na loloma ni iVakabula vua e dua tale, ena A+ tikoga na ka eda rawata.
Eso na matanitu era yalana na cakacaka ni kaulotu, ka vakavuna nodra vakaraitaka noda lewenilotu vakaturaga na yaloqaqa cecere cake ena nodra “vakadinadinataka na Kalou ena veigauna kecega kei na veivanua kecega.”
O Nadezhda mai Moscow e dau solia vei ira eso na iVola i Momani ena dua na kato ni loloma ka qai vakasinaita nay asana ena loli. “Au dau tukuna vei ira,” e kaya o koya, “oqo na iloloma kamica duadua e rawa niu solia vei ira.”
Ni oti vakalailai nona papitaiso mai Ukraine, a vakauqeti o Svetlana me wasea na kosipeli vua e dua na turaga e dau sotava tiko ena basi. Ni mai sobu na turaga oqo ena nona ikelekele ni basi, dau tarogi koya, “O vinakata beka mo kila eso tale na ka me baleta na Kalou?” A kaya na turaga qo, “Io.” Era a vakavulici Viktor na daukaulotu, ka papitaiso. Erau qai vauci vata kei Svetlana ena Valetabu mai Freiberg Jamani.
Qarauna vinaka; e rawa ni yaco mai nomu veivakalougatataki ena veisala tawanamaki eso.
Ena vitu na yabaki sa oti keirau sotavi Diego Gomez kei na nona matavuvale totoka kei Kathy e Salt Lake City. Keitou curu vata ena dua na dolavi raraba ni valetabu ia eratou a vakasuka ena yalovinaka na veisureti me vulici eso tale na ka baleta na Lotu. Ena Me sa oti qo au ciqoma e dua na qiri vakurabuitaki mai vei Diego. Sa kauti koya ki duruna na veika eso a yaco ki na nona bula. Sa kunei ira na daukaulotu vakataki koya, taura na lesoni, ka sa vakarau me papitaiso. Ena 11 ni June se qai oti, au sobu ena wai ni veipapitaisotaki kei na noqu itokani tisaipeli o Diego Gomez. Nona saumaki mai sa yaco ena kena gauna ga ka lako vata mai kei na nodra veivuke kei na veitokoni e vuqa era a “tu me ivakadinadina ni Kalou” vua.
Dua na Veisureti Vei Ira na iTabagone
Vei kemuni na noda itabagone kei na itabagone qasecake vakasakiti e vuravura raraba, au veisureti ka bolei keda me da “ivakadinadina ni Kalou.” O ira era wavoliti kemuni era sa tadola tu ki na vakatataro vakayalo. Nanuma na vakasota ibulibuli? O sega ni lako ligalala mai ki na teveli ia sa tu vei kemuni na kilaka vakatekenolaji kei na itukutuku vakaveimaliwai. O ni gadrevi eke; e gadrevi kemuni na Turaga mo ni vakaitavi vakalevu cake ena inaki cecere oqo.
E kaya na iVakabula, “O koya mo dou qai lako ka vakalotutaki ira na lewe ni veivanua kecega, ka papitaisotaki ira ena yaca ni Tamamudou, kei na Luvena, kei na Yalo Tabu.”13
E sega ni vakacalaka nomu vakaitikotiko e Aferika, Esia, Iurope, ena Vualiku, Lomadonu, se Ceva kei Amerika, na Pasifika, se ena dua tale na vanua ena nona vuravura na Kalou, baleta me lako yani na kosipeli ki na veimatanitu, veimataqali, duivosavosa, kei ira na tamata.”14
“Ena qai vakatura na Kalou ni lomalagi e dua na matanitu, [e dua na vatu ka sega ni ta ena liga, sa yaco me dua na ulunivanua cecere ka sa vakasinaita na vuravura taucko,] ka na sega sara ni vakarusai …[ia ena] tu me tawamudu.”
“… Sa ka dina na tadra, ka macala na kena ibalebale.”15
Au na tinia ena malanivosa mai na Vunau kei na Veiyalayalati: “Dou kerea vua na Turaga me yaco tikoga na nona matanitu e vuravura, io me ra vakabauta ko ira na tamata, ka vakarautaki ira ki na siga mai muri, io na siga sa lako sobu [mai] kina i lomalagi na luve ni tamata ena iserau kei na iukuuku, me sikova na matanitu ni Kalou… sa tiko e vuravura.”16 Ena yaca i Jisu Karisito, emeni.