2010–2019
Xkaa li tasal, roso’jik li okeb’aal
Octubre 2016


Xkaa li tasal, roso’jik li okeb’aal

Li Dios “naxq’ajkamuheb’ li neke’sik’ok re,” jo’kan ut naq miqakanab’ toch’ok. Ex komon ixq, meekanab’. Chesik’ li Dios chi anchal eech’ool.

Ex inraarookil komon ixq, ex wamiiw, k’a’jo’ naq osob’tesinb’ilo chi ch’utlaak wi’chik sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ a’in re chixjunil li ruchich’och’ chi b’eresinb’ilo ut chi jolominb’ilo xb’aan li qaraarookil profeet ut Awa’b’ej, laj Thomas S. Monson. Nakatqara ut naqaxaqab’ aawankil! Naqanaw naq laa’at nakaraheb’ li komon ixq re li Iglees.

Nasaho’ inch’ool chi wank sa’ li chaq’al ru ch’utam a’in re li jolomil ch’utub’aj-ib’ choq’ reheb’ li komon ixq sa’ li Iglees.

Ex komon ixq, naq nekexwil, nink’oxlaheb’ li ixq li ninqeb’ xwankil sa’ inyu’am: lin na’chin ut lin na’, a’aneb’ li xb’een ke’xk’ulub’a li b’oqb’al chi chalk ut chirilb’al k’a’ru xna’leb’ li Iglees.1 Li wixaqil raaro inb’aan, li xHarriet, li ninra chalen chaq xb’een sut kiwil ru. Lix na’ li xHarriet, li ki’ok sa’ li Iglees chirix xkamik lix b’eelom xb’aan li yajel. Li wiitz’in, lin rab’in, li wimam, ut xrab’in li wimam—chixjunileb’ li ixq a’in wankeb’ xwankil aj saqob’resinel sa’ inyu’am. Neke’xk’am chaq chi yaal li saqenkil sa’ inyu’am. Nikine’xk’e chi chaab’ilo’k jo’ winq ut jo’ aj jolominel sa’ li Iglees. Jwal jalan raj inyu’am wi ta maak’a’eb’!

Li k’a’ru jwal nintuulano’ wi’, a’an tana’ xnawb’al naq juntaq’eet li wankilal li na’uxman k’iila millon sut sa’ li Iglees rik’ineb’ lix seeb’al, lix chaab’il na’leb’, ut lix nawomeb’ xch’ool li ixq re li paab’aal jo’ laa’ex.

Anajwan ut, maare wan junjunq sa’ eeyanq li neke’xk’oxla naq ink’a’ k’ulub’eb’ chixk’ulb’al li nimaak a’in. Maare nekek’oxla naq jwal ka’ch’in eewankil re xtenq’ankileb’ li jun ch’ol chik. Maare ink’a’ nekek’oxla eerib’ jo’ jun “ixq re paab’aal” xb’aan naq wan naq nawiib’an eech’ool malaj nekexxuwak.

Anajwan, nawaj aatinak re yalaq ani li reek’ahom chi jo’kan—ut chiqajunilo naqeek’a chi jo’kan chi jo’q’ehaq. Nawaj aatinak chirix li paab’aal—k’a’ru a’an, li k’a’ru naru malaj ink’a’ naru tixb’aanu, ut li k’a’ru tento taqab’aanu re xk’anjelankil lix wankil li paab’aal sa’ li qayu’am.

K’a’ru li paab’aal

Li paab’aal a’an jun kawil k’oxlahom chirix k’a’ruhaq li naqapaab’—jun k’oxlahom q’axal wi’chik xkawilal chiqeek’asinkil chixb’aanunkil li k’a’ru ink’a’ raj taqab’aanu. “Li paab’aal a’an xtoonal li k’a’ru na’oyb’enimank; a’an xkawub’ li ink’a’ na’ilmank ru.”2

Us ta ch’olch’o ru li na’leb’ a’in chiruheb’ aj paab’anel, naab’al sut nasach xch’ooleb’ li ani ink’a’ neke’paab’an rik’in li na’leb’ a’in. Neke’xb’aq’le xjolomeb’ ut neke’xpatz’: “Chan ta ru naru junaq naxpaab’ chi tz’aqal li k’a’ru moko ilb’il ta ru xb’aan?” Choq’ reheb’, a’an naxk’ut lix waxil ru li paab’ank.

