Na’leb’ re k’utuk chi jalan jalanq

Li Awa’b’ej Russell M. Nelson kixk’ut naq li ochochnal a’an “jun na’ajej re xtzolb’al li evangelio” (“Li ok choq’ jun aj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan jwal chaab’il,” Jolomil ch’utub’aj-ib re octubre 2018). Li tzol’leb’ nak’eeman sa’ li iglees malaj sa’ seminario nim xtz’aq ut aajel ru, a’b’an teneb’anb’il naq tixtenq’a li tzol’leb’ nak’eeman sa’ li ochoch. Li ochochnal a’an li na’ajej—a’ li na’ajej q’axal chaab’il—re xtzolb’al li evangelio, choq’ qe jo’ ajwi’ choq’ re li qajunkab’al.

A’an moko naraj ta naxye naq li chaab’il tzolok chirix li evangelio taak’ulmanq yal chi jo’kan sa’ li ochoch; naraj b’an yalok q’e chi kok’ aj xsa’. Li Awa’b’ej Nelson kixye naq maare us “xjalb’al” malaj “xchaab’ilob’resinkil li ochoch”—moko naraj ta naxye xt’anb’al malaj xk’eeb’al li ak’ tz’ak; naraj b’an xyeeb’al xtz’ilb’al rix li musiq’ej na’eek’aman sa’ laa wochoch, ut li yookat chixb’aanunkil re taawanq li musiq’ej (“Li ok choq’ jun aj Santil Paab’anel sa’ Roso’jikeb’ li Kutan jwal chaab’il ”). Qayehaq, tz’ileb’ rix li b’ich, li video, ut jalan chik li k’anjeleb’aal sa’ laa wochoch; eb’ li jalam-uuch sa’ li tz’ak; ut chan ru neke’aatinak chirib’il rib’ li komon sa’ laa junkab’al. Ma neke’xb’oq xwankil li Santil Musiq’ej li k’a’aq re ru a’in? Ma nakak’e aahoonal re xtzolb’al li evangelio, aajunesal ut jo’ junkab’al? Ma neke’reek’a li komon re laa junkab’al naq raab’ileb’, kolb’ileb’ rix, ut nach’eb’ rik’in li Dios naq wankeb’ sa’ laa wochoch?

Maare nakaweek’a naq moko nakatru ta chixb’eresinkil li musiq’ej sa’ laa wochoch. Wi a’an li yoo chi k’ulmank, laa’aqat junaq eetalil ut patz’ aatenq’ chiru li Qaawa’. A’an taaroxloq’i lix yalb’al aaq’e. Naq nakak’ut ut nakatzol li evangelio, us ta ink’a’ nakawil ruuchinihom sa’ junpaat jo’ na’ajman, yookat chi chaab’ilo’k.

Li na’leb’ “xraab’aleb’ li ani tzolb’ileb’ aab’aan” a’an choq’ reheb’ chixjunil li neke’tzolok li evangelio, a’b’an sa’ li ochochnal, li rahok taak’ulmanq yal chi jo’kan ut taa’eek’amanq chi anchal ch’oolej. Us ta laa wochoch ink’a’ tz’aqal re ru, wan choq’ re xk’utb’al li evangelio, xb’aan naq aran nakab’laman li komonil chaab’il wank li nakana. Eb’ laj k’utunel naru neke’xtzol naab’al chik li na’leb’ chirix wank jo’ aj k’utunel rik’ineb’ jalan chik li kristiaan, a’b’an maajun wa te’xq’ax ru li junelikil ut chaab’il rahok li natawman sa’ li ochoch. Jo’kan naq taach’olani li wanjik a’an. K’e laa hoonal ut yal aaq’e chirab’inkileb’ li komon re laa junkab’al ut wank sa’ aatin rik’ineb’. A’in tatxtenq’a re taawanq aakawil k’ojleb’aal choq’ re xyalb’al aaq’e chixk’utb’al ut chixtzolb’al li evangelio sa’ li ochoch.

