2010–2019
Re taanimanq ajwi’ xmetz’ew a’an
Octubre 2016


Re taanimanq ajwi’ xmetz’ew a’an

Nintz’aama naq taqatz’aqob’resi ru li qab’oqb’al chixtaqsinkileb’ li qas qiitz’in re xkawresinkileb’ choq’ re xnimal ru xk’anjeleb’.

Naweek’a naq osob’tesinb’ilin chi wank sa’ li ch’utam a’in wochb’eeneb’ li ani neke’k’amok re lix tijonelil li Dios. Lix k’eek’ookilal xch’ool, lix paab’aal, ut lix k’anjel li ch’uut chi winq ut ch’ajom a’in, a’an jun sachb’a-ch’oolej. Sa’ li ewu a’in tin’aatinaq rik’ineb’ li ani neke’k’amok re li tijonelil, eb’ li tiix jo’eb’ ajwi’ li saaj, junajinb’ileb’ sa’ li k’anjelak chi anchal ch’oolej chiru li Qaawa’ Jesukristo.

Li Qaawa’ naxk’e lix wankil reheb’ li ani wankeb’ sa’ li jar opiis re li tijonelil li neke’k’anjelak chi k’ulub’ejeb’ sa’eb’ lix teneb’ankil li tijonelil.

Laj Wilford Woodruff, jo’ Awa’b’ej re li Iglees, kixye chirix li k’a’ru kixk’ul sa’ li jar opiis re li tijonelil:

“Kinwab’i li xb’een jultikank li wab’ihom sa’ li Iglees a’in. Sa’ li kutan jun, kikub’e inha’. … Kink’ojob’aak choq’ aj tzolonel sa’ li tijonelil. … Sa’ li ch’utub’aj-ib’ kink’ojob’aak choq’ aj tij. … Chirix naq k’ojob’anb’ilin choq’ aj tij kintaqlaak … sa’ jun li taqlanb’il k’anjel sa’ xtz’e li saq’e re li tenamit. A’an chaq sa’ li hab’alq’e re 1834. Wan chaq li wochb’een, ut ko’ok chi k’anjelak chi maak’a’ qak’uuleb’aal chi moko qachampa. Kinb’eek chiru k’iila kiloom injunes ut kinjultika li evangelio, ut kinkub’si xha’ junjunqeb’ li ink’a’ kinru chixk’ojob’ankil sa’ li Iglees, xb’aan naq yal aj tijin. … Kinb’eek chiru jarub’aq kutan, xjultikankil li evangelio naq maji’ kink’ojob’aak choq’ xb’eenil. …

“[Anajwan] kaalaju roxk’aal chaq chihab’ ink’anjel jo’ komon sa’ li Kab’laju chi Apostol. Kinb’eek rik’in li molam a’an ut xkomoneb’ chik li molam chiru oxk’aal chihab’; ut nawaj xyeeb’al re li ch’uut a’in naq juntaq’eet naq xaqab’anb’ilin xb’aan lix wankil li Dios naq laa’in chaq laj tzolonel jo’ ajwi’ naq kink’anjelak sa’ li awimq jo’ aj tij rik’in chan ru naq xaqab’anb’ilin jo’ jun li apostol. Maak’a’ xjalanileb’ wi yooko chixb’aanunkil li qateneb’ankil.”1

Li xnimal ru musiq’ejil na’leb’ a’in, naq maak’a’ xjalanileb’, a’an yeeb’il resil sa’ li raatin li Qaawa’ li naxye naq li Tijonelil re Aaron a’an jun “raqalil” chiru li Tijonelil re Melkisedek.2 Li aatin raqalil naraj naxye naq junajinb’ileb’ li wiib’ chi tijonelil a’in. Aajel ru li junajink a’in re naq li tijonelil taa’ok choq’ li wankilal ut osob’tesink taaruuq taa’ok wi’, sa’ li ruchich’och’ a’in ut chi junelik q’e kutan, xb’aan naq “wan chi maak’a’ xtiklajik lix kutan chi moko roso’jik lix chihab’.”3

Saqen ru li junajink a’in. Li Tijonelil re Aaron naxkawresiheb’ li saaj winq re te’xk’ul jun teneb’ank q’axal wi’chik loq’.

