Bwaai Aika Uarereke Man Aki Kaangaanga
Ti riai ni kauringaki bwa ngkana a bootaki n te tai ae maan taraan bwaai aika uarereke a riki iai bwaai aika korakora.
I.
Tariu ao mwaaneu, n aromi, I rangin riingaki ao ni boutokaaki ao ni kaungaaki man taian rongorongo ao anene ao namakin ni kabane n te tai aei. I kakoaua I taetae ibukimi ni kaota au kakaitau nakoia tarira ao mwaanera ake, a riki bwa bain te Uea ni mwakuri, e a tia n anganiira mwiin te kakorakoraaki ni kabane n te tai aei.
I kakaitau n taetae nakoia aomata n Tabatin te Itita aei. N te bong aei ti raoniia tabeman Kiritian ni bukamarua Maungautin te Uea Iesu Kristo. Ibukiia kaain Ana Ekaretia Iesu Kristo ibukiia Aika Itiaki ni Boong aika Kaitira, Mangautin Iesu Kristo bon bouan ara onimaki.
Ibukina bwa ti kakoauai rongorongo ake n te Baibara ao n ana Boki Moomon n rongorongon Mangautin Iesu Kristo, ti kakoauai naba mwaitin reirei ni koroboki aika tabu bwa te, mangauti anne e na roko nakoia aomata ni kabane ake a maeka iaon te aba. Te Mangauti anne e anganiira te bwai are e aranna te Abotoro are Betero “te kantaninga ae kamaiu” (1 Betero 1:3). Te kantaninga ae kamaiu bon ara onimaki bwa te mate bon tiaki tokin kinaakira ma bon ana babaire n nanoanga Tamara are i Karawa ibukin kamaiuakiia natina. Te babaire anne bon te bitaki man te mamate nakon te aki mamate. Nuukan te reirei n te bitaki anne bon kabotauan taai n aron ruonarikaaki kanga aiaron te ingabong ae mimitong are kabotauaki iai Mangautin ara Uea ao ara Tia Kamaiu ae ti bukamaruia n Tabatin te Itita.
II.
N te nene n taromauri n ana otooto Eliza R. Snow, ti anenea:
Ai kamiimira, mimitongira, ae bwanin
Korakoran ana babaire ni kabomwi,
Ike e bootaki te motiraoi, te tangira, ao te nanoanga
N te rau mai ieta!1
Kanga mwakoron te baire mai ieta ao te rau, ti ikotaki n te bootaki, n raonaki ma te maungatabu aei, n reirei ao ni kaungaira imarenara.
I namakinna n te ingabong aei bwa N na kabongana bwa au taeka ana reirei Aramwa nakon natina ae Ereman, are e koreaki n ana Boki Moomon: “Bwa a riki bwaai aika a korakora man bwaai aika uarereke man aki kaangaanga” (Aramwa 37:6).
Ti reireinaki mwaitin bwaai aika uarereke man aki kaangaanga n ana euangkerio Iesu Kristo. Ti kauringaki bwa ngkana a bootaki n te tai ae maan taraan bwaai aika uarereke a riki iai bwaai aika korakora. A mwaiti maroro iaon atuun te rongorongo aei mairouia Mataniwi ni Kabuta ao tabeman taan reirei aika karineaki. Atuun te rongorongo ae kakawaki are I namakinna bwa N na taekinna riki.
I kauringaki mwaakan bwaai aika uarereke man aki kaangaanga n okiokin te tai are I nooria n riannau n te ingabong aei. Aei te tamnei ae I raweia. Te tabo n nakonako te timanti ae maten ao e matoatoa e tabwenaua. Aei mwiin tabeua korakoran te ewaewaraki mai inano? Tiaki, te tabwenaua aei e riki man karauraun, uarereken rikiraken teuana te waakaa are e kaan ma te aroka. Aei te aekaki ni katoto are I nooria iaon te kawai.
Mwiin korakoran te bwai ae rauakii taabo n nakonako timanti aika matenten e bon uarereke iangoana ni katoa bong ao n te namwakaina naba, ma okiokin imwiina e korakora.
