2010–2019
Le Alii e, Ia Pupula o Ma’ua Mata
Oketopa 2017


Le Alii e, Ia Pupula o Ma’ua Mata

E tatau ona tatou vaai atu i isi e ala i fofoga o lo tatou Faaola.

O le Lion King o se ata komi mataina e uiga i le vaomatua o Aferika [African savanna]. Ina ua oti le tupu liona a o ia laveaiina lona atalii, sa faamalosia le liona aloalii talavou ia faaaunuuaina a o faatamaia e le pule aoao le faatumauina o le vaomatua [savanna]. Na toe maua mai e le liona aloalii le malo e ala i le fesoasoani a se faufautua. Sa tatalaina ona mata i mea na manaomia o le faatumauina i le lio o le ola i le vaomatua [savanna]. A o aoaoina o ia e avea ma tupu, sa fautuaina le liona laitiiti e “vaai i talaatu o mea e mafai ona ia vaai i ai.”1

O le aoao ai e avea ma tofi e mauaina mea uma o i ai i lo tatou Tama, ua fautuaina ai i tatou e le talalelei ina ia vaavaai i talaatu o mea tatou te vaai i ai. Ina ia vaavaai i talaatu o mea tatou te iloa atu, e tatau ona tatou vaai atu i isi e ala i fofoga o lo tatou Faaola. E mafai e le talalelei ona tosina mai tagata e toatele, ma i o latou ituaiga eseese. E le mafai ona tatou malamalama atoatoa i filifiliga ma talaaga faalemafaufau o tagata i lo tatou lalolagi, o falefaigaluega, ma potopotoga faale-Lotu, e oo lava foi i o tatou aiga aua e seasea tatou maua le ata atoa po o ai i latou. E tatau ona tatou vaavaai i talaatu o manatu le faavaea faigofie ma taatele ma faalautetele tioata o o tatou lava aafiaga.

Sa pupula o’u mata e “vaai i talaatu o le mea sa mafai ona ou vaai i ai” a o avea au o se peresitene o le misiona. Sa taunuu se faifeau talavou faatasi ma le popole i ona mata. A o ma feiloai i se faatalanoaga, sa ia fai mai ma le faanoanoa, “Ua ou fia alu i le fale.” Sa ou mafaufau ia te au lava, “Oi, e mafai ona ta faaleleia lea mea.” Sa ou fautuaina o ia e galue malosi ma tatalo i ai mo se vaiaso ona valaau mai lea ia te au. I se vaiaso mulimuli ane, toetoe o le taimi tonu e valaau mai ai, sa ia valaau mai ai. Sa tumau lava lona fia alu i le fale. Sa ou toe fautuaina o ia e tatalo, galue malosi, ma valaau mai ia te au i se vaiaso. I le isi a ma faatalanoaga, sa leai se suiga. Sa tumau pea lona fia alu i le fale.

Sa ou lei manao ia tupu lena mea.Sa amata ai ona ou aoaoina o ia i le natura paia o lona valaauga.Sa ou fautuaina o ia e “faagalo o [ia lava] ae alu e galue.”2 Ae po o le a lava le fautuaga sa ou ofoina atu, e lei suia ai lava lona mafaufau. Na iu ina oo mai ia te au atonu ou te le o iloa le ata atoa. O iina sa uunaia ai au e tuu atu le fesili: ‘Elder, o le a le mea e faigata ia te oe?” O le tala na ia fai mai na tuia ai lo’u loto: “Peresitene, ou te le iloa faitau.”

O le fautuaga poto sa ou manatu sa taua tele mo ia e faalogo ai sa le talafeauga ma ona manaoga. O le mea sa sili ona ia manaomia mai lona peresitene o le misiona, ia ou vaavaai i talaatu o la’u iloiloga faanatinati ma faataga le Agaga e fesoasoani ia ou iloa le mea moni o i lona mafaufau. Sa ia manaomia a’u ia ou vaai sa’o atu ia te ia ma ofo atu se mafuaaga i le faamoemoe. Nai lo lena, sa pei au o se polo tele e tu’imomomo ma faataumaoia ai. Sa aoao lenei faifeau lototoa e faitau ma avea ai ma se soo mama a’ia’i o Iesu Keriso. Sa ia faapupulaina o’u mata i upu a le Alii: “Aua e le vaai Ieova pei o le vaai o tagata; aua e vaai tagata i le tino, a e vaai Ieova i le loto” (1 Samuelu 16:7).

