2020
Na Veiqaravi ena iTaviqaravi ni Lotu
Julai 2020


“Na veiqaravi ena itaviqaravi ni Lotu,” Liaona, Julai 2020

iVakatakilakila
veiqaravi

Kedra itaba na cauravou era vakaduria tiko e dua na valelaca ena Bud Corkin; itaba ni goneyalewa era vakarautaka na teveli mai vei Sherie Price McFarland; itaba e mai na Getty Images

iVakavuvuli ni Veiqaravi, Julai 2020

Naveiqaravi ena itaviqaravi ni Lotu

iDusidusi nei Edita: a tauyavutaki na itukutuku oqo ni bera na matedewa na COVID-19. Eso na vakatutu sa koto oqo e ra ena sega ni vakayagataki ena gauna ni veiyawaki na veimaliwai ia ena yaco me yaga ena gauna e tomani tale na veisoqoni vaka-Lotu kei na itaviqaravi. Kevaka e gadrevi, sa kerei mo taurivaka na vakatutu oqo me muria na Lotu kei na idusidusi ni matanitu.

E dua na sala eda rawa ni veiqaravi kina veiira na noda lewe ni tabanalevu, ira eda tiko veitikivi, kei na itokani, oya na noda vakaitavi ena itaviqaravi ni Lotu. Mo tuvanaka e dua na itaviqaravi e na gagadre se na veika era dau taleitaka e dua o veiqaravi kina mo sureti ira me ra vakaitavi ena itaviqaravi se vei ira tale eso na madigi ni veiqaravi, na itaviqaravi ena dua na tabanalevu, iteki, se veimata iteki sara mada ga e rawa ni vakarautaka na duavata marautaki ka mera susuga cake na duavata ka vaqaqacotaki kina na lewenilotu.

iTaviqaravi ni Lotu e rawa ni dolava na katuba ki na vuqa sara na madigi ni veiqaravi. Me kena ivakaraitaki, na itaviqaravi ni Lotu e rawa ni vakarautaka na madigi me ra vakaitavi ena cakacaka ni veiqaravi ka vakalougatataki ira na tani ka tara cake na veimaliwai vinaka ena itikotiko raraba. Na itaviqaravi ni Lotu e rawa talega ni dodoliga yani vei ira era luluqa vakalotu kei ira na itokani ena veimatalotu tale eso se na veitokani era sega ni lewena e dua na matalotu.

Na sokomuni ni lewevuqa ena itaviqaravi ni Lotu e bulia e dua na madigi vua na Turaga me da na vakalougatataki ka vaqaqacotaka na noda veitabanalevu kei na veitabana, volekati keda kei na noda itikotiko raraba.

Tarai cake na iSema e Vakaibalebale

Sa lako tiko mai na vula ibatabata, ka sega ni kila o David Dickson na sala me vakatakatai tiko na nona vale.

Se qai toki mai kina koro e Fredonia, Arizona e Amerika o David, na watina, kei na rua na luvena yalewa, e dua na vanua dravuisiga ka vakavolivolita na veivatu Damudamu, veibuca vunikau lelevu kei na vunikau lalai.

Na itikotiko ratou mai tiko kina na Dickson e vakararavi ki na iraira e vakamai kina na buka me ivurevure ni katakata. Totolo sara nona vulica o David na bibi ni vakasoqoni na buka baleta na vula ibatabata e Fredonia e dau levu sara kina na wai cevata.

“Sega ni dua na kila ni ca buka se meu kila na vakayagataka na ivaro livaliva!” e kaya o David. Au sega ni kila na cava meu na cakava.”

Era tarogi David eso na lewe ni tabanalevu ke sa veirauti na buka me baleta na vula ibatabata. “E sega ni bera nodratou kila ni sega vei koya na buka,” e kaya o David. “Sa dodoliga na kuoramu ni italatala qase sara me vukei ena vakasoqoni na buka. Niu vakasinaitu tu ena vakavinavinaka ka marau, au ciqoma nodra veivuke.”

Qai kila mai o David lakolako ni ca buka oqo e dua vei ira na vuqa ni itaviqaravi ni tabanalevu ka dau tuvanaki vakamatau, tauyavu vinaka kei na itaviqaravi era dau lakova vakalevu. Dua na mataka ni Vakarauwai, era lako yani ki na veiulunivanua o David, na kuoramu ni italatala qase, kei ira tale eso ena dua na lori sema tiko kina na dau usa iyaya.

“Ena dua ga na yakavi, era vakarautaka na lewe ni tabanalevu na usani buka e veirauti me rau na gauna ni vulaibatabata, oqori ni vakacaucautaki tu na kila-ka kei na yaya ni cakacaka e tiko vei ira. “Bibi cake sara, noqu vulica na ka kecega me‘u na kila me baleta na ca buka vakataki au. Ena gauna au sa biuti Fredonia kina, au sa kila vinaka na iwalewale me vakayagataki kina na ivaro livaliva, ka vuqa sara na veiqaravi ni ca buka ena itaviqaravi ni tabanalevu au sega ni wilika rawa.”

