2010–2019
E ti’aturi ānei ’outou iāna ? E mea maita’i te ’ohipa pa’ari.
’Ātopa 2017


’Ua ti’aturi ānei ’outou Iāna ? E mea maita’i te mea pa’ari.

Noa atu ā te fifi, e mea maita’i te ’ohipa pa’ari nō te feiā e nu’u i mua mā te fa’aro’o ’e te ti’aturi i te Fatu ’e i tāna fa’anahora’a.

Hou vau e ha’amata ai, mai te tahi o tātou tei fa’aruru i te mau vāvāhira’a o te mau mata’i rorofa’i ’e te mau ’āueuera’a fenua i tupu iho nei, te fa’atae atu nei au i tō’u māuruuru rahi nō te mau tauturu ato’a ’e tō rātou mau fa’atere, tei hōro’a i te tauturu ’e te tīa’ira’a.

I te ’āva’e ’ātopa 2006 i te ’āmuira’a rahi, ’ua hōro’a vau i tā’u a’ora’a mātāmua. ’Ua fāri’i au hō’ē poro’i faufa’a roa nō te ’Ēkālesia nā te ao nei ’ei ha’apāpūra’a « ’Ua ti’aturi te Fatu ia tātou ! ».

’Ua ti’aturi mau ’oia ia tātou i roto e rave rahi huru. ’Ua hōro’a mai ’oia ia tātou i te ’evanelia a Iesu Mesia ’e, i teie nei tau, te tu’ura’a o tōna ’īra’a. ’Ua hōro’a mai ’oia ia tātou i te tā’āto’ara’a o tōna mana autahu’ara’a, ’e te mau tāviri nō te fa’a’ohipa māite i te reira. Mā teie mana e nehenehe tātou e ha’amaita’i, e tāvini, e fāri’i i te mau ’ōro’a ’e ’ia rave i te mau fafaura’a. ’Ua ti’aturi ’oia ’ia tātou ’e tāna ’Ēkālesia i fa’aho’ihia mai, ’oia ato’a te hiero mo’a. ’Ua ti’aturi ’oia i tāna mau tāvini e mana ta’atira’a—nō te nati i te fenua nei ’e ’ia nati ato’a i te ra’i ’Ua ti’aturi ato’a ’oia ’ia tātou ’ia riro ’ei mau metua i te fenua nei, ’ei ’orometua ’e ’ei ta’ata aupuru i tāna mau tamari’i.

I muri iho i teie mau matahiti tāvinira’a ’ei Hui Mana Fa’atere rahi i roto i te tahi tuha’a nā te ao nei, tē parau nei au mā te ha’apāpū atu ā : ’Ua ti’aturi ’oia ’ia tātou.

Teie te uira’a nō teie ’āmuira’a « e ti’aturi ānei tātou iāna ? »

E ti’aturi ānei tātou iāna ?

’Ua fa’aha’amana’o tāmau noa te peresideni Thomas S. Monson ia tātou ē ’ia « ti’aturi ia Iehova mā tō ’ā’au ato’a ra ’eiaha rā e ti’aturi i tō ’oe iho ’ite.

« ’Eiaha e ha’amoe iāna i tō ’oe ato’a ra mau haere’a ; e nāna e fa’a’ite ia ’oe i tō ’oe ra mau haere’a.

« ’Eiaha ’oe ’ia pa’ari i tō ’oe iho mana’ora’a » (Maseli 3:5-7).

E ti’aturi ra ānei tātou i tāna mau fa’auera’a e riro ’ei maita’i nō tātou ? I tāna mau feiā fa’atere, e mau ta’ata hara ato’a, o tei arata’i maita’i mai ia tātou ? E mea pāpu ānei tāna mau fafaura’a ? E ti’aturi ra ānei tātou ē, ’ua ’ite maita’i te Metua i te Ao ra ’e o Iesu Mesia ia tātou, ’e tē hina’aro ra e tauturu ’e e ha’amaita’i ia tātou ? ’Oia ato’a i rōpū i te mau fa’ahemara’a, te mau tāmatara’a, te mau taime fifi ’e te mau taime pa’ari, e ti’aturi tāmau ra ānei tātou iāna ?

’Ia ho’i au i muri, ’ua ha’api’i mai au i te tahi ha’api’ira’a maita’i i roto i te mau taime pa’ari mau—’ei feiā ’āpī, i te tau misiōni, i te ha’amatara’a i te hō’ē ’ohipa ’āpī, i te tāmatara’a i te rave maita’i i tō’u mau pi’ira’a, i te ’atu’atura’a i te hō’ē ’utuāfare rahi ’aore rā i te ’arora’a nō te fa’arava’i iāna iho. E mea pāpu e mea maita’i te ’ohipa pa’ari !

