សេចក្ដីផ្ដើមស្ដីពីសំបុត្រទីមួយរបស់ប៉ុលដល់ពួកថែស្សាឡូនិច
ហេតុអ្វីត្រូវសិក្សាគម្ពីរនេះ ?
សំបុត្រទីមួយដល់ពួកថែស្សាឡូនិចត្រូវបានគេជឿថាជាសំបុត្រដំបូងគេបង្អស់របស់ប៉ុល ហើយជាគម្ពីរចាស់ជាងគេបង្អស់នៅក្នុងព្រះគម្ពីរសញ្ញាថ្មី ។ ការបង្រៀនរបស់ប៉ុលនៅក្នុងសំបុត្រនេះផ្ដោតសំខាន់ទៅលើការយាងមកជាលើកទីពីររបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ រួមមាននូវការលំបាកដែលពួកអ្នកដើរតាមព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទនឹងជួបប្រទះ មុននឹងការយាងមករបស់ទ្រង់ ( សូមមើល ថែស្សាឡូនីចទី ១ ៣:៣ ) ការរស់ឡើងវិញរបស់ពួកគ្រីស្ទាននៅឯការយាងមកជាលើកទីពីរ ( សូមមើល ថែស្សាឡូនីចទី ១ ៤:១៣–១៤ ) និងកាលវេលានៃការយាងមកជាលើកទីពីររបស់ព្រះគ្រីស្ទ ( សូមមើល ថែស្សាឡូនីចទី ១ ៥:១–២ ) ។ តាមរយៈការសិក្សារបស់ពួកគេនៅក្នុងគម្ពីរនេះ សិស្សនឹងរៀនពីការយាងមកជាលើកទីពីរ ហើយទទួលបានការលើកទឹកចិត្ត ដើម្បីបន្តមានចិត្តស្មោះត្រង់ចំពោះព្រះអម្ចាស់ ។
តើនរណាជាអ្នកសរសេរគម្ពីរនេះ ?
ប៉ុលបានសរសេរគម្ពីរថែស្សាឡូនីចទី ១ ( សូមមើល ថែស្សាឡូនីចទី ១ ១:១ សូមមើលផងដែរ ២:១៨ ) ។
តើនៅពេលណា និង នៅកន្លែងណាដែលគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរ ?
« ប៉ុលបានសរសេរសំបុត្រដល់ពួកថែស្សាឡូនីច កាលលោកនៅកូរិនថូសក្នុងដំណើរផ្សព្វផ្សាយសាសនាជាលើកទីពីររបស់លោក » ប្រមាណជា គ.ស. ៥០-៥១ ( សេចក្ដីណែនាំដល់បទគម្ពីរទាំងឡាយ « សំបុត្ររបស់ប៉ុល » scriptures.lds.org ) ។
តើគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរចំពោះនរណា ហើយតើហេតុអ្វី ?
ប៉ុលបានសរសេរថែស្សាឡូនីចទី ១ ដល់សមាជិកសាសនាចក្រនៅថែស្សាឡូនីច ។ ថែស្សាឡូនីចគឺជាទីក្រុងមួយដ៏ល្បីឈ្មោះ ហើយចំរុងចម្រើនបំផុតនៅក្នុងនគរក្រិកកាលពីបុរាណនៃម៉ាសេដូន ដោយសារកត្តាសំខាន់ពីរយ៉ាង ៖ ទីក្រុងនោះបានសង់ឡើងនៅលើឆ្នេរសមុទ្រដែលមានធម្មជាតិល្អបំផុតនៅក្នុងសមុទ្រអាជីអាន់ ហើយវាមានទីតាំងនៅលើវិថីធំដែលភ្ជាប់ទៅនឹងទីក្រុងរ៉ូម និងទ្វីបអាស៊ី ។
នៅក្នុងដំណើរផ្សព្វផ្សាយសាសនាជាលើកទីពីររបស់ប៉ុល ព្រះវិញ្ញាណបានដឹកនាំប៉ុល និងដៃគូលោក—ស៊ីឡាស, ធីម៉ូថេ និងលូកា—ឲ្យធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់សមុទ្រអាជីអាន់ចូលទៅក្នុងស្រុកម៉ាសេដូនី ( សូមមើល កិច្ចការ ១៦:៦–១២ ) ។ ដំណើរនេះបានចាប់ផ្ដើមការប្រកាសដំណឹងល្អនៅអឺរ៉ុប ។ បន្ទាប់ពីការប្រកាសដំណឹងល្អនៅភីលីពមក ( សូមមើល កិច្ចការ ១៦:១២–៤០ ) ប៉ុល និងស៊ីឡាសបានធ្វើដំណើរទៅថែស្សាឡូនីច ។
