2012
Fakahā e Kau Ikuna he Fakaʻaliʻali Aati Fakavahaʻa-puleʻangá, Fakaava e Fakaʻaliʻalí
Mē 2012


Fakahā e Kau Ikuna he Fakaʻaliʻali Aati Fakavahaʻa-puleʻangá, Fakaava e Fakaʻaliʻalí

ʻI he fakaava ʻo e Feʻauhi Fakaʻaliʻali ʻAati Fakavahaʻa-puleʻangá he ʻaho Falaite ko hono 16 ʻo Māʻasi 2012, naʻe fakatahataha ai ha kau ʻaati mei he funga ʻo māmaní ke maʻu e ngaahi pale ki heʻenau ngaahi ngāue fakaʻaati ne fakataumuʻa ki he Siasí.

Naʻe foaki ha Ngaahi Pale Fakalāngilangi ki ha kau ʻaati ʻe toko 20 naʻe lau ʻenau ngaahi taá ʻoku “tuʻukimuʻa,” pea ʻi ai mo ha kau ʻaati ʻe toko 15 ne nau maʻu ʻa e Ngaahi Pale Fakataú, ʻa ia ko hono ʻuhingá ʻe fakatau ʻe he Musiume Hisitōlia ʻo e Siasí, ʻa ia ʻokú ne fakalele ʻa e feʻauhí, ʻa e ngaahi taá ke tauhi.

Naʻe ʻi ai ʻa ʻEletā Mālini K. Seniseni ʻo e Kau Fitungofulú, ko e Faihisitōlia mo e Tauhi Lekooti ʻo e Siasí, peá ne fakahoko ha lea nounou kimuʻa pea toki foaki ʻa e ngaahi palé.

Naʻe fakaava ʻa e fakaʻaliʻali tā-fakatātaá he ʻaho 16 ʻo Māʻasi 2012, pea ʻe lele ʻo aʻu ki he ʻaho 14 ʻo ʻOkatopa 2012, ʻi he Musiume Hisitōlia ʻo e Siasí ʻi Sōleki Siti, ʻIutā ʻi he USA.

Naʻe kau mai ha ngaahi fakatātā ʻe 1,149 ki he feʻauhi ʻo e taʻu ní, Fakahā ʻa ʻEne Ngaahi Ngāue Fakaofó (T&F 65:4), mei he funga ʻo e māmaní ʻi ha ngaahi faʻahinga kehekehe, kau ai e tā-tongitongí (sculpture), monomonó mo e ngaahi tupenú, ʻaati fakapepa, mo e ngaahi tāvalivali. ʻE fakaʻaliʻali ʻe he musiumé ha meʻa ʻe 198 ʻi he ngaahi meʻa ne fakahū maí.

Fakatatau kia Lita R. Ulaiti, ko e Tauhi ʻo e ʻĀtí mo e Ngaahi Ngāue Fakameaʻa ʻi he musiumé, ʻoku fakamāuʻi ʻa e ngaahi meʻá ʻo fakatatau mo honau ngaahi tuʻunga lelei fakaʻātí pea mo ʻenau fai ki he tuʻutuʻuní. ʻOkú ne pehē, ʻoku fakafōtunga ʻe he ngaahi ngāué ʻa e kehekehe ʻo e ngaahi founga pea mo e ngaahi tukufakaholo fakafonua ʻoku nau fakamoʻoni ki he ngāue fakaofo ʻa e ʻEikí, pea ʻoku nau faʻa fakaʻaongaʻi ha ngaahi fakaʻilonga ke fakafofongaʻi pea mo fai ha fakahinohino.

Hangē ko ʻení, ko e fakatātā ʻa e tangata ʻIukuleini ko Valenitina Musienikoó ʻo e Temipale Kiivi ʻIukuleiní, ʻa ia naʻe maʻu Pale Fakataú (Purchase Award), naʻá ne toe fakafōtunga ʻi ha pepa fakalanulanu ha niʻihi ʻo e ngaahi fakaʻilonga ʻi he temipalé.

Naʻe fakaʻaongaʻi ʻe Pelenitoni Taniela Haati—ko ha taha naʻá ne maʻu ʻa e Pale Fakalāngilangí mei ʻAlapeta ʻi Kānata—ha tā valivali lolo ʻo ʻene kui fefine hono uá (Matriarch) ko ha fakafofonga ʻo e hisitōlia fakafāmilí pea mo e ngaahi fehokotaki ʻo e ngaahi toʻu tangatá.

Naʻe pehē ʻe ʻAlekisānita Kōmesi Sāvesi ʻo Pokouta ʻi Kolomupiá, ko e feʻauhí ko ha founga ia ʻo e fai e fakamoʻoní. Naʻá ne ngaohi ʻene tā maʻu Pale Fakalāngilangi ko e Vai ʻo e Moʻuí, ʻi he tokoni ange ʻene faʻeé, ʻa ia naʻe siʻi mālōlō taimi siʻi pē kimuʻa pea kamata ʻa e fakaʻaliʻalí.

Naʻá ne pehē, “Ko e kakai te nau mamata ʻi he ngāue fakaʻaati ko ʻení … te nau fakatokangaʻi ʻa e fakamoʻoni ko Sīsū Kalaisi pea mo ʻEne ongoongoleleí ko e matavai mapunopuna ia ʻo e vai ʻo e moʻuí. Te nau mamata ʻi he taá ni ki he ʻofa kotoa ʻe lava ke akoʻi ʻe ha faʻē ki haʻane fānau koeʻuhí he ʻoku toʻo ʻe he faʻeé ni ʻa e meʻa ʻutu vaí ʻo ne akoʻi ʻene tamá ke ne akoʻi ʻa e ongoongoleleí.”

ʻOku ʻikai totongi ʻa e kau ki he fakaʻaliʻalí, pea ʻoku poupouʻi atu ʻa e kau pataloní ke ʻomai honau ngaahi fāmilí. Te nau lava ʻo fili ʻa e ngāue fakaʻaati ʻoku nau saiʻia taha aí, pea ʻoku ʻi ai ha Pale ko e Fili ʻa e Kau ʻAʻahí ʻe foaki ʻi Sepitema, ʻe fakatefito ʻi he fili ʻa e kau pataloní.

He ʻikai fuoloa, kuo lava ha niʻihi ke mamata ʻi he ʻinitaviu ʻo ha kau ngāue fakaʻaati kehekehe ʻe toko 11 ne kau ʻi he feʻauhí ʻi he uepisaiti Hisitōlia ʻo e Siasí he lea faka-Pilitāniá. ʻE huluʻi foki mo e ngaahi vitioó ʻi he musiumé.

ʻOku toe palani foki ʻe he Musiume Hisitōlia ʻo e Siasí ha fakaʻaliʻali ʻi he ʻInitanetí ʻi he history.lds.org/artcompetition.

Ke maʻu ha fakamatala lahi ange fekauʻaki mo e fakaʻaliʻalí, vakai ki he history.lds.org pe telefoni ki he 801-240-4615.

Te u ʻOatu ʻEnau Ngaahi Leá (Faiako ko Sēkopé), fai ʻe Elspeth Caitlin Young, ʻIunaiteti Siteití

ʻĀtí ko e angalelei ia ʻa e Musiume Hisitōlia ʻo e Siasí

Matriarch, by Brandon Daniel Hearty, Canada

ʻĀtí ʻi he angalelei ʻa e Musiume Hisitōlia ʻo e Siasí