Taawanq lix Musiq’ aawik’in

Ex was wiitz’in, ninb’antioxi naq wan inhoonal chi aatinak eerik’in sa’ lix hilob’aal kutan li Qaawa’, sa’ li jolomil ch’utub’aj-ib’ re lix Iglees, ut sa’ xq’ehil li Paswa a’in. Ninb’antioxi re li qaChoxahil Yuwa’ li maatan re lix Raarookil Alal, li kichal sa’ ruchich’och’ chi ink’a’ minb’il ru re wanq choq’ aj Tojol qix. Ninb’antioxi naq ninnaw naq a’an kixtoj rix li qamaak ut naq kiwakli chi yo’yo. Wulaj wulaj osob’tesinb’ilin rik’in xnawb’al naq, xb’aan lix tojb’al rix li maak kixb’aanu, sa’ junaq kutan tinwaklesiiq chi yo’yo re tinwanq chi junelik sa’ jun junkab’al aj rahonel.

Ninnaweb’ li k’a’aq re ru a’an b’antiox re li junaj chi b’e naru taqanaweb’ wi’. Li Santil Musiq’ej xyehok re ink’a’uxl ut re li waam naq yaaleb’—ink’a’ yal jun sut, naab’aleb’ b’an ajwi’. Xwajom ru lix k’ojob’ankil inch’ool chirix a’an chi rajlal. Chiqajunil naqak’ul li rahilal naqaj wi’ ru xk’ojob’ankil qach’ool xb’aan li Musiq’ej. Xweek’a a’an jun kutan junxil naq xinxaqli chixq’atk inyuwa’ sa’ li nimla b’anleb’aal. Xqaka’ya lin na’ naq xmusiq’a junjunq sut chik—ut chirix a’an maajaruj chik. Naq xqaka’ya li rilob’aal, yoo chi se’ek naq x’ok chi kotzk li rahilal wan wi’. Chirix junjunq hoonal re ch’anch’ookilal, lin yuwa’ xb’een x’aatinak. A’an xye, “Jun ch’ina xqa’al ak xko’o chaq sa’ rochoch.”

Chi q’un xyaab’ xkux x’aatinak. Tuqtu xch’ool a’an. A’an yoo chixyeeb’al li k’a’ru naxnaw naq yaal. Chi ch’anch’o x’ok chixch’utub’ankil li k’a’ru wan re inna’. X’el li na’ajej wanko wi’ re xb’antioxinkil reheb’ li enfermera ut laj b’anonel li xe’k’anjelak chaq chiru li rixaqil chiru k’iila kutan.

Xwan li rochb’eeninkil li Santil Musiq’ej rik’in lin yuwa’ sa’ li hoonal a’an re reek’ankil, re xnawb’al, ut re xb’aanunkil li k’a’ru xb’aanu sa’ li kutan a’an. A’an ak xk’ulum li yeechi’ihom li k’eeb’il re naab’al: “Re naq taaruuq taawanq lix Musiq’ rikineb’ ” (Tz. ut S. 20:79).

Lin yo’onihom anajwan, a’an naq naru tinwaklesi li rajom aach’ool jo’ ajwi’ laa seeb’al chixk’ulb’al li Santil Musiq’ej. Chijultiko’q aawe naq a’an li rox komon sa’ li roxichal li Dios. Ak waklijenaqeb’ chi yo’yo li Yuwa’b’ej ut li K’ajolb’ej. Li Santil Musiq’ej a’an jun musiq’ejil winq. (Chi’ilmanq Tz. ut S. 130:22.) Laa’at naru taasik’ ru ma taak’ul a’an ut taakanab’ chi kanaak sa’ laa waam ut sa’ laa k’a’uxl.

Yeeb’il chi saqen ru chan ru naq naru taqak’ul li xnimal ru osob’tesink a’an sa’ li aatin li yeeb’il qe rajlal xamaan, a’b’an li maare ink’a’ junelik na’ok sa’ xchamal li qaam ut li qak’a’uxl. Re naq taataqlaaq qe li Musiq’ej, tento naq “junelik [naqajultika]” li Kolonel ut naq “[taqapaab’] lix taqlahom” (Tz. ut S. 20:77).