O se faamanuiaga lava pe a faalautele e le Agaga o le Alii lo tatou vaaiga. Manatua le perofeta o Elisaia, o le na ala a’e ma vaaia le autau a Suria ua si’oina lona aai i a latou solofanua ma kariota? Sa fefe lana auauna tane ma sa fesili ia Elisaia po o le a se mea latou te faia i lenei mea uiga ese. Sa ta’u atu e Elisaia ia te ia i upu e le galo e aua le popole: “Aua e te fefe aua e toatele ua ia te i tatou i e ua ia te i latou” (2 Tupu 6:16). Sa le iloa e le auauna le mea sa talanoa atu ai le perofeta. Sa le mafai ona ia vaavaai i talaatu o le mea sa mafai ona ia vaai i ai. Peitai, sa vaaia e Elisaia ‘au o agelu sa sauniuni e tau mo le nuu o le perofeta. O lea, sa tatalo ai Elisaia i le Alii ina ia faapupula mata o le taulealea, “faauta foi ua tumu le mauga i solofanua ma kariota afi ua latou vagavagaia Elisaia” (2 Tupu 6:17).

Ata
Elisaia ma le autau faalelagi

E tele ina tatou faaesea i tatou mai i isi ona o eseesega tatou te vaai i ai. Ua lagona le toafimalie i le i ai faatasi ma i latou o e mafaufau, talanoa, oofu, ma amio e pei o i tatou, ma e le maua ni lagona lelei ma i latou o e ese tulaga ma talaaga e o mai ai. O le mea moni, pe le eseese uma ea atunuu tatou te o mai ai ma eseese foi a tatou gagana? Pe tatou te le o vaai uma atu ea i le lalolagi e ui i tuaoi tetele o o tatou lava aafiaga i le olaga? O nisi e vaai ma tautatala ma mata faaleagaga, e pei o le perofeta o Elisaia, a o nisi e vaai ma talanoa atu ma mata faaletino e pei ona ou oo i ai ma la’u faifeautalai e lei iloa faitautusi.

Ua tatou ola i se lalolagi ua fiafia e faatusatusa, faitio, va’ili masei, ma faipona. Nai lo le vaai atu mai manatu o ala faasalalau faaagafesootai, e manaomia ona tatou vaavaai ifo i totonu mo uiga paia faaleatua lea tatou te tofu aia i ai.O nei uiga auaumama faaleatua ma faanaunauga e le mafai ona maua fua mai i le Pinterest pe tuu i le Instagram.

Ina ia talia ma alofa i isi e le faapea e tatau ona tatou taliaina o latou manatu. O le mea moni, o le upumoni e faatautaia lo tatou lotonuu aupito maualuga e ui e le tatau ona avea o se papupuni i le agalelei. O le alofa moni i isi e manaomia ai le taliaina pea o taumafaiga silisili a tagata atonu tatou te le iloaina atoatoa o latou aafiaga o le olaga ma o latou tuaoi.O le vaavaai i talaatu o mea e mafai ona tatou vaai i ai e manaomia ai le taulai maua’i atu i le Faaola.

Ata
Taavale tetele ua mamanu mo ala gaoa

I le aso 28 Me, 2016, sa i ai Beau Richie e 16 ona tausaga ma lana uo o Austin i se faatoaga a le aiga i Colorado. Sa tulioso Beau ma Austin i a la taavale mamanu faapitoa mo ala gaoa, ma le sagisagi atu mo se aso o fatufatuga. E lei mamao se mea ua oo i ai ae fetaiai ma ni tulaga matautia, o iina na tupu ai se faalavelave matuia.O le taavale na aveina e Beau na mafuli faafuasei, ma taomia ai Beau i lalo i le silia ma le 400 pauna (180 kg) o uamea ma le afi vevela. Ina ua taunuu atu Austin le uo a Beau ia te ia, sa ia vaaia Beau o tauivi mo lona ola. Ma lona malosi atoa, sa ia taumafai e fuliese le taavale mai lana uo. Sa le’i migoi. Sa ia tatalo mo Beau ona tamoe faanatinati atu lea mo se fesoasoani.Sa taunuu mai tagata mo faalavelave faafuasei, peitai, i ni nai itula mulimuli ane, sa maliu Beau. Sa faamaloloina o ia mai lenei olaga.

Sa taunuu ane ona matua lotonutimomoia. A o tutu ai i la’ua i se falemai laitiiti faatasi ma le uo pele a Beau ma tagata o le aiga, sa ulufale atu se leoleo i le potu ma tuu atu le telefoni a Beau i lona tina. A o tago atu o ia i le telefoni, sa ee se faailoilo o le telefoni. Sa ia tatala le telefoni ma vaaia ai le faailoilo a Beau mo aso taitasi. Sa ia faitauina leotele le feau sa seti e lana tama talavou e agamalie ma fatufatuai, na te faitauina i aso taitasi. Sa faapea mai, “Manatua e tuu Iesu Keriso i le totonugalemu o lou olaga i le asō.”