Li k’a’ru ink’a’ neke’xtaw ru, a’an naq ink’a’ ka’ajwi’ rik’in xnaq’ qu naru noko’ilok. Ink’a’ ka’ajwi’ rik’in li quq’ naru nokoch’e’ok ut ink’a’ ka’ajwi’ rik’in li qaxik naru noko’ab’ink.

A’an a’in chanchan li k’a’ru xk’ul jun ixqa’al li xko’o chi b’eek rochb’een lix na’chin. Chaq’al ru lix yaab’eb’ li xik’anel xul chiru li ixqa’al, ut xye resil chixjunileb’ li yaab’ re lix na’chin.

“Ma nakawab’i a’an? xye li ixq’al naab’al sut. A’ut lix na’chin tz’ap b’ayaq xxik ut ink’a’ xru chirab’inkileb’ xyaab’eb’.

Sa’ roso’jik, xwiq’ib’ rib’ li na’chin ut xye, “Chakuy inmaak, at inraarookil. Ch’a’aj li ab’ink chiru laa na’chin.”

Chi ch’i’ch’i’inb’il, li ixqa’al xchap li ru lix na’chin sa’ ruq’eb’, xril sa’ xnaq’ ru, ut xye, “Na’chin, ab’i chik!”

Wankeb’ li na’leb’ sa’ li seraq’ a’in choq’ re li ani ink’a’ napaab’an jo’wi’ li ani napaab’an. Us ta naq maak’a’ naru naqab’i, a’an ink’a’ naraj naxye naq maak’a’ wan re rab’inkil. Naru naq juntaq’eet li esil malaj li raqal chi loq’laj hu ab’inb’il xb’aan wiib’ li kristiaan, ut jun reheb’ nareek’a’ lix k’utb’esihom li Musiq’ej ut li jun chik ink’a’.

A’ut, rik’in lix yalb’al qaq’e chixtenq’ankileb’ li raab’ileb’ qab’aan chirab’inkil lix yaab’ xkux li Musiq’ej ut li xnimal ru, junelikil, ut xchamal ru xch’ina-usal lix evangelio li Jesukristo, maare moko te’tenq’aaq ta chi chaab’il rik’in xyeeb’al “ab’i chik” reheb’.

Maare q’axal wi’chik us—choq’ re yalaq ani naraj xnimob’resinkil xpaab’aal—naq jalan jalanq chanru noko’ab’in. Li Apostol aj Pablo kixwaklesi qach’ool chixsik’b’al lix yaab’ kuxej li na’aatinak rik’in li qamusiq’ ut ink’a’ ka’ajwi’ sa’ qaxik. A’an kixye, “Li winq li maak’a’ xMusiq’ li Dios rik’in moko naxk’ulub’an ta li k’a’ru nachalk rik’in xMusiq’ li Dios; memil na’leb’ b’an choq’ re. Ut ink’a’ naruhank chixnawb’al a’an, xb’aan naq ka’ajwi’ rik’in li Musiq’ej naru xtawb’al xyaalal.”3 Malaj tento taqatz’il tana’ rix li raatin El Principito sa’ li hu tz’iib’anb’il xb’aan laj Saint-Exupéry li kixye: “Junaq na’ilok chi saqen ru ka’ajwi’ rik’in li ch’oolej. Li k’a’ru tz’aqal aajel ru moko ilb’il ta rik’in xnaq’ uhej.”4