“Lix wankil ut li wankilal kʼeebʼil re li Tijonelil li taqenaq, malaj re Melkisedek, aʼan naq teʼxkʼam xlaawil chixjunil li musiqʼejil osobʼtesink re li iglees—

“Naq taakʼeemanq rehebʼ xkʼulbʼal li muqmuukil naʼlebʼ re li awaʼbʼejihom re choxa, naq taateeliiq li choxa chiruhebʼ, naq teʼraatina ribʼ rikʼin li jolomil chʼutlajik ut li iglees re li Xbʼeen Yoʼlajenaq, ut teʼxkʼul xsahil li sum-ochbʼeeniik xbʼaan, ut li wank chiru rilobʼaal li Dios Yuwaʼbʼej, ut li Jesus, aj bʼaanunel uuchil re li akʼ sumwank.”4

Eb’ lix laawil li tijonelil a’in k’anjelanb’ileb’ ka’ajwi’ xb’aan jun winq, li Awa’b’ej ut jolomil taqenaqil tij re lix Iglees li Qaawa’. A’ut, chi k’eeb’il xliceens xb’aan li Awa’b’ej, naru taak’ehe’q re chixjunjunqaleb’ li winq li neke’k’amok re li Tijonelil re Melkisedek li wankilal ut li usilal re aatinak ut k’anjelak sa’ xk’ab’a’ li Nimajwal. Maak’a’ roso’jik li wankilal a’an. Nak’anjelak rik’in li yu’am ut li kamk, rik’in li junkab’al ut li Iglees, rik’in chanru li Dios ut lix junelikil k’anjel.

Li Qaawa’ yoo chixkawresinkil li ani neke’k’amok re li Tijonelil re Aaron chi ok choq’ jun xb’eenil li taak’anjelaq rik’in paab’aal, wankilal, ut b’antioxink sa’ xch’ool sa’ li xnimal ru Tijonelil re Melkisedek.

Choq’ reheb’ li xb’eenil sa’ li tijonelil, aajel ru li chamal b’antioxink re xb’aanunkil eek’anjel sa’ xtz’aqalil li k’anjel re li tijonelil. Taajultiko’q eere li kutan naq laa’ex chaq aj tenq’anel, aj tzolonel, malaj aj tij ut naq eb’ li ani wankeb’ sa’ li taqenaqil tijonelil ke’xye’ ruq’eb’ eere, chewaklesinkil ut chixwaklesinkil eech’ool sa’ lee b’eenik sa’ li tijonelil.

Najultiko’ re li junjunq li nak’amok re li Tijonelil re Melkisedek li eek’ahom chi kama’in, a’ut maare k’osb’il li b’antioxink rik’in xnumikeb’ li chihab’. Nawaj xlochb’al wi’chik xxamlel li eek’ahom a’an jo’kan ajwi’ jun ajom re xk’eeb’al li tenq’ankil, jo’ xek’ul junxil, re chixjunileb’ li ani naru cheru.

Jultik we jun li obiisp li kixb’aanu we jo’ chanchan naq ak wankin jo’ naru nin’ok wi’ sa’ xwankil li tijonelil. A’an kinixb’oq chaq sa’ jun domingo naq aj tijin chaq. A’an kixye we naq kiraj ru naq tin’ochb’eeninq re sa’ rula’aninkil junjunqeb’ li komon sa’ li qateep. Li raatin kinixk’e chixk’oxlankil naq ka’ajwi’ naru taab’aanumanq wi tinwanq rochb’een. Chi yaal, ink’a’ na’ajman ru inwanjik. Wankeb’ wiib’ lix tenq’ aj k’ehol na’leb’ q’axal chaab’ileb’ sa’ li obispil.

