2010-2019
Mga Kanta nga Naamba kag Wala Maamba
April 2017


Mga Kanta nga Naamba kag Wala Maamba

Nagapangabay gid ako sa kada isa sa aton nga magpabilin sang permanente kag mahimpit nga ara sa choir.

“There is sunshine in my soul today,” sulat ni Eliza Hewitt, “more glorious and bright than glows in any earthly sky, for Jesus is my light.”1 May kalipay sa kada nota, inang matahum nga daan nga Cristiyanong himno daw halos imposibleng ambahon nga wala nagayuhum. Apang karon nga adlaw luyag ko interpretahon ang isa lang ka linya sini nga basi sarang magbulig sa mga adlaw nga kon kita nabudlayan nga mag-amba ukon magyuhum kag ang “peaceful happy moments” daw wala “nagaabot.” Kon sa isa ka tion kamo indi makaamba sang malipayon nga mga kanta nga mabatian ninyo halin sa iban, ginapangabay ko kamo nga mag-uyat sing hugot sa linya sining himno nga nagapasalig nga, “Jesus listening can hear the songs [you] cannot sing.”2

Isa sa mga kamatuoran nga ginaatubang naton bilang mga anak sang Dios nga nagapangabuhi sa sining napukan nga kalibutan amo nga ang pila ka mga adlaw mabudlay, mga adlaw nga ang aton pagtuo kag kapag-on ginatilawan. Ining mga pagtilaw nagaabot halin sa kakulangan sa aton, sa iban, ukon lamang sa kabuhi, apang bisan sa ano nga mga rason, masapwan naton nga ang mga ini sarang magkawat sa aton sang mga kanta nga luyag naton ambahon kag nagapadulum sang promisa sang “springtime in [the] soul”3 nga ginsulat ni Eliza Hewitt sa isa niya ka mga bersikulo.

Gani ano ang aton dapat buhaton sa amo nga mga panahon? Isa ka bagay, sarang naton batunon ang laygay ni Apostol Paul kag “maglaum sa sina [nga] indi naton makita ... [kag] may pasensya nga maghulat sini.”4 Sa yadtong mga higayon kon ang kanta sang kasadya nagkulang kag daw sa indi na naton mabatyagan, ti magtindog na lang anay kita kag magpamati sa iban, ginapabakod sang matahum nga musika nga nagapalibot sa aton. Ang madamo sa aton nga nabudlayan magkanta nahatagan sang dugang nga kumpiyansa kag ang aton abilidad sa pagkanta diutay nga nagnami sa pagtupad sa manugkanta nga may mas mabaskog kag mas maayo nga tingog. Pat-ud nga sa pagkanta sang mga ambahanon sang eternidad, dapat kita magpalapit sa Manluluwas kag Manunubos sa tanan nga masarangan naton bilang tawo—kay Sia perpekto sa tono. Dayon kita ginapaisog sang Iya abilidad nga magpamati sa aton di-pagkanta kag may paglaum halin sa Iya matahum nga pagpatunga bilang Messias para sa aton. Matuod ini “when the Lord is near” nga “the dove of peace sings in my heart [kag] the flow’rs of grace appear.”5

Sa yadtong mga adlaw kon kita daw diutay nga libagon sa tono, daw sa diutay nga tuhay sangsa ginhunahuna naton nga nakit-an ukon nabatian halin sa iban, magpangabay ako sa aton, labi na sa batan-on sang Simbahan, ang magdumdum nga ini diosnon nga ginplano nga indi ang tanan nga tingog sa choir sang Dios palareho. Nagakinahanglan sang pagkaiba-iba—mga soprano kag alto, mga baritone kag bass—ang pagkomposo sang matahum nga musika. Ini mas maathag kon hulamon naton ang isa ka linya nga ginkutlo sa masadya nga pagsulatay sang duha ka halangdon nga mga babayi nga LDS, “All God’s critters got a place in the choir.”6 Kon ginapakanubo naton ang aton pagkaiba ukon magtinguha nga mangin kasubong sa di-matuod nga mga kinaandan nga ginalaragway—mga laragway nga ginasakdag sang di-mabusog nga kultura sang pagbaligya kag ginatib-ong sa mas kapin sangsa matuman sang social media—madula naton ang matahum nga katuyoan nga gintugot sang Dios sang Sia nagtuga sang isa ka kalibutan nga nanarisari.

Karon, ini wala nagasiling nga ang kada isa sa sining diosnon nga koro basta na lang magsugod sa pagkanta sang iya kaugalingon nga dakung ambahanon! Ang pagkaibaiba indi paghimo sang gahud kag ang mga choir nagakinahanglan sang disiplina—para sa aton katuyoan karon nga adlaw, Elder Hales, masiling ko ang pagkadisipulo—apang sang una ginbaton naton ang diosnon nga ginbugna nga mga lirico kag matahum nga plano sang komposo antes nagtuhaw ang kalibutan, dayon ang aton Langitnon nga Amay nagakalipay nga kita magkanta sa kaugalingon naton nga tingog, indi sa boses sang iban. Magsalig sa inyo kaugalingon, kag magsalig sa Iya. Indi kamo maghikay sang inyo bili ukon magpakanubo sang inyo nahimo. Labaw sa tanan, indi pagbiyai ang inyo papel sa koro. Ngaa? Kay kamo pinasahi; kamo di-mabaylohan. Ang pagkadula sang bisan isa lamang ka tingog nagapakulang sa kada isa ka manug-amba sa sining dukung choir naton nga mortal, kalakip ang pagkadula sang yadtong mga nagabatyag nga sila ara sa mga kilid lamang sang katilingban ukon sang Simbahan.