Chiru xq’ehil li Paswa, tenq’anb’ilo chixjultikankil lix mayej li Kolonel ut lix waklijik chi yo’yo sa’ xyanqeb’ li kamenaq. Wankeb’ naab’al sa’ qayanq li neke’xk’uulaheb’ li k’a’aq re ru a’in sa’ raameb’. Junxil, xaqxookin chaq wochb’een li wixaqil chirix jun muqleb’aal kamenaq aran Jerusalen. Naab’aleb’ neke’xpaab’ naq a’an li muqleb’aal ki’el wi’ li Kolonel jo’ jun Dios waklesinb’il chi yo’yo.

Laj k’amol qab’e sa’ li kutan a’an kixk’ut chi ruq’ ut kixye qe, “Chalqex, cheril jun yamyookil muqleb’aal.”

Kiqak’utz’ub’ qib’ re ok chi sa’. Wan aran jun chunleb’aal re pek chixk’atq li tz’ak. A’b’an sa’ ink’a’uxl kichal jalan chik li na’leb’, tz’aqal saqen ru jo’ li yooko chirilb’al sa’ li kutan a’an. A’an li xMaria, li kikanab’aak xb’aaneb’ li apostol chirix li muqleb’aal. A’an li kinixkanab’ chaq li Musiq’ej chirilb’al ut chirab’inkil ajwi’ sa’ ink’a’uxl, tz’aqal saqen ru jo’ chanchan naq wankin chaq aran:

“Li xMaria toj wank chixk’atq li muqleb’aal, yoo chi yaab’ak. Ut naq yoo chi yaab’ak, kixk’utzub’ rib’ chi ilok sa’ li muqleb’aal,

“Ut kiril wiib’eb’ li anjel, saq li raqeb’, k’ojk’ookeb’ b’ar wi’ kijilib’aak li Jesus: jun chi xjolom ut jun chi roq’.

“At ixq, k’a’ naq nakatyaab’ak? chankeb’ re. Kichaq’ok a’an ut kixye reheb’: Xb’aan naq xe’xxok lin Qaawa’ ut ink’a’ ninnaw b’ar ta xe’xk’e.

“Naq kixye a’in, kixsutq’isi rib’ chirix ut kiril li Jesus xaqxo aran; a’b’an ink’a’ naxnaw naq a’an li Jesus.

“At ixq, k’a’ naq nakatyaab’ak? Ani nakasik’? chu’uxk re xb’aan li Jesus. Sa’ xch’ool li xMaria naq a’an laj ilol awimq; jo’kan naq kixye re: Wa’, wi laa’at xatk’amok re, ye we b’ar xak’e ut laa’in toxinxok chaq.

“Kixye li Jesus re: Maria! A’an kixsutq’isi rib’ ut kixye re sa’ aatinob’aal hebreo: Rabbuni (naraj naxye: “At Tzolonel!”).

“Li Jesus kixye re: Minaab’ay, xb’aan naq toj maji’ nintaqe’k rik’in li Yuwa’b’ej. Ayu wankeb’ wi’ li wiitz’in ut ye reheb’: “Taqe’k we rik’in lin Yuwa’ ut eeYuwa’ ajwi’ laa’ex, rik’in lin Dios ut lee Dios ajwi’ laa’ex” (Jwan 20:11–17).

Laa’in xintijok re naq kanab’anb’ilaqin chireek’ankil b’ayaq li kireek’a li xMaria sa’ li muqleb’aal ut li k’a’ru ke’reek’a li wiib’eb’ chik tzolom sa’ xb’ehil li Emaus naq yookeb’ chi b’eek rochb’een li Kolonel waklesinb’il chi yo’yo, yookeb’ chixk’oxlankil naq a’an yal jun aj ula’ aran Jerusalen.

“A’b’an eb’ a’an ke’xmin ru chi kanaak ut ke’xye re: Kanaaqat qik’in, xb’aan naq yoo chi ewuuk ut ak xxulq’i li saq’e. Ut ki’ok re kanaak rik’ineb’.

“Naq yoo chi hilank sa’ meex rochb’eeneb’, kixchap li wa, kiyoxink sa’ xb’een, kixjachi ut kixtikib’ xk’eeb’al reheb’.

“Toja’ naq kitehonk xsa’ li ruheb’ ut ke’xnaw ru, a’b’an li Jesus sachaamil chiruheb’.