Titebo ma mwiin korakoran bwaai aika uarereke man aki kaangaanga n ae okioki are ti reireinaki iai ni koroboki aika tabu ao irouia burabeti aika maiu. Iangoa te kamatebwai ni koroboki aika tabu are ti reireinaki iai ni karinna inanon maiura ni katoa bong. Ke iangoi tataro aika onoti ao tataro ni katorobubua n te utu ake a maiuakinaki ni katoa tai irouia Aomata aika kakaonimaki. Iangoia kairake bwa a na iriira te tieminari ke te kiraati n te intitute ibukiia kairake n ikawai. E ngae ngke a taraa ni uarereke man aki kaangaanga mwakuri aikai, n okiokin te tai iai mwiina ae korakora n tabekakirake n te tamnei ao te rikirake. E riki aei ibukina bwa bwaai aika uarereke man aki kaangaanga a kaoa ana iraorao te Tamnei ae Raoiroi, te Tia Kakoaua are e kaotaira ao ni kairii kawaira nakon te koaua.
Teuana te buoka n tabekakirake ao n rikirake n te tamnei bon te mwakuri ae reitinako n te rairannano, e ngae ngke taraan ae kairua aika uarereke. Tuoakin arora i bon iroura e kona ni buokiira n noori kabwakara ao ti kanga ni kanakoraoira. N aron te rairannano e rimoa imwaain kanakin te toa ni katoa wiiki. Tabeua atuun te rongorongo n iangoaki ni waakin te rairannano aei a iangoaki n te anene n taromauri “I a Tia ni Karaoa ae Raoiroi?”
I karaoa ae raoiroi n te aonaaba n te bong aio?
I buokiia aomata ake a kainnano?
I kakukureia aomata aika nanokaawaki ao ni kakukureia temanna?
Ngkana I tuai, I a tia ni kabwaka iai.
Iai ae e bebete rawawatana n te bong aio
Ibukina bwa I tauraoi n tibwauaia?
A tia ni buokaki aika aoraki ao aika a kua inanon kawaiia?
Ngke a kainnanoa au ibuobuoki I mena ikekei?2
Ni koaua aikai bwaai aika uarereke, ni koauana bon katoto aika raoiroi ni baike e reiakin Aramwa nakon natina ae Ereman: “Ao te Uea ae te Atua e bon mwakuri ma te kantaninga bwa e na karokoa ana babaire are kakannato man akea tokina; ao man bwaai aika a uarereke ao te Uea … e karekea kamaiuaia aomata aika a mwaiti” (Aramwa 37:7).
Beretitenti Steven C. Wheelwright e anganiia aomata i Brigham Young University–Hawaii te kabwarabwara ae anainano aei man ana reirei Aramwa: “Aramwa e kamatoa ibukin natina bwa n te koaua ana banna te Atua e iriirira ngkana ti kamwakura ara onimaki Irouna ao n iriira ana reirei ni bwaai aika uarereke man aki kaangaanga, bwa e kakabwaiaira ma kakai aika uarereke ni katoa bong, n okiokin te tai, ma mwakuri aika kamiimi.”3
E reirei Unimwaane Howard W. Hunter bwa “angin te tai bon mwakuri ni katoa bong … are iai korakoran mwiina ae raoiroi iaon maiuia tabeman, ni kabotauaki ma bwaai aika korakora aika bwain te aonaaba.”4
Te reirei ae ananinano ae tiaki man te aro man te reirei naba aei e roko mairoun te Tieneta Dan Coats mai Indiana, are e koreia: “Tii te katauraoi ibukin tabeua babaire aika kakawaki are a kona ni bita te maiu, ke te aba, bon tebubua ao tengaa babaire ake a karaoaki iteraia irouia aomata, a kabwarabwara bwa antai ngaira, taraan ae babaire aika aki kakawaki aika karaoaki n te tabo ae onoti.”5
Babaire akana “taraa n aki kakawaki” a onoti ni kairaki bwa ti kanga ni kabongana ara tai, tera ae ti nooria iaon te terewition ao te intanete, tera are ti warekia, te korotamnei ao te katangitang ma are ti kaakibotu iai n te mwakuri ao n te mweenga, tera ae ti ukoukoria n te kamataku, ao ti kanga ni maiuakin ara motinnano n te kokoaua ao n te etieti. Teuana te bwai ae taraa ni uarereke man aki kaangaanga bon ataakin te riai ao te kukurei n ara reitaki ae onoti.
