2010–2019
Kallim̧ur ko Reļļaptata im Aorōk
Oktoba 2017


Kallim̧ur ko Reļļaptata im Aorōk

Karōk in m̧ōņōņō eo eļap an Jemedwj Ilan̄ ekoba katak eo, kain̄i ko, bujen ko, im kallim̧ur ko reļļaptata im aorōk ko me jemaron̄ erom̧ ribōk leen paoktok kwojarjar eo.

Juon iaan idajon̄jon̄ ko reļļap kajjojo iaad ej jelm̧ae aolep raan ej n̄an jab kōtļo̧k n̄ūrbōktak ko an laļ in n̄an kanooj jab bōk eļap iien im kajoor eo ad me jej kowaan men ko indeeo me raorōk tata.1 Emaron̄ kanooj barāinwōt pidodo ad jejļo̧k jān keememej im kalimjōk men ko raorōk an jetōb kōnke kōn lōn̄ in eddo ko ad im poub in jikejuuļ ko ad. Jet iien jej kajieon̄ in ettōr em̧ōkajļo̧k jon̄an jemaron̄ meļo̧kļo̧k ia eo jej etal n̄ane im etke jej ettōr.

Rijilōk Piter ej kakeememej kōj bwe n̄an rikaļoor ro an Jisōs Kraist, “ear letok n̄an kōj men ko otemjej rekkar n̄an mour im kōm̧m̧an e kwōjarjar, kōn jeļā Eo ear kūr kōj ilo An aiboojoj im maron̄:

“Kōn men ko Ear letok n̄an kōj kallim̧ur ko An reļaptata im aorōk, bwe ilo er kom̧win āinwōt Anij ilo m̧wilōm̧m̧ur, ke em̧ōj ami ko jān kōt eo ej pād ilo laļ kōn m̧ōm̧ ko re nana.”2

Ennaan eo aō ej kalikkar aorōk eo an kallim̧ur ko reļļaptata im aorōk kar kōmeļeļeik jān Piter āinwōt kakeememej ko rem̧ool kōn ia eo jej jibadōkļo̧k ilo em̧m̧akūt in ad ilo mour im etke. Inaaj barāinwōt kōnono kōn eddo ko an raan in Jabōt, tampeļ kwojarjar eo, im im̧ōko im̧ōd ilo jipan̄ kōj n̄an keememej kallim̧ūr kein ilo jetōb raorōk.

Ilo dim ij jar bwe Jetōb Kwojarjar eo enaaj katakin kōj kajjojo ilo ad jim̧or kejōkļo̧kjeņ kōn m̧ool kein raorōk.

Paotok Kwojarjar eo Ad

Karōk in m̧ōņōņō eo eļap an Jemedwōj Ilan̄ ekoba katak eo, kain̄i ko, bujen ko, im kallim̧ur ko reļļaptata im aorōk ko me jemaron̄ erom̧ ribōk leen paoktok kwojarjar eo. Karōk eo An ej kōmeļeļeik paotok indeeo eo ad im iaļ eo jej aikuj ļoore n̄an katak, oktak, eddōkļo̧k, im āliktata jokwe Ippān indeeo.

Āinwōt kar kōmeļeļeik ilo “Baam̧le Eo: Juōn Kean̄ n̄an Laļ in”:

“Aolep armej otemjej—em̧m̧aan im kōrā—kar kōm̧anm̧an ilo nememein wōt Anij. Kajjojo ej juōn jetōb jitōn bōro likao im jiron̄ nejin jined im jemed ilan̄, im, ilo āinwōt, kajjojo ewōr juōn mour kwojarjar im jipadpad. …

“Ilo jikin eo ilo mour eo m̧okta, jetōb ļikao ro im jiron̄ ro raar jeļā im kabun̄jar n̄an Anij āinwōt eo Jemeir Indeeo im kar errā ilo karōk eo An eo me ajri ro Nejin remaron̄ kar bōk juōn ānbwinin kaniōk im mour ioon laļ n̄an aer eddōkļok n̄an aer wāppen im kile jemļo̧k eo aer ekwojarjar āinwōt rijolete mour indeeo.”3

Anij ej kallim̧uri ro Nejin bwe eļan̄n̄e rej ļoor pedped ko an karōk eo An im waanjon̄ak eo an Nejin Jitōn bōro, kōjparok kein ko An, im niknik ilo tōmak n̄an jem̧ļo̧kin, innām kōn wānōk eo an Pinmuur eo an Rilo̧m̧o̧o̧r eo, renaaj “bōk mour indeeo, eo ej mennin letok eo eļaptata iaan mennin letok ko an Anij.4 Mour indeeo ej kallim̧ur eo eļaptata im aorōk.