Lix k’ihaleb’ li tzolok sa’ li Iglees neke’wotzman jun sut sa’ li xamaan, wan xhoonalil lix tikib’ankil ut xraqb’al, a’b’an a’in moko nak’ulman ta sa’ li ochoch. Maare ak xekawresi xhoonalil li q’ojyin re junkab’al malaj lix tzolb’al li loq’laj hu jo’ junkab’al, a’b’an li tzolok sa’ junkab’al nak’ule’ yalaq k’a’ hoonal, maare naq nekexwa’ak, nekeb’aanu lee k’anjel, nekexb’atz’un, nekexxik sa’ trab’aaj malaj sa’ li tzoleb’aal, nekeril ru li hu, malaj nekeril li kaxmu sa’ komonil. Naru naq junaq kaq-sut-iq a’anaq jun hoonal re xtz’ilb’al rix chan ru naq li Kolonel nokoxkol chiruheb’ li k’iila kaq-sut-iq’ sa’ musiq’ej. Jun li saaj li tixsik’ ru li b’e ch’a’aj naru naq kawresinb’ilaq chi tzolok chirix li k’utb’esinb’il na’leb’. Junaq li ch’ina al yoo xxiw naru naxtaw xnawom chirix laj K’ojob’anel Ch’oolej. Eb’ li kok’al ink’a’ neke’ab’in malaj neke’xhob’ rib’ chirib’ileb’ rib’ naru neke’k’utman chiru li jalb’a-k’a’uxlej ut li kuyuk maak.

Xb’aan naq moko nawb’il ta xhoonalil, ink’a’ naru taakawresi aawib’ choq’ reheb’ jo’ naq nakakawresi aawib’ chixk’utb’al laa tzol’leb’. A’b’an, naru ajwi’ nakakawresi aawib’ aajunes rik’in rab’inkil li Musiq’ej “ut yo’on wanqat chi junelik” (1 Pedro 3:15). A’ yaal k’a’ru hoonal naru nasutq’i choq’ jun hoonal re k’utuk malaj tzolok.

Wan naq, eb’ li na’b’ej yuwa’b’ej neke’ch’ina xch’ool naq ink’a’ neke’el chi uub’ej naq neke’xk’ut li evangelio. Maare jun li q’ojyin re junkab’al, rilb’al li loq’laj hu, malaj li aatinak chirix li evangelio chanchan naq maak’a’ naab’al li ruuchinihom. A’b’an lix tamresinkil li kok’ k’anjel ut kok’ yalok q’e, chi kok’ aj xsa’, naru nakawu xmetz’ew ut nakawo’ chiru jun chaab’il hoonal malaj chaab’il tzol’leb’. “Chixjunil li k’a’aq re ru tento taachalq sa’ xq’ehil,” xye li Qaawa’. “Jo’kan ut, mexlub’ sa’ xb’aanunkil li us, xb’aan naq yookex chixk’eeb’al xk’ojob’ankil jun xnimal ru k’anjel. Ut rik’in li k’a’ru ka’ch’in na’el chaq li k’a’ru xnimal li ru” (Tzol’leb’ ut Sumwank 64:32–33; chi’ilmanq ajwi’ Alma 37:6–7). Jo’kan naq maakanab’ xyalb’al aaq’e ut matk’oxlak chixtawb’al lix ninqal k’a’aq re ru sa’ chixjunil hoonal. Yal aaq’e chi kok’ aj xsa’.

Li evangelio nim xwankil sa’ li ochochnal. Eb’ li komon aawochb’eeneb’ chixtzolb’al li evangelio a’aneb’ li kristiaan li taayu’ami wi’—rajlal kutan. Chi yaal, xk’ihal li hoonal, xyu’aminkil li evangelio naraj naxye chan ru naqatzol li evangelio. Naq nakatzol ut nakak’ut li evangelio sa’ li ochochnal, sik’ chan ru xjuntaq’eetankil li yookat chixtzolb’al rik’in li yookat chixb’aanunkil. K’anab’ naq sa’ laa junkab’al li evangelio a’anaq li taayal wi’ aaq’e chixyu’aminkil, ink’a’ ka’ajwi li tat-aatinaq wi’.

