2010–2019
Ngike el Ungil Mengkerenged el Sib
April 2017


Ngike el Ungil Mengkerenged el Sib

A Jesus Kristo, el ngii a Ungil Mengkerenged el Sib, a metik er a deureng sel leues a Cheremel sib el merael mo mesisiich.

Kede mesa telkib el blekerdelel a Demad er a Babeluades sel dotebengar sel dmolech el chubechub er Ngii el kirir a remekngit e mo ngara omereng el saul el kirel sel lomes er a klekakerous er a klengit me tirkel ruebet er a klengit. Tia el osenged a ngosukid el mo “mui el [medengelii] a blekerdelel, me a cherrungel el klengar ngii, me a teletelel”1e tiaikid a dodai er a klauemra er kid er a Ngii me a Ngelekel el Sechal, el Jesus Kristo. A chubechub er a Osobel el kirel a kngtid a ngoikid el mo kmeed er Ngii e rullid el mo blechoel ouchel a rengud er a kngtid e mo oltirakl er Ngii. Me sel dorael el mo uai Ngii, e kede mesuub el mo ungil el mo bekokeuii el mo er a rebebil el uai Ngii, el diak el iior er a blekerdelel me a kse er a chad.

A klou el klekakerous er a osenged er a chad er a iikrel me a chelsel a mocholt er sel hong el kmo Les Misérables,, el luluches er ngii a chad er a omeluches er a beluu er a French el Victor Hugo.2 Sel uchelel tial hong, e a chad el mengedecheduch ouchais el kirel a Bienvenu Myriel, el ngii a bisop er a Digne, e smodii a berraod el chelbangel er ngii ngika el bisop. Ng locha bai mo odngelii ngika el chad el kmal diak a klaumera er ngii er a Dios me a rechad er a beluu a di ouketui er ngii el blekerdelel a uchul er sel taem er a French Revolution?3

A chad el mengedecheduch a melekoi el kmo ngika el bisop a mle sebechel omelchesiu el kmal louketui er ngika el chad. E sola ngika el chad el mengedecheduch a okerei er a beot el ker: “A kngtil a chad ng uchul e a bisop a mo er cheroid er ngii?”4Me ng ulenger el kirel ngika el bisop, e ngika el chad el mengedecheduch a dillii a bleketakl el nger: “Ng diak” — E dochelii er a ngellakel: “Ngika el sib a mla ruebet er a kmal klou el klengit!”5

Chelsel tial cheldecheduch, e a Hugo a mengaisisiu er a “kngtil” a chad el uaia rakt el ngara sib e kuk mengaisisiu er a bisop el mo er a mengkar a sib el diak bol cheroid sel lesa sochera el sib. Ngika el bisop a chubechub e a uriul er a chelsel tial hong e ng ulechotii a osisiu el chubechub el kirel a tara chad, el ngii a kmal mekngit el chad er a chelsel tial hong, el mle kelebus el chad, el Jean Valjean. Sel chubechub me a klungiolel a rengul ngika el bisop a rirellii a Jean Valjean el ngodechii a teletelel a kelngar ngii.

Ng uaisei el Dios ousbech a secher el uaia lolachitnger el kirel a klengit er a chelsel chedaol llechukl, e ng bleketakl a doker el kmo, “Ng mekera Jesus Kristo a lomes a sechered el ngii— a kngtid?” Le Osobel a mla dmu el kmo Ngii a diak el kedeb osengel el kirel a mekngit”;6 me a leuaisei e ng mekera lomes er kid, a rediak el cherrungel el chad, e diak bo louketui el chetil kid?

A nger a beot e bleketakl. Ngii el Ungil Mengkar a Sib,7 e a Jesus Kristo a mes a secherir a cheremel sib el uaia le teletael lousbech a ukeruul, ulekerreu, me a chubechub. Ngika el mengkar a sib, el ngii a Ungil Mengkerenged, a metik er a deureng sel leues a cheremel sib el ngara sel rael el kirel omekungil.