Apang bisan ako nagapadasig sa tanan sa inyo nga mag-angkon sang pagtuo parte sa mga ambahanon nga mabudlay kantahon, handa ko nga ginaako nga bangud sa tuhay nga mga rasonAko ginabudlayan parte sa iban pa nga mga sahi sang ambahanon nga dapat—apang wala pa—gin-amba.

Kon makita ko ang dakung di-pagka-angay pang-ekonomiya sa kalibutan, nagabatyag ako sang kabasulanan sa pag-amba upod sa kay Mrs. Hewitt sang “blessings which [God] gives me now, [and] joys ‘laid up’ above.”7 inang koro indi lubos, kag himpit nga makanta tubtob dungganon naton nga naamuma ang imol. Ang pang-ekonomiya nga kinawala isa ka sumpa nga nagapadayon sa pagsumpa, tinuig sa tinuig kag henerasyon sa henerasyon. Ini nagasamad sa mga lawas, nagalupog sa mga espiritu, kag nagalaglag sa mga handum. Kon kita sarang lang makahimo sang mas dugang agud mapahaganhagan ang kaimolon, subong sa pasulitsulit nga ginamando ni Jesus nga buhaton naton, siguro ang pila ka mga walay palad sa kalibutan sarang magkulokanta sang pila ka mga nota sang “There Is Sunshine in My Soul Today,” basi sa unang higayon sa ila mga kabuhi.

Nabudlayan man ako magkanta sang masadya kag sarang saotan nga mga lirico kon madamo sa palibot naton ang nagaantus sang balatian sa kaisipan kag balatyagon ukon iban pa nga nagapahuyang nga mga limitasyon sa ikaayong lawas. Sa walay palad ining mga palas-anon kon kaisa nagapadayon wala sapayan sa maisog nga mga pagtinguha sang madamo nga mga manugtatap, kalakip ang mga miyembro sang pamilya. Ginapangamuyo ko nga indi naton pagtugotan ining mga anak sang Dios nga mag-antus sang isahanon kag nga kita pagahatagan sang Iya kapasidad nga makabati sang mga kanta nga indi nila karon sarang makanta.

Ginalauman ko nga sa pila ka adlaw isa ka dakung kalibutanhon nga koro ang maghiliusa sa tanan nga katawhan, nagapahayag nga ang mga pusil, mga bansag, kag pagmulay indi amo ang paagi sa pagsolbar sang tawhanon nga pagkinagamo. Ang mga pagpahayag sang langit nagasinggit sa aton nga ang paagi lamang nga ang kumplikadong mga isyu sang katilingban husto gid nga maresolbar amo ang pagpalangga sa Dios kag pagtuman sa Iya mga sugo, nian nagabukas sa pwertahan sang nagapadayon, maluwasnon nga banas sang pagpalangga sa kada isa bilang mga kasilingan. Ang propetang si Ether nagtudlo nga dapat kita “maglaum sa isa ka mas maayong kalibutan.” Ginabasa inang ideya pagkaligad sang isa ka libo ka tuig, ang ginkapoy sa giyera kag kapintas nga si Moroni nagpahayag nga ang “mas labing maayo nga banas” padulong sa sinang kalibutan dalayon nga amo ang ebanghelyo ni JesuCristo.8

Nagapasalamat gid kita nga sa tunga sining mga sahi sang mga pagtilaw may nagaabot, sa isa ka tion kag sa isa, ang isa pa ka sahi sang kanta nga indi naton sarang makanta, apang sa tuhay nga rason. Ini kon ang mga balatyagon labing madalum kag personal, tuman gid ka sagrado, nga ang mga ini indi sarang ukon dapat indi pag-ihambal—subong sa pagpalangga ni Cordelia sa iya amay, sa parte nga sia nagsiling, “Ang pagpalangga ko … mas makasarang sangsa akon dila. … Indi ko masarangan ihambal ang tanan nga ara sa akon tagipusuon.”9 Nagaabot sa aton bilang isa ka butang nga balaan, ining mga balatyagon simple nga di-mamitlang—espirituhanon nga di-mailaragway—subong sa pangamuyo nga ginhalad ni Jesus para sa mga kabataan nga Nephite. Yadtong mga saksi sa amo nga hitabo nagsulat:

“Ang mata wala makakita, ukon ang dalunggan nakabati ... ang tuman kadaku kag katahum nga mga butang samtang nakit-an namon si Jesus nga naghambal sa Amay; 

“… Wala sang dila nga makahambal, ukon masarangan nga isulat sang bisan sin-o nga tawo, ukon ang mga tagipusuon sang katawhan makahangop sang tuman kadaku kag katahum nga mga butang samtang angay nga amon nakit-an kag nabatian si Jesus nga nagahambal.10

Ining sahi sang ginapakabalaan nga mga higayon nagapabilin nga di-mamitlang bangud ang paghambal sini, bisan kon sarang mahimo, daw sa kasubong sang di-pagtahud.

