2010–2019
Ndzɛmba Nketseketse
Ebɔbira 2018


Ndzɛmba Nketseketse

Ohia dɛ wɔkaa hɛn dɛ ne nyinara bɔmu na mber dodow ekyir no, ndzɛmba a ɔyɛ dɛ wɔyɛ nketsenketse no dze ndzɛmba akɛse ba.

I

Mo nuanom na nkyerɛbaa adɔfo, tse dɛ hom no, nkenyan nsɛm na ndwom na mber a yɛabɔ mu ahwer ho atsenkã no akã m’akoma ara yie na menya ntowdo. Megye dzi dɛ sɛ medze ndaase rema hɛn nuanom na nkyerɛbaa a, wɔayɛ edwindadze wɔ Ewuradze ne nsa mu, na wɔama hɛn dzenhyɛ wɔ mber a yɛabɔ mu ahwer no a, nna merekasa ma hom.

Ɔyɛ me enyisɔ dɛ menye hom etsiefo yi rebɛkasa Easter Kwesida yi. Ndɛ, yɛnye Christiafo nkaafo no bɔmu hyɛ Ewuradze Jesus Christ No Wusoɛr ho fa. Jesus Christ n’Asɔr a ɔwɔ hɔ ma Nda a Odzi Ekyir Ahotseweefo asɔrmba no, Jesus Christ No Wusoɛr ampaara yɛ hɛn gyedzi ho botantsim.

Osiandɛ yɛgye dza wɔakyerɛw no wɔ Bible na Mormon Nwoma nyina a ɔfa Jesus Christ No Wusoɛr ampaara no dzi ntsi, yɛgye kyerɛwsɛm no mu nkyerɛkyerɛ horow dzi dɛ adasamba nyina a wɔatsena asaase yi do pɛn no, benya dɛm wusoɛr noara bi. Dɛm wusoɛr no ma hɛn dza Ɔsomafo Peter frɛɛ no “nkwa enyidado” (1 Peter 1:3). Dɛm nkwa enyidado yi hyɛ hɛn gyedzi pi dɛ owu nnyɛ hɛn tsebew n’ewiei, mbom ɔyɛ kwan a ɔfata wɔ hɛn Ɔsor Egya N’ehumbɔbɔr nhyehyɛɛ ma Ne mba hɔn nkwagye no. Dɛm nhyehyɛɛ no ma yɛdan fi ɔnnkyebo mu kɔ bɛkyebo mu. Dɛm ndanee no kyerɛ tsitsir ara dɛ owu ba witɔree na enyimnyam anapa no bɛba a, ɔnam hɛn Ewuradze na Agyenkwa No Wusoɛr a yɛhyɛ ho fa Easter Kwesida no do.

II

Nkenyan ndwom bi a Eliza R. Snow kyerɛɛw nsɛmfua no, yɛtow no dɛ:

Mbrɛ osi sõ, ɔyɛ enyimnyam, odzi mu

Ɔpon ne nhyehyɛɛ nwanwa,

Bea a pɛrpɛr, ɔdɔ, na ehumbɔbɔr hyia

Wɔ Koryɛ krɔnkrɔn mu!1

Ɔnam dɛm koryɛ krɔnkrɔn nhyehyɛɛ no do, yɛboa ano hyia wɔ nhyiamu horow ase, a ehyiadzi yi kã ho, dze kyerɛkyerɛ na yehyɛ hɛnho nkuran.

Anapa yi maatse dɛ menfa Alma ne nkyerɛkyerɛ a ɔdze maa ne ba Helaman a wɔakyerɛw no wɔ Mormon Nwoma mu no nyɛ m’asɛm: “Ɔnam akwan nketsenketse do nna ndzɛmba akɛse dua ba” (Alma 37:6).

Wɔkyerɛ hɛn ndzɛmba nketsenketse pii wɔ Jesus Christ Asɛmpa no mu. Ohia dɛ wɔkaa hɛn dɛ ne nyinara bɔmu na mber dodow ekyir no, dɛm a ɔyɛ dɛ ɔyɛ ndzɛmba nketsenketse yinom dze ndzɛmba akɛse ba. Wiadze Mfɛndzanan Etumdzifo nye akyerɛkyerɛfo enyimdzifo pii akasa afa nsɛngyinado yi ho. Naaso asɛm yi ho hia tsitsir ara ma metse nkã dɛ menkã ho asɛm bio.