A Osobel a dimla melekoi el kmo Ngii a mo “mengideb er a recheremel sib,”8e mo [osiik] er ngike el [mla] remiid … e lmuut el mo nguu [ngike] el mla chemiis e mekerur ngike el mla metemall … smisichii ngike [el] socherang.”9Me ng uaisei el rechad er a Israel a rirebet me te mlo kltukl el delbeakl er a “klengit, telllemall, me a secher,”10e ng di a Osobel a millisiich, e mengelechel, e mla yaksok el mo omekungil er tir.11

A urerel a Osobel er a beluulechad a meral mle ulecholt lokiu a beltik el reng, chubechub, me a ulekerreu. Ngii a dimlak di lorael er a hokori el rael er a Galilee me a Judea, el mechas a rengul er a remekngit. Ngii a dimlak longeroid er ngii er tir el uaia le mechas a rengul. Ng kmal diak, Ngii a ulemesoil lobengterir.12 Ngii a ulengeseu e ulemekngeltengat, e milsebechakl e mengidb, e miltechei a dakt me a klengit el reng loba ongiil me a deureng. Ngii a meral mengkar a sib, e Ngii osiik el mo metik er kid e meskid a ulengull me a urunguled.13Sel bo dodengelii a chubechub me a beltik el reng er ngii e ngosukid el mo ultuil er a klaumera er kid er Ngii—el mo ouchel a rengud er a kngtid emo ungil.

A Ebangkelio er a Johanes a llechukl olchotel chubechub er a Osobel el mo er a remekngit. A rechad er a llach me a re Pharisees a ngiluu a mildechemii a redil el rirebet er a laokreng e ngiluu el mo er a Osobel. Tirka millekoi el kmo ngika el redil a kirel mo okodall, a loltirakl a llach er a Moses. A Jesus, a ulenger er tir, e dula er tir el kmo, “Ngike el ta er kemiu el diak a kngtil, ba lenguu ochetel el betechii.”

Tirka a ulebriid, “e a Jesus a di mlo ngii el tang, e ngika el redil a dilechor medal.

“A Jesus … er a lomes me lak a rechad e di ta el ngika el redil, e ng dula er ngii el kmo, Redil, te ngar ker tirka loltutakl er kau? Ng dimlak a chad loltutakl er kau?

“Ng dula el kmo, Ng diak a chad, e Rubak. Me a Jesus a dula er ngii el kmo, Me ngak me ng diak kultutakl er kau: morael, e lak mluut el ruebet er a klengit.”14

Ng klemrang, el Osobel a dimlak el kengei er a teletael er a laokreng. E ng di Ngii a dirrek el dimlak lotubii ngika el redil. Ng millisiich er ngii me lengedechii a klengar ngii. Ng mlo semeriar el melodech er a klengar ngii el chubechub er Ngii a uchul. A Joseph Smith Trnaslation a smisichii a blak el reng er ngii elm lo oltirakl: “Me ngika el redil a kilbkelii a Dios er seikid el taem, e mlo oumerang er a ngklel.”15

Ng uaisei el Dios a chubechub, e ng di diak el kired el mo omdasou el kmo Ngii a di kongei e ungil a rengul el kirel a mekngit. Ng kmal diak. A Osobel a mlei er a beluulechad el me olsobel er kidera kngtid, e sel kmal klou a belkul, a diak losebelid er a mekngit.16A kmal meduch el chad, el Zeezoram, a milasm lomedikl er a Amulek loker ngii el kmo: “A [Messiah lemei] e ng olsobel er a rechad er a kngterir? Me a Amulek a ulenger e dula er ngii el kmo: A kmal dmu er kau el kmo ng diak, le ng diak el sebechel lomtok a tekingel. … Ngii a diak bo lolsobel er tire r a kngterir.”17A Amulak a dilii a klemera el tekoi el kmo a mo uchul e ked emo suobel er a kngtid, e ng kired el mo oltirakl a “teletelel ouchel el reng,” el ngii a mo uchul e a klisichel Osobel a osebelid.18

