Teuana Riki te Bong

Tabeua te ririki n nako, raraou iai natina ae kakateke ae aranna bwa Brigham. Imwiin bungiakina, Brigham e reke irouna te aoraki ae kanganga rekena ae aranaki bwa Hunter syndrome, are kananokawaki bwa nanona Brigham e na uarereke maiuna. N te bong teuana ngke Brigham ma ana utu a roko n ana tabo te tembora, Brigham taekina te taeka ae uarereke; uoua te tai e taku, “Teuana riki te bong.” Bon te bong are imwiina, Brigham e motirawa.

I a tia ni kakawara ruanimaten Brigham, ao ni katoa tai are I roko, I iangoa te kibuntaeka are “teuana riki te bong.” I iangoia bwa tera ae e na kananona, tera rootakin maiu ngke I ataia bwa ai ti teuana riki au bong ni maiu. Tera arou nakon kainaabau, natiu, ao tabeman? E na kanga arou n tataonakinnano ao n ata te riai? N na kanga n tararua rabwatau? E na kanga arou n tataro ao n ukoukori koroboki aika a tabu? I taku, bwa n angana teuana ma teuana ti bane n iai ara “teuana riki ni bong” n atatai—te atatai are ti riai ni kabongana raoi are ti karekea.

Inanon te O Tetemanti ti wareka karakinan Etekia, uean Iuta. Te burabeti Itaia e taekinna nakon Etekia bwa e nang toki maiuna. Ngke e ongo ana taeka te burabeti, Etekia e moana ana tataro, ni bubuti, ao e bati n tang. N te tai anne, Iehova e karaka 15 riki te ririki nakon maiun Etekia. (Tara Itaia 38:1–5.)

Ngkana ko tuangaki bwa e a kimototo am tai ni maiu, ngaira naba tina bae ni bubuti kamwaitan riki ara bong ni wareki bwaai ake ti riai ni kaman katiai ke ni bita karaoaia.

N aki taraa te tai te Uea, ni Wanawanana, e baireia bwa e na anganiira n tatabemniira, teuana man bwaai ake ti konani karaoi “n te bong aei” ni maiu,ao kiing ni karaoan ara bong bwa e na nakoraoi bon te nano ni kan anganano.

E taku te Uea, “Nooria, te tai aei e aranaki bwa te aei bong aei ni karokoa rokon Natin te Aomata, ao e koaua bwa bon bongin te anga karea” (R&B 64:23; kairaki katuruturuana).

Te taeka te anga karea e roko man te taetae n Ratin ae sacer, are nanona “tabu,” ao facere, are nanona “ni karaoa,”—n taekana teuana ni karaoi bwaai aika a tabu, ni uota te karinerine nakoia.

“Te angakarea e uoti kakabwaia nako karawa” (“Neboa teuare,” Hymns, no. 27).

N te aro raa ae e na kona iai te angakarea ni karika ara bong bwa e na nano ao ni kakabwaiaki?

Te moan, te angakarea ibon iroum e kakorakoraira ao e anganiira kakawakin bwaai ake ti anganano iai.

Tabeua te ririki n nako n te aki mamatam n te Taabati, te titita ae e a kara e nakon te bwabete n tibwaa ana koaua. E tuangiira bwa e maeka n te kaawa ae aranaki bwa Iquitos, are e mena i Peruvian Amazon. E tuangiira bwa man te tai are e bwabetitoaki iai, e tangiria n tainako n ana kouru ni karekei otenanti n te tembora mai Lima, Peru. E kakaonimaki ni kabwaka ana kabwianibwai ao ni kawakina ana mwane ibukin te ririki.