ប៉ុលបានធ្វើការជាមួយនឹងស៊ីឡាសនៅថែស្សាឡូនីច ប៉ុន្តែពួកគាត់ត្រូវពួកអ្នកដឹកនាំយូដាបណ្ដេញចេញពីទីក្រុងនោះ ( សូមមើល កិច្ចការ ១៧:១–៩ ) ។ ក្រោយមកទៀត ធីម៉ូថេបានរាយការណ៍ប្រាប់ប៉ុលថា ពួកបរិសុទ្ធនៅថែស្សាឡូនីចបានបន្តនៅស្មោះត្រង់ ទោះបីជាមានការបៀតបៀនយ៉ាងណាក្ដី ហើយក៏ប្រាប់ថា ឥទ្ធិពលសុចរិតរបស់ពួកគេកំពុងតែរីកសាយភាយ ( សូមមើល កិច្ចការ ១៨:៥, ថែស្សាឡូនីចទី ១ ១:៧–៨, ៣:៦–៨ ) ។
ពួកអ្នកប្រែចិត្តជឿនៅថែស្សាឡូនីចគឺជាពួកអឺរ៉ុបមួយចំនួនដំបូងដែលបានទទួលយកដំណឹងល្អ ហើយជាលទ្ធផលពួកគេបានជួបនឹងការបៀតបៀន ។ ពួកគេក៏មានសំណួរជាច្រើនអំពីការយាងមកជាលើកទីពីរផងដែរ ។ ហេតុដូច្នេះហើយ នៅក្នុងសំបុត្ររបស់លោកដល់ថែស្សាឡូនីច ប៉ុលបានសរសេរពាក្យលើកទឹកចិត្ត និងបានពង្រឹងពួកគេ ហើយបានឆ្លើយនឹងសំណួររបស់ពួកគេអំពីការយាងមកជាលើកទីពីររបស់ព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទ ។
តើគម្ពីរនេះមានលក្ខណៈពិសេសអ្វីខ្លះ ?
ប្រធានបទសំខាន់មួយនៅក្នុងសំបុត្រដំបូងរបស់លោកដល់ថែស្សាឡូនីចគឺការយាងមកជាលើកទីពីរ ។ លោកបានផ្ដោតលើការចូលរួមរបស់ពួកសុចរិតនៅក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នៃការយាងមកជាលើកទីពីរ ជាពិសេសពួកបរិសុទ្ធដែលបានចែកឋានទៅកាលពីមុន ( សូមមើល ថែស្សាឡូនីចទី ១ ២:១៩, ៣:១៣, ៤:១៣–១៧, ៥:១–១០ ) ។ មិនដូចជាសំបុត្ររបស់ប៉ុលជាច្រើនផ្សេងទៀតឡើយ ថែស្សាឡូនីចទី ១ គ្មាននូវការស្ដីបន្ទោសធ្ងន់ធ្ងរណាមួយទេ ប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញមានតែពាក្យកោតសរសើរចំពោះពួកបរិសុទ្ធនៅថែស្សាឡូនីច ។
គម្រោង
ថែស្សាឡូនីចទី ១ ១–៣ ប៉ុលបង្ហាញការដឹងគុណចំពោះពួកបរិសុទ្ធនៅថែស្សាឡូនីច ។ លោករំឭកពួកអ្នកអានរបស់លោកអំពីការងារបម្រើដ៏សប្បុរសរបស់លោកដល់ពួកគេ ហើយបង្ហាញអំណរចំពោះភាពស្មោះត្រង់របស់ពួកគេ ។ លោកលើកទឹកចិត្តពួកបរិសុទ្ធឲ្យបង្កើនសេចក្ដីស្រឡាញ់ចំពោះគ្នា និងចំពោះមនុស្សទាំងអស់ ។
ថែស្សាឡូនីចទី ១ ៤–៥ ប៉ុលប្រាប់ពួកបរិសុទ្ធឲ្យមានចិត្តបរិសុទ្ធ ហើយធ្វើឲ្យខ្លួនឯងបានបរិសុទ្ធ ។ លោកពន្យល់ថា នៅពេលព្រះអម្ចាស់យាងមកម្ដងទៀត ពួកបរិសុទ្ធដែលស្មោះត្រង់នៅក្នុងទីបន្ទាល់ខ្លួនអំពីព្រះគ្រីស្ទ ទាំងជនដែលបានចែកឋានទៅ និងជនដែលនៅរស់ទាំងឡាយ នឹងក្រោកឡើង ហើយជួបនឹងព្រះអម្ចាស់ ។ សាវករូបនេះរំឭកសមាជិកសាសនាចក្រឲ្យត្រៀមខ្លួន ហើយទន្ទឹងរង់ចាំថ្ងៃនៃការយាងមករបស់ព្រះគ្រីស្ទ ។