2010–2019
Eduyɛfo Wura
Ɔbɛsɛ 2016


Eduyɛfo Wura

Onnyi dɛ wo nko—idzi awerɛhow a bɔn dze aba, yaw a ɔnam binom hɔn ndzeyɛɛ do, anaa ɔnnkyebo abrabɔ yi mu honamyaw a ɔba no ho.

M’akwanya kɛse kor a ɔyɛ mfaso nye akwantu—a medze sũa fi me nkyerɛbaa a wɔwɔ wiadze nyina mu no hɔ. Biribiara nnkyɛn menye hom nsa da nsa mu, enyim tua enyim, na akoma da akoma ho.

Sũahu yi kor ber mu no, Relief Society banodzifo kor bisaa dɛ, “Ana biribi pɔkyee wɔ hɔ a ɔsɛ dɛ mbaa tsim wɔ do a?”

Mubuaa dɛ, “Nyew!” ber a President Russell M. Nelson ne kasaa “Ntotɔserɛ a ɔkɔ Me Nkyerɛbaa hɔ” no baa m’adwen mu no. President Nelson kyerɛkyerɛɛ dɛ, “Yehia mbaa a wɔwɔ Christ ne nkyerɛkyerɛ ho fapem a otsim.”1

Nephi kyerɛkyerɛɛ Christ ne nkyerɛkyerɛ wɔ kwan yi do:

Osiandɛ abow a ɔsɛ dɛ hom hɛn mu no nye nnuho na nsu mu enuma; na iyi ekyir no na hom bɔnfakyɛ a ofi ogya nye SunsumKrɔnkrɔn mu no bɛba. …

“Na afei … mibebisa dɛ hom ewie ne nyinara yɛ? Hwɛ, mese hom dɛ, Oho; hom nnwiee koraa, gyedɛ hom dze gyedzi a onnhihim suo Christ ne ndwuma pa mu, dze homho nyinara twer nyia otum gye nkwa no n’emudzi no.

“Dɛm ntsi, ɔwɔ dɛ hom per kɔ kan gyina pintsinn wɔ Christ mu, nya enyidado a ɔhyerɛn na odzi mu, na hom nya Nyankopɔn nye nyimpa ho dɔ. Dɛm ntsi, sɛ hom per kɔ kan, na hom mee wɔ Christ n’asɛm mu, na hom tsim kodu ewiei a, hwɛ, dɛm na Egya no se: Hom benya onnyiewiei nkwa.

“… Iyi nye kwan no; na kwan fofor biara nnyi hɔ anaa dzin biara nnyi wi ase yi mu a wɔnam do bɛgye ɔdasanyi nkwa wɔ Nyankopɔn n’ahenman no mu. Na afei, hwɛ, iyi nye Christ ne nkyerɛkyerɛ.2

Dɛn ntsi na yehia nkyerɛkyerɛ yinom ho ntseasee fapem a otsim?

Metaa hyia Latter-day Saintfo mbaa a wohia mboa dzendzenndzen, naaso wɔnndan nnkɔ Onyia nko a Obotum ama daapem mboa no hɔ. Wɔtaa dɛ wɔhwehwɛ ntseasee wɔ “dan kɛse pontonn no mu.”3

Ber a hɛn ntseasee a ɔwɔ Christ ne nkyerɛkyerɛ mu rodɔɔsõ no, yɛba bohu no ntsɛmara dɛ yerutu hɛn ntseasee wɔ “enyigye ho nhyehyɛɛ kɛse no” mpon ara yie.4 Yɛba bohu so dɛ nhyehyɛɛ no tsim hɛn Agyenkwa, Jesus Christ, No do.

Ber a yesũa mbrɛ yɛdze Christ ne nkyerɛkyerɛ no bedzi dwuma wɔ hɛn ankorankor gyinabew mu no, hɛn dɔ ma hɛn Agyenkwa no nyin. Afei yebohu dɛ “nsonsonee a yɛdween dɛ ɔda hɔ no mpo no, hɛn nyinara yehia werdambɔ no a ɔmmbuadze kor noara.”5 Yebohu dɛ Ɔno nye hɛn fapem—“hɛn Pomfo no botan no, … botan tsim … a [ye]si hɛn adan wɔ do a [yɛ]nnkɔhwe ase” no.6

Nkyerɛkyerɛ yi besi dɛn ehyira hɛn ber a yɛhwehwɛ asomdwee na ntseasee na yɛbɔ mbɔdzen dɛ yebetsim enyigye mu, wɔ hɛn ɔnnkyebo abrabɔ akwantu soronko yi mu?

