Te feiā tei mau i te māramarama nō te ra’i mai

I te tahi taime e tupu mai te ma’i pae vārua ’ei hōpe’ara’a nō te hara ’e ’aore rā nō te mau puta i te pae ferurira’a. I te tahi taime e tupu marū noa mai te mau fifi pae vārua, ’aita roa tātou i ’ite nō te aha i tupu mai ai. Mai te mau ’āpapara’a papa ’ōfa’i, e nehenehe te māuiui ’e te ’oto pae vārua e patuhia i te roara’a o te tau, mā te fa’ateimaha i tō tātou vārua e tae roa ’ua teimaha rahi roa nō te fa’a’oroma’i. ’Ei hi’ora’a, e nehenehe te reira e tupu mai, ’ia teimaha rahi roa ana’e tā tātou mau hōpoi’a i te ’ohipa, i te fare ’e i te ’ēkālesia ē, e mo’e-roa-hia ia tātou te ’oa’oa o te ’evanelia. E riro tātou i te feruri ato’a ē, ’aore re’a fa’ahou tā tātou e hōro’a, ’e ’aore rā, te ha’apa’ora’a i te mau fa’auera’a a te Atua, tei ō atu ïa i tō tātou pūai.

E ’ere rā nō te mea ē, tē vai mau ra te mau tāmatara’a pae vārua, ’āita ïa e rāve’a no te fa’aora i te reira.

E nehenehe tātou e ora i te pae vārua.

Noa atu e puta pae vārua hōhonu roa—’oia, noa atu ē, ’ia hi’ohia, e au ē, e’ita e ora—e nehenehe e ora mai.

E tō’u mau hoa here ē, ’aita i mo’e te mana fa’aora o Iesu Mesia i tō tātou nei ’anotau.

E nehenehe te tāpe’ara’a a te Fa’aora e tāui i te mau orara’a i tō tātou nei ’anotau mai tei tōna ra tau. Mai te mea e hina’aro tātou ’ia roa’a te fa’aro’o, e nehenehe ’oia e tāpe’a i tō tātou rima, e fa’a’ī i tō tātou vārua i te māramarama ’e te fa’aorara’a nō te ra’i mai, ’e ’ia parau mai ia tātou i te mau parau ha’amaita’ihia, « ’a ti’a, ’a rave i tō ro’i, ’e ’a haere ».¹

Noa atu te huru o te mau tumu o tō tātou mau māuiui pae vārua, hō’ē ana’e tumu ’oia ho’i : te ’erera’a i te māramarama hanahana.

E fa’aiti te pōiri i tō tātou ’aravihi ’ia hi’o māramarama maita’i. E ha’amohimohi te reira i tō tātou hi’ora’a i te mea tei riro nā i te hō’ē taime ’ei mea ’āfaro ’e te māramarama. Tei roto ana’e tātou i te pōiri, e ’ōhie roa tātou i te rave i te mau fa’aotira’a tano ’ore, nō te mea ’aita tātou e ’ite ra i te fifi i ni’a i tō tātou ’ē’a. Tei roto ana’e tātou i te pōiri, e ’ōhie roa i te mo’ehia ia tātou te ti’aturira’a, nō te mea ’aita tātou e ’ite ra i te hau ’e te ’oa’oa e tīa’i mai ra ia tātou ’a tāmau noa ai tātou i te haere i mua.

’Āre’a te māramarama, e fa’ati’a ’oia ia tātou ’ia hi’o i te mau mea mai te au i tō rātou ihora huru. E fa’ati’a ’oia ia tātou ’ia ’ite i rotopū i te parau mau ’e te hape, i rotopū i te mea faufa’a ’e te mea faufa’a ’ore. Tei roto ana’e tātou i te māramarama, e nehenehe tātou e rave i te mau fa’aotira’a niuhia i ni’a i te mau parau tumu mau. Tei roto an’e tātou i te māramarama, e roa’a ia tātou « te tīa’i pāpū roa »,² nō te mea, e nehenehe tātou e hi’o i tō tātou mau tāmatara’a tāhuti nei nā roto i te hō’ē hi’ora’a mure ’ore.