Bar Ļotak ilo Jetōb

Eļapļo̧k ad meļeļe kōjeraam̧m̧an ko reļļaptata im aorōk im jino bōk paotok kwojarjar eo kōn uwaake kūr eo jān Irooj n̄an aiboojoj im wānōk. Āinwōt kar kōmeļeļeik jān Piter, kūr in ej kūrm̧ool jān kajjieon̄ ko jān kōt eo ej pād ilo laļ in.

Ilo ad bun̄ m̧aanļo̧k wōt kōn tōmak ilo Rilo̧mo̧o̧r eo, innām kōnke Pinmuur eo An im kōn kajoor eo an Jetōb Kwojarjar, “juon oktak ekajoor [ eaar bōk jikin] ilo kōm, ak ilo būruōm̧, bwe kōmin jab bar itok wōt in kōm̧m̧an nana, ak n̄an kōm̧m̧an em̧m̧an wōt.”5 Jej “bar ļotak; aaet, ļotak jān Anij, oktak jān jekjek in ļōn̄ im wōtlo̧k eo aer, n̄an jekjek eo ejim̧we, im bōk lo̧mo̧o̧ren jān Anij.”6 “Innām eļan̄n̄e jabdewōt armej ej pād ilo Kraist e men in kōm̧anm̧an ekāāl; me ko m̧okta re ļo̧tak; lo, rej erom kāāl.”7

Kain oktak in edipio ilo paotok eo ad ekkā an m̧ōkaj an jab waļo̧k ak aolep ilo juon wōt alen. Āinwōt Rilo̧mo̧o̧r eo, jej barāinwōt “jab bōk tarlep eo ilo jinoin, a [bōk] bōk jouj kōn jouj.”8 “Bwe lo, āindein Irooj Anij ej ba: Inaaj leļo̧k n̄an ro nejin armej lain im bar lain, naan in kain̄i im bar naan in kain̄i, ijin jidik im ijjuweo jidik; im em̧ōņōņō ro rej eo̧ron̄ naan in kain̄i ko Aō, im wūjleptok lo̧jiln̄ier n̄an Aō kōkapilōklōk, bwe renaaj jeļā mālōtlōt.”9

Kain̄i ko an priesthood im bujen ko rekwojarjar rej menin aikuj ilo jekjek in ej wōnm̧aanļo̧k wōt an bar ļotak ilo jetōb; rej barāinwōt meļeļe in Anij eaar kālōti kōn menin jej bōk kallim̧ur ko reļļaptata im aorōk An. Kain̄i ko me rej bōk ilo erreo im keememeji wōt rej kōpeļļok jekjek ko rekwojarjar kōn kajoor in āinwōt anij emaron̄ jiōb tok n̄an mour ko ad. Bujen ko me ekijn̄en̄e kautieji im keememeji aolep iien rej letok jibadbad eo im jeļā eo bwe jenaaj bōk kōjeraam̧m̧an ko jim̧or ilo mour in im n̄an indeeo.

N̄an waanjon̄ak, Anij ej kallim̧uri kōj, ekkar n̄an tiljek eo ad, jemjerā eo an ejjab bōjrak an membōr eo kein kajilu in Doulul in Anij, em̧ool Jetōb Kwojarjar,10 eo ej kōn Pinmuur eo an Jisōs Kraist jemaron̄ bōk im iien otemjej bōk jeorļo̧k in jerawiwi ko ad,11 bwe jen maron̄ bōk aenōm̧m̧an ilo laļ in,12 bwe Rilo̧mo̧o̧r eo eaar kar tūm̧i to ko an mej im anjo̧ ioon ļōb,13 im bwe baam̧le ko remaron̄ ippān doon n̄an aolep indeeo.

