2010–2019
Ewe Puken Mormon: Epwe Ifa Usun Manauom ika pwe ese Wor?
October 2017


Ewe Puken Mormon: Epwe Ifa Usun Manauom ika pwe ese Wor?

Non ew napanap mi echipwer me amwarar, ewe Puken Mormon a aitikich usun Jises Kraist me An we kapas allim.

Non 1986, ua ketiw ngeni ai upwe afanafan non ew university non Accra, Ghana. Ikewe ia ua churi chommong nouwisin muu, fiti fengen me emon kingen ew eterekesin chon Africa. Nupwen aua poporous me mwen ai upwe afanafan, ewe king a fos ngeniei ren noun chon chiakku, i mi pwan chiakku fan itei. Ua ponueni ewe chon chiakku, me ewe chon chiakku mi awewei ai kapas ngeni ewe king.

Mwirin ai we afanafan, ewe king a feito rei, nge ese chiwen uwei noun we chon chiakku. Ua fokkun mairu, a fokkun angangoch ne fosun Merika—fen ekkewe kapasen Merika mi anonnon!

Ewe king a fokkun osukosuk. A kapas eis “en io?”

Ua ponueni, “Ngang emon noun Jises Kraist kewe Aposel mi epinepin.”

Ewe king a kapas eis, “Met kopwe tongeni aitiei usun Jises Kraist?”

Ua ponueni ren ew kapas eis: “Kose mochen upwe tingor ika met ka fen sinei usun I?”

Ewe king a ponueni me a pwarata pwe i a men achocho ne kaeo ewe Paipen me i emon mi tongei ewe Samon.

Iwe ua eisini ika mi sinei usun an Jises Kraist we angang mi pin ngeni ekkewe chon Merika me nom.

Usun met ua fen ekkieki, i ese sinei.

Ua awewei pwe mwirin an ewe Chon Amanau we Irapenges me Manausefan, A feino ngeni ekkewe chon Merika me nom, ikewe ia A afanafana An we kapas allim. A forata An we Mwichefen me a tingorei Noun kewe chon kuno repwe makei urun An angang mi pin ngenir.

“Ena uruo,” Ua sopweno, “aua sinei pwe ina ewe Puken Mormon. Pwan ew kapasen pwarata usun Jises Kraist. Ew pukefel chiechien ewe Paipen.”

Non ei otun, ewe king a fokkun wesewesen mwasangasang. Ua kunus ngeni ewe presetenin misineri mi fitiei me ua eisini ika mi wor ren echo Puken Mormon. A wau echo me non an we chota.

Ua suki ngeni 3 Nifai sopun 11, me am me ewe king aua aneani fengeni an ewe Chon Amanau afanafan ngeni ekkewe chon Nifai. Iwe ua ngeni ew Puken Mormon. An a ponu ngeniei mi chok foteno non netipei: “Ka fen tongeni ngeni ei efou diamond ika ruby, nge ese wor met akon auchea ngeni ei nap seni ei watten kaeo usun ewe Samon Jises Kraist.”

Mwirin an a mefi manamanen ewe kapas an ewe Chon Amanau non 3 Nifai, ewe king a apasa, “Ika pwe ua ekesiwin me choni ewe Mwichefen, upwe pwan uweanong unusen ai eterekes.”

“O, King,” ua ponueni, “ese kan ina usun. Pwe ekesiwin a pusin nonnom ren emon me emon. Ewe Chon Amanau a angang ngeni ekkewe chon Nifai emon me emon. Emon me emon a wor pwisin ar kapasen pwarata usun ewe kapas allimen Jises Kraist.”1

Sasing
Jises Kraist a angang ngeni ekkewe chon Nifai

Pwii me fefinei, ifa usun ami weseni aucheani ewe Puken Mormon? Ika pwe emon a ngonuk daimond are rupi ika ewe Puken Mormon, meni nein oupwe finata? Wenechar, meni neir mi kon auchea ngenikemi?

Non ewe mwichen sosoren Raninfel non ewe April 2017 mwichenapen mwichefen, Preseten Thomas S. Monson a tingorei “kich meinisin pwe sipwe iotek kaeo me ekipwichi ewe Puken Mormon iteitan ran.”2 Chommong mine ra rongorong me aponueta an ewe soufos we tingor.