A chubechub, beltik el reng, me a ulekerreuil Osobel a ngoikid el mo kmeed er Ngii.19 Ngokiu a Tngakireng er Ngii, e kid a dikea di demerko el ngara klengit.20A Dios a bleketakl el kirel sle ngii a llemalt e ungil er Ngii me sel ngii a mekngit e diak el ungil. Tia diak el belkul a kmo Ngii a soal a diak a uldesuir el chad, el mo oltirakl er ngii. Ng diak, a Demad er a Babeluades a soal a Rengelekel a bo lungil medengei e lolilt el mo uai Ngii21 me bol nguu sel klengar el Ngii a soal.22Sel bo deuaisei, e a Rengelekel a kudmeklii sel chedaol blebelir e mo ngmai aikel rokui el Ngii olab.23Tiaikid a uchul, e a remengeteklel a Ikelesia a diak el sebechir el ngmodech a llechul a Dios malechub a osisechakl el ngii omtok er sel Ngii a soal, el mo ungil er kid malechub e lorael chisel.

E ng di, chelsel a klengar kid el melsam loltirakl er a Jesus Kristo, e sel Okesiul er a blekokeuii el mo er tirkel ruebet er a klengit a bedochel el osisechakl. Kid, el merberebet er a klengit, a kired, el mo uaia Osobel, el mo olngeseu er a rebebil loba chubechub me a beltik el reng. A ngercheled a dirrek el mo olngeseu e omekngeltengat, mesebechakl e mengeluolou, a mtechei a dakt me a klengit el reng loba ongiil me a deureng.

A Osobel a ulkebai er a rechad el tir a milngeroid er tirkel uaia le ble le mekngit e merritel er a rebebil el kmo te mui er a klengit e diak el uai tir.24Tiaikid a suobel el Osobel a millekoi er ngii el mo er tirkel tir a di tir “loumerang er tir el kmo te lmuut el melemalt e klikiid er a rebebil, e ouketui er a rebebil.” Ng millekoi er tiakid el cheldecheduch:

“Teru el chad a mirrael el mo er a templo el mo meluluuch; a chimong a Pharisee, e a chimong a publican.

“Ngike el Pharisee a mlo dechor e miluluuch el kmo, Dios, a kureng a sulem, el ngak a diak uaia rebebil er a rechad, el tir a cheblad, diak el melemalt, e melaok a rengrir, el uaia re publican.

“A kulsengerenger el eru er a tal sandei, e oldars a tengetengek er a ikel ngarngii er ngak.

“E a publican, el kuk dechor e ra telkib el cheroid, a diak el sal klou a ngerel el melekoi bedul babeluades, e bai mlo tellechekl, e kmo, Dios bom chebkak el mui er a klengit.”

A Jesus a milngesimer el kmo, “A kuchais er kemiu, ngika el chad [el publican] a mirrael el mo remei el rirelii a llemalt el diak el uaia ngike el [Pharisee]: le ngike lomdasou el kmo ngarbab a diak belkul; e ngike el ngariou a rengul a bai mo suobel.”25

A tekoi el mei er kid a bleketakl, a chad el mla ouchel a rengud er a kngitl a mo kmeed er a Dios er ngike el chad el oleko ng melemalt e ouketui er a remekngit.

Sel kse er a chad el soal oleko ng melemalt e ungil e merritel er a rechad a mlarngii er a temel a Alma. A rechad er a bocha longederoder er a ikelesia … e te mocha mekedidai a rengrir … rechedal a ikelesia a mocha ngarbab a rengrir … me te mocha meruul a mekngit, el mo er a ta me a tang, e mocha oldechelakl er tirkel tir a dimlak el chedal a klechelid er tir e meruul aikel sorir el mo er tir.”26

A odechelakl a kmal mle mekull: “Ng mlarngii a meringel el llach elmo e ra rechad er a ikelesia, el kmo ng diak a ngii di el chad, el chedal a ikelesia, el mo uchul odechelakl el mo er tirkel dimlak el chedal a ikelesia, e dirrek el mo diak a odechelakl er a delongelir.”27 A osisiu el osisechakl a mo er a Ikelesia er a Uriul-klebesei el Santoi. Ng diak el kired el mo oltuub er a ngii di el chad er a chelsel malehcub a ikrel a Ikelesia.