Kōn meļeļe kake, aolepān kallim̧ur ko reļļaptata im aorōk Jemedwōj Ilan̄ ej leļo̧k n̄an ajri ro Nejin rejjab maron̄ bwini ak kōmeļeļeik ilo tulikio in. Mekarta, em̧ool jidik in laajrak in kōjeraam̧m̧an ko kar kallim̧ur kaki ej kab m̧ōj aō kwaļo̧ki aikuj ļōn̄aj kōj n̄an “ļo̧kjen aō”14 im “wōtlo̧k im kabun̄-jar n̄an Jemān”15 ilo etan Jisōs Kraist.

Keememej Kallim̧ur ko

Būreejtōn Lorenzo Snow eaar kakkōl, “Āinwōt jej kanooj meļo̧kļok jibadbad eo eļap an mour in, ej un eo me Jemedwōj Ilan̄ eaar jilktok kōj n̄an mour in, barāinwōt kūr eo ekwojarjar eo me kar kūr kōj n̄an e; im kōn menin, ijello̧kin anjo̧ ioon men an jidik wōt iien … , ekanooj emakijkij ad ajeļo̧k kōj make n̄an kalimjōk men ko an laļ in ilo ad make jab bōk jipan̄ kwojarjar eo me Anij eaar letok, eo kōn e make maron̄ kōmaron̄ kōj n̄an anjo̧ ioon [men ko an jidik iien].”16

Raan in Jabōt im tampeļ kwojarjar eo rej ruo kein jipan̄ ko rejeno̧lo̧k an jipan̄ kwojarjar eo kar letok jān Anij n̄an jipan̄ kōj anjo̧ ioon jon̄ak im nana eo an laļ in. Ilo jino in jemaron̄ ļōmņak bwe jibadbad ko reļļaptata an kōjparok kwojarjar eo an raan in Jabōt im etal n̄an tampeļ eo rej juon wōt bōtaab jibadbad ko roktak. Ij tōmak, mekarta, bwe jibadbad kein ruo rej lukkuun juon wōt im jerbal ippān doon n̄an kōkajoorļo̧k kōj ilo jetōb āinwōt juon make im ilo m̧ōko im̧ōd.

Jabōt

Ālkin an Anij kar kōm̧anm̧an aolep men ko, Eaar kakkije ilo raan in jabōt im kakien bwe juon raan kajjojo wiik en juon raan in kakkije n̄an jipan̄ armej keememej E.17 Jabōt ej iien eo an Anij, juon iien ekwojarjar kōjeno̧lo̧ke eļaptata n̄an kabun̄-jar n̄an E im n̄an bōk im keememej kallim̧ur ko An reļļap im aorōk.

Irooj eaar tōl ilo tōre in bōk eddo in:

Bwe jen maron̄ lukkuun kōjparok kōj jān nana ko an laļ, jej aikuj ilo̧k n̄an mōn jar ko im bōk kwojkwoj eo ilo raan eo An ekwojarjar;

“Bwe em̧ool raan eo in jitōn̄ n̄an kwe n̄an kakkije jān jerbal ko am, im liļo̧k nebar ko am n̄an eo Eo Eutiejtata.”18

Kōn menin, ilo Jabōt jej kabun̄-jar n̄an Jemen ilo etan Nejin jān bōk kuņaad ilo kain̄i ko im katak kōn, bōk, keememej, im kōkāāl bujen ko. Ilo raan eo An ekwojarjar, ļōmņak ko, m̧akūtkūt ko ad, im m̧wiliid rej kōkaļļe ko jej kwaļo̧k n̄an Anij im juon kōkaļļe kōn iakwe eo ad n̄an E.19

Jibadbad ko rellōn̄ļo̧k an Jabōt ej n̄an ļōn̄aj visōn eo ad jān men ko an laļ in n̄an kōjeraam̧m̧an ko an indeeo. Ad kōjeno̧lo̧k kōj ilo iien in ekwojarjar jān elōn̄ iaan m̧akūtkūt ko ad ilo mour ko ad repoub, jemaron̄ “reilo̧k n̄an Anij im mour”20 kōn bōk im keememej kallim̧ur ko reļļaptata im aorōk ijo jej erom ribōk m̧ōttan ro an paotok kwojarjarj eo.