Kiqula’ani jun xmalka’an maak’a’ xtumin chi moko xtzakemq. A’an kiraj naq tintenq’a sa’ xtoch’b’al xch’ool li xmalka’an, xyeeb’al re naq tixyiib’ ut taaroksi jun tusleb’aal tumin, ut xyeeb’al re naq a’an naru taataqe’q chi wank sa’ jun na’ajej re xtenq’ankil rib’ jo’ ajwi’ re xtenq’ankil jalaneb’.

Chirix a’an koxqak’ojob’ xch’ooleb’ wiib’ li ixqa’al li ch’a’aj xyu’ameb’. Naq yooko chaq chi elk, li obiisp kixye we, “Eb’ li kok’al a’an maajo’q’e taasachq sa’ xch’ooleb’ naq koowulak rik’ineb’.”

Sa’ jun chik li ochoch kiwil chanru xb’oqb’al jun li winq ink’a’ mas nawulak sa’ li Iglees chi sutq’iik rik’in li Qaawa’ rik’in xq’unb’esinkil xch’ool chixpaab’ankil naq ajb’il ru xb’aaneb’ li komon sa’ li teep.

Li obiisp a’an kik’amok re li Tijonelil re Melkisedek ut a’an kinixk’e chi ilok taqe’q ut kinixwaklesi rik’in lix b’aanuhom. A’an kixk’ut chiwu xk’amb’al li wankilal ut xkawilal inch’ool chi xik yalaq b’ar re k’anjelak chiru li Qaawa’. A’an kikam junxil ut ak kixk’ul lix q’ajkamunkil, a’b’an toj jultikanb’il a’an inb’aan rik’in naq a’an kixye’ li ruq’ we chinwaklesinkil chi taqe’q naq toj maji’ wan mas inna’leb’ jo’ jun ch’ajom sa’ li Tijonelil re Aaron. Moqon kintzol naq a’an kinril sa’ jun xb’ehil li tijonelil re xk’ulb’al xkomon chik inteneb’ankil junaq kutan, ut laa’in maji’ kinru chirilb’al a’an.

Juntaq’eet kixb’aanu inyuwa’ choq’ we. A’an chaq jun winq nim xnawom ut chaab’il xna’leb’ sa’ li Tijonelil re Melkisedek. Kipatz’e’ re xb’aan jun li apostol naq tixtz’iib’a jun ch’ina esil chirix k’a’ru naxye li ciencia chirix jarub’ chihab’ chaq xtiklajik li ruchich’och’. Kixtz’iib’a chi k’eeb’il reetal, chixnawb’al naq wankeb’ li te’ril ru li te’xk’oxla naq ch’ina b’ab’ay xchihab’il li ruchich’och’ chiru li k’a’ru naxye li ciencia.

Toj nanaq sa’ inch’ool naq inyuwa’ kixk’ut chiwu li k’a’ru xtz’iib’ahom chaq ut kixye we, “Aj Hal, wan aamusiq’ejil nawom re xnawb’al ma us tintaqla a’in reheb’ li apostol ut li profeet.” Ink’a’ najultiko’ we li tz’iib’anb’il sa’ li esil, a’ut junelik taajultiko’q we li b’antioxink kiweek’a rik’in jun winq li nak’amok re li Tijonelil re Melkisedek li kiril inmusiq’ejil nawom li ink’a’ kinru chirilb’al laa’in.

Chiru jun li q’ojyin, junjunqeb’ chihab’ chaq chirix a’an, ut chirix naq k’ojob’anb’ilin choq’ apostol, lix profeet li Dios kinixb’oq ut kixpatz’ we naq tinwil ru jun li na’leb’ tz’iib’anb’il chirix lix tzol’leb’ li Iglees. A’an kixnumsi li q’ojyin chirilb’aleb’ ru junjunqeb’ xch’oleb’ jun li tasal hu. A’an kise’e ut kixye, “Ink’a’ naru tinwil ru chixjunil a’in. Ink’a’ us naq yookat chi hilank naq yookin chi k’anjelak.” Toja’ ut naq haye’ kiroksi tz’aqal li raatin lin yu’wa li kixye we junjunq chihab’ chaq rub’elaj a’in: “Aj Hal, laa’at tento taawil ru a’in. Laa’at taanaw wi us xpuktesinkil li hu.”