Lix wankil li paab’aal ut b’ar naxaqli

Wan naq ch’a’aj xnimob’resinkil li paab’aal chirix li musiq’ejil k’a’aq re ru naq wanko sa’ ruchich’och’. A’ut chaab’il xq’ajkamunkil xb’aan naq naru naq cham ru lix wankil li paab’aal sa’ li qayu’am. Eb’ li loq’laj hu neke’xk’ut chiqu naq sa’ xk’ab’a’ li paab’aal ke’yo’ob’tesiik ruchich’och’, ke’jachman ru li ha’, ke’waklesiik chi yo’yo li kamenaq, ut ke’jalman xb’eheb’ li nima’ ut xna’ajeb’ li ninqi tzuul.5

A’ut toj wankeb’ li te’xpatz’: “Wi k’a’jo’ xnimal xwankil li paab’aal, k’a’ut naq ink’a’ naru tink’ul xsumenkil li tij k’eeb’il chi anchal inch’ool? Ink’a nawaj ru xjachb’al jun nimla palaw chi moko reek’asinkil jun li ninqi tzuul. Ka’ajwi’ nawaj ru naq taa’isiiq inyajel malaj naq inna’ inyuwa’ te’xkuy xmaakeb’ chirib’il rib’ malaj naq jun junelikil wochb’een xaqaamil chirix rokeb’aal li wochoch rik’in li utz’u’uj sa’ jun ruq’ ut jun li matq’ab’ choq’ re li sumlaak sa’ li jun chik. K’a’ut naq lin paab’aal ink’a’ naru tixb’aanu a’an?”

Nim xwankil li paab’aal, ut chi kok’ aj xsa’ naxk’e chi uxmank li sachb’a-ch’oolej. A’ut, maak’a’ naxye xnimal li qapaab’aal, wan wiib’eb’ li k’anjel ink’a’ naru tixb’aanu li paab’aal. Xb’een, ink’a’ naru xsachb’al xtaql xch’ool junaq.

Jun ixq kitijok chiru k’iila chihab’ re naq lix ko’ sachenaq taasutq’iiq sa’ lix korral li Kristo ut kiraho’ xch’ool naq chanchan naq moko sumenb’ileb’ ta lix tij. Jwal ra a’in naq kirab’i resil jalaneb’ chik li alalb’ej sachenaqeb’ li ke’xjal xk’a’uxleb’ chirixeb’ lix maak.

Li ch’a’ajkilal moko wan ta rik’in naq maak’a’ li tijok malaj naq nalaj li paab’aal. A’an ka’ajwi’ tento tixtaw ru naq, us ta naraho’ xch’ool li qaYuwa’ sa’ Choxa, a’an ink’a’ tixmin ru anihaq chixsik’b’al ru xb’ehil li tiikilal. Wi li Dios ink’a’ kixmineb’ ru li ralal xk’ajol chixtaaqenkil sa’ li yu’am naq maji’ nokoyo’la, ma toja’ ta chik tixmin qu anajwan naq wanko sa’ li qayu’am sa’ ruchich’och’?

Li Dios taab’oqoq ut a’an taaq’unb’esinq ch’oolej. Li Dios tixye’ li ruq’ rajlal rik’in li rahok ut li musiq’anb’il na’leb’ ut li waklesink ch’oolej. A’b’anan, li Dios maajo’q’e tixmin ru junaq—a’an tixsachle raj lix nimla k’uub’anb’il na’leb’ re li qak’iijik chi junelik.

Xkab’, li paab’aal ink’a’ naru tixk’e naq lix taql qach’ool tixq’ax ru rajom li Dios. Ink’a’ naru taqamin ru li Dios chixb’aanunkil li naqaj laa’o—maak’a’ naxye ma naqak’oxla naq tiik li qana’leb’ malaj ma naab’al nokotijok. K’oxlahomaq li resil laj Pablo, li kixtz’aama naab’al sut chiru li Qaawa’ re taak’ose’q jun lix ch’a’ajkilal—“jun tiq’leb’ sa’ [xjunxaqalil]” kixye re. A’b’anan moko rajom ta li Dios a’an. Timil timil laj Pablo kixk’e reetal naq lix ch’a’ajkilal a’an jun li osob’tesink, ut kixb’antioxi re li Dios naq ink’a’ kixsumeheb’ lix tij a’ yaal jo’ kiraj.6