Jalam-uuch

jun ixq naxtzoleb’ li kok’al

Chixjunileb’ li kok’al jalaneb’, ut naq yookeb’ chi k’iik, li rajomeb’ ru najala. Xjalb’al li k’utuk tatxtenq’a chixsumenkileb’ yalak k’a’ chi ajom. Jo’ eetalil, naru nakawoksiheb’ a’in:

• Li seraq’. Eb’ li seraq’ neke’xtenq’aheb’ li kok’al chirilb’al chan ru li evangelio nak’anjelak sa’ li yu’amej wulaj wulaj. Oksiheb’ li seraq’ wan sa’ li loq’laj hu, chirix laa yu’am, resilal laa junkab’al, malaj xkomon chik li k’anjeleb’aal re li Iglees, ut li tz’aqal aajel wi’chik ru a’an li seraq’ chirix li Kolonel. Sik’ xyaalal chan ru naq eb’ li kok’al te’tz’aqonq sa’ li seraq’—xchapb’al li jalam-uuch, xka’sutinkil li ch’ol aatin, malaj xk’utb’esinkil junjunq raqal.

• Eb’ li k’utb’il k’anjeleb’aal. Eb’ li jalam-uuch, eb’ li video, ut li k’a’aq re ru naru neke’xtenq’a li kok’al chixtawb’al ru ut chixjultikankil li na’leb’ re li evangelio. Naab’aleb’ li jalam-uuch ut li kaxlan mu naru te’tawmanq sa’ li Biblioteca multimedia sa’ LixIgleesliJesukristo.org.

• Li b’ich. Eb’ li b’ich naru te’xtenq’aheb’ li kok’al chireek’ankil lix rahom li Dios, chireek’ankil li Musiq’ej, ut chixtzolb’al li yaal chirix li evangelio. Lix yaab’ li b’ichank, li son, ut li kok’ rima naru te’xtenq’aheb’ li kok’al chixjultikankil lix na’leb’ li evangelio sa’ li chalel. Naq nakatb’ichank rik’ineb’ li kok’al, tenq’aheb’ chixk’eeb’aleb’ reetal ut chixtawb’aleb’ ru li na’leb’ k’utb’il sa’eb’ li b’ich.

Lix k’ihaleb’ li kok’al q’axal wi’chik chaab’il neke’tzolok naq neke’roksi li reek’ahom li tib’elej. Sik’ chan ru taatenq’aheb’ li kok’al chiroksinkileb’ li reek’ahom lix tib’el jo’ li ilok, li ab’ink, ut li ch’e’ok naq neke’tzolok. Wan naq naru ajwi’ taataw chan ru taawoksi li utz’leb’ ut li xyalb’al xsahil li tzakemq.

Naq nakab’oqeb’ li kok’al chixyiib’ankil, chixb’onb’al, malaj xtz’iib’ankil k’a’ruhaq re xk’utb’al jun na’leb’ chirix li evangelio, neke’tenq’aak chixtawb’al chi q’axal wi’chik ru li na’leb’ a’an ut nakatenq’aheb’ chixjultikankil li k’a’ru xe’xtzol. Jo’kan ajwi’, naru neke’roksi li k’a’ru xe’xyiib’ re xte’xwotz li k’a’ru xe’xtzol rik’ineb’ li ras riitz’in. Sa’ li junjunq Amigos neke’tawman li kok’ k’anjel choq’ reheb’ li kok’al.

Naq eb’ li kok’al neke’xk’e li patz’om, k’oxla naq a’an jun chaab’il hoonal, moko a’an ta jun jalb’ehink. Eb’ lix patz’om li kok’al neke’xk’ut naq kawresinb’ileb’ chi tzolok ut eb’ lix patz’om neke’xk’ut chawu k’a’ru yookeb’ chixk’oxlankil ut chireek’ankil. Tenq’aheb’ chirilb’al naq lix sumenkileb’ lix patz’om naru te’tawmanq sa’eb’ li loq’laj hu ut sa’ li raatineb’ li yo’yookil profeet.