Sa’ jalan chik li q’ojyin, sa’ jun li k’anjel k’eeb’il xb’aan li Iglees, juntaq’eet kixb’aanu junaq chik li winq li kik’amok re li Tijonelil re Melkisedek, a’an a’an xtaqsinkil li ilob’aal ut xk’eeb’al xkawilal li ch’oolej. Naq wuqlaju chihab’ wan we, kipatz’e’ we naq tin’aatinaq chiru jun nimla ch’uut. Ink’a’ kinnaw k’a’ru ki’ajman ru naq tinb’aanu. Moko kik’ehe’ ta we li na’leb’ tin’aatinaq wi’, jo’kan naq kinkawresi li waatin chirix jun na’leb’ li kixq’ax ru li kintaw ru chirix li evangelio. Naq yookin chi aatinak, kink’e reetal naq jun li sachk kinb’aanu. Toj jultik we naq chirix naq kin’aatinak, kiweek’a naq kinpalto’k.

Li roso’jik aj yehol aatin a’an li Elder Matthew Cowley re lix Molameb’ li Kab’laju chi Apostol. Jwal chaab’il na’aatinak a’an—raab’il xb’aan chixjunil li Iglees. Toj najultiko’ we naq kiwil a’an chalen chaq ink’ojleb’aal chixk’atq li xaqarib’aal na’ajej.

Ki’ok chi aatinak chi kaw xyaab’ xkux. Kixye naq li waatin laa’in kixk’e chireek’ankil naq wan sa’ jun li ch’utub’aj-ib’ nim ru. Se’se li ru naq kixye a’an. Ki’isiman li week’ahom re palto’k ut kichal xkawilal inch’ool naq junaq kutan tin’ok choq’ li ani ak kixk’oxla a’an naq laa’inin.

Xb’aan li k’a’ru najultiko’ we chirix li q’ojyin a’an, toj anajwan nin’ab’ink chi us naq na’aatinak junaq li nak’amok re li Tijonelil re Aaron. Xb’aan li k’a’ru kixb’aanu choq’ we li Elder Cowley, junelik nink’oxla naq tinwab’i li raatin li Dios. Moko naab’al ta sut kisach wajom ut rajlal sachso ninkana, sa inse’ jo’ chanru naq sa xse’ li rilob’aal li Elder Cowley junxil.

Wankeb’ naab’al li k’a’aq re ru te’ruuq tana’ chixkawob’resinkileb’ li qas qiitz’in saajeb’ chi taqe’q sa’ li tijonelil, a’ut maak’a’ tixq’ax ru xwankil qatenq’ankileb’ chixnimob’resinkileb’ lix paab’aal ut xkawilal lix ch’ooleb’ naq te’ruuq chiroksinkil lix wankilal li Dios sa’ xb’aanunkil xk’anjeleb’ sa’ li tijonelil.

Moko taakanaaq ta rik’ineb’ li paab’al ut xkawilal ch’oolej a’an rik’in naq yal jun sut taqsinb’ileb’ xb’aan junaq li nak’amok re li Tijonelil re Melkisedek, us ta jwal nim xseeb’al. Re naq te’ruuq chiroksinkileb’ li wankilal a’in, tento naq naab’al sut te’k’ulub’aaq sa’ xch’ooleb’ xb’aaneb’ li ani najt chik xhoonaleb’ chiruheb’ sa’ li tijonelil.