Mususu dɛ yɛhyɛ ase dɛ, mbrɛ Nephi se no, “[yɛ]dze gyedzi a onnhihim suo Christ ne ndwuma pa mu, … nyia otum gye nkwa no n’emudzi no.”7 Hɛn gyedzi wɔ Jesus Christ mu ma hɛn kwan ma yetum gyina ɔhaw biara ano.

Nokwar, yɛtaa hu dɛ abɛbrɛsɛ ma hɛn gyedzi no mu dɔ na hɛn nkitahodzi a yɛnye Ɔsor Egya na Ne Ba no ho tsew. Menkyɛ mfatoho ebiasa.

Odzi Kan, Agyenkwa no, Eduyɛfo Wura no, wɔ tum dɛ ɔsesã hɛn akoma na Ɔma hɛn ahotɔ korakoraa fi awerɛhow a hɛnara hɛn bɔn dze ba ho. Ber a Agyenkwa no kyerɛkyerɛɛ Samarianyi ɔbaa no wɔ bura no ho no, nna Onyim no bɔn akɛse a ɔayɛ nyina. Naaso, “Ewuradze hwɛ akoma mu,”8 nna Onyim dɛ ɔwɔ a akoma a ɔdze gye nkyerɛkyerɛ.

Ber a ɔbaa no baa bura no ho no, Jesus a Ɔnoara ɔyɛ nkwa nsu no—kãa no tsiabaa dɛ, “Ma me bi monnom.” Dɛmara na sɛ yɛba No hɔ a, hɛn Agyenkwa no nye hɛn bɛkasa wɔ ndze a yenyim—osiandɛ Onyim hɛn. Obehyia hɛn wɔ bea a yɛwɔ no. Na osian Nyia Ɔyɛ nye dza Ɔayɛ ama hɛn ntsi no, Ɔtse ase. Osiandɛ Ɔsɔɔw yaw ntsi, Obotum ama hɛn nsu a nkwa wɔ mu ber a yɛhwehwɛ no no. Ɔkyerɛkyerɛɛ iyi kyerɛɛ Samarianyi ɔbaa yi ber a Ɔsee dɛ, “Sɛ inyim Nyankopɔn akyɛdze no, nye nyia ɔse wo dɛ, Ma me bi monnom yi a, nkyɛ ibebisa no ma ɔaama wo nsu a nkwa wɔ mu.” Ewiei no a ɔtsee ase no, Ɔbaa no dze gyedzi buaa dɛ, “Owura, ma me dɛm nsu yi ɛ, ma nsukɔm nndze me.”

Samarianyi ɔbaa yi nyaa sũahu yi wɔ Agyenkwa ne nkyɛn no, ɔbaa no “gyaa n’ehina wɔ hɔ na osii mu kɔr kurow no mu, na ɔsee nyimpa no dɛ,

“Hom mbra mbɔhwɛ nyimpa ɔakã dza mayɛ nyina akyerɛ me: nnyɛ oyi nye Christ no anaa?

Nna oenya dasegye—ɔahyɛ ase ronom nsu a ɔma nkwa no—na ɔpɛɛ dɛ ɔgye Ne nyamesu ho dase kyerɛ binom.9

Sɛ yɛ ba No hɔ a yɛdze ahobrɛadze akoma na akoma a otsie adzekyerɛ a—sɛ mfom, bɔn, nye mfomdo horow ama hɛn akoma ayɛ dur mpo a,—Obotum asesã hɛn “osiandɛ ɔwɔ tum a ɔdze gye nkwa.”10 Na yɛdze akoma a asesã no, yebotum, tse dɛ Samarianyi ɔbaa yi, yɛakɔ hɛnara hɛn nkuropɔn mu—hɛn efiefi, skuul, anaa edwumayɛ mbea horow—akɛgye No ho dase.

