2010–2019
“Ana Iloa e Outou o A’u”
Oketopa 2016


“Ana Iloa e Outou o A’u”

Pe na o lo tatou iloaina ea o le Faaola, pe o faateleina ea lo tatou iloaina o Ia? E faapefea ona tatou iloaina le Alii?

A o faai’uina e le Faaola le Lauga i luga o le Mauga, sa Ia faamamafa atu le upumoni e faavavau e faapea “ua na o le faia lava o le finagalo o le Tama e maua ai le alofatunoa laveai o le Alo.”1

Sa Ia tautino mai:

“E le sao atu i le malo o le lagi i latou uma o e fai mai ia te au, Le Alii e, le Alii e; na o le na te faia le finagalo o lo’u Tama o i le lagi.

“E toatele latou te fai mai ia te au i lea aso, Le Alii e, le Alii e, matou te lei perofeta ane ea i lou igoa, o lou igoa foi na matou tulia ai temoni? o lou igoa foi na matou fai ai vavega e tele?

“Ma ona ou tautino atu ai lea ia te i latou i lena taimi: Ou te lei iloa lava outou; ia outou o ese atu mai ia te au, outou o e e faia le amioletonu.”2

O lo tatou malamalamaaga i lenei tala e faalauteleina pe a tatou mafaufau i se toe faafouga musuia o le tusiga. E taua tele, o le fetalaiga a le Alii o loo tusia i le Lomiga o le King James o le Tusi Paia, “Ou te lei iloa lava outou,” sa suia i le Faaliliuga a Iosefa Samita o le “Tou te lei iloaina lava a’u.”3

Mafaufau foi i le faataoto o taupou e toasefulu. Toe mafaufau i taupou valea e toalima ma lē saunia sa o atu e toe aumai se suauu mo a latou moli ina ua mavae ai o le faalogoina o le alaga e ō e feiloai ma le faato’ā faiava.

“Ua latou o e faatau, ona sau ai lea o le faatoafaiava, o e ua saunia foi ua latou ulufale atu faatasi ma ia i le tausamaaga, ona pupuni ai lea o le faitotoa.

“Mulimuli ane, ona o mai ai lea o isi taupou [valea e toalima], ua faapea mai, Le Alii e, le alii e, ia e tatala atu le puipui mo i matou.

“A ua tali atu o ia, ua faapea atu, E moni, ou te fai atu ia te outou, ou te le iloa outou.”4

O le faatatauga o lenei faataoto mo i tatou taitoatasi ua faalauteleina e se isi faafouga musuia. E taua tele le fasifuaitau, “Ou te le iloa outou” e pei ona tusia i le Lomiga o le King James o le Tusi Paia sa faamanino i le Faaliliuga a Iosefa Samita e faapea, “Tou te le iloa a’u.”5

O fasifuaitau “Tou te lei iloaina lava a’u” ma le “Tou te le iloa a’u” e tatau ona avea ma se pogai o se iloiloga faaleagaga faaletagata lava ia mo i tatou taitoatasi. Pe na o lo tatou iloaina ea o le Faaola, pe o faateleina ea lo tatou iloaina o Ia? E faapefea ona tatou iloaina le Alii? O nei fesili o le agaga o le taulaiga lea o la’u savali. Ou te valaaulia ma le naunautai le fesoasoaniga a le Agaga Paia a o tatou iloiloina faatasi lenei mataupu taua.

Oo Ina Iloa

Sa fetalai mai Iesu:

“O A’u nei le ala, ma le upu moni, ma le ola; e le alu atu lava se tasi i le Tama, pe a le ui mai ia te au.

“Ana iloa e outou o a’u, po ua iloa foi e outou lo’u Tamā.”6

Tatou te iloaina le Tama pe a tatou iloaina Lona Alo Pele.

O se tasi o faamoemoega sili o le olaga faaletino e le o tau na ona aoao e uiga i le Alo e Toatasi na Fanaua o le Tama ae ia tauivi foi ia iloa o Ia. O laasaga taua e fa e mafai ona fesoasoani ia i tatou ia iloa ai le Alii, o le faatinoina o le faatuatua ia te Ia, mulimuli ia te Ia, auauna atu ia te Ia, ma le talitonu ia te Ia.

Faatinoina o le Faatuatua ia te Ia

O le faatinoina o le faatuatua ia Iesu Keriso o le faalagolago lea i Ana galuega, alofa mutimutivale, ma le alofa tunoa.7 E amata ona tatou iloaina le Faaola pe a tatou amata faaaogaina o tatou malosiaga faaleagaga ma faataitai Ana aoaoga, pe mafai foi ona tuu atu se avanoa o o tatou loto mo se vaega o Lana afioga.8 A o faateleina lo tatou faatuatua i le Alii, tatou te faalagolago ia te Ia ma maua le talitonuga maumaututu i Lona mana e togiola, faamalolo, ma faamalosia ai i tatou.