Eb’ li ani neke’k’amok re li Tijonelil re Aaron te’raj ajwi’ ru naq te’waklesiiq xch’ooleb’ ut naq te’tije’q wulaj wulaj malaj rajlal hoonal xb’aan li Qaawa’ rik’in li Santil Musiq’ej. Naru te’xk’ul a’in naq neke’xsik’ chi wank chi k’ulub’ejeb’ re xk’ulb’al. A’an taak’ulmanq a’ yaal jo’ chanru li k’a’ru te’xsik’ ru xb’aanunkil.

Xmaak a’in naq tento taqak’ut rik’in qab’aanuhom ut rik’in xnawom qach’ool naq yaal li raatin li rey aj Benjamin, jun chaab’il winq li kik’amok re li Tijonelil re Melkisedek.5 A’an li aatin re rahok yaab’asinb’il sa’ xk’ab’a’ li Qaawa’ li najolomink re li tijonelil a’in. Li rey aj Benjamin kixk’ut li k’a’ru teneb’anb’il sa’ qab’een re toowanq chi saqaq qu re naq taawaklesiiq qach’ool ut tootije’q xb’aan li Qaawa’:

“Ut re xraqbʼal, moko naru ta tinye eere chixjunil li kʼaʼaq re ru taaruuq teebʼaanu wiʼ li maak, xbʼaan naq jalan jalanq li bʼe ut paay wan, qʼaxal kʼihebʼ, joʼkan naq inkʼaʼ naru ninkʼehebʼ saʼ ajl.

“A’bʼanan aʼin naru tinye eere, naq wi inkʼaʼ nekeril eeribʼ, ut lee kʼaʼuxl, ut lee raatin, ut lee bʼaanuhom, ut inkʼaʼ nekexʼabʼink chiru lix taqlahom li Dios, ut inkʼaʼ nekexkana saʼ li paabʼaal chirix li kʼaʼru eerabʼihom chirix lix kʼulunik li Qaawaʼ, toj saʼ rosoʼjik lee yuʼam, tento texʼosoʼq. Anajwan ut, at winq, chijultikoʼq aawe, ut mat-osoʼ.”6

Chiqajunilo naqak’e reetal lix lochlookil tzimaj li xik’ na’ilok re li tiikilal li taqlanb’ileb’ jo’ jun kawil kaq-sut-iq’ chiruheb’ li qaraarookil saaj li neke’k’amok re li tijonelil. Choq’ qe, a’aneb’ chanchaneb’ li wiib’ mil saaj aj pleet, eb’ li ralal laj Helaman jo’ ke’xye rib’. Neke’ru chi numtaak jo’ ke’xb’aanu li saaj aj pleet a’an wi neke’xkol rib’ jo’ ki’elajin reheb’ li rey aj Benjamin.

Eb’ li ralal laj Helaman ink’a’ ke’wiib’an xch’ool. Ke’pleetik rik’in xkawilal xch’ooleb’ ut ke’numta rik’in naq ke’xpaab’ li raatineb’ lix na’.7 Naqataw ru lix wankil lix paab’aal jun li na’b’ej aj rahonel. Eb’ li na’b’ej neke’xk’e li xnimal ru tenq’ankil reheb’ li ralal anajwan. Laa’o li nokok’amok re li tijonelil naru ut tento taqakawresi li tenq’ankil a’an rik’in lix k’eek’ookilal qach’ool chixsumenkil li qachaq’rab’inkil naq jo’q’e taajale’q qach’ool, tento taqakawob’resi xch’ooleb’ li qas qiitz’in.8

Lin tz’aam, a’an naq chixjunileb’ li neke’k’amok re li Tijonelil re Melkisedek te’xk’ulub’a li maatan k’eeb’il xb’aan li Qaawa’:

“Ut wi junaq winq saʼ eeyanq nim xmetzʼew saʼ li Musiqʼej, chixkʼamaq chirix li ani qʼun xmetzʼew, re taawaklesiiq li raam saʼ anchal li tuulanil, re taanimanq ajwiʼ xmetzʼew aʼan.