E mea maita’i te ’ohipa pa’ari.

E hōro’a mai te ’ohipa pa’ari ia tātou i te pūai, te ha’eha’a, ’e e hōro’a ia tātou i te fana’o ’ia fa’a’ite ia tātou iho. ’Ua ti’a i tō tātou mau pionie here huti pere’o’o ’ia ’ite i te Atua i roto i tō rātou mau hope’ara’a. Nō te ’aha e piti pene nō Nēphi ’e tōna mau taea’e nō te fāri’i i te mau ’api veo ’e e toru noa ’īrava nō te tītau i te ’utuāfare o ’Īsema’ela ’ia ’āmui atu ia rātou i te medebara ? (hi’o 1 Nephi 34; 7:3-5). Tē aura’a ē, ’ua hina’aro te Fatu ’ia pūai o Nephi i roto i te ’arora’a nō te fāri’i i te mau ’api veo.

’Eiaha te mau ’ohipa ’ōhie ’ore i roto i tō tātou orara’a e fa’ahitimahuta mai. Te hō’ē o te mau fafaura’a tā tātou i rave e te Fatu ’oia ho’i ’ia ora i te ture nō te tūsia. Te aura’a o te tūsia, te vaiihora’a ïa i te mau mea tā tātou e hia’ai ra. Mā te ’itera’a rau, e ’ite mai tātou ē, e mea ha’iha’i roa te ’aufaura’a i te mau ha’amaita’ira’a e tae mai. I raro a’e i te arata’ira’a a Iosepha Semita, e parauhia ra ē « Te ha’apa’ora’a fa’aro’o ’aore e tītau i te fa’atusiara’a i te mau mea ato’a e’ita ïa e fāri’i i te pūai nō te fa’ahotu i te fa’aro’o e tītauhia nō te orara’a ’e nō te fa’aorara’a ».1

’Aita te mau melo nō te Atuara’a i ’ere i te mau ’ohipa pa’ari. ’Ua fa’atūsia te Atua te Metua i tāna tamaiti fānau tahi i te mamae hanohano nō te tāra’ehara, ’oia ato’a te pohe mā te fa’asātauro. Tē parau ra te mau pāpa’ira’a mo’a ē, ’ua ha’api’i mai Iesu Mesia i te « auraro i tōna ra mau pohe » (Hebera 5:8). ’Ua hōro’a ’oia iāna ’ia māuiui i te mamae o te tāra’ehara. E ti’a i te Vārua Maita’i ’ia fa’a’oroma’i noa nō te fa’auru, nō te fa’aara ’e nō te arata’i ia tātou, teie rā i te tahi taime ’o te tāu’a ore tāna e noa’a mai, te ta’a’ore i tāna mau parau ’aore rā te mo’ehia ’ona.

E tuha’a nō te fa’anahora’a

E tuha’a te ’ohipa pa’ari nō te fa’anahora’a o te ’evanelia. Hō’ē o te mau fā o teie orara’a nō tātou ’oia ho’i ’ia fa’ahemahia (hi’o Aberahama 3:25). E mea iti roa o tei mamae mai tei tītauhia i te nuna’a o Alama. ’Ua tāponi rātou i te ari’i ’ino ’o Noa, nō te riro mai ’ei tītī nō te mau ’ati Lamana ! Nā roto i teie mau tāmatara’a, ’ua ha’api’i te Fatu ’ia rātou ē e ta’iri ’oia i tōna nuna’a ’e e tāmata i « tō rātou fa’a’oroma’i ’e tō rātou fa’aro’o ».(Mosia 23:21).

I te maorora’a o te mau mahana hanohano i roto i te fare ’āuri nō Liberty, ’ua ha’api’i te Fatu ia Iosepha Semita ’ia « fa’a’oroma’i māite » (PH&PF 121:8) e ’ua fafau mai te mea e nā reira ’ona « teie mau mea ato’a nei, ’e e riro ho’i ’ei maita’i nō ’oe na » (PH&PF 122:7).