Na itaviqaravi ni tabanalevu e sega walega ni taracake e dua na veiwekani vinaka vei ira na lewe ni Lotu ia e taracake talega na veiwekani vinaka vei ira kece ena itikotiko raraba.

“Au nanuma e dua na marama, sega ni lewe ni Lotu, ka a toki vou mai,” e kaya o David. “A sa mai yaco me vakayagataka na kau ni nona tutuni vale me buka me vakatakatai nona vale. Neitou mai rogoca na kena italanoa, keitou sasaga sara me vakalevu na nona buka me vukei koya ena vula ibatabata. E dredre sara me vosa, ena levu ni vakavinavinaka.”

Na sasaga ni veiqaravi e Fredonia e vakadeitaka nodra tiko taqomaki kei na vakacegu mai na draki batabata lewe ni vanua oya.

Dolele Yani vei Ira na Tani

Nona veiqaravi voli vakadaukaulotu e Romania, o Meg Yost kei na nona itokani dau sikovi vakawasoma e dua na matavuvale sa sega tu ni Lotu ena dua na gauna balavu. “Na vuvale na Stanicas e dua vei ira na lewe ni Lotu dede e Romania,” e kaya o Meg, “Ia kau taleitaki ratou.”

Ni sa yaco mai na gauna me tuvanaki ka vakarautaki na itaviqaravi ni tabana, era nanuma na iliuliu me vakayacori ena tabana e dua na bogi ni “Pioneer.” Oqo ena dua na bogi me marautaki kina na ivuvu yaloqaqa ka a takosovi Amerika me yaco ki na buca o Salt Lake. E rawa talega ni dua na madigi me rokovi kina na ivuvu ni Lotu mai Romania.

“Keirau nanuma ni oqo edua na sala cecere vei ira na lewe ni Lotu me ra wasea nodra ivakadinadina ni nodra saumaki mai kei na nodra raica na tubu ni Lotu e Romania,” e kaya o Meg. “Keirau sa nanuma sara me ratou vakaitavi ni matavuvale na Stanica. Keirau sureti iratou me vakaitavi,ratou sa marau ka nanamaki!”

Ena bogi ni itaviqaravi, sa tekivu na soqo ratou sebera ga ni yaco yani na Stanicas.

“Keirau sa lomaleqa voli ni ratou na sega ni yaco mai,” e kaya o Meg. “Sega ni bera, ratou sa curu yani ena katuba. Totoka nodratou wase ivakadinadina na Stanicas ni kosipeli kei na Lotu. E ratou mai veimaliwai sara kei eso na lewe ni lotu era sega tu ni raica ena dua na gauna balavu.”

Veikidavaki ena dodoliga o ira na lewe ni tabana kivei iratou na Stanicas. Ena Sigatabu ka tarava, kurabui o Meg ni raici Sisita Stanica e vale ni Lotu.

“Ena noqu a sikova na tabana ni oti e vica na vula, a se lako tiko ga e Lotu o koya!” E kaya o meg. “Au nanuma kina ni na madigi me wasei na nona ivakadinadina ka vakila ni gadrevi ena tabana me vakaitavi e vukei koya vakalevu.”

4 na vakasama me baleta na Veiqaravi ena iTaviqaravi ni Lotu

  • Tuvanaka na itaviqaravi me sotava na gagadre: iTaviqaravi e dua na sala cecere me sotava e vuqa na gagadre duidui. E rawa me tuvanaki me sotavi na gagadre yadua se gagadre vakailawalawa. Era dodonu talega me sotava na nodra gagadre o ira era vakaitavi, me vaka na gadrevi sai koya meu veikilai vakavinaka cake, vulica vakalevu na kosipeli, se vakila kina na Yalotabu.

  • Sureti ira na tamata kecega: Ni o tuvanaka na itaviqaravi, sasagataka vagumatua me ra sureti ira ena yaga sara kina vakalevu nodra vakaitavi. Me tiko noda vakasama o ira na lewenilotu vou, lewenilotu luluqa, itabagone, uabula sega ni vakawati, ira na vakaleqai tu, kei na tamata ni mata vakabauta tale eso. Veisureti ena yalo ni veikauwaitaki dina, ka vakaraitaka nomu taleitaka nodra gole mai.

  • Vakayaloqaqataki kina na vakaitavi: O ira era sureta ena rawata vakalevu cake mai na itaviqaravi kevaka soli vei ira na madigi me ra vakaitavi. E dua na sala me vakayaloqaqataki ira kina na vakaitavi sa ikoya me ra vakayagataka nodra isolisoli, maqosa, kei na taledi ena itaviqaravi.

  • Kidavaki yadua: Kevaka o ira na nomu itokani e tiko ena dua na itaviqaravi, cakava taucoko na ka e ra na vakila kina ni ra taleitaki. Vaka talega kina, kevaka mo raica e dua o sega ni kila, mo veitokani, ka kidavaki ira talega!