Akea mai buakon bwai aika tangiraki aika uarereke man aki kaangaanga ae a na tabekirarake nakon bwaai aika korakora ni karokoa are a teimatoa ao n reitinako maiuakinaia. Beretitenti Brigham Young e riiboti man taku: “Maiura a karaoaki man bwaai aika uarereke man aki kaangaanga, ngkana a bootaki ni kabane, are e boota ni kabwanina maiun te mwaane ao te aine.”6
Ti katobibiaki man anainano ni bwaai ni karekerongorongo ao katei a tabe ni mamaara are a na uotira ni karinanoi ara kainibaire ngkana ti tiaki teimatoa n totokoia. Ti riai n teimatoa ni karikirakeira nakon ara kouru ae akea tokina. E ibuobuoki ngkana ti riki bwa mwakoron te tiim are a kaai ni kekeiaki, n aroia kaimoa aika tabe ni bwennari. Ni maiuakina te katoto are iaona riki, a rangin mamatoa taian nao bwa ngkana e toki ara bwennari, ti na kairaki rikaaki nakon tokin te kawai are ti aki ukoukoria ma e na kaangaanga totokoana ngkana tiaki teimatoa ni waaki nako.
Imwiin taekinan te bwai ae taraa ni uarereke ma mwiina ae korakora, e koreia Nibwaai, “Ao ti a nooria ikai bwa man karaon bwaai aika uarereke ao e a kona iai te Uea ni karaoi bwaai aika korakora” (1 Nibwaai 16:29). Te Otetemanti e kaira te katoto ae kauringaaba aei. Ikanne ti warekia bwa a kanga Iteraera ni katuaeaki irouia naeta aika tiritiri. Angiina aomata a mate man tenakiia (taraa Warekaia Iteraera 21:6). Ngke e tataro Mote ibukin te buoka, e kairaki bwa e na karaoa te “naeta ae te burati, ao e katoka i aon kaina.” Ngkanne, “ngke tao e tena te aomata te naeta temanna, ngke e tara te naeta are te burati, ao e maiu” (te kibu 9). N aron te bwai ae uarereke e karika mwiina ae kamiimi! Eng, ngkai e kabwarabwara Nibwaai ngke e reireia te katoto aei nakoia naake a kaitara te Uea, e ngae ngke e a tia te Uea ni katauraoa te kawai ae bebete are a kona ni kamaiuaki iai, “ma ngkai e beebete te kawai, ke e aki kaangaanga, ao a mwaiti ake a mate” (1 Nibwaai 17:41).
Te katoto ao te reirei anne e kauringiira bwa bebeten te kawai ke aki kaangaangan te beku are ti tuangaki tiaki nanona bwa e aki kakawaki karekean ara iango aika raoiroi.
N aron anne, e ngae ngke tii mwakuri aika uarereke n te aki ongotaeka ke kabwaka aika uarereke ni iriiri mwakuri aika raoiroi a kona ni uotirarikaaki ma mwiia are ti kauringaki bwa ti na totokoi. Tuan te Mauri e katauraoa te katoto n aei. Ae kona ni kakoauaki mwiin teuana te tikareti iaon te rabwata ke tao te teuana te mooi kamanging ke teuana te turaki aki kona ni baireaki. Man n okiokin te tai, mwiina ae koakora e kona n teimaan. Uringa tabwenauan te tabo n nakonako ae riki man karauraun rikiraken waakaan te aroka. Teuana te bwai ae koaua, buakakan mwiin kabonganaakin bwaai ake a kareketaati, n aron te turaki are e na uruana rabwatara ke tamnei aika buakaka ake a na kamwinibaai ara iango, e bon tuukaki ngke arona bwa tiaki kabongana n te moan tai—arei naba.