Wan naq eb’ li kok’al neke’xb’aanu li naxram ru li tzolok. Naab’al reheb’ li ch’i’ch’i’ neke’chal xb’aan naq moko ilb’il ta li neke’raj ru. Wi nak’ule’ a’in, chiwanq aakuyum, aarahom, ut aanawom chirix li k’a’ru nach’a’ajk’o wi’ li ch’ina al. Maare yal naraj xhoonal re tz’aqonk sa’ li tzolok rik’in xb’aanunkil k’a’ruhaq chaab’il—maare xk’utb’al malaj xyiib’ankil junaq jalam-uuch, malaj xyaab’asinkil junaq li raqal sa’eb’ li loq’laj hu.

Wi li ch’ina al ink’a’ naxkanab’ rajtesinkileb’ ru li jun ch’ol chik, maare us li aatinak rik’in sa’ junesal. Rik’in jun musiq’ej re rahok ut kuyuk, ch’olob’ chiru k’a’ru taawaj naq tixb’aanu ut nak nakapaab’ naq a’an naru xb’aanunkil. B’antioxin chiru li ch’ina al malaj ch’ina ixqa’al naq naxb’aanu li us.

Naq eb’ li kok’al neke’xtzol jun ak’il na’leb’, ak reheb’ naq te’raj xwotzb’al rik’in jalaneb’. Tenq’a li rajomeb’ a’in rik’in xk’eeb’al xhoonaleb’ li kok’al chixk’utb’al li na’leb’ re li evangelio chirib’ileb’ rib’, rik’ineb’ lix junkab’al, ut rik’ineb’ li ramiiw. Patz’ ajwi’ reheb’ naq te’xwotz aawik’in lix k’oxlahom, li reek’ahom, ut li k’a’ru xe’xk’ul chaq rik’in li na’leb’ yookat chixk’utb’al. Taak’e reetal naq wankeb’ xna’leb’ li saqeneb’ ru ut nim xwankileb’.

Eb’ li kok’al li maji’ neke’xk’ul li maatan re li Santil Musiq’ej naru ajwi’ neke’reek’a li Musiq’ej naq yookeb’ chi tzolok chirix li Jesukristo ut lix evangelio. Naq neke’xsik’ xb’aanunkil li us, neke’reek’a naq k’ulub’anb’il xb’aan li Kolonel rik’in li Musiq’ej. K’ut chiruheb’ li kok’al lix k’iila paayil nokoraatina wi’ li Musiq’ej. Tenq’aheb’ chirab’inkil lix xyaab’ xkux naq na’aatinak rik’ineb’. A’in taatenq’anq reheb’ rajlal xsik’b’al ut xb’aanunkil jo’ li k’utb’esinb’il na’leb’ xe’xk’ul chiru chixjunil lix yu’ameb’.

Eb’ li saaj wankeb’ xwankil chixb’aanunkil li xninqal ru k’anjel naq neke’k’anjelak chiru li Qaawa’. Naab’aleb’ li seraq’ li tz’iib’anb’ileb’ sa’eb’ li loq’laj hu neke’xk’ut naq li Dios naxk’e reetal lix musiq’ejil seeb’aleb’ li saaj. Wi eb’ li saaj neke’reek’a naq nakawil xchaab’ilaleb’, taanimanq lix kawilal xch’ooleb’ chirix lix choxahil eechanihom, ut taasachq aach’ool rik’in li k’a’ru neke’ru chixb’aanunkil. Rik’in rahok, tenq’aheb’ chixk’eeb’al reetal li naxnaw li qaChoxahil Yuwa’ naq te’ruuq chi wulak wi’ chi wank. B’aanu li kixb’aanu li Kolonel rik’in xraab’aleb’ ut xwaklesinkileb’ xch’ool, k’anjelak rochb’eeneb’ rik’in kuyum, ut maajo’q’e xkanab’ankil xyalb’al aaq’e rik’ineb’.