Tampeļ eo Ekwojarjar

Iien otemjej Irooj eaar kakien armej ro An n̄an kalōk tampeļ ko, jikin ko rekwojarjar me Armej ro Rekwojarjar rōrreo rej kōm̧m̧ani iien ko an gospel eo rekwojarjar im kain̄i ko n̄an er make im n̄an ro remej. Tampeļ ko rej jikin kabun̄-jar ko ekanooj ļap aer kwojarjar. Tampeļ ej lukkuun m̧weo im̧ōn Irooj, juon jikin ekwojarjar kōjeno̧lo̧ke eļaptata n̄an kabun̄-jar n̄an Anij im n̄an bōk im keememej kallim̧ur ko An reļļaptata im aorōk.

Irooj eaar kwaļo̧k ilo tōre in bōk eddo in, “Karōke kom̧ make; kōpooj kajjojo mennin aikuj; im kajutak juon em̧, em̧ool juon im̧ōn jar, juon im̧ōn jitlo̧k, juon im̧ōn tōmak, juon im̧ōn ekkatak, juon im̧ōn aiboojoj, juon im̧ōn koņ, juon im̧ōn Anij.”21 Pedped eo eaorōk an kabun̄-jar an tampeļ ej bōk kuņaan ilo kain̄i ko im katak kaki, bōk, im keememej bujen ko. Eoktak ad ļōmņak, m̧akūtkūt, im nuknuk ilo tampeļ eo jān jikin ko jet me emakijkij ad etal n̄ani.

Jibadbad eo an pedped eo an tampeļ ej n̄an ļōn̄aj visōn eo ad jān men ko an laļ in n̄an kōjeraam̧m̧an ko an indeeo. Ilo̧k ium̧win jidik iien jān ļamļam ko an laļ ko me jejeļā kaki, jemaron̄ “reilo̧k n̄an Anij im mour”22 kōn bōk im keememej kallim̧ur ko reļļaptata im aorōk me jej erom̧ ribōk m̧ōttan paotok kwojarjar eo.

Jouj kile bwe raan in Jabōt im tampeļ, ilo wāween eo, rej juon iien ekwojarjar im juon jikin ekwojarjar kōjeno̧lo̧ke eļaptata n̄an kabun̄-jar n̄an Anij im n̄an bōk im keememej kallim̧ur ko An reļļaptata im aorōk n̄an ajri ro Nejin. Āinwōt kar kajutak jān Anij, jibadbad eo an pedped eo an kein jipan̄ kwojarjar kein ruo rej lukkuun juon wōt: n̄an kalimjōk wōt ilo kajoor im ālij m̧adjake eo ad ioon Jemedwōj Ilan̄, Nejin Jitōn bōro Emake Wōt, Jetōb Kwojarjar eo, im kallim̧ur ko reiookļo̧k wōt kain̄i ko im bujen ko an gospel eo kōjepļaaktok an Rilo̧mo̧or eo.

Im̧ōko Im̧ōd

Eo aorōk tata, m̧weo ej aikuj in ijo koba in iien im jikin āliktata rej koba me juon make im baam̧le ko ejejjet tata aer keememej kallim̧ur ko reļļaptata im aorōk an Anij. Ilo̧k jān im̧ōko im̧ōd n̄an joļo̧k iien ilo kweilo̧k ilo Jabōt im deļo̧n̄e jikin kwojarjar eo an tampeļ ej menin aikuj bōtaab jabwe. Ilo wōt ad bōktok jetōb eo im kajoor eo bōk jān m̧akūtkūt kein rekwojarjar ippād n̄an im̧ōko im̧ōd maron̄ rejtake m̧adjake eo ad ioon jibadbad ko reļļap an mour in im anjo̧ ioon nana eo me ej pād ilo laļ in. En̄jake ko ad kōn Jabōt im tampeļ rej aikuj in men ko ilo jetōb me rej kobrak juon make im baam̧le ko im m̧ōko im̧ōd kōn kakeememej ko rejjab bōjrak an katak ko raorōk jaar katak, kōn pād im kajoor eo an Jetōb Kwojarjar, kōn oktak rej wōnm̧aanļo̧k wōt im m̧wilaļ n̄an Irooj Jisōs Kraist, im “kōn juon kōjatdikdik emeram”23 ilo kallim̧ur ko indeeo an Anij.