Upwe aspasa pwe am me Riley wanu chok ierin ause sinei pwe emon a fichi sasingim. Katon pwe Riley a aneani noun we Puken Mormon ren ewe aninisin efoch minen esisin a mak “Ngang Emon Noun Kot.”

Sasing
Preseten Nelson me Riley ra kaeo ekkewe pukefel

Mettoch e fis a kon manaman nupwen emon noun Kot epwe kutta an epwe sinei usun I me Noun we mi Achengicheng. Ese wor ian ekkei ennetin mettoch akon manaman me fatafatoch afanafanan me nukun ewe Puken Mormon.

Mwirin an Preseten Monson we tingor non onu maram ra no, ua achocho ne apwonueta an aurour. Fiti pwan ekkoch fofor, ua maketiw met ewe Puken Mormon a fori,, met a apungano,, met a afata pwe ese pung, met a aponueta, met mi fatafatochu,me met a pwarata.Ren ai ua nengeni ekkei metoch non ewe Puken Mormon a fokkun wato ai wewe me pwapwaiti! Ua mochen ami oupwe pwan fori.

Non ekkewe onu maran, ua pwan tingor ngeni sokopaten mwich—kapachonong Pwii kewe seni ewe Mwichen Engon me Ruemon Aposel, misineri non Chile, me ekkoch presetenin misineri me punuwer kewe mi chufengen non Argentina—repwe chemeni ekkewe unungat kapas eis ua apasa ngeni kemi ami oupwe ekieki usun ikenai:

Aewin, epwe ifa usun manauom ika ese wor ewe Puken Mormon? Oruan, Met kosap mwo sinei? Me aunungatin, met esap wor reom?

Ekkei mwich mi penu non meseik a feito seni non netiper. Ikei ekkoch mettoch ra apasa:

“Ika pwe ese wor ewe Puken Mormon, iwe upwe fokkun osukosuk ren ekkewe sokopaten afanafan me ekiek usun chommong mettoch. Upwe chok pwan usui akomwan me mwen ai ua kuna ei Mwichefen, ewe fansoun ua kuta tipachem, nuku, me epinukunuk.”

Pwan emon a apasa: “Eni usap sinei usun wisan ewe Ngun mi Fel angang non manauei.”

Pwan emon: “Eni usap sinei met popun manauei won ei fonufan!”

Pwon emon a apasa: “Eni usap sinei pwe mi wor fefeita mwirin ei manau. Pokiten ewe Puken Mormon, ua sinei pwe ennetin mi wor ew manau mwirin mano. Ina ewe muchunon ewe kokkot minne kich sia angang ngeni.”

Ei saingonon memef a aworato ai ekieki usun manauei non me nom nupwen ua sukun ngeni sou safei. Ew mettoch a men chou ngeni wisen emon sousafei, pwe fan ekkoch, repwe kapas ngeni ekkewe famini nupwen a wor mi mano non piowing. Non ew pioing ia ukan angang ia, mi wor ew rum mi chok etipeno ikewe ia famini rekan utiwiti porous me ia. Ikkewe, ekkoch aramas rekan pwarano ar netipengaw iwe ra apwa chamer won ewe etip. Ua men unusen mwasang ai upwe aitir pwe, ikamwo a weires ngeni ekkewe mi chiwen manau, iei ew kinikin a men auchea me non manauach ese much. Mano mi etufichi kich pwe sipwe moneta ngeni ewe minafon fonufan.3

Pwan emon a ponueni: “Usun ese wor manauei tori ai we ua aneani ewe Puken Mormon. Ina mwo ika pwe ngang mi iotek me fafan non unusan manauei, ewe Puken Mormon a anisi ei ai upwe akkaewin kakapas ngeni Semach Won Nang.”

Pwan emon a apasa: “Ika pwe ese wor ewe Puken Mormon, eni usap weweiti pwe ewe Chon Amanau ese chok riafou fan iten ai kewe tipis, nge A pwan tongeni echikara ai metek me netipechou.”4

Emon a pwan apasa: “Enip usap sinei pwe mi wor nouch soufos mi emweni kich.”

Ach sipwe kakaeo ekkewe ennet non ewe Puken Mormon iteitan ran a tongeni an epwe siwini manauach. Emon noun nei kewe emon misineri, Sister Olivia Nelson, a pwon ngeni emon ekkewe chon kaeo ewe kapas allim pwe ika e aneani ewe Puken Mormon iteitan ran, an we skor won an ewe tes epwe fefeita. Iwe a aneani ewe Puken Mormon iteitan iwe a wateta an skor non an we tes.

