សេចក្ដីណែនាំស្តីពី គម្ពីរ អេភេសូរ
ហេតុអ្វីសិក្សាគម្ពីរនេះ ?
អែលឌើរ ប្រ៊ូស អ័រ ម៉ាក់ខន់ឃី ក្នុងកូរ៉ុមនៃពួកសាវកដប់ពីរនាក់បានបង្រៀនថា « គម្ពីរអេភេសូរគឺជាសំបុត្រទៅកាន់មនុស្សទាំងអស់ ទៅកាន់ពួកសាសន៍យូដា និង សាសន៍ដទៃ ស្វាមី និង ភរិយា ឪពុកម្ដាយ និង កូន ចៅហ្វាយ និង បាវបម្រើ ។ វាគឺជាព្រះទ័យ និងព្រះឆន្ទៈរបស់ព្រះនៅជំនាន់របស់ប៉ុល ហើយវាគឺជាព្រះសូរសៀងនៃការបំផុសគំនិតនៅជំនាន់របស់យើង និងជាសំបុត្រនៃការអំពាវនាវ និង ស្នើសុំទៅដល់មនុស្សលោកទាំងអស់ ។
« … វាមាននូវការសរសេរដ៏អស្ចារ្យបំផុត និងជាឯកសារមួយទាក់ទងនឹងមូលដ្ឋានគ្រឹះ និងដំណឹងល្អនៃព្រះនៅក្នុងសិរីរុងរឿងនៃការសង្គ្រោះ » ( Doctrinal New Testament Commentary វ៉ុល ៣ [ ឆ្នាំ ១៩៦៥–៧៣ ] ២:៤៨៩ ) ។
ការសិក្សាអំពីសំបុត្រទៅកាន់ពួកអេភេសូរនេះ អាចបំផុសគំនិតឲ្យអ្នកទុកកិច្ចការខាងលោកិយមួយអន្លើសិន ហើយអាចជួយអ្នករីកចម្រើនខាងវិញ្ញាណ ហើយរៀនបង្កើតសាមគ្គីភាព និង មិត្តភាពក្នុងសាសនាចក្រកាន់តែពេញលេញ ។
តើនរណាបានសរសេរគម្ពីរនេះ ?
សាវកប៉ុលគឺជាអ្នកសរសេរសំបុត្រដល់ពួកអេភេសូរ ( សូមមើល អេភេសូរ ១:១ ) ។
តើគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរឡើងនៅពេលណា ហើយនៅកន្លែងណា ?
ប៉ុលបានមានប្រសាសន៍ថ្លែងថា លោកកំពុងត្រូវជាប់ឃុំ កាលលោកបានសរសេរសំបុត្រមួយច្បាប់នេះទៅកាន់ពួកអេភេសូរ ( សូមមើល អេភេសូរ ៣:១; ៤:១; ៦:២០ ) ។ ប៉ុលបានសរសេរសំបុត្រនេះទៅកាន់ពួកអេភេសូរ អំឡុងពេលការជាប់ឃុំលើកទីមួយរបស់លោកនៅក្រុងរ៉ូម ប្រមាណឆ្នាំ ៦០–៦២ នៃ គ.ស. ( សូមមើល សេចក្ដីណែនាំដល់បទគម្ពីរទាំងឡាយ « សំបុត្ររបស់ប៉ុល » scriptures.lds.org ) ។ នៅពេលនេះ ប៉ុលត្រូវបានឃុំខ្លួននៅក្នុងផ្ទះ ប៉ុន្តែលោកមានសិទ្ធិទទួលអ្នកមកសួរសុខទុក្ខ និងបង្រៀនដំណឹងល្អទេ ( សូមមើល កិច្ចការ ២៨:១៦–៣១ ) ។
តើគម្ពីរនេះត្រូវបានសរសេរដល់នរណា ហើយតើហេតុអ្វី ?
នៅក្នុងកំណែថ្មីនៃព្រះគម្ពីរប៊ីបរបស់ស្តេចជេមស៍ អេភេសូរ ១:១ សរសេរថា សំបុត្រទៅកាន់ពួកអេភេសូរគឺចំពោះ « ពួកបរិសុទ្ធដែលនៅក្រុងអេភេសូរ » ។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ឯកសារសរសេរដោយដៃដំបូងបង្អស់របស់ពួកអេភេសូរពុំមានសរសេរពាក្យ « ដែលនៅក្រុងអេភេសូរ » នោះទេ ។ ការណ៍នេះប្រាប់អំពីភាពប្រហាក់ប្រហែលដែលថា ប៉ុលពុំបានសរសេរសំបុត្រនេះទៅកាន់ពួកអេភេសូរជាពិសេសនោះទេ ប៉ុន្តែគឺទៅកាន់ក្រុមជំនុំពួកបរិសុទ្ធមួយចំនួន រួមមានអ្នកទាំងឡាយដែលរស់នៅក្រុងអេភេសូរដែរ ។ ក្រុងអេភេសូរគឺជាការិយាល័យកណ្ដាលរបស់ប៉ុលអំឡុងពេលធ្វើដំណើរផ្សព្វផ្សាយសាសនាជាលើកទីបីរបស់លោក ( សូមមើល កិច្ចការ ១៩:៩–១០; ២០:៣១ ) ហើយលោកបានមានសេចក្ដីស្រឡាញ់ដ៏ធំធេងចំពោះប្រជាជនទាំងនេះ ( សូមមើល កិច្ចការ ២០:១៧, ៣៤–៣៨ ) ។