Eb’ li saaj nakatzoleb’ yookeb’ chixk’eeb’al xk’ojob’ankil lix nawom xch’ooleb’. Yookeb’ chi k’anjelak re xtawb’al xpaab’aaleb’ ut b’ar te’xk’ojob’ xch’ool. Yookeb’ chixsikb’al li na’leb’ taak’anjelaq sa’ xyu’ameb’. Re xkolb’aleb’ rib’ sa’ musiq’ejil chiruheb’ li ch’a’ajkil hoonal a’in ut xtz’aqob’resinkil ru lix k’anjel li Qaawa’, eb’ li saaj tento te’xnaw chan ru xtawb’al xkawil xch’ooleb’ chiruheb’ li yalb’a-ix, xsumenkileb’ lix patz’om, ut xkawilal re “xaqliik jo’ aj yehol nawom chirix li Dios sa’ chixjunil li hoonal” (Mosiah 18:9).

Eb’ li saaj wankeb’ rajom chixtzolb’al li k’a’aq re ru naq neke’xtz’il rix ut neke’xyu’ami ut ink’a’ yal neke’xk’ulub’a chi jo’kan. A’in naraj naxye naq k’utuk chiruheb’ li saaj naraj seeb’al re ab’ink. Naq nek’ereek’a li saaj naq tawb’ileb’ ru, jwal wi’chik neke’xk’ulub’a li na’leb’ ut lix b’eresinkileb’. K’ut chiruheb’ naq li Qaawa’ naxnaweb’ ru ut naq naxtenq’aheb’ naq neke’xyal xq’e rik’in li xkab’ rix ch’oolej ut yalb’a-ix. Rajlal kutan naru neke’xk’anjela lix paab’aaleb’ chirix li Qaawa’ naq neke’tijok ut neke’xtzol li loqlaj hu ut naq neke’k’anjelak chiruheb’ li komon. Waklesiheb’ xch’ool li saaj chi tz’aqonk sa’ li tzoleb’aal re li Iglees ut naq li tzolok xjuneseb’ naru naxtenq’aheb’ xk’ulb’aleb’ xna’leb’ li tixk’ojob’ lix nawom xch’ooleb’ chirix lix choxahil eechanihom.

Wi wankeb’ xch’iich’ electronico li saaj, chijultiko’q aawe naq naru ajwi’ roksinkil jo’ k’anjeleb’aal re xchaab’ilob’resinkil li tzolok. K’ut chiruheb’ chan ru roksinkil li loq’laj hu sa’ lix ch’iich’ electronico malaj xkomoneb’ chik li hu natawman sa’ li Biblioteca del Evangelio. Naru ajwi’ taataqlaheb’ li esil reheb’ li saaj re xtenq’ankileb’ chixkawresinkil rib’ choq’ re li tzolok chal re.

Jalam-uuch

tzolok sa’ li Dominkil Tzoleb’aal

Eb’ li ninq neke’ru chixb’aanunkil li k’a’aq re ru xjuneseb’ rib’ sa’ xtzolb’al li evangelio (chi’ilmanq 2 Nefi 2:26). B’oqeb’ chixkawresinkil rib’ re tzolok chi rub’elaj choq’ re li aatinak chirix li evangelio, ut waklesiheb’ xch’ool chixwotzb’al li yookeb’ chixtzolb’al rik’in li Musiq’ej. Naru ajwi’ taapatz’ k’a’ru li na’leb’ re li evangelio taawulaq raj chiruheb’ xk’eeb’al xhoonal chixtzolb’al sa’ komonil.