Sasing
Sister Olivia Nelson

Achengicheng pwii me fefinei, ua pwarata pwe ewe Puken Mormon ew kapasen Kot mi ennet. A ponueni ekkewe kapas eis mi auchea me amwarar. E aiti kich usun ekkewe annukun Kraist.5 A awateno me afatachu chommong mettoch mi pung me auchea”6 ewe ennet mi morukono non ekkewe fansoun nom me ese pachenong non ewe Paipen.

Ewe Puken Mormon a awora wewen ewe Achasefan an Jises Kraist ese wor tapin wenecharan me ennetin. A aiti kich ifan wesewesen wewen ach sipwe upsefan. Seni ewe Puken Mormon sia kaeo usun ewe chusefanin ewe mwichen Israel. Sia sinei pwata sia nonom won ei fonufan. Ikkei me pwan wor ekkoch mettoch mi ennet sia kaeo me non ewe Puken Mormon nap seni pwan ekkoch puk. Unusen ewe manaman ren ewe kapas allimen Jises Kraist a nom non ewe Puken Mormon. Mi fateno.

Ewe Puken Mormon a afatachu ekkewe afanafan an ewe master me oturano ekkewe fofor mi enieput an ewe setan.7 Ewe Puken Mormon a aitikich ewe ennet an epwe pworacho ngeni namanam mi mwan—awewe ren ewe angangen paptaisini monukon.8 Ewe Puken Mormon a aiti ngeni kich usun popun me auchean manauach a ngeni kich ew tufichin ach sipwe ekipwichi usun ewe manau ese much me “pwapwa ese much.”9 Ewe Puken Mormon a ataeno ekkewe ekkoch nukunuk pwe pwapwa mi nom non fofor mi ngaw10me an emon epwe aramasoch mi chok namwoten an epwe tongeni niwin sefan ngeni Kot.11 A atatakisino ekkewe mwaken pwe pwarata mi muchuno non Paipen me iwe ese wor kapas seni nang ikenai.

Nupwen ua ekieki usun ewe Puken Mormon, ua ekieki usun ewe kapas manaman. Ekkewe ennet non ewe Puken Mormon a wor ar manamanenechiraka, ekinamwe, eniwininato, angasano, apochokuna, auroura, me apwapwai manauach.

Achengicheng pwii me fefinei, ua pwon ngeni kemi pwe ika pwe oupwe iotek me anneani ewe Puken Mormon iteitan ran, oupwe finiochu om fofor—iteitan ran. Ua pwon pwe ika oua ekichipwichi met oua kaeo, ewe asamen nang epwe suk me oupwe angei ponuen ami kapas eis me emwen ngeni manauom. Ua pwon ngeni kemi pwe ika oua kaeo ewe Puken Mormon iteitan, oua tongeni ami oupwe pochokun ngeni ekkewe sosot, kapachonong ewe sosotun katon ekkewe mettoch mi mngaw me ekkoch epwe tongeni angawano om ekiek.

Nupwen ua rong an emon, kapachonong ngang, mi apasa, “ua sinei pwe ewe Puken Mormon mi ennet,” ua mochen ereni, “Ina mi och, nge ese naf!” A auchea ach sipwe mefi, me non “anononun” netipach,12 pwe ewe Puken Mormon mi wesewesen ewe kapasen Kot. Sipwe mefi me non anononun netipach pwe sisapw tongeni manau non ew ran ika pwe sise aneani. Ua pwan awewe anan Preseten Brigham Young (1801–77), “Ua anean amwo ita nouwei epwe usun fisu chopunap epwe fongunata ekkewe aramas”13 ngeni ewe ennet me manaman ren ewe Puken Mormon.

A auchea pwe sipwe usun ei misineri a angang non Europe a mefi non anononun netipan usun ei ennet ren ewe Puken Mormon a wesewesin sa me kamwoch ew Puken Mormon nupwen ii me chienan we ra kuna emon mwan me non ewe nenien kukunou a fokkun mwitir ne sangeni fan ew kapin ewe Puken Mormon.

Sasing
Misineri a sa

Ua pwarata pwe Joseph Smith i ewe soufosun ei saingonon kinikinin fansoun. I ewe, pokiten ewe niffang me manaman seni Kot, a chiakuni ei puk mi pin. Iei ewe puk epwe anisi ei fonufan ne amonata ngeni ewe Aruen Niwin Sefan an ewe Samon.