“Ut ke’xye chirib’ileb’ rib’: Ma ink’a’ tab’i’ naxamnak li qach’ool naq yoo chaq chiqaatinankil sa’ b’e ut yoo xch’olob’ankil chiqu li Santil Hu?” (Lukas 24:29–32).

Junjunq reheb’ li aatin a’an ke’yehe’ wi’chik sa’ jun ch’utam re li loq’laj wa’ak kinwan wi’ numenaq 70 chihab’ chaq anajwan. Sa’eb’ li kutan a’an, li ch’utam re li loq’laj wa’ak wan sa’ jun ewu sa’ xyi li xamaan. Aak’ab’ ru li q’ojyin chirix kab’l. Li wankeb’ aran ke’xb’icha’eb’ li aatin a’in ak nawb’ileb’ ru. Ak ab’inb’ileb’ inb’aan naab’al sut. A’ut nanaq chi kaw sa’ inch’ool li kiweek’a sa’ li q’ojyin a’an. Ut a’an nikinixjilosi rik’in li Kolonel. Maare wi tinyaab’asiheb’ li aatin, te’chalq wi’chik qik’in chiqajunil:

Nim wi’chik xwankil chiru li jultikahom a’in, a’an li jultikahom nanaq sa’ qach’ool jo’q’e li Santil Musiq’ej xtoch’ qach’ool ut xch’olob’ xyaalalil li k’a’ru yaal chiqu. Nim wi’chik xwankil chiru li ilok rik’in li qu, malaj xjultikankil li aatin ab’inb’il malaj ilb’il ru, a’an naq nanaq sa’ qach’ool li eek’ahom li x’ochb’eenink re lix q’unil yaab’ xkux li Musiq’ej. Moko rajlal ta xweek’ahom chi tz’aqal li ke’reek’a aj b’e sa’ xb’ehil li Emaus—naq kixamnak lix ch’ooleb’. A’ut chi kok’ aj xsa’, naweek’a jun q’unil ut ch’anch’ookil xk’ojob’ankil inch’ool.

Wan qe li yeechi’ihom maak’a’jo’ xloq’al naq li Santil Musiq’ej taa’ochb’eeninq qe ut naq ak wan qe li yaalil xch’olob’ankil chan ru naq taqak’ul li maatan a’an. A’aneb’ a’in li aatin yeeb’ileb’ xb’aaneb lix moos li Qaawa’ li k’eeb’il xwankileb’ naq neke’xk’e li ruq’ sa’ xb’een li qajolom: “Chak’ul li Santil Musiq’ej.” Sa’ li hoonal a’an, laa’at ut laa’in wan xk’ojob’ankil qach’ool naq a’an taataqlaaq qe. A’b’an li qateneb’ahom laa’o, a’an xsik’b’al ru xteeb’al li qach’ool re xk’ulb’al lix k’anjelankil li Musiq’ej chiru chixjunil li qayu’am.

Li kixk’ul li Profeet aj Jose Smith naxk’ut li b’e chiqu. A’an kixtiqib’ ut kixb’aanu lix k’anjel rik’in xk’eeb’al reetal naq lix nawom a’an ink’a’ tz’aqal re xnawb’al li k’a’ru tento tixb’aanu. A’an kixsik’ ru xtuulanob’resinkil rib’ chiru li Dios.

Chirix a’an, laj Jose kixsik’ ru naq taatz’aamanq chiru li Dios. A’an kitijok rik’in paab’aal naq li Dios taasumenq. Li sumehom kixchal naq toj ch’ajom a’an. Eb’ li esilal ke’chal sa’ xhoonal naq a’an kiraj ru xnawb’al chan ru naq li Dios taaraj naq taaxaqab’amanq lix Iglees. Li Santil Musiq’ej kixk’ojob’ xch’ool ut kixk’am xb’e chiru chixjunil lix yu’am.

A’an kixpaab’ li k’utb’esinb’il chiru us ta naq ch’a’aj. Jo’ jun reetalil a’in, a’an kixk’ul xb’eresinkil naq tixtaqlaheb’ li Kab’laju sa’ Inglaterra sa’ jun xq’ehil naq jwal wi’chik kiraj ru tenq’aak xb’aaneb’. A’b’an toj kixtaqlaheb’.

A’an kixk’ul lix q’usb’al ut lix k’ojob’ankil lix ch’ool xb’aan li Musiq’ej naq kiwan sa’ tz’alam ut yookeb’ chi rahob’tesiik laj santil paab’anel. Ut a’an kipaab’an naq xko’o sa’ xb’ehil Carthage us ta kixnaw naq naru taakamsiiq.