Tirkel mla motuub lokiu a ngii di el tekoi a medengelii sel lak el tabesul a teletael. Sera kngeasek e kiei er a beluu er a Europe er a 1960, e ak ulmelchesiu el blechoel motuub le ngak el mle chad er a ngebard e dirrek el chedal a Ikelesia.A rebebil er a ki mtelbasech el ngalek er a skuul a ulemes er ngak el uaia kuchul a bebil er a tekoi er a balatiks er a delongelel a beluu er a Merikel me a bebil er a beluu. Ak dirrek el mlo omelchesiu el kmo a klechelid er ngak a uaia lotuub el mo er a beluu el ngak a kiliei er ngii le ngii el mle ngodech el klechelid er a ikel kuk klechelid er tial beluu. Uriul, er a kakerous el beluu er a beluulechad, e ng mlo er ngii a telkib el klemedengei er ngak er a kngitl mekngit el uldasou el mo er a rebebil er a rechad er a ngodech el beluu.

A odechelakl a mei er a kakerous el teletelel: otuub, mengesuseu, omcheracheb, omeleakl, me a ouketui el kirir a rebebil. Ng kired el mo klekar el kirel a mekngit lomeruul el kirir tirkel tir a kuk ngodech a uldesuir. A mekngit luldasou, a uchul, a diak el tabesul iilmokl me a teletael er a omeruul.28 A rokui el chad, luldimukl er a rekristiano, a ngarngii a lemeltir locholt a uldesuir er a buai. E ng di diak a chad el ngarngii a lemeltel el mo ouketui er a rebebil sel locholt a ngara uldesuir.

A reksi er a Ikelesia olecholt a betok el teletael er a mekngit lomeruul el mlo er a rechedal a ikelesia. Ng kol uangera el klengit el reng omko kede meruul osisiu el mekngit lomeruul el mo er a rebebil. A Osobel a ulisechakl, “Aikel ngii a soam a loruul a chad el mo er kau, a bo moruul elmo er tir.”29 Alsekum e ng soad a rechad a bo longull er kid, e ng kired el mo mengull er tir. E dirrek, a ungil omelkinged a uchul a “medemdemk el reng, me a ngariou el reng,” el ngii a uchul e a “Chedaol Reng” a mei er kid e [mekekid er a] cherrungel el beltik el reng,”30 me a “diak el ngemed el beltik el reng”31 el kirir a rebebil.

A Ungil Mengkerenged el Sib a diak el mengodech e diosisiu a uldesuel kired er a chelechal sils el kirel a klengit me a remekngit el uaia sel tael el Ngii a mla er a beluulechad. Ngii a diak el bol cheroid er kid el kngtid a uchul, luldimukl aikel taem, el Ngii a locha mo omdasou el kmo, “Ngika el sib a mla ruebet er a klou el klengit!” Ngii a kmal betik a rengul er kid a uchul e Ngii a mla kudmeklii a rael el bo douche a rengud e lmuut el mo beches me luchul e deluut el mo kiei lobengkel Ngii me a Demad er a Babeluades.32 Sel bo deuaisei, e a Jesus Kristo a dirrek el ulechotii okesiu el kired loltirakl er ngii—el mochotii omengull el mo er a rokui el chad e diak a chad el douketui er ngii.

Me kid el oltirakl er Ngii, e bo doltirakl er a beltik el reng er Ngii e bo de mui e de bleketakl el kaubeltik el reng me lak a chad el mo cheloit, sbisi, malechub e lak a urungulel. A kuchais el kmo a Jesus Kristo a Ungil Mengkerenged el Sib, el ngii a betik a rengul e omekerreu er kid. Ngii a medengelkid e uldersii a klengar Ngii el kirir a recheremel sib.33 Ngii a kiei el kired e soal a bo dodengelii e doumerang er Ngii. Ng betik a renguk e chemat er Ngii, e kmal mereng a saul el kirel, el ngara ngklel a Jesus Kristo, amen.