Li kanab’ank-ib’ ut li paab’aal

Li rajb’al li paab’aal moko re ta xjalb’al rajom li Dios, a’an b’an re xnimob’resinkil li qawankil chixb’aanunkil li rajom li Dios. Li paab’aal a’an xkanab’ankil qib’ chiru—xpaab’ankil naq li Dios naril li k’a’ru moko ilb’il ta qab’aan ut naq a’an naxnaw li k’a’ru moko nawb’il ta qab’aan.7 Wan naq moko tz’aqal ta xpaab’ankil li naqil ut li naqapaab’ laa’o.

Kintzol li na’leb’ a’in naq laa’in chaq aj ch’e’ol so’sol ch’iich’ naq yookin chixch’e’b’al li so’sol ch’iich’ chiru li chamal tuntunkil choql ut ka’ajwi’ junjunqeb’ li metro xnajtil chiwu kinru chirilb’al. Ka’ajwi’ kinru chirab’inkil lix yaab’ xkux li ani najolomin reheb’ li so’sol ch’iich’ sa’ radio. Teneb’anb’ilin chaq chixpaab’ankil naq taak’ame’q inb’e xb’aan li ani wan xkomon chik xnawom chiwu chirix li wankin wi’. Junaq li ink’a’ ilb’il inb’aan a’ut li ak kintzol chixkanab’ankil wib’ chiru. Junaq li kiru chirilb’al li k’a’ru moko ilb’il ta inb’aan. Teneb’anb’ilin chixpaab’ankil ut chixb’aanunkil li kixye we, re naq tinwulaq chi tuqtu sa’ li na’ajej b’ar wi’ yookin chi xik.

Li paab’aal naraj naxye naq ink’a’ ka’ajwi’ naqakanab’ qib’ chiru xnawom li Dios, naqakanab’ qib’ aj b’an wi’ chiru lix rahom. A’an naraj naxye xpaab’ankil naq li Dios nokoxra chi tz’aqal, naq chixjunil naxb’aanu a’an—chixjunileb’ li osob’tesink li naxk’e ut chixjunileb’ li osob’tesink naxb’ay xk’eeb’al chiru jarub’aq kutan—a’an choq’ re lix sahil qach’ool chi junelik q’e kutan.8

Rik’in li paab’aal a’in, us ta ink’a’ naqataw ru k’a’ut naq na’uxman k’a’ruhaq malaj k’a’ut naq moko sumenb’ileb’ ta junjunqeb’ li tij, naru taqanaw naq sa’ roso’jik chixjunil taak’utunq chiqu chi saqen ru. “Chixjunil taakanaaq choq’ usilal choq’ reheb’ li neke’rahok re [li Dios].”9

Taakanaaq choq’ usilal chixjunil. Us taawanq chixjunil.

Naru taqanaw chi tz’aqal naq te’chalq li sumehom, ut naru taqanaw chi tz’aqal naq sahaq qach’ool rik’ineb’ li sumehom ut jo’kan ajwi’ naq taqak’ul chi numtajenaq li rusilal, li ruxtaan, lix chaab’ilal xch’ool, ut lix rahom li qaChoxahil Yuwa’ li wan choq’ qe laa’o, li ralal xk’ajol a’an.

Meekanab’ xtoch’b’al li okeb’aal

Toj sa’ li kutan a’an, nokob’eek rik’in li paab’aal wan qe,10 xsik’b’al ru chi junelik xnimob’resinkil li qapaab’aal. Wan naq ch’a’aj a’in. Eb’ li ani maak’a’eb’ xkuyum, li ani moko k’eek’ookeb’ ta xch’ool, malaj li ani maak’a’ neke’k’oxla te’xtaw naq jwal ch’a’aj xtawb’al li paab’aal. Eb’ li ani neke’ka’ch’ino’ xch’ool sa’ junpaat malaj li ani neke’ajtesiik ru ink’a’ tana’ te’xnaw ru. Li paab’aal nachal rik’ineb’ li ani q’uneb’ xch’ool, li ani tiik xch’ool chi paab’ank, ut li ani nakuyuk.