O le taulai atu o Beau i lona Togiola e lei faaitiitia ai le faanoanoa o e pele ia te ia i lona toesea. Ae, na tuu atu ai le faamoemoega sili ma le uiga i le olaga o Beau ma filifiliga o le olaga. Ua mafai ai e lona aiga ma uo ona vaavaai i talaatu o le faanoanoa o lona maliu talavou i le olioli moni o le olaga a sau. Sa o se alofa mutimutivale mo matua o Beau le vaai atu e ala i mata o lo la’ua atalii le mea e sili ona taua.

I le avea ai ma tagata o le Ekalesia, ua tuuina mai ia i tatou ni faailoilo patino faaleagaga e lapataia i tatou pe a tatou vaavaai atu na o mata faaletino i lo tatou faaolataga. O le faamanatuga o la tatou faamanatu faalevaiaso lea ia faaauau ona taulai atu ia Iesu Keriso ina ia tatou manatua pea o Ia ma maua Lona Agaga e faatasi ma i tatou (tagai MF&F 20:77). Ae, o nisi taimi tatou te le amanaiaina nei lagona o le faamanatu ma le faailoilo.A faatotonugalemuina Iesu Keriso i o tatou olaga, ona Ia faia lea ia tatala o tatou mata i avanoa tetele atu nai lo na o i tatou e mafai ona malamalama ai.

Sa ou maua se tusi malie e uiga i se faailoilo e puipui ai, sa iloa e se tuafafine faamaoni. Sa ia ta’u mai ia te au i se taumafaiga e fesoasoani i lona toalua ia malamalama i ona lagona, sa amata ona faia se lisi faaeletonika i lana telefoni, o mea sa faia pe tautala ai lona toalua sa ita ai o ia. Sa ia mafaufau a oo i le taimi sa’o, o le a ia tuufaatasia se faamaoniga tusitusia e mafai ona ia faasoa atu i ai, ma sa ia manatu o le a manao ai lana tane e suia ona ala. Peitai, i se tasi Aso Sa a o taumafa ma inu i le faamanatuga ma taulai atu i le Togiola a le Faaola, sa ia iloa o le tusifaamaumauga o ona lagona le lelei e uiga i lana tane sa aveesea moni ai lava le Agaga mai ia te ia ma o le a le suia ai lava [lana tane].

Sa ee se faailoilo faaleagaga i lona loto ma faapea mai: “Aveese; aveese uma. Tape na faamanatu. E le aoga.” Ona ia tusia lea, ma ou te faitauina: “Sa umi se taimi o tau ta le ‘filifili uma’ ma sa sili ona umi ona tau ta le ‘tapeese.’Ae ina ua ou faia, sa galoma atu i le vateatea na lagona le lelei uma. Sa faatumulia lo’u loto i le alofa---alofa i lo’u toalua ma le Alii.” E faapei o Saulo i le ala i Tamaseko, sa suia lana vaaiga mamao. Sa pauu ese mai una o le taufaasese mai ona mata.

Sa tele taimi na faapupula ai e le Faaola mata o e na tauaso faaletino ma faaleagaga. O le tatalaina o o tatou mata i upumoni faalelagi, e saunia moni ai i tatou ina ia faamaloloina mai le punitia o la tatou vaai. Pe a tatou gauai atu i “faailoilo” faaleagaga lea e faailo mai ai se manaomia o le faasa’oga o le ala po o se vaaiga e tele atu mo le faavavau, ua tatou maua le folafolaga o le faamanatuga ia maua Lona Agaga e faatasi ma i tatou. Sa tupu lenei mea ia Iosefa Samita ma Oliva Kaotui i le Malumalu o Katelani ina ua aoao mai ni upumoni ofoofogia e Iesu Keriso, o le na folafola mai “o le veli” o le faamasino le tonu ma tuaoi faaletino o le a “aveesea mai [o la’ua] mafaufau, ma o le a tatalaina mata o lo [la’ua] malamalama” (MF&F110:1).

Ou te molimau atu o le mana o Iesu Keriso, e mafai ai ona tatou vaavaai faaleagaga i talaatu o mea tatou te vaaitino i ai. A tatou “manatua o Ia ma maua Lona Agaga e faatasi ma i tatou, o le a tatala o tatou mata o le malamalama.Ona atili ai lea ona uunaia ma le mamana i luga o o tatou loto le moni silisili o le paia faalelagi i totonu o i tatou uma taitoatasi.I le suafa, o Iesu Keriso, amene.