Uleklatk

  1. Lectures on Faith (1985), 38.

  2. A hong el Les Misérables, er a Victor Hugo (1802–85),, ouhcais el kirel a cheldechedechal a Jean Valjean el tilmellii a beot el telemall el rircherechii a cherrungel el blauang el mo omeka er a telungalek er a merrengel. Me ng mlo chelsimer el eim el rak, e ng di a Valjean a mle kelebus el teruich me a etui el rak leng milasm el chemiis er a kelebus. Ng tilobed er a blil a kelebus el mekngit a blekerdelel chad.

    Ng telmellel a uchul, e a Valjean a dimlak el sebechel metik ra urerel, kelel, me a bill. Ng mle mesaul a rengul e songerenger, e ng mlo sebechel mo kiei lobengkel a bisop er a Digne, el ulechotii er a Valjean a blekokeuii me a chubechub, Sel kesus, e a Valjean a rirechorch a olichel a bisop e chemiis.

    A Valjean a mludechem e mlora bisop. Ng ulemdasou a ngodech el tekoi a Valjean, e ngika el bisop a dilu er a bulis el kmo a ngii a ngilai a oliich el msa Valjean e millekoi el kmo a Valjean luut el ngmai a teblo er a orkedellel a kandalang el dirrek. (Mesa Hugo, Les Misérables [1987], hong 2, bliongel 10–12.)

  3. Mesa Hugo, Les Misérables, book 1, chapter 10.

  4. A chad el mengedecheduch oker el kmo, Toutefois, la gale de la brebis doit-elle faire reculer le pasteur? (Hugo, Les Misérables [1985], book 1, chapter 10, page 67). Gale, el ngara veterinary pathology, a melekoi a ngii di el secher er a budel a charm el mengai er a baiking el uchul e ng mo diak a bsechel e mo terechel (“mange” er a English).Tial tekoi a mla moiuid er a kakerous el teletael el mo tekoi er a Merikel.

  5. A ngellekelel a chad el mengedecheduch el kirir a re ngara convention a Mais quelle brebis! Ng dirrek el mla moiuid el belkul a kmo “Ngika el sib a mla ruebet er a klou el klengit.”

  6. Doctrine and Covenants 1:31.

  7. Mesa John 10:11, 14; Alma 5:38; Doctrine and Covenants 50:44.

  8. Isaiah 40:11.

  9. Ezekiel 34:16.

  10. Isaiah 1:6.

  11. Mesa Isaiah 1:18.

  12. Mesa Lukas 15:1–2.

  13. Mesa Mateus 18:11.

  14. Mesa John 8:3–11.

  15. Joseph Smith Translation, Johanes 8:11 (in Johanes 8:11, footnote c).

  16. Mesa D. Todd Christofferson, “Abide in My Love,” Liahona, Nov. 2016, 48.

  17. Alma 11:34, 37.

  18. Mesa Helaman 5:10–11.

  19. Mesa 3 Nephi 27:14–15.

  20. Chelechal taem, e a Osobel a milketeklii el kmo: “Ngike el tomellii a llach, e diak loltirakl a llach, e bai soal mo er babe r a llach, e soal meruul a mekngit, e kiei er a chelsel a mekngit, a diak bol klikiid lokiu a llach, malechub a chubechub, llemalt, malechub a kerkeriil, A leuaisei, e te melemolem el ngara klengit” (Doctrine and Covenants 88:35).

  21. Mesa 2 Nephi 2:26–27.

  22. Mesa Doctrine and Covenants 14:7; 132:19–20, 24, 55.

  23. Mesa Romans 8:16–17; Doctrine and Covenants 84:38.

  24. Mesa Matues 23:13.

  25. Lukas 18:9–14.

  26. Alma 4:4, 6, 8.

  27. Alma 1:21.

  28. Mesa Oxford English Dictionary, “bigotry” and “intolerance,” oed.com.

  29. Mateus 7:12.

  30. Moroni 8:26.

  31. 1 Peterus 1:22.

  32. Mesa Tebechelel a Klaumerang 1:3.

  33. Mesa Johanes 10:11–15.