Li Profeet aj Jose kixk’ut chiqu chan ru xk’ulb’al chi rajlal li qab’eresinkil ut lix k’ojob’ankil qach’ool sa’ musiq’ej rik’in ut xb’aan li Santil Musiq’ej.

Li k’a’ru xb’een kixsik’ ru, a’an naq taawanq chi tuulan chiru li Dios.

Li xkab’, a’an naq taatijoq rik’in paab’aal chirix li Qaawa’ Jesukristo.

Li rox, a’an naq taapaab’anq chi tz’aqal re ru. Naru naq li paab’ank a’an li seeb’ank-ib’ chi k’anjelak. Naru naq a’an li kawresink-ib’. Malaj ut, naru naq a’an li oyb’enink rik’in kuyum toj reetal taqak’ul xkomon chik li musiq’anb’il na’leb’.

Ut li xkaa, a’an naq taatijoq re xnawb’al li neke’raj ru ut lix ch’ooleb’ li ras riitz’in ut chan ru xtenq’ankileb’ choq’ re li Qaawa’. Naq wan sa’ tz’alam, laj Jose kitijok choq’ reheb’ laj santil paab’anel li wankeb’ sa’ rahilal. Osob’tesinb’ilin laa’in chirilb’aleb’ lix profeet li Dios naq neke’tijok, naq neke’xtz’aama re lix musiq’anb’il na’leb’, naq neke’xk’ul lix b’eresinkileb’, ut naq neke’ok chi k’anjelak a’ yaal li k’utb’esinb’il na’leb’ a’an.

Wilom naq chi kok’ aj xsa’ li tijok neke’xb’aanu, a’an choq’ reheb’ li kristiaan li neke’xra ut neke’k’anjelak chiru. Rik’in lix k’a’uxleb’ choq’ re jalaneb’, neke’tehe’ xch’ooleb’ re xk’ulb’al li musiq’anb’il na’leb’. Naru naq taak’ulmanq a’in choq’ aawe.

Li musiq’anb’il na’leb’ tooxtenq’a chi k’anjelak chiru li qas qiitz’in choq’ re li Qaawa’. Ak xawil a’in sa’ laa yu’am, jo’ wilom chaq laa’in. Lin obiisp kixye we jun sut—sa’ xhoonal naq ch’a’aj lix yu’am li wixaqil—“Rajlal sut naq nawab’i resil li ani naraj ru xtenq’ankil sa’ li teep, naq ninwulak aran re xtenq’ankil, nintaw naq laa wixaqil ak wulak chaq aran ma ninwulak laa’in. Chan tab’i’ ru na naxb’aanu?”

Li wixaqil a’an chanchan chixjunileb’ li chaab’il aj k’anjel sa’ lix awa’b’ejihom li Qaawa’. Wan wiib’ li na’leb’ neke’xb’aanu. Eb’ li chaab’il aj k’anjel wankeb’ xk’ulub’il re xk’ulb’al li Santil Musiq’ej jo’ rochb’een rajlal. Ut wankeb’ xk’ulub’il re xk’ulb’al li maatan re li tz’aqal rahok, a’an lix tz’aqal rahom li Kristo. Eb’ li maatan a’in xe’ok chi k’iik sa’ raameb’ naq xe’roksiheb’ sa’ k’anjelak xb’aan lix rahomeb’ choq’ re li Qaawa’.

Ch’olob’anb’il chi tz’aqal re ru choq’ we sa’eb’ li aatin a’in chan ru naq chi junajinb’ileb’ neke’k’anjelak li tijok, li musiq’anb’il na’leb’, ut lix rahom li Qaawa’ sa’ li qak’anjel:

“Wi wan k’a’ru teetz’aama sa’ ink’ab’a’, laa’in tinb’aanunq re.

“Wi nikineera, teepaab’ lin chaq’rab’,

“Ut laa’in tintz’aamanq tin’elajinq chiru li Yuwa’b’ej, ut a’an tixtaqla chaq jun chik aj K’ojob’anel ch’ool re naq twanq eerik’in chi junelik:

“A’ li Musiq’ej re li yaal, li ink’a’ naru taak’ule’q xb’aan li ruchich’och’ xb’aan naq ink’a’ na’ile’k chi moko nanawe’k ru xb’aan. A’ut laa’ex nekenaw ru xb’aan naq wank sa’ eeyanq ut taawanq eerik’in.