’Ua parau te peresideni Thomas S. Monson, « e mā’iti noa tātou i te mau mea tano ’e te pa’ari a’e ’eiaha rā te mau mea hape ’e te ’ōhie a’e ».2 Mā te hi’o i ni’a i tō tātou mau hiero, ’ua parau ’oia ē « ’aita e tusia rahi atu, ’aita e ho’o teimaha atu, ’aita e tauto’ora’a fifi atu nō te fāri’i i te reira mau ha’amaita’ira’a [o te hiero] ».3

I roto i te nātura o te ao nei, e tuha’a te ’ohipa pa’ari nō te ’ōhura’a o te orara’a. E ’ohipa pa’ari nō te hō’ē fānau’a moa ’ia haere mai i rāpae i tōna ’apu. ’Ia tāmata ana’e rā te hō’ē ta’ata ’ia fa’a’ōhie i te reira, e’ita te fānau’a moa e fa’ananea i te pūai e hina’arohia nō te ora. Mai te reira ato’a te ’arora’a a te pepe nō te haere mai i rāpae i tōna pū’ohu, e ha’apūai te reira iāna i roto i te orara’a tāna e ora i muri iho.

Nā roto i teie mau hi’ora’a, te ’ite nei tātou ē e mea tāmau te ’ohipa pa’ari. E tāmatara’a tō tātou pā’āto’a. Te raura’a o tā tātou ïa huru ravera’a nō te ’ohipa pa’ari.

I te hō’ē taime, vetahi mau ta’ata o te Buka a Moromona o tei mamae nō te « mau hāmani-’ino-ra’a rahi » ’e te « mau ’ati rahi ».(Helamana 3:34). Nāhea rātou i te ravera’a ? « Tē ha’apae pinepine ra rātou i te mā’a, ’e te pure pinepine, ’e tē tupu ra tō rātou ha’eha’a ’ei mea pūai, ’e tō rātou fa’aro’o i te Mesia, tē tupu ato’a ra ïa ’ei mea mau maita’i ē tae noa atu ’ua ’ī tō rātou ’ā’au i te ’oa’oa ’e te hau » (Helamana 3:35). Te tahi atu hi’ora’a tei tupu i muri iho e rave rahi matahiti te tama’ira’a : « Inaha rā, nō te maoro o te tama’i a te ’ati Nephi ’e te ’ati Lamana, i ’eta’eta ai rātou… nō tō rātou ’ati rahi, i marū ai rātou e rave rahi, ’e ’ua fa’aha’eha’a rātou ia rātou iho i mua i te Atua » (Alama 62:41)

’Ua mā’iti tātou tāta’itahi i tā tātou huru ravera’a nō te ’ohipa pa’ari.

’A ha’apa’o maita’i i te mau ’ohipa ’ōhie.

Hou i teie pi’ira’a, ’ua riro vau ’ei hōmana’o i roto i te ’ohipa moni i Houston, Texas. Te rahira’a o tā’u ’ohipa i piha’i iho ïa i te mau ta’ata ’ona miriōni o tei fa’atupu i tā rātou iho tāiete. Fātata te rahira’a o rātou i fa’atupu i tā rātou iho tāiete o tei manuia nā roto i te rāve’a ’iti roa mā ’e te ’ohipa itoito rā. Tē ’oto ra tō’u ’ā’au ’ia fa’aro’o i te tahi o rātou ’ia parau, tō rātou hina’aro ’ia fa’a’ōhie te mau mea ato’a nō tā rātou mau tamari’i. ’Aita rātou e hina’aro ’ia māuiui tā rātou mau tamari’i mai ia rātou rā. Tē aura’a rā, tē fa’a’ere ra rātou i tā rātou mau tamari’i i te mea o tā rātou i manuia mai.

Nō reira, ’ua mātau mai mātou i te hō’ē ’utuāfare o tei fa’ahuru ’ē i te ravera’a. ’Ua fa’auruhia nā metua i te ’ohipa i tupu nō J. C. Penney, i te paraura’a o tōna metua tāne iāna ē i te va’ura’a o tōna matahiti e ’imi ’oia i tāna iho faufa’a moni. ’Ua fa’atupu rātou i tā rātou iho ravera’a : Ia roa’a mai te parau tū’ite a te tamari’i tāta’itahi nō te fare ha’api’ira’a tuarua, o rātou iho tā rātou faufa’a moni—nō te mau ha’api’ipi’ira’a i mua (ha’api’ira’a teitei, fāito ha’api’ira’a, ’e te vai atu rā) ’e nō tā rātou iho faufa’a moni (’ia fa’arava’i iāna iho) (hi’o PH&PF 83:4). Aua’e, ’ua rave maita’i te mau tamari’i. ’Ua roa’a tā rātou pā’āto’a parau tū’ite nō te fare ha’api’ira’a teitei ’e mea rahi tei fa’a’oti i te parau tū’ite nā te fare ha’api’ira’a teitei a’e—nā roto ia rātou iho. E ’ere i te mea ’ōhie, ’ua nā reira rā rātou. ’Ua nā reira rā rātou mā te ’ohipa pa’ari ’e te fa’aro’o.