Mga kautoran, ara kita sa mortal nga kalibutan nga may madamo sang ambahanon nga indi naton sarang makanta ukon wala pa naton maamba. Apang nagapangabay gid ako sa kada isa sa aton nga magpabilin sang permanente kag himpit sa choir, kon diin kita makapamati sing padayon sang pinakabilidhon sa tanan nga mga ambahanon—“the song of redeeming love.”11 Sa maayo nga swerte, ang pulungkoan para sa sining ambahanon wala sang kulang. May ara sang lugar para sa yadtong iba ang mga lingwahe, nagasaulog sa nanarisari nga mga kultura, kag nagaistar sa madamo nga mga lugar. May lugar para sa walay tiayon, may asawa ukon bana, sa dalagku nga pamilya, kag sa wala sang anak. May lugar para sa yadto nga sang una may mga pamangkot parte sa ila pagtuo kag sa yadto nga nagapamangkot sa gihapon. May lugar para sa yadtong may pagkatuhay sa sekswal nga mga pagkaluyag. Sa malip-ut, may lugar para sa tanan nga nagapalangga sa Dios kag nagapadungog sa Iya mga sugo bilang di-mabag-o nga talaksan para sa personal nga ugali, kay kon ang pagpalangga sa Dios amo ang tono sang aton gin-ambitan nga ambahanon, pat-ud nga ang aton komon nga katuyoan amo ang mangin matinumanon sa Iya nga amo ang di-maislan nga paghiliugyon sang mga nota. Upod ang diosnon nga mga sugo sang pagpalangga, paghinulsol, kag pagkamaloloy-on, pagkamatampad kag kapatawaran, may lugar sa sining choir para sa tanan nga luyag magpasakop diri.12 “Magkari kon ano kamo,” siling sang mapinalanggaon nga Amay sa kada isa sa aton, apang dugang Niya, “Indi kamo mag-isip nga magpabilin kon ano kamo.” Nagayuhum kita kag nagadumdum nga ang Dios determinado nga himuon kita nga mas kapin sangsa nahunahunaan naton nga kita sarang mangin.

Sa sining dakung ambahanon nga amo ang Iya plano para sa aton eksaltasyon, kabay nga magsunod kita sa idalum sang iya kumpas nga may pagpakubos kag magpadayon sa pagtinguha para sa mga ambahanon nga indi naton masarangan ambahon, tubtob mahalad naton yadtong “carol[s] to [our] King.”13 Dayon sa isa ka adlaw, subong sa ginasiling sang naluyagan gid naton nga himno:

We’ll sing and we’ll shout with the armies of heaven,

Hosanna, hosanna to God and the Lamb! …

…As Jesus descends with his chariot of fire!”14

Nagasaksi ako nga ang oras magaabot, nga ang Dios ang aton Walay Katapusan nga Amay magapadala liwat sa duta sa Iya Bugtong nga Anak, sining tion agud magdumala kag magginahum bilang Hari sang Mga hari sa katubtoban. Nagasaksi ako nga ini amo ang Iya ginpanumbalik nga Simbahan kag amo ang paagi sa pagdala sang mga panudlo kag makaluwas nga mga ordinansa sang Iya ebanghelyo sa tanan nga katawhan. Kon ang Iya mensahi “nakatudok sa kada kontinente, [kag] nakabisita sa tanan nga klima,”15 Si Jesus tunay nga maga“[pakita] his smiling face.”16 May ara sang tuman ka nagapadayon nga silak sang adlaw sa akon kalag sa sinang adlaw. Sa sining ginpromisa nga oras nga maabot, ginapangamuyo ko nga may kahidlaw, sa ngalan ni JesuCristo, amen.

Notes

  1. “There Is Sunshine in My Soul Today,” Hymns, no. 227.

  2. Hymns, no. 227.

  3. Hymns, no. 227.

  4. Romans 8:25.

  5. Hymns, no. 227.

  6. Bill Staines, “All God’s Critters Got a Place in the Choir,” in Laurel Thatcher Ulrich and Emma Lou Thayne, All God’s Critters Got a Place in the Choir (1995), 4.

  7. Hymns, no. 227.

  8. See Ether 12:4, 11.

  9. William Shakespeare, King Lear, act 1, scene 1, lines 79–80, 93–94.

  10. 3 Nephi 17:16–17; emphasis added.

  11. Alma 5:26; see also Alma 26:13.

  12. See 2 Nephi 26:33.

  13. Hymns, no. 227.

  14. “The Spirit of God,” Hymns, no. 2.

  15. Teachings of Presidents of the Church: Joseph Smith (2007), 142.

  16. Hymns, no. 227.