នៅក្នុងសំបុត្រនេះ ប៉ុលបានថ្លែងទៅកាន់សមាជិកសាសន៍ដទៃក្នុងសាសនាចក្រ ( សូមមើល អេភេសូរ ២:១១ ) ដែលពួកគេប្រហែលជាអ្នកប្រែចិត្តជឿថ្មី ( សូមមើល អេភេសូរ ១:១៥ ) ។ លោកបានសរសេរដើម្បីបង្កើនជីវភាពខាងវិញ្ញាណ និង ទីបន្ទាល់របស់អ្នកទាំងឡាយណាដែលបានក្លាយជាសមាជិករួចហើយ ។ គោលបំណងសំខាន់របស់លោកគឺដើម្បីជួយអ្នកប្រែចិត្តជឿទាំងនេះ ឲ្យបង្កើនចំណេះដឹងខាងវិញ្ញាណអំពីព្រះ និងអំពីសាសនាចក្រ ( សូមមើល អេភេសូរ ១:១៥–១៨; ៣:១៤–១៩ ) ដើម្បីលើកកម្ពស់សាមគ្គីភាព ជាពិសេសរវាងពួកបរិសុទ្ធសាសន៍ដទៃ និង ពួកបរិសុទ្ធសាសន៍យូដា ( សូមមើល អេភេសូរ ២:១១–២២; ៤:១–១៦; ៥:១៩–៦:៩ ) និង ដើម្បីលើកទឹកចិត្តពួកបរិសុទ្ធឲ្យតតាំងនឹងអំណាចនៃអារក្ស ( សូមមើល អេភេសូរ ៤:១៧–៥:១៨; ៦:១០–១៨ ) ។ ពួកបរិសុទ្ធជាច្រើនបានរស់នៅដោយសុចរិតល្មមនឹងបានទទួលជីវិតអស់កល្បជានិច្ច ( សូមមើល អេភេសូរ ១:១៣ ប្រ៊ូស អ័រ ម៉ាក់ខន់ឃី Doctrinal New Testament Commentary ២:៤៩៣–៩៤ ) ។
តើមានលក្ខណៈពិសេសមួយចំនួនអ្វីខ្លះ នៅក្នុងគម្ពីរនេះ ?
គម្ពីរអេភេសូរមាននូវសេចក្ដីបង្រៀន និង គំនិតជាច្រើនដែលងាយយល់ចំពោះពួកបរិសុទ្ធថ្ងៃចុងក្រោយ រួមមាន ការតែងតាំងជាមុន សម័យកាន់កាប់ត្រួតត្រានៃពេលពេញកំណត់ ព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធនៃសេចក្តីសន្យា សារៈសំខាន់នៃព្យាការី និងពួកសាវក គំនិតអំពីសាសនាចក្រមួយដ៏ពិត និងមានសាមគ្គីភាព ហើយក៏មានតំណែង ការហៅ ព្រមទាំងដំណើរការនានាដែលមាននៅក្នុងអង្គការនៃសាសនាចក្រផងដែរ ។ សំបុត្រនេះក៏មានសរសេរអំពីសេចក្ដីបង្រៀនដ៏អស្ចារ្យបំផុតអំពីក្រុមគ្រួសារ ដែលយើងឃើញមាននៅគ្រប់កន្លែងក្នុងបទគម្ពីរ ។
គម្រោងមេរៀន
អេភេសូរ ១:១–៤:១៦ ។ ប៉ុលសរសេរអំពីការតែងតាំងពីមុនរបស់ពួកបរិសុទ្ធឲ្យទទួលដំណឹងល្អ សម័យកាន់កាប់ត្រួតត្រានៃពេលពេញកំណត់ ការផ្សារភ្ជាប់ដោយព្រះវិញ្ញាណបរិសុទ្ធនៃសេចក្តីសន្យា សេចក្ដីសង្គ្រោះតាមរយៈព្រះគុណ សាមគ្គីភាពរវាងពួកបរិសុទ្ធសាសន៍ដទៃ និង ពួកបរិសុទ្ធសាសន៍យូដានៅក្នុងសាសនាចក្រ ព្រះអម្ចាស់តែមួយ សេចក្តីជំនឿតែមួយ បុណ្យជ្រមុជតែមួយ គោលបំណងនៃសាសនាចក្រ និងការស្ថាបនាសាសនាចក្រនៅលើគ្រឹះនៃពួកព្យាការី និង ពួកសាវក ដោយមានព្រះយេស៊ូវគ្រីស្ទជាថ្មជ្រុងយ៉ាងឯក ។ ប៉ុលបង្រៀនថា ព្រះនឹងបង្រួបបង្រួមអ្វីគ្រប់យ៉ាងនៅក្នុងព្រះគ្រីស្ទនៅសម័យកាន់កាប់ត្រួតត្រានៃពេលពេញកំណត់ ។
អេភេសូរ ៤:១៧–៦:២៤ ។ ប៉ុលលើកទឹកចិត្តពួកបរិសុទ្ធឲ្យអនុវត្តតាមគោលលទ្ធិពិតនៅក្នុងជីវិតប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេ ។ លោកលើកទឹកចិត្តពួកគេឲ្យសម្រាតរូបចាស់ចោល ( អំពើបាបពីអតីតរបស់ពួកគេ ) រួចលើករូបថ្មីឡើងមកពាក់ តាមរយៈព្រះគ្រីស្ទ ។ លោកទូន្មានដល់ភរិយា ស្វាមី កូនៗ ឪពុកម្ដាយ បាវបម្រើ ចៅហ្វាយ និង ក្រុមជំនុំ ។ លោកលើកទឹកចិត្តពួកបរិសុទ្ធឲ្យ « ពាក់គ្រប់គ្រឿងសឹករបស់ព្រះ » ( អេភេសូរ ៦:១១ ) ។