O le faatuatua moni e taulai atu i le Alii ma e tau atu e le aunoa i faatinoga amiotonu. “O le faatuatua [ia Keriso o le] uluai mataupu faavae lea i le tapuaiga ua faaali mai, ... o le faavae o le amiotonu uma ... ma o le mataupu faavae o le faatinoga i tagata atamamai uma.”9 Ona o le faatino e tusa ma mataupu faavae sa’o na folafola mai e le Togiola, e totonugalemu i le mauaina ma le faatinoina o le faatuatua moni, “e mate lava le faatuatua pe a leai ni galuega.”10 E tatau ona fai i tatou ma “e anaana i le upu ae le na o le faalogo i ai.”11

O le faalogo i le afioga a le Atua ma le mauaina o le meaalofa faaleagaga o le faatuatua i le Faaola e fesootai lelei, ona “e tupu le faatuatua i le taulogologo atu, o le taulogologo atu foi o i le afioga a le Atua lea .”12 E oo ina tatou masani ma Ia ma Lona siufofoga a o tatou suesue ma aai i Lana afioga i tusitusiga paia,13 tatalo atu i le Tama i Lona suafa ma le manatu moni i ai,14 ma saili atu mo le mafutaga faifai pea a le Agaga Paia.15 O le aoaoina ma le faaaogaina i o tatou olaga o le mataupu faavae a Keriso o se mea e tatau ona tatou faia muamua ina ia maua ai le meaalofa o le faatuatua ia te Ia.16

O le faatinoina o le faatuatua i le Alii o se tapenaga talafeagai lea mo le mulimuli ia te Ia.

Mulimuli ia te Ia

“Ua savali ane Iesu e latalata ane i le vai o Kalilaia, ona silafia lea e ia o le uso e toalua, o Simona ua igoa ia Peteru, ma Aneterea lona uso ua la lafo le upega i le vai: aua o tagata fai faiva i laua.

“Ona fetalai atu lea o ia ia te i laua, Ina mulimuli mai ia ia te au, ou te faia oulua ma fai faiva i tagata.

“Ona la tuua loa lea o laua upega, a e mulimuli atu ia te ia.”17

O Peteru ma Aneterea o ni faataitaiga malolosi ia o le faalogo ma mulimuli i le Matai.

Ua faatonu mai foi le Faaola ia te oe ma au, “Ai se fia mulimuli mai ia te au, aua ne’i usiusitai o ia ia te ia, a ia ave e ia lona satauro, i le mulimuli mai ai ia te au.”18 Ina ia ave le satauro a se tasi e ao ona faafitia e ia o ia lava i mea uma e lē amioatua ma tuinanauga uma faalelalolagi ae tausi i poloaiga a le Alii.19

Sa apoapoai mai le Faaola ia i tatou ina ia avea e faapei o Ia.20 O lea, o le mulimuli i le Alii ua aofia ai le faataitai atu ia te Ia. E faaauau pea ona tatou iloaina le Alii pe a tatou saili atu e ala i le mana o Lana Togiola ia avea ai e pei o Ia.

I Lana galuega i le olaga faaletino, sa faailoga ai e Iesu le ala, taitai le ala, ma fai le faataitaiga atoatoa. “O se manatu sa’o e uiga i ona uiga faaletagata, [Lona] atoatoa, ma uiga paia”21 e maua ai le faamoemoega tumau ma le taitaiga manino pe a tatou mulimuli atu ia te Ia i luga o le ala o le avea ma soo tuuto.

O le mulimuli atu i le Faaola e mafai ai foi ona tatou maua se malamalama tonu e faapea o le ala o le olaga [o loo tatou] tulitulimatagauina”22 o loo ogatusa ma le finagalo o le Atua. O sea malamalama e le o se mealilo ua le iloaina ma e le o taulai autu atu i a tatou sailiga faaletino po o ni popolega masani faaleolaga nei. Ae, o le alualu i luma tumau ma mausali i luga o le ala o feagaiga, o le ala lea o le olaga e fiafia i ai o Ia.