Kukureina n nakona n te tembora ao karekean otenanti aika a tabu inanona e kaotaki n taeka aikai: “N te bong aei I kona n taekinna bwa Ia tauraoi n rinanon te rabuna iroun te Atua. Ai te kabanea ni kukurei ngai ngkai n te aonaaba; I a tia ni kawakin mwane, ko aki kona n iangoia bwa maanra, n roko n te tembora, ao imwiin 7 te bong iaon te karaanga ao 18 te aoa iaon te bus, n tokina I a roko n ana auti te Uea. Ngke I kiitana te tabo ae tabu anne, I taku inanou, imwiin au anganano ni kabane ake I kantaningaaki iai n roko n te tembora, N na bon aki kariaia te bwai teuana bwa e na kamamaarai berita ni kabane ake Ia tia ni karaoi, e na bae ni banebuaka. Aio te kabaeaki ae aki manikangare!”

I reiakinna mairoun te titita aei bwa te anganano ibon iroum bon te mwaaka ae korakora are e kairi ara babaire ao ara nanomatoa. Te anganano ibon iroura e kairi ara mwakuri, kabaeakira ao ara berita ao e anganiira nanon bwaai aika tabu.

Te kauoua, anganano ake ti karaoi ibukiia tabeman, ao irouia tabeman ake a karaoi ibukira, tokina e karekei kakabwaia ibukiia ni kabane.

Ngke I reirei n te reirei ni karao wii, taraakin te mwane ibukin ara karekemwane e bon aki kaunganano. Bwakan te mwane e rang korakora ni kauarerekea korakoran te mwane man te bong teuana ma teuana.

I uringa te ririki are I rin iai ni kataneiai ni korokoro, I riai ni karekei ni kabane bwaai ni korokoro imwain ae I karina arau n te tiemetita anne. Au karo a kawakina te mwane are e kainnanoaki. Ma te tairiki teuana iai te bwai ae riki. Ti nako ni kabooi bwaai, ma tia kunea bwa mwaitin te mwane are a kawakinna au karo e ti kona n reke iai uoua te bea ni bwaai n tautau—ao akea riki. Ti okira mweengara n akea te bwai i baira ao te rawawata n nano ma te iango ae Ia kabua teuana te tiemetita n te kaoreti. E ngae n anne, n te tai ae waekoa, tinau e taku, “Taylor, nakomai nakoiu, tia nako n otinako.”

Ti nako n te taun n tabo aika a mwaiti are e kaboaki iai bwaai ni katamaroa. Ngke ti a roko n te titoa teuana, tinau e anaa ana bwauti ae uarereke ae buruu ma korobokiana are e kangai, “Nakon natiu ae tangiraki mairoun Tamam.” Bon te burenibai are e a tia tibu n anganna n ana rekenibong. Imwiina, i matau, e kabonakoa.

Ngke e reke te mwane, e tuangai, “Ngkana iai te bwai ae I bon koaua raoi iai, bwa kona riki bwa te tia karaoi wii. Nako ao kabooi ni kabane bwaai ake ko kainnanoi.” Ngkai, ko kona n iangoia bwa aekakira ataeiu are I a riki inanona n te tai anne? I tangiria n riki bwa te kabanea n tamaroa ao ni kabanea au reirei ibukina bwa I ata bobuakan ana anganano are e karaoia.

I reiakinna bwa aia anganano naake a tangiriira a karaoia bwa a na kauti matara n aron te ran ae mwaitoro i nuukan te rereua. Te anganano ae aekan anne e uota te kantaninga ao te ungannano.

Te kateniua, anganano nako ake ko karaoi e uarereke ni kabotauaki ma ana anganano Natin te Atua.

Tera kakaawakin ae boon te tauanibai ae koora ni kabotauaki ma ana anganano Natin te Atua? Ti kanga ni karinea te anganano ae akea tokina anne? Ni katoabong ti kona n uringnga bwa teuana riki te bong ni maiu ao ni kakaonimaki. Amureka e reirei: “Eng, I tangiria bwa kam na waaki rake man aki manga kamatoatoai nanomi; bwa nooria, aio te tai ao bongin kamaiuakimi; mangaia are, ngkana kam rairananomi, ngkai naba ao e na uotaki te babaire ni kaboomwi are e kakannato nakoimi” (Aramwa 34:31). N taekana teuana, ngkana ti anganano nakon te Uea n te nano ae uruaki ao te tamnei ae raraoma, n te tai ae waekoa kakabwaia n te baire ae korakora ni kakukurei a na reke inanon maiura.