Nachal rik’ineb’ li ani li neke’xtoj xtz’aq li tiikil paab’ank.

Li yaalil na’leb’ a’in nak’utman sa’ jun seraq’ chirix wiib’ li saaj misioneer yookeb’ chi k’anjelak sa’ Europa, sa’ jun na’ajej b’ar wi’ moko naab’aleb’ ta li kub’iha’. Moko ch’a’aj ta xtawb’al ru naq maare te’reek’a naq li k’a’ru yookeb’ maak’a’ na’ok wi’.

A’b’anan, eb’ li wiib’ chi misioneer ke’wan xpaab’aal, ut k’eek’ookeb’ xch’ool. Ki’alan sa’ xch’ooleb’ naq wi maa’ani taa’ab’inq re li esil te’xwotz, ink’a’ taa’uxmanq chi jo’kan rik’in naq ink’a’ k’eek’ookeb’ xch’ool chi k’anjelak chi kaw.

Sa’ jun li kutan, ke’reek’a naq tento te’xyal xnawb’aleb’ ru chixjunil li ke’wan sa’ jun nimla kab’l re kaahib’ tasal. Ke’ok chixtoch’b’aleb’ li junjunq chi okeb’aal sa’ li xb’een tasal, xk’utb’al li resil li Jesukristo ut lix k’ojob’ankil wi’chik lix Iglees.

Jalam-uuch
Li rochoch li Herman Uchtdorf sa’ xka’ch’inal

Maa’ani sa’ li xb’een tasal kiraj ab’ink.

Moko ch’a’aj ta sa’ li hoonal a’an xyeeb’al raj, “Ak xqak’e qach’ool. Tooraqe’q arin. Yo’o, qayalaq jalan chik li kab’l.”

A’ut, eb’ li wiib’ chi misioneer a’in ke’wan xpaab’aleb’ ut ke’wan xch’ooleb’ chi k’anjelak, jok’an ut naq ke’xtoch’ li junjunq li okeb’aal sa’ li xkab’ tasal.

Aran ajwi’, maa’ani kiraj ab’ink.

Jo’kan ajwi’ ki’uxman sa’ li rox tasal. Ut sa’ li xkaa—toja’ ut naq ke’xtoch’ li roso’jik okeb’aal sa’ li xkaa tasal.

Naq kiteeman li okeb’aal, jun ixqa’al kirileb’ chi sa xseʼ ut kixpatz’ reheb’ naq te’oyb’eninq aran naq a’an ki’aatinak rik’in lix na’.

Lix na’ k’a’ajwi’ 36 chihab’ wan re ut toje’ kikam lix b’eelom ut ink’a’ wan xch’ool chi aatinak rik’ineb’ li misioneer aj Mormon. Jo’kan naq kixye re lix ko’ naq tixye reheb’ naq te’elq chaq.

A’ut li ko’b’ej kitz’aaman chiru. Jwal chaab’ileb’ xch’ool li saaj winq a’in chan. Ka’ajwi’ junjunq k’asal te’wanq aran.

Jo’kan ut, us ta ink’a’ kiraj, li na’b’ej kixkanab’eb’ chi ok. Eb’ li misioneer ke’xwotz li esil ut kixke’ jun li hu re li na’b’ej re taaril ru—lix Hu laj Mormon.

Chirix naq ke’el chaq, li na’b’ej kixye naq taaril junjunqeb’ li perel.

A’an kixchoy rilb’al chixjunil li hu chiru junjunqeb’ li kutan.

Jalam-uuch
Lix junkab’al li Hermana Uchtdorf rochb’eeneb’ li misioneer

Moko najt ta chirix a’an, ke’kub’e xha’ li chaab’il junkab’al a’in.