E ’iteahia ia tātou te fa’aorara’a pae vārua nā roto i te fa’aāteara’a ia tātou i te mau marumaru o te ao nei, ’e i roto i te māramarama mure ’ore o te Mesia.

Rahi noa atu tō tātou hāro’aro’ara’a ’e te fa’a’ōhipara’a i te ha’api’ira’a tumu o te māramarama, rahi noa ato’a atu tō tātou ti’ara’a ’ia pāruru ia tātou i te mau ma’i pae vārua o te ha’amāuiui ’e o tē ha’ape’ape’a nei ia tātou nā te mau vāhi ato’a, ’e te mea maita’i roa atu e nehenehe tātou e tāvini mā te pūai, te itoito, te aupuru ’e te ha’eha’a ’ei feiā tei mau i te ’autahu’ara’a mo’a—’ei mau tāvini e ’ei mau pipi mau nā tō tātou Ari’i here e te mure ’ore.

’Ua parau Iesu Mesia, « o vau te māramarama o teie nei ao, o te pe’e mai iā‘u ra, e ’ore ïa e haere noa i te pōuri, e māramarama ora ïa tōna ».³

E aha te aura’a nō teie parau ?

Teie ïa : Te ta’ata e pe’e ia Iesu Mesia mā te ha’eha’a, e fāri’i ïa i tōna māramarama. ’E e tupu te reira māramarama i te rahi ’e e ha’amou roa i te pōiri ta’ota’o.

Te aura’a ra, tē vai ra ïa te hō’ē mana, te hō’ē fa’aurura’a nō roto mai i te Fa’aora. Nō ’ō mai te reira « nō mua mai i te ’aro o te Atua ’ia fa’a’ī roa i te rahira’a o te mau vāhi ato’a ra ».⁴ Nō te mea ho’i ē, e ha’amāramarama, e fa’ateitei e ’ē tūrama te reira mana i tō tātou orara’a, pinepine te mau pāpa’ira’a mo’a i te parau i te reira ē, te māramarama, e parau-ato’a-hia rā, te vārua ’e te parau mau.

I roto i te Parau Ha’api’ira’a ’e te mau Parau Fafau, e tai’o tātou : « Nō te mea e parau mau te parau a te Fatu, ’e o te parau mau ra e māramarama ïa, ’e o te māramarama o te Vārua ïa, ’oia te Vārua o Iesu Mesia ».⁵

Teie mana’o hōhonu—teie māramarama o te vārua ia, e parau mau ia, e ’ana’ana teie māramarama i ni’a i te mau vārua ato’a e haere mai i te ao nei—e mea faufa’a roa mai tei tīa’i-māite-hia E ha’amāramarama ’e e fa’a’ī te māramarama o te Mesia i te vārua o te feiā ato’a e fa’aro’o i te reo o te Vārua.⁶

E fa’a’ī te māramarama o te Mesia i te ra’i nui ātea.

E fa’a’ī i te fenua.

’E e nehenehe te reira e fa’a’ī i te mau ’ā’au ato’a.

« E ’ore te Atua e ha’apa’o i te huru o te ta’ata ».⁷ Nō te mau ta’ata ato’a tōna māramarama—tei rahi ’e ’aore rā tei iti, tei tao’a rahi ’e ’aore rā tei veve, tei ha’amaita’ihia ’e ’aore rā tei ’ere.

Mai te mea ē, e ’īriti ’outou i tō ’outou vārua ’e te ’ā’au nō te fāri’i i te māramarama o te Mesia ’e ’ia pe’e i te Fa’aora mā te ha’eha’a, e rahi atu ïa te māramarama tā ’outou e fāri’i. ’Ua a’o ’e ’ua nā ni’a iho i te a’o, te tahi vāhi iti i ’ō nei e mai reira ho’i ’ei ’ō te tahi vāhi iti, e rahi atu te māramarama ’e te parau mau tā ’outou e ha’aputu i roto i tō ’outou vārua, e tae roa atu e ti’avaruhia te pōiri i rāpae i tō ’outou orara’a.⁸

E fa’a’ara te Atua i tō ’outou mata.

