សេចក្ដីផ្ដើមស្ដីពីសំបុត្ររបស់ប៉ុលដល់កូល៉ុស
ហេតុអ្វីត្រូវសិក្សាគម្ពីរនេះ ?
ប៉ុលបានសរសេរសំបុត្ររបស់លោកទៅដល់ពួកកូល៉ុស ដោយសាររបាយការណ៍មួយថា ពួកគេកំពុងធ្លាក់ចូលទៅក្នុងកំហុសដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ( សូមមើលសេចក្ដីណែនាំដល់បទគម្ពីរទាំងឡាយ « សំបុត្ររបស់ប៉ុល » ) ។ ការបង្រៀន និងទម្លាប់ខុសឆ្គងនៅកូល៉ុស កំពុងតែជះឥទ្ធិពលទៅលើពួកបរិសុទ្ធនៅទីនោះ ហើយកំពុងតែគំរាមកំហែងដល់សេចក្ដីជំនឿរបស់ពួកគេ ។ សម្ពាធខាងវប្បធម៌ស្រដៀងគ្នានេះដែរ បង្កើតជាការប្រឈមចំពោះសមាជិកសាសនាចក្រនាសព្វថ្ងៃនេះ ។ ផ្នែកមួយនៃតម្លៃរបស់សំបុត្រនេះគឺជារបៀបដែលវាបង្ហាញ ហើយពន្យល់ពីភាពខុសឆ្គងការគូសបញ្ជាក់ពីទេវភាព និងកិច្ចការសង្គ្រោះរបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ។ តាមរយៈការសិក្សាគម្ពីរកូល៉ុស សិស្សអាចមានការប្រែចិត្តជឿកាន់តែខ្លាំងទៅលើព្រះអង្គសង្គ្រោះ ហើយទទួលបានកិច្ចការពារពីការបោកបញ្ឆោត និងអំពើបាប ។
តើនរណាជាអ្នកសរសេរគម្ពីរនេះ ?
ប៉ុល និងធីម៉ូថេបានផ្ញើសំបុត្រដល់ពួកកូល៉ុស ( សូមមើល កូល៉ុស ១:១, ២៣, ៤:១៨ ) ។ ប៉ុលទំនងជាសរសេរពាក្យជំរាបសួររបស់លោកដោយផ្ទាល់នៅចុងបញ្ចប់នៃសំបុត្រនេះ ( សូមមើល កូល៉ុស ៤:១៨ ) ដោយចង្អុលបង្ហាញថា អ្នកសរសេរប្រហែលជាធីម៉ូថេ ដែលបានជួយលោកនៅក្នុងការសរសេរតួសេចក្ដីនៃសំបុត្រនោះ ។
តើនៅពេលណា និង នៅកន្លែងណាដែលគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរ ?
ប៉ុលបានសរសេរសំបុត្រនេះនៅក្នុងការជាប់ឃុំលើកដំបូងរបស់លោកនៅរ៉ូម ប្រមាណជា គ.ស. ៦០-៦២ ( សេចក្ដីណែនាំដល់បទគម្ពីរទាំងឡាយ « សំបុត្ររបស់ប៉ុល » scriptures.lds.org ) ។ ប៉ុលប្រហែលជាបានសរសេរសំបុត្រដល់ពួកកូល៉ុសប្រហាក់ប្រហែលនឹងពេលដែលលោកសរសេរសំបុត្រដល់ពួកភីលីព អេភេសូរ និងភីលេម៉ូនដែរ ។
តើគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរចំពោះនរណា ហើយតើហេតុអ្វី ?