“Joʼkan ut, kʼamomaq cherix li ani kʼojobʼanbʼilebʼ saʼ li xkaʼchʼinal ru tijonelil, ut taqlahomaqebʼ cheru re xxaqabʼankil li hoonal, ut re xkawresinkil li bʼe, ut re teʼwulaq saʼ li hoonal xaqabʼanbʼil wi laaʼex inkʼaʼ nekexru chi wulak.

“Kʼehomaq reetal, joʼkaʼin naq ebʼ lin apostol, saʼebʼ li najter kutan, keʼxwaklesi lin iglees choqʼ we.”9

Laa’ex li wankex jo’ jolominel sa’ li tijonelil chiruheb’ malaj jo’ xyuwa’eb’ li ani neke’k’amok re li Tijonelil re Aaron, nekexru chixk’anjelankil li sachb’a-ch’oolej. Naru teetenq’a li Kolonel sa’ xnujob’resinkil li tzoltzoleb’ re xb’eenil tiikeb’ xna’leb’ rik’in li saaj winq li te’xk’ulub’a li b’oqok re xjultikankil li evangelio rik’in xkawilal xch’ooleb’. Teeril naq naab’aleb’ li taqsinb’ileb’ ut waklesinb’ileb’ xch’ool eeb’aan te’kanaaq chi tiikeb’ xch’ool, te’sumlaaq sa’ li santil ochoch, ut te’ok chixwaklesinkileb’ ut chixkawresinkileb’ jalaneb’.

Moko na’ajman ta ru ak’ ch’utameb’ malaj k’anjel, li k’anjeleb’aal re k’utuk, malaj li na’leb’ sa’ internet. Moko na’ajman ta ru junaq chik li b’oqb’al chiru li ak wan eere. Li xaqab’anb’il aatin ut sumwank li wan sa’ li tijonelil naxk’e eere li wankil, li wankilal, ut li b’eresink. Nintz’aama naq texxik sa’ lee rochoch ut teetz’il rix chi us li xaqab’anb’il aatin ut sumwank li wan sa’ li tijonelil, li natawman sa’ li tasal 84 re li Tzol’leb’ ut Sumwank.

Chiqajunilo naqoyb’eni naq xkomoneb’ chik li saaj winq te’xk’ul xna’leb’ jo’ laj Wilford Woodruff li kixk’ut lix evangelio li Jesukristo rik’in xnimal xwankil chi jalok ch’oolej naq toj kik’amok re li Tijonelil re Aaron.

Nintz’aama naq taqatz’aqob’resi ru li qab’oqb’al chixtaqsinkileb’ li qas qiitz’in re xkawresinkileb’ choq’ re xnimal ru xk’anjeleb’. Ninb’antioxi chi anchal inch’ool reheb’ li ani kine’xwaklesi ut ke’xk’ut chiwu chanru xraab’al ut xwaklesinkileb’ li jun ch’ol chik.

Ninch’olob’ xyaalal naq li Awa’b’ej Thomas S. Monson nak’amok re chixjunileb’ lix laawil li tijonelil sa’ ruchich’och’ sa’ li kutan a’in. Ninch’olob’ xyaalal naq a’an, chiru chixjunil xyu’am chi k’anjelak chiru ras riitz’in, kixk’ut chiqu chiqajunil chanru xwaklesinkileb’ li qas qiitz’in jo’ junaq li nak’amok re li Tijonelil re Melkisedek. Ninb’antioxi re xb’aan chanru kinixwaklesi ut kink’ut chiwu chanru xwaklesinkileb’ li jun ch’ol chik.

Yo’yo li Dios Yuwa’b’ej. Li Jesus a’an li Kristo. A’an a’in lix Iglees ut lix awa’b’ejihom. A’an a’in lix tijonelil. Ninnaw a’in injunes rik’in xwankil li Santil Musiq’ej. Sa’ xk’ab’a’ li Qaawa’ Jesukristo, amen.