E hōro’a mai te Atua i te hō’ē māfatu ’āpī nō ’outou.

Nā te here, te māramarama ’e te parau mau a te Atua e fa’aora fa’ahou i te mau mea i ta’oto, ’e e fānau-fa’ahou-hia ’outou i roto i te hō’ē orara’a ’āpī i roto ia Iesu Mesia.⁹

’Ua fafau mai te Fatu ē, « e mai te mea ’ua rōtahi tō ’outou mata i tō’u hanahana ra e fa’a’īhia tō ’outou mau tino pā’āto’a i te māramarama, ’e e ’ore roa ho‘i te pōuri i roto ia ’outou na ; ’e o te tino o tei fa’a’īhia i te māramarama ra e ’ite ïa i te mau mea ato’a ».¹⁰

Teie te rā’au hōpe’a nō te ma’i pae vārua. E mo’e ’ē te pōiri i mua i te māramarama.

Teie rā, e’ita te Atua e fa’ahepo ia tātou ’ia tauahi i tōna māramarama.

Mai te mea ē, e au māite tātou i roto i te pōiri, e ’ere i te mea pāpū ē, e tāui tō tātou ’ā’au.

Nō te fa’atupu i te tāuira’a, tītauhia ia tātou ’ia vaiiho pāpū i te māramarama ’ia tomo i roto.

I roto i tō’u mau rerera’a ’ei tāpena manureva nā roto i tō tātou paraneta fenua nei, e tupu noa tō’u māere rahi nō te nehenehe ’e te maita’i hope o te poietera’a a te Atua. ’Ua ’ite ta’a ’ē au ē, e mea fa’ahiahia mau te autā’atira’a i rotopū i te fenua ’e te mahana. ’Ua fa’ariro vau i te reira ’ei ha’api’ira’a hōhonu nō ni’a i te vaira’a o te pōiri ’e te māramarama.

’Ua ’ite pā’āto’a tātou ē, i roto e 24 hora, e huri te pō ’ei ao, ’e te ao ’ei pō.

Nō reira, e aha te pō ?

E ’ere ïa i te tahi atu mea maori rā, hō’ē marumaru.

Noa atu te pōiri ta’ota’o o te mau pō, e’ita te mahana e fa’aea i te hiti mai i tōna māramarama. E tāmau noa ’oia i te ’ana’ana ma te māramarama rahi. Terā rā, tei roto te āfara’a o te fenua i te pōiri.

Nā te ma’irira’a o te māramarama e fa’atupu i te pōiri.

’Ia topa ana’e te pōiri o te pō, ’aita tātou e hepohepo ’e e ha’ape’ape’a ē, ’ua pohe te mahana. ’Aita tātou e parau ē, ’aita e mahana fa’ahou ’e ’aore rā ’ua pohe. ’Ua’ite tātou ē, tei roto tātou i te marumaru, ē e tāmau noa te fenua i te ’ohu, ’e i te hōpe’a ra, e hiti fa’ahou mai te mau hihi mahana i ni’a ia tātou.

E ’ere te pōiri i te tāpa’o ē, ’aita e māramarama. Pinepine roa, tōna aura’a, ’aita tātou i te vāhi ti’a mau nō te fāri’i i te māramarama. I te taime nō te ha’apōurira’a te mahana ’aita i maoro a’enei, e rave rahi ta’ata tei tāpapa atu i te vahi ’ātahataha [étroit] o te marumauru o te ’āva’e i ni’a i te fenua nei, noa atu te pūai o te mahana.

’Oia ato’a te māramarama pae vārua, e tāmau noa ’oia i te ’ana’ana i ni’a i te mau mea ato’a tā te Atua i poi’ete. E ’imi Sātane i te mau rāve’a ato’a nō te tu’u i te hō’ē marumaru i ni’a ia tātou ’aore rā e tu’u ia tātou i roto i te hō’ē marumaru o tā tātou iho i hāmani. E fa’ahepo ’oia ia tātou ’ia fa’atupu i tā tātou iho ha’apōirira’a mahana; e tūra’i ’oia ia tātou i roto i te pōiri o tōna ana.