N ririki aika nako, e kabwarabwara Unimwaane M. Russell Ballard nakoia aomata n te maungatabu ni kabuta “a kanga bwaai aika uarereke man aki kaangaanga ni buakaka ao n urubwai ni kamaiuan te aomata.” E taku: “N aron te kora are e karaoaki iai te kunnikai, ngkanne e karika te karai, ao n te kabane te roobu, bwaai aika uarereke aikai a bootaki ni kabane a matoatoa n aki kai uruaki. Ti riai n ataa mwaakan bwaai aika uarereke man aki kaangaanga a kona ni karikirakea te maiu n tamnei,” e taku. N te tai naba anne, ti ataia bwa Tatan e na kabonganai bwaai aika uarereke man aki kaangaanga ni kairiira nakon te nanokawaki ao te kainnano.”7
E anga te aekaki ni kauring Beretitenti Wheelwright nakoia aomata i BYU–Hawaii: “E kairua karaoan bwaai aika uarereke man aki kaangaanga ngkana e nanououa am onimaki, a toki kakai, e toki te waaki nako nakon te Uea ao ueana ao ngkanne bwakam n ukoukora uean te Atua e oneakimwiina ma uaiakinan bwain te rabwata ao ana waaki te aonaaba.”8
Ni katanaki man buakakan bwaai aika iai mwiina are a na urua rikiraken tamneira, ti na irii banna n tamnei ni bwaai aika uarereke man aki kaangaanga. E kabwarabwa Unimwaane David A. Bednar n aia Maungatabu Aine i BYU: “Ti na reiakina ae mwaiti riki ni kakawakin te banna n tamnei aei man te anga are … te matimtim n ran e kamwaimwaka aontano ni karaurau,” ni kaitaraana ma te ieka ke korakoran te bururu n ran n te tabo are e aki kainnanoaki iai.
E kamataata: “Teimatoan te matimtim n ran are e inako aantano ao e kamwaimwaka te tano are a bwebwerake mai iai aroka. N aron naba anne, ngkana Ngai ma ngkoe ti teimatoa ni kabanei nanora ni kanuai tamneira n taai aika bati, ngkanne e nim waakaan te euangkerio i kabin nanora, e kamatoaaki raoi ma aana ae tamaroa, ao ni karika uaana ae kamiimi man kangkang.”
“Te banna n tamnei ni bwaai aika uarereke man aki kaangaanga e uoti bwaai aika korakora are a karika te nene ao te teimatoa, e kakorakora te anganano, ao te rairaki nakon te Uea Iesu Kristo ao Ana euangkerio.”9
Te Burabeti Iotebwa Timiti e reireia aei n te taeka ngkai a karinaki inanon Reirei ao Berita aika Tabu: “Akea te aomata ae e na wareki bwa bwaai aika uarereke; bwa e rang korakora … ni kaineti nakoia aomata aika itiaki, ake a katine i aon bwaai aikai” (R&B 123:15).
N reitaki ma moan kakatai ni katean te Ekaretia i Missouri, te Uea e reireia taekan te taotaonaki n nano bwa “ma ni kabane bwaai a na koro bukiia n te tai ae riai” (R&B 64:32). Ngkanne E anga te reirei ae korakora aei “Mangaia are, tai kua ni karaoan ae raoiroi, bwa kam kawenea aan te mwakuri ae korakora. Ao man bwaai aika uarereke e kaoti te bwai ae korakora” (R&B 64:33).
I kakoaua bwa ti bane n tangiria n iriira ana kakaewenako Beretitenti Russell M. Nelson ni waaki nako “ni karaoan ao kawakinan ara berta.”10 Ara motinnano ni karaoia e kakorakoraaki man te teimatoa ni iriiri “bwaai aika uarereke” ake ti reireinaki man ana euangkerio Iesu Kristo ao taan kairiiri n Ana Ekaretia. I kakoaua ao ni katuka Ana kakabwaia nako aoia ni kabane ake a ukoria ni kateimatoaia ni kawain Ana berita, n aran Iesu Kristo, amen.