សំបុត្រនេះបានសរសេរទៅពួកបរិសុទ្ធស្មោះត្រង់នៅកូល៉ុស ដែលជាតំបន់មួយនៅប្រទេសតួកគីនៅសម័យបច្ចុប្បន្ននេះ ។ ប៉ុលបានណែនាំពួកបរិសុទ្ធនៅកូល៉ុស ឲ្យចែកចាយសំបុត្រនេះជាមួយនឹងសមាជិកសាសនាចក្រនៅក្បែរក្រុងឡៅឌីសេដែរ ( សូមមើល កូល៉ុស ៤:១៦ ) ។
ប៉ុលបានសរសេរសំបុត្រនេះ « ក្រោយពីលោកអេប៉ាប្រាស ជាគ្រូគង្វាលនៃសាសនាចក្រ [ កូល៉ុស ] បានមកជួបនឹងលោក [ សូមមើល កូល៉ុស ១:៧–៨ ] ។ អេប៉ាប្រាសប្រាប់ប៉ុលថា ពួកកូល៉ុសកំពុងតែធ្លាក់ទៅក្នុងកំហុសដ៏ធ្ងន់ — គេគិតថាខ្លួនគេគ្រាន់បើជាងមនុស្សឯទៀត ពីព្រោះគេកាន់តាមពិធីបរិសុទ្ធខាងក្រៅខ្លះៗយ៉ាងខ្ជាប់ខ្ជួន [ សូមមើល កូល៉ុស ២:១៦ ] ដោយបដិសេធនូវសេចក្ដីប្រាថ្នាខាងសាច់ឈាមខ្លះ ហើយថ្វាយបង្គំពួកទេវតា [ សូមមើល កូល៉ុស ២:១៨ ] ។ អំពើទាំងនេះធ្វើឲ្យពួកកូល៉ុសគិតថា ខ្លួនគេបានញែកចេញជាបរិសុទ្ធ ។ គេក៏គិតថា គេយល់នូវការអាថ៌កំបាំងនៃសាកលលោក ជាងសមាជិកដទៃទៀតក្នុងសាសនាចក្រ ។ នៅក្នុងសំបុត្រលោក នោះប៉ុលបានកែតម្រូវគេដោយបង្រៀនគេថា សេចក្ដីប្រោសលោះបានមកតែតាមរយៈព្រះគ្រីស្ទប៉ុណ្ណោះ ហើយពួកយើងត្រូវមានប្រាជ្ញាវាងវៃ ហើយបម្រើទ្រង់ » ( សេចក្ដីណែនាំដល់បទគម្ពីរទាំងឡាយ « កូល៉ុស, សំបុត្រដល់ពួក » scriptures.lds.org ) ។
តើគម្ពីរនេះមានលក្ខណៈពិសេសអ្វីខ្លះ ?
នៅក្នុងសំបុត្ររបស់ប៉ុលដល់ពួកកូល៉ុស ប៉ុលបានឆ្លើយតបនឹងការបង្រៀនខុសឆ្គងនៅក្នុងកូល៉ុសដោយគូសបញ្ជាក់ពីទេវភាព បេសកកម្មនៃសេចក្ដីសង្គ្រោះ និងភាពខ្ពង់ខ្ពស់របស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ( សូមមើល កូល៉ុស ១:១៥–២៣ ) ។ លោកបានបង្រៀនថា ព្រះគ្រីស្ទដែលមានរូបរាងដូចជាព្រះ ជាព្រះវរបិតា ព្រះបង្កបង្កើត សិរសានៃសាសនាចក្រ អង្គដំបូងដែលបានមានព្រះជន្មរស់ឡើងវិញ និងជាព្រះប្រោសលោះ ។ ទ្រង់គឺជា « សិរសាលើអស់ទាំងពួកគ្រប់គ្រង និងអំណាចទាំងប៉ុន្មាន » ( កូល៉ុស ២:១០ ) ហើយទ្រង់បំពេញបេសកកម្មដ៏ទេវភាពរបស់ទ្រង់នៅក្រោមការដឹកនាំរបស់ព្រះវរបិតា ( សូមមើល កូល៉ុស ១:១៩, ៣:១ ) ។