E nehenehe te pōiri pae vārua e huti i te hō’ē pāruru ha’amo’era’a e ha’ati i te feiā tei haere na nā roto i te māramarama ’e tei ’oa’oa na i roto i te Fatu. Noa atu rā i te reira, i roto ato’a i te mau taime pōiri rahi, e fa’aro’o te Atua i tā tātou tāparura’a ha’eha’a, ’a pure ai tātou, « e te Fatu, te ti’aturi nei au ; tauturu mai ’oe i tō’u ti’aturi ’ore ».¹¹

I te mau mahana o Alama e rave rahi tei rohi nō te fāri’i i te mau mea o te vārua, ’e « nō tō rātou fa’aro’o ’ore », ’aita i ti’a i te māramarama o te Atua ’ia tomo i roto i tō rātou vārua « ’e ’ua ’eta’eta tō rātou a’au ».¹²

Te mau taea’e, tei ia tātou noa te fa’aotira’a, e pārahi tātou i te vāhi ti’a nō te hi’o i te māramarama hanahana ’e te parau mau o te ’evanelia a Iesu Mesia. Noa atu ē, ’ua topa te pō, e mai te mea ra ē, te pōiri ra te ao, e nehenehe tā tātou e fa’aoti e haere i roto i te māramarama o te Mesia, e ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a, ’e e fa’a’ite mā te itoito i tōna huru mau ’e i tōna rahi.

’Ei feiā tei mau i te ’autahu’ara’a a te Atua, ’e ’ei pipi nā Iesu Mesia, e feiā ’outou tei mau i te māramarama. ’A tāmau noa i te rave i te mau mea o te fa’a’amu noa i tōna māramarama hanahana. « E fa’ateitei i tō ’outou māramarama »¹³ ’e « ia ’ana’ana ïa i mua i te ’aro o te ta’ata nei »—’eiaha nō te hi’o mai ia ’outou ’e ’ia ha’afa’ahiahia mai ia ’outou, « ’ia hi’o [mai rā] rātou i tā ’outou parau maita’i, ’e ’ia ha’amaita’i i tō ’outou Metua i te Ao ra ».¹⁴

E au mau taea’e here ē, e mau mauha’a ’outou i roto i te rima o te Fatu nō te ’ōpuara’a ’ia hōpoi atu i te māramarama ’e te ora i roto i te vārua o te mau tamari’i a te Metua i te Ao ra. Penei a’e tē mana’o ra ’outou ē, ’aita e ti’a ’ia ’outou e fa’aora i te feiā tei ma’ihia i te pae vārua—mai te rave ’ohipa nō te fare rata i ’ore roa e ti’a ’ia tauturu i te rūmati pu’oira’a ivi. Penei a’e te fārerei nei ’outou i tō ’outou iho mau fifi pae vārua. Noa atu rā te reira, ’ua pi’i te Fatu ia ’outou. ’Ua hōro’a mai ’oia ia ’outou i te mana ’e te hōpoi’a ’ia fa’atoro i te rima i te feiā i roto i te ’ati. ’Ua tu’u mai ’oia i ni’a ia ’outou i tōna mana ’autahu’ara’a mo’a nō te hōpoi i te māramarama i roto i te pōiri ’e ’ia fa’ati’a ’e ’ia ha’amaita’i i te mau tamari’i a te Atua. ’Ua fa’aho’i fa’ahou mai te Atua i tāna ’Ēkālesia ’e tāna ’evanelia tao’a rahi, « e fa’aora i te ’ā’au i putahia ra ».¹⁵ ’Ua fa’aineine ’oia i te ’ē’a e tae atu ai i te maita’i pae vārua ra nō te ’ite i te fa’aorara’a mai roto mai i te vai-noa-ra’a i te vāhi hō’ē, ’e te haerera’a i te ora maita’i pae vārua fa’ahiahia ra.