Laj Job kixye, “Rik’ineb’ li cheekel winq ut li cheekel ixq; wankeb’ li na’leb’ ut li seeb’al k’a’uxl” (Job 12:12). A’b’an wan naq li na’leb’ ut li musiq’ejil seeb’al k’a’uxl nachal rik’in lix qayu’am chiru naab’al chihab’ Naq nakatzoleb’ li ninq, b’oqeb’ chixwotzb’al li na’leb’ xe’xk’ul sa’ lix yu’ameb’ li xwaklesin xpaab’aaleb’ chirix li qaChoxahil Yuwa’ ut li Jesukristo. A’in tixk’eheb’ xhoonal re te’xch’olob’ chan ru xe’wulak xnawb’al naq yaal li na’leb’ re li evangelio li yookeb’ chixtzolb’al. Xwotzb’al xnumsihomeb’ tixkawob’resi lix wanjikeb’ li komon rik’in xtenq’ankileb’ naq “chixjunileb’ … te’waklesiiq li raam” (Tzol’leb’ ut Sumwank 88:122).

Eb’ li ninq nakatzoleb’ wankeb’ naab’al lix teneb’ankil sa’ lix k’anjel, lix trab’aaj, lix sutam, lix b’oqb’aleb’ sa’ li Iglees, ut rik’ineb’ lix junkab’al. Naq neke’xtzol li evangelio, neke’xk’oxla chan ru naq li yookeb’ chixtzolb’al naru xtenq’ankileb’ sa’eb’ li k’anjel neke’xb’aanu. K’eheb’ chiril chan ru naq li raatin li Dios nak’anjelak choq’ reheb’ sa’eb’ lix yu’am. Patz’ reheb’ chan ru naq eb’ li raqal chi na’leb’ re li evangelio wan xyaalal ut nak’anjelak sa’ lix yu’ameb’.

Xb’aan li ak xe’xyu’ami ut li ak neke’xnaw, eb’ li ninq neke’xnaw naq moko rajlal ta sa xsumenkileb’ li patz’om chirix li evangelio. Naru neke’xk’e reetal naq junaq raqal reheb’ li loq’laj hu naab’al naraj naxye, ut naru neke’xjuntaq’eeta jun li na’leb’ re li evangelio rik’in naab’al k’a’aq re ru re li yu’am. K’eheb’ chixk’oxla chan ru naq eb’ li raqal chi na’leb’ re li evangelio neke’xk’am rib’ sa’ aatin rik’in li yoo chi k’ule’k sa’ xyu’ameb’. B’eresi li tz’aqonk ut li aatinak re naq te’ruuq chi tzolok chirix lix na’leb’ li junjunq.

Laj Jose Smith kixye, “Chixjunileb’ li ralal xk’ajol li Dios li ke’taqlaak sa’ li ruchich’och’ naru te’k’iiq” (Enseñanzas de los Presidentes de la Iglesia: José Smith [2007], 221). K’e reetal naq chixjunileb’ li ralal xk’ajol li Dios neke’ru chi chaab’ilo’k ut chi k’iik sa’ nawom. Patz’ chiru li Qaawa’ naq tatxtenq’a chixnawb’al chan ru taatenq’aheb’ li komon.

Aatinan rik’ineb’ laj tzolonel malaj rik’ineb’ lix na’ xyuwa’ malaj li na’ilok reheb’. Tz’il rix chan ru naru chi tzolok chi us li komon ut k’a’ru li k’anjeleb’aal naru nakawoksi. Naru ajwi’ nakat-aatinak rik’ineb’ jalaneb’ chik aj jolominel ut aj k’utunel li ak wankeb’ xnawom li naru neke’xwotz. Re rilb’al xkomon chik li na’leb’ nak’anjelak re k’utuk, chi’ilmanq disabilities.ChurchofJesusChrist.org.

Yoob’ jun chaab’il eek’ahom b’ar wi’ li junjunq taareek’a naq kolb’il rix ut raaro. Maak’oxla naq chixjunileb’ li komon li wankeb’ xmajelal sa’ tib’elej juntaq’eeteb’. Chawaatinaheb’ rik’in rahok ut oxloq’. Waklesiheb’ xch’ool li komon naq te’xk’ut xchaab’ilal ut te’k’ulub’anq.