Ua pwarata pwe Jises Kraist mi manau me I ewe wesewesen noun Kot mi manau. I ach we Chon Amanau, Chon Angasano, ach nenien Apuru mi nap, me ewe Chon Penikich ren ewe Sam. I ewe Mesaia a pwon, ewe Mesaia mi manau, me I epwe ewe Mesaia non ewe engoru ier. Ua pwarata me non unusen netipei pwe non ew napanap mi echipwer me amwarar, ewe Puken Mormon a aitikich usun Jises Kraist me An we kapas allim.

Ngang mi sinei pwe Preseten Thomas S. Monson i ewe soufosun Kot won ei fonufan ikenai. Ua tongei me etiwa ren unusen netipei. Ua pwarata non ewe it mi pin iten Jises Kraist, amen.

An Preseten kewe tettenin ewe Puken Mormon

Ewe Puken Mormon is:

  • Pwan ew Kapasen Pwarata Usun Jises Kraist. Ekkewe ra makei—Nifai, Jacob, Mormon,Moronai—me ewe a chiakuni, Joseph Smith, ir meinisin chon pwarata usun ewe Samon.

  • Ew uruon An Jises we afanafan ngeni ekkewe aramas non Merika.

  • Ennet, mi kapunguno me ren ewe Samon.

Ewe Puken Mormon a pwarata:

  • Usun manauen Semach won Nang me Noun we Achengicheng, Jises Kraist.

  • Auchean ewe Turutiw an Adam me miritin Eve, pwe aramas repwe mefi pwapwa.

Ewe Puken Mormon aataieno ekkewe mettoch mi mwaken:

  • Pwarata nesoponon ewe Paipen.

  • Kukkun semirit a namot repwe paptais.

  • Pwapwa sia tongeni kuna me non fofforungaw.

  • An emon me emon fofforoch epwe anisir ar repwe kuna manau (A auchea an epwe wor annuk me pwon).

  • Ewe Turutiw an Adam mi enimengaua meinisin aramas ren “tipisin nepopun.”

Ewe Puken Mormon a ounaso ewe osini ewe paipen pwe:

  • “Ekkewe ekkoch siip” repwe rong Nouwan.

  • Kot epwe fori “ew angang mi auchea me amwarar,” a kapas “me fan ewe puun.”

  • Ewe “ iran Judah” me ewe “iran Joseph” repwe winiti ew.

  • Ekkewe chon Israel mi paras fetan repwe chufengen “non ewe fansoun soponon” me ifa usun an epwe fis.

  • Ekkewe fonuen pwon repwe kawor ngeni ekkewe mwiriwirin Joseph non Merika.

Ewe Puken Mormon a afatacho me awewei usun:

  • Manauach me mwen ei manau.

  • Mano. Ina ew kinikinin mi namwot non an Kot kokoten pwapwa.

  • Mwirin mano a poputa non paratis.

  • Ewe manausefan ewe inis, chufengen sefan me ewe ngun, winiti ngun ese much.

  • Ach kapung me ren ewe Samon epwe anongonong won ach foffor me mochenin netipach.

  • Usun angangen ekkewe annuk: ren awewe, paptais, sacrament, ewe niffangen Ngun mi Fel.

  • Ewe Achasefan an JisesKraist.

  • Ewe Manausefan.

  • Auchean an chon nang angang.

  • Nikinikin ewe pristut ese much.

  • An emon fofor epwe ekkisiwin seni manamanen ewe kapas nap seni manamanen ewe ketinas.

Ewe Puken Mormon a pwarata metoch sise sinei akkomw:

  • A wor paptais me mwen an Jises Kraist uputiw.

  • Chon nom me Merika ra kauta me angang non tempel.

  • Joseph, ewe 11 noun Israel, a osini usun wisan soufos an Joseph Smith.

  • Nifai (600–592 B.C.) a kuna ewe pwaton me aramasen non Merika.

  • Ennet me auchean kinikin ewe Paipen mi poutuno.

  • Ewe Saramen Kraist ngeni aramas meinisin.

  • Auchean an emon me emon pungun finata me namwotan epwe wor opunun mettoch meinsin.

  • Anukunuk ren “ekkewe monomonen mwicheichen mi ngaw.”