Te fa’aro’o nō te ti’aturi iāna

Te uira’a « tē ti’aturi ra ānei tātou iāna ? » e mea au a’e ’ia parau « e fa’aro’o ānei tō tātou nō te ti’aturi ? »

E fa’aro’o ānei tō tātou nō te ti’aturi i tāna mau fafaura’a nō ni’a i te tuha’a ’ahuru, ’oia ho’i ma te 90 i ni’a i te hānere o tā tātou i ’āpī ’e hau atu e te tauturura’a a te Fatu, e manuia a’e tātou, i te 100 i ni’a i te hānere o tā tātou i ’āpī i roto i te matahiti ’e o tātou ana’e iho ?

’Ua nava’i ānei tō tātou fa’aro’o nō te ti’aturi ē, e haere mai ihoā ’oia e fārerei ia tātou i roto i tō tātou mau ’ati (hi’o Mosia 24:14) ē e ’aro ’oia i mua i te feiā e ’aro mai ia tātou (hi’o Isaia 49:252 Nephi 6:17) e e ra’a [consacrer] ’oia i tō tātou mau ’ati nō tō tātou maita’i ? (hi’o 2 Nephi 2:2).

’Ua nava’i ānei te fa’a’ohipara’a i tō tātou fa’aro’o nō te ha’apa’o i tāna mau fa’auera’a ’ia ti’a iāna ’ia ha’amaita’i ia tātou i te pae tino ’e i te pae vārua ? E tāmau ānei tātou i te ha’apa’o maita’i e tae roa i te hope’a ’ia ti’a iāna ’ia fāri’i mai ia tātou i mua i tōna ’aro ? (hi’o Mosia 2:41).

Te mau taeaʻe ’e te mau tuahine, e nehene tātou e fāri’i i te fa’aro’o nō te ti’aturi ! ’Ua hina’aro ’oia i te mea maita’i a’e nō tātou (hi’o Mose 1:39). E pāhono mai ’oia i tā tātou pure (hi’o PH&PF 112:10). E ha’apa’o ’oia i tāna mau fafaura’a (hi’o PH&PF 1:38). E mana tōna nō te ha’apa’o i teie mau fafaura’a (hi’o Alama 37:16). ’Ua ’ite ’oia i te mau mea ato’a ! ’E hau atu ā, ’ua ’ite ’oia e aha te mea maita’i a’e (hi’o Isaia 55:8-9

Hō’ē ao ataata

E mea fifi tō tātou ao i teie mahana. Tē vai nei te ’ohipa ’ino e tupu nei, te petara’a i roto i te mau fenua ato’a, te tāparahi-huna-ra’a e tae roa i te mau vāhi pāruruhia, te topatarira’a te fa’arava’ira’a faufa’a, te ’ohipa ’ore, te mau ma’i, te mau ’ati o te nātura, te mau tama’i tīvira, te arata’ira’a fa’atītī ’e tē vai atu ra. E aha te ti’a ia tātou ’ia rave ? E tāponi ānei tātou ’aore rā e ’aro tātou ? E aha te mea maita’i ? E mea ataata teie ’aore rā tera mā’itira’a. E mea ataata nō George Washington ’e i tāna nu’u ’ia ’aro, ’e nō tō tātou mau tupuna pionie ’ia tāponi. E mea ataata nō Nelson Mandela ’ia ’aro nō te ti’amāra’a. Tē parauhia ra nō te ’ino ’ia upo’oti’a, e ti’a noa i te mau ta’ata maita’i ’ia ’ore e rave.4

’Eiaha e mata’u !

I roto i te mau mea ato’a tā tātou e rave, ’eiaha tātou e fa’aoti ’aore rā ’eiaha e rave mā te hō’ē vārua mata’u. ’Oia mau « e ’ere ho’i i te ’ā’au taiā tā te Atua i hōro’a mai » (2 Timoteo 1:7). (’Ua ’ite ānei ’outou ē te mana’o nō te « mata’u ’ore » ’ua rēnihia i roto i te mau pāpa’ira’a mo’a ?) ’Ua ha’api’i mai te Fatu iā’u ē, te ’aravī o te ’ā’au ’e te mata’u e mau mauha’a ïa nā te ’enemi. Te pāhonora’a a te Fatu i te mau taime fifi ’oia ho’i te haerera’a i mua mā te fa’aro’o.