Te baire ni kabomwi e kona ao ti kakaitau nakon ana anganano Iesu Kristo. Ngke E kabwarabwara, te karawawataaki are e riki nako Ina, te kabanea ni korakora, n ruru ibukin te maraki, ao ni wawanako raraana ni bwangabwangan rabwatana ni kabane, ao ni korakai n rabwatana ao n tamneina—E tuatua bwa e na aki mooi n te mwangko ae mao, ao n ni kararoa mai iai” (R&B 19:18).

Ao ibukin ana anganao aei, imwiin irakin nanon te waaki n rairannano ae nako man te nano, ti kona n namakina rawawatan ara kairua ao ara bure ni kabebeteaki. Ni koauana, namakinan te bure, te mama, te maraki, te raraoma, ao n taraakira a oneaki mwiia nakon te iango ae matata, kukurei, kimwareirei, ao te kantaninga.

N te tai naba anne, ti karinea ao ni kakaitau ibukin Ana anganano, ti a kona ni karekea reitakin te nano ae korakora ni kan riki bwa natin te Atua aika tamaroa riki, ni kararoaira man te bure, ao ni kawakin berita n aron are tuai karaoaki mai imwaina.

Ngkanne, n aron Enoti imwiina kabwaraan ana bure, ti na namakina te nano n anganano ibon iroura ao ni kan karekea maiuia tarira ao mwanera (taraa Enoti 1:9). Ao tina kona riki n ingainga ni katoa “teuana riki te bong” n ira ana kakao Beretitenti Howard W. Hunter are e kanakoa nakoira ngke e kangai: “Karekea te raoi. Ukoukora te rao are e aki uringaki taekana. Kanakoi nanokokoraki ao oneamwiina n te onimaki. … Anga te kaeka ae beebete. Kaungaia kairake. Kaota onimakinam n te taeka ao n te mwakuri. Kawakina te berita. Kanakoa te riribai. Kabwara ana bure am kairiribai. Kabwarabure. Kataia n ota. Iangoa am kairoro nakoia tabeman. Iango moa ibukin temanna. Bwaina te nanoanga. Bwaina te nimamannei. Kabatia riki ngarem. Kaota am kakaitau. Butimwaea te iruwa. Kakukureia nanon te ataei … Taekina am tangira ao imwina taekinna riki” (Teachings of Presidents of the Church: Howard W. Hunter [2015], 32; adapted from “What We Think Christmas Is,” McCall’s, Dec. 1959, 82–83).

Tina kaona ara bong ma te nano anne ao te korakora are ti anganano iai ao te anganano are ti karaoia ke ni karekea mai irouia tabeman ake a anganiira. Ao n te aro ae onoti, tina karekea te rau ao te kimwareirei bwa te anganano are anganiira ana Riki Temanna, eng, te rau anne e taekinaki ngkana ti warekia bwa e bwaka Atam bwa aonga n riki aomata ao a riki aomata bwa aonga—ni kona—ni karekea te kimwareirei (taraa 2 Nibwaai 2:25). Te kukurei anne e koaua bwa ti man te anganano ao ana Mwakuri ni Kamaiu te Tia Kamaiu Iesu Kristo are e kona n anga.

Bon au tataro bwa tina Iriiria, bwa ti kakoaua, ao ti tangiria, ao ti namakina te tangira are e kamatataaki man Ana anganano ni katoa te tai are e reke iai ni maiu teuana riki te bong. N aran Iesu Kristo, amen.