O le miti a Liae i le Tusi a Mamona ua faailoa ai le ala e tatau ona tatou mulimuli ai, o luitau o le a tatou fetaia’i, ma punaoa faaleagaga o le a maua e fesoasoani ai ia i tatou i le mulimuli ai ma le o mai i le Faaola. O le fetaomi atu i luma i le ala lauiti ma le vaapiapi, o le mea lea e finagalo o Ia tatou te faia. O le tofoina o le fua o le laau ma oo ai ina matua “liua i le Alii”23 o faamanuiaga ia o loo Ia naunau mo i tatou ia maua. O lea, ua Ia valaaulia ai i tatou, “Sau, mulimuli mai ia te a’u.”24

O le faatinoina o le faatuatua ma le mulimuli ia Iesu Keriso o ni sauniuniga talafeagai ia mo le auauna atu ia te Ia.

Auauna Atu ia te Ia

“Aua pe faapefea ona iloa e se tagata le matai e lei auauna i ai o ia, ma o se foi o se tagata ese ia te ia, ma ua mamao mai mafaufauga ma faamoemoega o lona loto?”25

Tatou te iloaina atili le Alii pe a tatou auauna atu ma galulue i Lona malo. A tatou faia lea mea, Na te faamanuiaina ma le agalelei i tatou i fesoasoaniga faalelagi, meaalofa faaleagaga, ma le gafatia faateleina. E le taitai tuua na o i tatou pe a tatou galulue i Lona tovine.

Sa Ia tautino mai: “Aua o le a Ou alu muamua atu i o outou luma. O le a Ou i ai i lo outou lima taumatau ma lo outou agavale, ma o le a i ai loʼu Agaga i o outou loto, ma siʼo faataamilo outou e aʼu agelu, e sapasapai outou i luga.”26

Tatou te iloaina le Faaola pe a tatou faia le mea silisili tatou te mafaia e ō ai i mea e finagalo o Ia tatou te ō i ai, pe a tatou tauivi e ta’u atu mea e finagalo o Ia e ta’u atu, ma pe a tatou avea ma tagata e finagalo o Ia tatou te avea ai.27 Pe a tatou faamamaluina ma le loto atoa lo tatou faalagolago atoa ia te Ia, Na te faalauteleina lo tatou gafatia e auauna atu ai ma le mataalia atili. E faasolosolo lava ona ogatasi atoatoa atili o tatou manaoga ma Lona finagalo, ma Ona faamoemoega e avea ma o tatou faamoemoega, i lena tulaga o le a tatou “lē ole [atu ai] i se mea ua le tusa ai ma [Lona finagalo].”28

O le auauna atu ia te Ia e manaomia ai o tatou loto atoa, manatu, mafaufau, ma le malosi atoa.29 O le mea lea, o le auauna atu i isi ma le lē manatu faapito e faatoilaloina ai lagona faaloloto ma le manatu faapito o le tagata natura. Tatou te tuputupu a’e ia alolofa i ē tatou te auauna i ai. Ma ona o le auauna atu i isi o le auauna atu lava lea i le Atua, ua tatou tuputupu a’e ai e alolofa atili ia te Ia ma o tatou uso ma tuafafine. O lea alofa o se faailoaga lea o le meaalofa faaleagaga o le alofa mama, le alofa le pona lava lea o Keriso.30

“Ia outou tatalo atu i le Tamā ma le malosi atoa o le loto, ina ia faatumulia outou i lenei alofa, lea ua ia faaee mai i luga o i latou uma o e o soo moni o lona Alo, o Iesu Keriso; ina ia mafai ona avea o outou ma atalii o le Atua; a oo ai ina afio mai o ia o le a tatou faapei o ia, ona o le a tatou vaai ia te ia e pei ona i ai o ia; tau ina ia tatou maua lenei faamoemoe; tau ina ia mafai ona faamamaina i tatou e pei lava ona mama o ia.”31

Tatou te iloaina le Alii pe a faatumulia i tatou i Lona alofa.

Talitonu ia te Ia

E mafai ea ona tatou faatino le faatuatua ia te Ia, mulimuli ia te Ia, auauna atu ia te Ia, ae le talitonu ia te Ia?

Ua ou masani i tagata o le Ekalesia o ē taliaina le moni o aoaoga faavae ma mataupu faavae o loo i ai i tusitusiga paia ma ia ua folafola atu mai lenei pulelaa. Ae ua faigata tele ia i latou ona talitonuina o na upumoni o le talalelei e faatatau tonu i o latou olaga ma o latou tulaga. E foliga mai latou te faatuatua i le Faaola, ae latou te le talitonu i Ana faamanuiaga folafolaina o loo avanoa mo i latou pe, e mafai foi ona tupu i o latou olaga. Ua ou feiloai foi i ni uso ma ni tuafafine o e faataunuuina tiute o o latou valaauga ae e lei avea lava le talalelei toefuataiina o se mea moni e ola ma suia ai o latou olaga. Tatou te iloa le Alii pe a le gata ina tatou talitonu ia te Ia ae talitonu foi ia te Ia ma Ana faamautinoaga.