I te mau taime ato’a ’a fāriu ai ’outou i tō ’outou ’ā’au i te Atua ra nā roto i te pure ha’eha’a, e fāri’i ’outou i tōna māramarama. I te mau taime ato’a ’a ’imi ai ’outou i tāna parau ’e i tōna hina’aro i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a, e ’ana’ana rahi mai te māramarama. I te mau taime ato’a ’a ’ite ai ’outou i te hō’ē ta’ata i roto i te hepohepo ’e ’a fa’atusia ai ’outou ia ’outou iho nō te fa’atoro atu i te rima mā te here, e rahi ’e e oru te māramarama. I te mau taime ato’a ’a pāto’i ai ’outou i te fa’ahemara’a ’e ’a mā’iti ai i te vi’ivi’i ’ore, i te mau taime ato’a ’a ’imi ai ’outou ’e ’aore rā ’a fa’arahi ai ’outou i te fa’a’orera’a hara, i te mau taime ato’a ’a fa’a’ite pāpū ai ’outou mā te mata’u ’ore i te parau mau, e tīahi te māramarama i te pōiri ’e e ’ume mai ia vetahi ’ē o te ’imi ato’a ra i te māramarama.

’A feruri na i tō ’outou iho mau ’itera’a, te mau taime ’a tāvini ai ’outou i te Atua ’e i te ta’ata tupu ’a ’ana’ana mai ai te māramarama hanahana i roto i tō ’outou orara’a—i roto i te hiero mo’a, i te ’amura’a mā’a o te ’ōro’a mo’a, i roto i te hō’ē taime hau o te ferurira’a hōhonu i roto i te pure, i roto i tā ’outou mau putuputura’a ’utuāfare, ’e ’aore rā i roto i te hō’ē ’ohipa tāvinira’a ’autahu’ara’a. ’A fa’a’ite i te reira mau taime i te ’utuāfare, i te mau hoa, ’e i tō tātou ihoa rā feiā ’āpī o te ’imi nei i te māramarama. E tītauhia rātou ’ia fa’aro’o nā roto mai ia ’outou ē, mā teie māramarama e tae mai te ti’aturira’a ’e te fa’aorara’a, noa atu i roto i te hō’ē ao tei ’ī te pōiri.

E hōpoi mai te māramarama o te Mesia i te tīa’ira’a, te ’oa’oa e te fa’aorara’a o te mau huru puta ’e te ma’i pae vārua ato’a.¹⁶ Te feiā e fāri’i i teie fa’aurura’a nehenehe, e riro mai ïa ’ei mauha’a i roto i te rima o te māramarama o teie nei Ao, nō te hōro’a i te māramarama ia vetahi ’ē.¹⁷ E ’ite rātou i te mea tā te ari’i Lamoni i fāri’i : « I fa’aō taua māramarama ra i te ’oa’oa rahi i roto i tōna ’ā’au, pe’e ’ē atura te ata pōiri, e… i tupu ihora te māramarama o te ora mure ’ore i roto i tōna ra ’ā’au ».¹⁸

E au mau taea’e here ē, e au mau hoa here, tō tātou hina’aro, o te ’imi ïa i te Fatu e tae roa atu i te taime e ’ama ai tōna māramarama o te ora mure ’ore mā te ’ana’ana i roto ia tātou, ’e ’ia riro mai tō tātou ’itera’a pāpū ’ei mea pāutuutu ’e te pa’ari, noa atu i roto i te mahu pōiri.

Tā’u pure ’e tā’u ha’amaita’ira’a maori rā, ’ia manuia ’outou i te fa’atupura’a i tō ’outou haere’a ’ei mau taea’e e mau nei i te ’autahu’ara’a o te Atua Manahope, ’e ’ia riro tāmau noa ’ei feiā ’oa’oa tei mau i tōna māramarama nō te ra’i mai. Nā roto i te i‘oa mo‘a o Iesu Mesia, tō tātou Fatu, ’āmene.