“Ink’a’ texinkanab’ eejunes jo’ maak’a’ lee na’ lee yuwa’: tinchalq wi’chik eerik’in.

“Sa’ jun k’amok chik li ruchich’och’ ink’a’ chik taaril wu, a’ut laa’ex teeril wu xb’aan naq yo’yookin ut yo’yooqex ajwi’ laa’ex.

“Sa’ li kutan a’an teenaw naq laa’in wankin rik’in lin Yuwa’, ut laa’ex wankex wik’in ut laa’in eerik’in.

“Ani aj-ik’in wankeb’ lin chaq’rab’, wi naxpaab’ li neke’xye, a’an li narahok we. Ut li narahok we, taarahe’q xb’aan lin Yuwa’; ut laa’in ajwi’ tinra ut tink’ut wib’ chiru” (Jwan 14:14–21).

Laa’in ninch’olob’ innawom naq sa’ li hoonal a’in li Yuwa’b’ej naxnaw aawu, naxnaw li nakaweek’a, ut naxnaw li neke’raj ru sa’ musiq’ej ut sa’ tib’elej chixjunileb’ li wankeb’ chasutam. Ninch’olob’ xyaalal naq li Yuwa’b’ej ut li K’ajolb’ej yookeb’ chixtaqlankil li Santil Musiq’ej reheb’ chixjunileb’ li neke’xk’am li maatan a’an, li neke’xpatz’ li osob’tesink a’an, ut li neke’xsik’ chi wank chi k’ulub’ej re xk’ulb’al. Chi moko li Yuwa’b’ej, chi moko li K’ajolb’ej, chi moko li Santil Musiq’ej neke’xch’ik rib’ sa’ li qayu’am. Wan lix taql qach’ool. Li Qaawa’ kixye re chixjunil:

“K’e reetal, wankin arin ut yookin chi toch’ok re li kab’l: wi ani taa’ab’inq re xyaab’ lin kux ut tixte li okeb’aal, tin’ok ut tintzekanq rik’in ut a’an wik’in.

“Li ani taaq’axoq u, tink’e chi k’ojlaak wik’in sa’ lin nimajwal k’ojarib’aal, jo’ ajwi’ laa’in xinq’axok ut xink’ojlaak rik’in lin Yuwa’ sa’ lix nimajwal k’ojarib’aal.

“Ani wank xxik, chirab’ihaq li naxye li Musiq’ej” (Apokalipsis 3:20–22).

Nintz’aama chi anchal inch’ool naq taawab’i lix yaab’ xkux li Musiq’ej, li taqlanb’il aawe jo’ maatan. Ut nintz’aama naq junelik taate laa waam re xk’ulb’al. Wi taatz’aama laa musiq’anb’il na’leb’ chi anchal aach’ool ut rik’in paab’aal chirix li Jesukristo, taak’eemanq aawe a’ yaal jo’ naraj li Qaawa’ ut sa’ xq’ehil a’an. Li Dios kixb’aanu chi jo’kan choq’ re li saaj aj Jose Smith. A’an naxb’aanu chi jo’kan choq’ re li qayo’yookil profeet, li Awa’b’ej Russell M. Nelson. A’an xatxk’e sa’ xb’ehil jalaneb’ chik ralal xk’ajol li Dios re naq tatk’anjelaq chiruheb’ choq’ re a’an. Ninnaw a’in moko k’a’aj ta wi’ rik’in li wilom rik’in wu, a’b’anan jwal wi’chik rik’in li xhasb’a we li Santil Musiq’ej sa’ lin ch’ool.

Laa’in naweek’a lix rahom li Yuwa’b’ej ut lix Raarookil Alal choq’ re chixjunileb’ li ralal xk’ajol li Dios sa’ ruchich’och’ ut li ralal xk’ajol sa’ xna’ajeb’ li musiq’ej. Naweek’a lix k’ojob’ankil inch’ool ut lin b’eresinkil naxk’e li Santil Musiq’ej. Nintz’aama naq chisaho’q laa ch’ool rik’in naq li Santil Musiq’ej wan choq’ aawochb’een rajlal. Sa’ xk’ab’a’ li Jesukristo, amen.