Otsĩa Ebien, Eduyɛfo Wura no botum akyekye hɛn werɛ na Ɔahyɛ hɛn dzen ber ɔnam binom hɔn ndzeyɛɛ a ɔnntsen do ntsi yedzi yaw no. Menye mbaa pii a adzesoadze dudur ahyɛ hɔn do no edzi nkɔmbɔ. Hɔn temple ahyɛmudzi ne ndzido no abɛyɛ ayarsã akwantu a ɔyɛ dzen. Wɔhaw wɔ ahyɛmudzi a woebu do, akoma a abobɔ, nye awerɛhyɛmu a apa ho. Dodowara ahaw wɔ awartõ, kasa, honandua mu, nye adwen nkã-tse mu a ɔsɛɛ ho a, ɔtɔ dɛ ɔyɛ binom hɔn suban bɔn ho nsunsuando.

Sũahu yinom a, ɔnnyɛ hɔnara hɔn mfom no, egya dodowara ma woenya afɔdzi atsenkã na enyitõ. Osiandɛ kwan a wobesiesie hɔn nkã-tse dzendzen no wɔnntse ase ntsi, dodowara dze hyɛ hɔn mu, dze sie obiara koraa.

Enyidado na ayarsã nnyi sum nsumaae mu, mbom ɔwɔ Agyenkwa, Jesus Christ no, ne kan na no dɔ mu.11 Elder Richard G. Scott tuu fo dɛ: “Sɛ ɔwoara nnyɛɛ bɔn kɛse a, mma nnhaw woho biara wɔ obi no bɔn no nsunsuando ho. … Ibotum enya tsema atsenkã. … Naaso onnyi dɛ efa obi n’asodzii ho atsenkã to wo do. … Sɛ ayɛ dza ɔse dɛ edze bɔboa obi a edɔ no a, fa adzesoa no to Agyenkwa no N’ananadze. … Ereyɛ dɛm no, nnyɛ asomdwee nko na ibenya, mbom ibɛkyerɛ wo gyedzi wɔ Agyenkwa no No tum mu dɛ Ɔbɛma bɔn adzesoa no efi wo dɔfo no a oenya nnhu na ɔyɛ setsie no do.”

Na ɔkɔr do : “Ayarsã korakora no bodua wo gyedzi wɔ Jesus Christ mu na No tum na dza Otum dua No Werdambɔ no do yɛ no, dze sɔã etwaetwa a ɔnntsen na ɔnnsɛ no.”12

Sɛ egyina gyinabew yi mu a, nkyerɛbaa ayarsã no botum edua kwan tsentsen do aba. Obehia dɛ mpaabɔ mu ara ihwehwɛ kwankyerɛ na mboa a ɔsɛ, a yɛnye hɔn a  wokita asɔfodzi a wɔahyɛ hɔn wɔ kwanpa do no refa apam kã ho. Ber isũa mbrɛ ibesi bɛkã w’asɛm no, kyerɛ dza ipɛ dɛ osi, na hwehwɛ hɔn a wɔawea hɔn afotu. Iresie sunsum mu apɔwmudzen dɛm mber nyina mu no behia tsitsir. Kaa wo sor awoo su no. Iyɛ Sor Awofo hɔn dɔba ɔbaa. Twer w”Egya n’onnyiewiei nhyehyɛɛ a Ɔayɛ ama wo no. To wo ntseasee wɔ Jesus Christ ne nkyerɛkyerɛ no mu dabaa. Fa gyedzi dzi dwuma dabaa dɛ ebɔnom Agyenkwa no nsu a nkwa wɔ no no nsubura dodow. Dan tum no a wɔdze edua ayɛdze na ahyɛmudzi do ama hɛn mu kor biara no. Na ma Agyenkwa no na No Werdambɔ n’ayarsã tum no kwan wɔ w’abrabɔ mu.