I le Feagaiga Fou, sa talosaga atu ai se tama i le Faaola ia faamalolo lona atalii. Sa tali atu Iesu:

“Afai ua e mafaia ona [talitonu], e mafaia mea uma lava i le [talitonu].

“Ona alaga loa lea o le tamā o le tama, ua fai mai ma le tagi, Le Alii e, ua ou [talitonu]; ia e fesoasoani i lo’u le [talitonu].”32

Ua faatele ona ou manatunatu i le talosaga a lenei tama: “Ia e fesoasoani mai i lo’u le [talitonu.” Ou te tomanatu pe o le faamoemoega o le aioiga a le tama lea sa le na o le manao ina ia fesoasoani ia te ia ia talitonu ia Iesu o lo tatou Togiola ma i Lana mana faamalolo. Atonu ua uma ona ia faamamaluina Keriso o le Alo o le Atua. Ae masalo na ia manaomia le fesoasoani ia talitonu ai i le mana faamalolo o le Matai e mafai moni ona faia taitoatasi ma faapatinoina tele ina ia manuia ai lona lava atalii pele. Atonu sa ia talitonu ia Keriso i se tulaga lautele, ae sa lei talitonu ia Keriso i se tulaga patino ma faaletagata lava ia.

E tele ina tatou molimau atu i mea tatou te iloa e moni, ae masalo o le fesili e sili atu ona fitoitonu mo i tatou taitoatasi, pe tatou te talitonu ea i mea ua tatou iloa.

O sauniga paia e faatinoina i le pule tatau ai o le perisitua e taua i le talitonu i le Faaola, iloaina o Ia, ma le mea silisili, o le talitonu i mea ua tatou iloa.

“Ma o le perisitua [Mekisateko] lea e pulea le talalelei ma umia le ki o mealilo o le malo, o le ki lava lea o le malamalama e uiga i le Atua.

“O lea, o ona sauniga, ua faaalia ai le mana o le faale-atua.”33

Tatou te talitonu ma iloa le Alii pe a faaaogaina le ki o le malamalama e uiga i le Atua e ala i le Perisitua Mekisateko e tatala ai le faitotoa ma mafai ai mo i tatou taitoatasi ona maua le mana o le faaleatua i o tatou olaga. Tatou te talitonu ma iloa le Faaola pe a tatou mulimuli ia te Ia e ala i le mauaina ma le faamamaluina ma le faamaoni o sauniga paia ma le faateleina o le mauaina o Ona fofoga i o tatou mata.34 Tatou te talitonu ma iloa le Keriso pe a tatou lagonaina patino le mana e suia ai, faamalolo, faamalosia, ma le faapaiaina o Lana Togiola. Tatou te talitonu ma iloa le Matai pe a [mauaa] “le mana o lana afioga i totonu o i tatou,”35 ma ua tusia i o tatou mafaufau ma loto,36 ma tatou “lafoai ese [a tatou] agasala uma ina ia [tatou] iloa ai [o Ia].”37

O le talitonu ia te Ia o le faalagolago lea i Ana faamanuiaga matalasi o loo avanoa ma talafeagai i o tatou olaga ma aiga. O le talitonu ia te Ia ma o tatou agaga atoa38 e oo mai pe a tatou fetaomi atu i luma i luga o le ala o feagaiga, lafoai atu o tatou loto i Lona finagalo, ma gauai atu i Ana mea e faamuamua ma le taimi mo i tatou. O le talitonu ia te Ia—taliaina o le moni o Lona mana ma folafolaga—e valaaulia ai se vaaiga, filemu, ma le olioli i o tatou olaga.

Folafolaga ma le Molimau

I se aso o i luma, “o le a tootutuli ai tulivae uma ma ta’uta’u atu e laulaufaiva uma”39 o Iesu o le Keriso. I lena aso faamanuiaina, o le a tatou iloa ai Na te silafia i tatou uma taitoatasi i o tatou igoa. Ma ou te molimau atu ma folafola atu e le mafai ona tau na ona tatou iloa e uiga i le Alii, ae ia tatou iloa foi o Ia a o tatou faatinoina le faatuatua, mulimuli, auauna atu, ma talitonu ia te Ia. Ou te molimau atu ai i le suafa paia o Iesu Keriso, amene.