Naq li junkab’al kiwulak sa’ li ch’ina uq’ej sa’ Frankfurt, Alemania, jun saaj aj diacono kixk’e reetal lix ch’ina-usal jun reheb’ li ixqa’al ut kixk’oxla, “Q’axal chaab’il xk’anjeleb’ li misioneer a’in!”

Li saaj aj diacono a’an, a’an laj Dieter Uchtdorf xk’ab’a’. Ut li saaj ixq jwal chaab’il—li jun li kixtz’aama chiru lix na’ naq taarab’i li raatineb’ li misioneer—a’an li xHarriet xk’ab’a’. Anajwan raab’il xb’aan chixjunileb’ li neke’xnaw ru sa’ wochb’eeninkil sa’eb’ lin b’eenik. A’an kirosob’tesiheb’ naab’aleb’ rik’in lix rahom choq’ re li evangelio ut xchaab’ilal lix ch’ool. Chi yaal a’an lix saqenkil inyu’am.

Jalam-uuch
Li Hermana Uchtdorf na’aatinak sa’ Noruega

Naab’al sut naq kinb’antioxi sa’ inch’ool re li wiib’ chi misioneer li ink’a’ ke’kana sa’ li xb’een tasal! Naab’al sut kib’antioxink inch’ool xb’aan lix xpaab’aaleb’ ut xk’anjeleb’ a’an. Naab’al sut kinb’antioxi naq ink’a’ ke’xkanab’ k’anjelak—toj sa’ xkaa tasal, roso’jik li okeb’aal.

Taateemanq chawu

Sa’ xsik’b’al li paab’aal aj kuyunel, sa’ xsik’b’al xnawb’al ru li Dios ut li rajom a’an, chijultiko’q qe li raatin li Qaawa’: “Chexb’oqoq chire kab’l ut tehe’q cheru.”11

Ma tooxaqliiq chirix xtoch’b’al wiib’ oxib’ li okeb’aal? Wiib’ oxib’ li tasal?

Malaj ut took’anjelaq toj reetal naq toowulaq sa’ li xkaa tasal, sa’ li roso’jik okeb’aal?

Li Dios “naxq’ajkamuheb’ li neke’sik’ok re,”12 a’ut li q’ajkamunk a’an moko wan ta chirix li xb’een okeb’aal. Jo’kan ut naq miqakanab’ toch’ok. Ex komon ixq, meekanab’. Chesik’ li Dios chi anchal eech’ool. Chek’anjela li paab’aal. Chexb’eek sa’ tiikilal.

Ninye eere naq wi teeb’aanu a’in—toj sa’ xkaa li tasal, roso’jik li okeb’aal—teek’ul li sumenkil nekesik’. Teetaw li paab’aal. Ut sa’ junaq kutan texnujob’resiiq rik’in li saqen li “yoo chi nimank xlemtz’unkil toj reetal li tz’aqal kutan.”13

Ex inraarookil komon ixq sa’ li Kristo, wan jun li Dios.

Yo’yo.

A’an nekexxra.

A’an naxnaw eeru.

A’an naxtaw ru anihex.

A’an naxnaw lix tz’aamahom eech’ool.

Ink’a’ nekexxkanab’ eejunes.

Ink’a’ texxkanab’.

Inch’olob’ahom ut lin osob’tesink jo’ aj apostol choq’ eere chejunjunqalex a’an naq teereek’a eejunes eerib’ sa’ lee raam ut sa’ lee k’a’uxl li xnimal ru yaal a’in. Chexyu’aminq rik’in paab’aal, ex wamiiw, ex komon ixq, ut “li Qaawa’, lix Dios [li qaxe’toonal], chexk’ihob’resi chi k’iila o’q’ob’ ut chexrosob’tesi jo’ chanru xyeechi’hom chaq.”14

Ninkanab’ eerik’in inpaab’aal, lix nawom inch’ool, ut lin ch’olob’ahom li ink’a’ naru na’eek’asiik naq a’an a’in lix k’anjel li Dios. Sa’ lix loq’laj k’ab’a’ li qaraarookil aj Kolol qe, sa’ xk’ab’a’ li Jesukriso, amen.