Naru neke’jalman b’ayaq li hoonal sa’eb’ li kok’ k’anjel re naq chixjunileb’ laj tzolonel te’ruuq chi tzolok, jo’eb’ ajwi’ li wankeb’ xmajelal sa’ tib’elej malaj eb’ li ch’a’aj tzolok chiruheb’. Qayehaq, wi li ch’ina k’anjel naxye naq taak’ut jun jalam-uuch, naru teeb’icha jun li b’ich na’aatinak chirix ajwi’ a’an re naq te’tz’aqonq li ani ink’a’ neke’ilok.

Re xk’uub’ankil li k’anjel taab’aanumanq sa’ li tzoleb’aal naru xtz’iib’ankil jun tusleb’aal hoonal chiru li nimla hu. Chiru li nimla hu a’an naru taatz’iib’a ani taatijoq, lix hoonalil li tzolok, ut lix hoonalil li kok’ k’anjel. Xtaaqenkil jun tusleb’aal hoonal naru natenq’an chixk’osb’al li ch’i’ch’i’il eek’ahom ut lix k’a’uxleb’ laj tzolonel.

Chasik’ aana’leb’ chirixeb’ li majelal sa’ tib’elej malaj k’a’aq chik ru chirix lix wanjik junaq komon. Chak’ehaq aawilob’aal rik’in li nak’ulman naq nawan li poqlek. Rik’in tijok, k’oxla chan ru naru nakajal li nak’ulman re xtenq’ankil chi us li komon.

Re xtawb’al xkomon chik aana’leb’ chirix xtzolb’aleb’ li wankeb’ xmajelal sa’ tib’elej, chi’ilmanq disabilities.ChurchofJesusChrist.org.

Naq toj maji’ na’ok li k’utuk malaj li ch’utam, k’e aahoonal chirilb’al chan ru na’oksiman li tecnologia li ok aawe chiroksinkil. Chak’e reetal chan ru xtaqlankileb’ li video malaj li jalam-uuch. Naru taab’aanu jun ch’ina ch’utam rik’in laa junkab’al malaj laa wamiiw.

Sa’ chixjunileb’ li teep ut li oqech wan jun aj especialista re li tecnologia. Naru ajwi’ taanaweb’ ru li kristiaan li ak xe’roksi li k’anjeleb’aal a’in. Patz’ reheb’ aana’leb’ malaj aatenq’.

Wi naru, taw jun ch’anch’ookil na’ajej b’ar wi’ tatk’utuq. Li choqink moko us ta sa’ li tzolok. Ye reheb’ li komon naq te’xb’aanu ajwi’ a’an, malaj naq te’xchup lix microfono naq ink’a’ yookeb’ chi aatinak.

Wi naru, lochlooq laa camara re naq li komon tate’ril. B’oqeb’ li komon chiroksinkil ajwi’ lix camara (a’b’an moko teneb’anb’il ta naq te’xb’aanu). A’in naru natenq’an chixk’amb’al chaq jun li musiq’ej re junajil ut xtenq’ankil qib’ chiqib’il qib’.

Wankeb’ li k’anjeleb’aal bar wi’ li komon neke’ru chixtz’iib’ankil li patz’om malaj aatin sa’ jun li chat. Wan naq neke’xtenq’aheb’ ajwi’ chixk’utb’al jo’q’e neke’raj aatinak. Wi wankeb’, ye reheb’ li komon chan ru te’roksi. Maare taapatz’ re jun komon naq taaril li chat re naq laa’at tatruuq chixk’eeb’al tz’aqal aak’a’uxl sa’ xb’eresinkil li tzolok.

Wan naq lix sutam li tzolok ink’a’ naxkanab’ naq te’ril rib’ malaj te’rab’i rib’ li komon. K’eheb’ chi tz’aqonk li te’raj tz’aqonk. Wan naq aajel ru xk’eeb’aleb’ sa’ kok’ ch’uut (qayehaq, jach ru junaq li nimla tzoleb’aal re li Dominkil Tzoleb’aal). Wan naq aajel ru xyeeb’aleb’ re li komon chan ru taawulaq chawu naq te’tz’aqonq. Maakanab’ naq li tecnologia tixk’e chi sachk sa’ aach’ool malaj ink’a’ taawileb’ li komon li wankeb’ rajom ut xch’ool re tzolok.