ប៉ុលបានព្រមានទាស់នឹងជនដែលបានបង្រៀនថា ជីវភាពខាងផ្លូវវិញ្ញាណពិតគឺបានទទួលតាមរយៈការធ្វើពិធីបុណ្យ និងរបបអាហារពិសេស ( សូមមើល កូល៉ុស ២:១៦–១៨, ២០, ២៣ ) ។ លោកបានបង្រៀនជំនួសវិញថា ភាពធំធាត់ខាងវិញ្ញាណ និងចំណេះដឹងពីព្រះគឺបង្ហាញឡើងតាមរយៈការដាក់ « ចិត្តទៅឯសេចក្ដីទាំងអស់ដែលនៅខាងលើ » ( កូល៉ុស ៣:២ ) ដោយលុបបំបាត់ទង្វើទុច្ចរិតនានា ( សូមមើល កូល៉ុស ៣:៥–៩ ) ហើយអភិវឌ្ឍលក្ខណៈដូចជាព្រះគ្រីស្ទ ( សូមមើល កូល៉ុស ៣:១២–១៧ ) ។ ប៉ុលបានប្រឹក្សាដល់ពួកអ្នកអានរបស់លោកឲ្យ « តាំងនៅជាប់លាប់ ហើយមាំមួន » ក្នុងដំណឹងល្អ ( កូល៉ុស ១:២៣ ) រួមទាំង « ចាក់ឫស ហើយស្អាងឡើងក្នុង [ ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ] ទាំងតាំងនៅខ្ជាប់ខ្ជួនក្នុងសេចក្ដីជំនឿ » ផង ( កូល៉ុស ២:៧ ) ។
គម្រោង
កូល៉ុស ១:១–២៣ ប៉ុលបានជំរាបសួរដល់ពួកបរិសុទ្ធនៅកូល៉ុស ហើយប្រកាសថា ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទគឺជាព្រះប្រោសលោះ ជាបុត្រច្បងនៅក្នុងចំណោមនៃការបង្កបង្កើតមនុស្សលោក ជាព្រះបង្កបង្កើត និងជាព្រះអម្ចាស់នៃរាល់ភាពល្អឥតខ្ចោះ ជាអង្គដែលធ្វើឲ្យមានការផ្សះផ្សានៃសកលលោក ។ ប៉ុលដាស់តឿនពួកបរិសុទ្ធឲ្យស្ថាបនាសេចក្ដីជំនឿរបស់ខ្លួនទៅលើព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ។
កូល៉ុស ១:២៤–២:២៣ ប៉ុលព្រមានទាស់នឹងការជឿលើទស្សនៈវិជ្ជា ឬប្រពៃណីនានាដែលខុសឆ្គងរបស់មនុស្ស រួមបញ្ចូលទាំងការថ្វាយបង្គំពួកទេវតា និងបដិសេធតម្រូវការមូលដ្ឋានខាងសាច់ឈាមរបស់បុគ្គលខ្លួនឯងហូសហេតុពេក ដើម្បីជាការដាក់វិន័យខាងវិញ្ញាណ ។
កូល៉ុស ៣:១–៤:១៨ ប៉ុលបានដាស់តឿនពួកបរិសុទ្ធឲ្យដាក់ដួងចិត្តរបស់ពួកគេនៅលើរឿងទាំងអស់នៅខាងលើ ឲ្យលះបង់អំពើបាបនៅក្នុងជីវិតរបស់ពួកគេកាលពីមុន ហើយមានចិត្តមេត្តាដល់គ្នាទៅវិញទៅមក ។ លោកផ្ដល់ការណែនាំអំពីរបៀបដែលពួកបរិសុទ្ធគួរថ្វាយបង្គំ រួចផ្ដល់ការទូន្មានដល់ប្រពន្ធ ប្ដី កូនៗ ឪពុកម្ដាយ ពួកបាវបម្រើ និងពួកចៅហ្វាយទាំងឡាយ ។ លោកបានបញ្ចប់សំបុត្រដល់ពួកកូល៉ុសនេះជាមួយនឹងការសរសើរ ការជំរាបសួរ និងការណែនាំ និងពរជ័យចុងក្រោយផ្សេងៗ ។