Jabōt im tampeļ remaron̄ jipan̄ kōj n̄an ejake ilo im̧ōko im̧ōd “juon iaļ em̧m̧anļo̧k”24 ilo ad “kobaik men ko otemjej ilo Kraist, men ko i lan̄, im men ko i laļ.”25 Ta eo jej kōm̧m̧ane ilo m̧ōko im̧ōd kōn iien eo ekwojarjar An im kōn ta jej katak ilo jikin eo ekwojarjar An ej menin aikuj n̄an erom ribōk m̧ōttan paotok kwojarjar eo.

Kallim̧ur im Naan in Kam̧ool

Emaron̄ pidodo ad ajno̧ kōn iminene im men ko ekka ad kōm̧m̧ani an laļ in. Kiki, m̧ōn̄ā, nuknuk, jerbal, ikkure, kāājmurur, im elōn̄ bar m̧akūtkūt ko jet ekkā kōm̧m̧ani rej menin aikuj im aorōk. Bōtaab ilo jem̧ļo̧kin, ta eo jej erom ej tōprak in jeļāļo̧kjeņ eo ad im kōņaan eo n̄an katak jān Jemen, Nejin, im Jetōb Kwojarjar; ejjab baj wōt aolepān jon̄an eo jān m̧akūtkūt ko ad raan otemjej ium̧win juon tōre in aolepān ad mour.

Gospel eo ekanooj ļapļo̧k jān juon laajrak in jerbal ko rokoktak etale n̄an kōm̧m̧ane, ijello̧kin, ej juon men eļap an m̧ool eo “karōk n̄an doon”26 im āji ippān doon, ļame n̄an jipan̄ kōj erom ļo̧k āinwōt Jemedwōj Ilan̄ im Irooj Jisōs Kraist, em̧ool ribōk m̧ōttan paotok kwojarjar eo. Ilo m̧ool, jej pilo kōn ad reilo̧k “jān kakōļļe eo”27 m̧ool eo eļap ilo jetōb ej makunļo̧k jān kea, n̄ūrbōktak, im oktak ko an laļ in.

Ilo ad lo̧ļe im kūr tok Jetōb Kwojarjar eo n̄an ad ritōl,28 ij kallim̧ur Enaaj katakin kōj ta eo em̧ool. “Enaaj kam̧ool kōn Kraist, [im] kōmeram ad ļōmņak kōn erretok an lan̄”29 ilo ad kajjieon̄ kakūrm̧ool jem̧ļo̧k indeeo eo ad im erom̧ ribōk m̧ōttan paotok kwojarjar eo.

Ij kwaļo̧k aō kam̧ool bwe kallim̧ur ko reļļaptata im aorōk rej koba ippān kain̄i ko ad im bujen ko rej m̧ool. Irooj eaar lukkuun in ba:

“Ij lewōj n̄an kom̧ naan in tōl kōn wāween ami maron̄ m̧akūtkūt Im̧aō, bwe en maron̄ ro̧o̧l n̄an kom̧ n̄an ami lo̧mo̧o̧r.

“N̄a, Irooj, I lokjak n̄e kom̧ij kōm̧m̧ane ta Ij ba; ak n̄e kom̧ij jab kōm̧m̧ane ta Ij ba, kom̧ ejjeļo̧k ami kallim̧ur.”30

Ij kam̧o̧ol bwe Jemedwōj Ilan̄ ej mour im ej an karōk in lo̧mo̧o̧r eo. Jisōs Kraist ej Nejin Jitōn bōro Emake Wōt, ad Rilo̧mo̧o̧r im Ripinmuur. E emour. Im ij kam̧ool bwe karōk eo im kallim̧ur ko an Jemen, Pinmuur eo an Rilo̧mo̧o̧r, im jemjerā eo an Jetōb Kwojarjar rekōm̧m̧an bwe en aenōm̧m̧an en pidodo ilo laļ in im mour indeeo ilo laļ eo ej itok.”31 Jān men kein ij kam̧o̧ol ilo etan Irooj Jisōs Kraist ekwojarjar, amen.