E aha te ’ohipa pa’ari ?

E mana’o ta’a ’ē tō tātou tāta’itahi nō ni’a i te ’ohipa pa’ari. E mana’o vetahi ’ē, e ’ohipa pa’ari ’ia ’aufau i te tuha’a ’ahuru ’ia iti roa ana’e te faufa’a. E mea fifi ri’i nō te feiā fa’atere ’ia tītau i te feiā veve ’ia ’aufau i te tuha’a ’ahuru. Penei a’e e ’ohipa pa’ari nō vetahi ’ia haere i mua mā te fa’aro’o nō te fa’aipoipo ’aore rā nō te roa’a i te hō’ē ’utuāfare.Tē vai ra vetahi, e ’ohipa pa’ari nō rātou ’ia « māuruuru i te mau mea tā te Fatu i hōro’a mai nō [rātou] » (Alama 29:3 Penei a’e e ’ohipa pa’ari ’ia māuruuru nō tō tātou nei pi’ira’a (hi’o Alama 29:6). ’Ia hi’ohia, penei a’e e ’ohipa pa’ari roa te fa’atiti’aifaroa’a a te ’Ēkālesia, nō vetahi ’ē rā, e tāpa’o te reira nō te ha’amatara’a i te ’ohipa o te tātarahapara’a mau.

Noa atu ā te fifi, e mea maita’i te ’ohipa pa’ari nō te feiā e nu’u i mua mā te fa’aro’o ’e te ti’aturi i te Fatu ’e i tāna fa’anahora’a.

Tō’u ’itera’a pāpū

Te mau taea‘e ’e te mau tuahine, tē fa’a‘ite pāpū nei au ē ’ua pi’ihia teie mau feiā fa’atere i muri iā’u e te Atua. Tō rātou hia’ai ’ia tāvini māite i te Fatu ’e ia tauturu ia tātou ’ia ha’amau i te ’evanelia i roto i tō tātou ’ā’au. ’Ua here au ’e tē pāturu nei au ia rātou.

’Ua here au i tō tātou Fa’aora o Iesu Mesia. Tē pōpou nei au ē, ’ua nava’i tōna here nō te Metua ’e nō tātou nō te riro mai ’ei Fa’aora ’e te Ora nō tātou, ’ia ti’a iāna ’ia mamae rahi nō te fa’atupu « i te rūrūta’ina nō te māuiui, ’e ’ua tahe mai ra te toto nā te mau poa ato’a, ’e ’ua māuiui i te tino ’e te vārua ato’a ho’i » (PH&PF 19:18 Teie rā, i mua i teie hi’ora’a ātea ’e o tei tītauhia, ’ua ha’apāpū ’oia i te Metua, « ’ia tupu ra tō ’oe hina’aro ’eiaha tō’u » (Luka 22:42). Tē fa’ahanahana nei au i te mau parau a te melahi :« ’Aore ’oia i’ō nei, ’ua ti’afa’ahou a’enei » (Mataio 28:6).

Tāna hi’ora’a mau ’oia ho’i « te ’ēʻa, ’e te parau mau, ’e te ora »(Ioane 14:6). ’Ia ’ape’e ana’e tātou i teie hi’ora’a e nehenehe tātou e ’ite i « te mana‘o hau i roto i teie nei ao, ’e te ora mure ore i roto i te ao a muri atu » (PH&PF 59:23). ’A pe’e ai au i tōna hi’ora’a ’e te ravera’a i tāna mau ha’api’ira’a, ’ua ha’api’i mai au nā roto iā’u iho ē tāna « mau maita’i rahi roa » (2 Petero 1:4) e parau mau.

Tō’u mau hia’ai rahi roa ’oia ho’i ’ia ti’a vau ’e ’o Moromona, ’ei pipi mau nā Iesu Mesia (hi’o 3 Nephi 5:13) ’e ’ia fa’aro’o i te hō’ē mahana nā roto mai i tōna vaha « ’ua ti’a roa e teie nei tāvini maita’i ’e te ha’avare ’ore » (Mataio 25:21). I te i‘oa o Iesu Mesia, ’āmene.

Fa’ata’ara’a

  1. Lectures on Faith (1985), 74.

  2. Thomas S. Monson, « Mau mā’itira’a », Liahona, Mē 2016, 86.

  3. Thomas S. Monson, « Te Hiero Mo‘a—E Mori no to te Ao nei », Liahona, Mē 2011, 92.

  4. Hi’o John Stuart Mill, Inaugural Address: Delivered to the University of St. Andrews, 1 nō fepuare 1867 (1867), 36.