Otsĩa ebiasa, Eduyɛfo Wura no botum akyekye hɛn werɛ na Ɔagye hɛn abamba ber a “ɔnnkyebo abrabɔ mu honanyaw a ɔba,”13 no haw hɛn, tse dɛ mpofirmu abɛbrɛsɛ, adwen mu yarba, yarba horow ahomberɛw, na owu. Mubohun akataasiaba nwanwafo bi a wɔfrɛ no Josie a ɔyar yarba a ɔma ɔsesã ne ndzeyɛɛ mpofirmu no ɔnnkyɛree. N’ayarsã ho akwantu a ɔnye me kyɛɛ nyi:

“Dza nna ɔyɛ dzen kɛse nye dza emi na m’ebusua ato no dzin ‘famu-ndae nda.’ Ɔhyɛ ase a ndzɛmba a ɔbor do pii hyɛ mo do na me nkã-tse yɛ ndam ara yie ma memmpɛ dede, obi noho bɛkã me, anaa kandzea biara. Iyi nye adwen mu atsetsee dza ɔyɛ dzen kɛse no. Da pɔkyee bi wɔ hɔ a mo werɛ nnkefir da.

“Nna mbrɛana yarba no rehyɛ ase, na dza mudua mo no yɛɛ akomatu ara yie. Mekaa dɛ nna murusũ, na enyisuwa repem sian wɔ m’enyim a munntum nngye ahom yie. Mbom yaw yayaw no mpo suar sɛ medze to ber a mohwɛ me maame a akomatu ekitsa no a ɔreper aboa me no, yaw a menyae a.

M’adwen mu yarba no maa n’akoma bobɔe. Mbom nna yennyim koraa dɛ sum sunkamm mpo mu no, nna aka mber kumaa ma yeenya awanwadze kɛse ho sũahu.

“Ber a dɔn tsentsen no kyɛree no, me maame wɔasaa ntaataado dɛ, ‘Mebɛyɛ biribiara dze eyi adze yi efi wo do.’

“Naaso, ɔyɛɛ tumm, na mokodur ber a megye a nna nngye koraa no, aber noara mu no na adze nwanwa bi sii.

“Awerɛfir mu ara tum nwanwa fɛɛfɛ bi faa me nyimpadua. Nkyii, medze ‘ahoɔdzen a ɔbor mankasa medze do no’14 paa mu ndamyɛ mu kyerɛɛ me maame nsɛmfua esuon a ɔsakyer abrabɔ dze maa no mbuae wɔ ne pɛ dzendzen dɛ ɔbɔsɔw me yaw no. Mesee dɛ, ‘Ɔnnsɛ dɛ iyɛ, Obi edzikan ayɛ dada.’”

Fi adwen mu yarba ne sum no bun mu no, Josie nyaa ahoɔdzen dze gyee Jesus Christ na No Werdambɔ no ho dase.

Oennya ayarsã emudzi dɛm da noara mu, mbom onyaa kan na enyidado wɔ sum kebii ber mu. Na ndɛ, Christ nkyerɛkyerɛ ho ntseasee fapem a otsim na daa daa Agyenkwa no nsu a ɔma nkwa ne bambɔ ntsi, Josie rosɔw n’akwantu kɔ ayarsã mu na ɔdze Eduyɛfo Wura ho gyedzi a onnhihim ridzi dwuma. Ɔboa binom so a wɔwɔ kwan no do no. Na ɔse dɛ, “Sɛ sum no hyɛ mo do mbordo a, medan kɔ N’adɔyɛ ehumbɔbɔrhu ne nkaakaa do. Wɔsom dɛ kwankyerɛ kan ber a murutwa nkõdzen mber.”15

Nkyerɛbaa megye dase dɛ—

Onnyi dɛ wo nko—kɔ do soa awerɛhow adzesoa a bɔn dze aba.

Onnyi dɛ wo nko—soa yaw a binom hɔn ndzeyɛɛ a ɔnntsew dze aba.

Nnyɛ wo nko—na ɔsɛ dɛ esɔw ɔnnkyebo abrabɔ yi mu honamyaw a ɔba no.

Agyenkwa no totɔserɛ dɛ:

“Ana hom rennsan mmba me nkyɛn, na hom nnu homho wɔ hom bɔn ho ma wɔasakyer hom ama maasa hom yarba?

“… Sɛ hom ba mo hɔ a hom benya onnyiewiei nkwa. Hwɛ, m’ehumbɔbɔr abasa no atsen wɔ hom do, na obiara a ɔbɛba no … ɔno na mebɛgye no.”16

“[Ɔ]bɛyɛ biribiara dɛ obeyi iyi efi wo do. Nokwar, “[Ɔ]ayɛ dada.” Wɔ Jesus Christ ne dzin mu, amen