Biribi a muhun no wɔ m’anapa ber mpasar no kaa me ndzɛmba nketsenketse no tum mber egu mu ekyir no. Mfonyin a mutwae no nye yi. Nantsewbea ne concrete tɛtɛɛtɛr dzendzen no repaapaa. Ana tum kɛse bi na opĩaa no a? Oho, mpaapae yi no ɔyɛ dua a ɔbɛn no ndwow kor a orinyin retsen nyaa ketseketse no a. Kor so a muhun no wɔ stiistsi kor so do nye yi.

Mfonyin
Nantsewbea a ɔapaa
Mfonyin
Mpaae kor so wɔ nantsewbea do.

Tum a opĩae paapaa nantsewbea concrete dudur yinom no osuar koraa dɛ yebeker no daa daa anaa bosom bosom mpo, naaso no nsunsuando mber egu mu ekyir no wɔ ahoɔdzen a ɔyɛ nwanwa.

Dɛmara so na mber egu mu ekyir no ndzɛmba nketsenketse a wɔakyerɛ hɛn wɔ kyerɛwsɛm mu no na ma nkɔnhyɛfo atseasefo kyerɛ no ba benya ahoɔdzen no. Hom nsusu kyerɛwsɛm adzesũa a wɔakyerɛ hɛn dɛ yɛmfa nkã hɛn daa daa abrabɔ ho no. Anaa hom nsusu ankorankor mpaabɔ na ebusua mpaabɔ a wobu ntwɛr bɔ a, ɔyɛ Latter-day Saintfo hɔn ntɔyɛɛ. Hom nsusu mbabun a wɔkɔ seminary nye mbarɛntsɛ na nkataasia a wɔkɔ institute adzesũa. Ndzeyɛɛ yinom bɛyɛ ndzɛmba nketsenketse mpo a, mber rugu mu no, no nsunsuando no nya sunsum mu ahoɔdzen kɛse na mpontu. Iyi ba osiandɛ ndzɛmba nketsenketse yinom twe Sunsum Krɔnkrɔn, Dasegyefo no a ɔma hɛn nyimdzee na nokwar ho kwankyerɛ no, n’anyɛnkoyɛ, dɛ mbrɛ President Eyring akyerɛkyerɛmu no.

Sunsum mu ahoɔdzen kɛse na mpontu ne farbaa kor so nye nnuhu a yɛkɔdo yɛ, wɔ bɔn nketsenketse mpo ho no. Hɛnankasa hɛn nkenyan ahohwehwɛmuyɛ no boboa hɛn ma yeehu hɛn esintɔ na mbrɛ yebesi bɛyɛ dza oye. Nnuho a ɔtse dɛm no ɔwɔ dɛ ɔba ana yɛafa dapɛn dapɛn sacrament no. Nsɛm binom a yebotum ayɛ ho wɔ nnuho no woesusu ho wɔ asɔr ndwom “Have I Done Any Good?” mu.

Ana maayɛ papa bi wɔ wiadze yi mu ndɛ?

Ana maaboa obi a ohia a?

Ana maakyekye ɔwerɛhownyi no werɛ na maama obi enya ahomka a?

Sɛ oho a, nna meedzi nkogu ampaara.

Ana obi adzesoadze ayɛ har ndɛ

Osiandɛ menya pɛ dɛ mobɔboa a?

Ana ayarfo na abrɛfo enya mboa wɔ hɔn kwan do a?

Ber a wohiaa mo mboa no nna mowɔ hɔ a?2

Ndzɛmba yinom yɛ nketsenketse dze, naaso wɔyɛ dza Alma dze kyerɛkyerɛɛ ne ba Heleman no ho mfatoho: “Na Ewuradze Nyankopɔn nam dɛm akwan yi do yɛ no ndwuma dze hyɛ onnyiewiei nhyehyɛɛ akɛse mã; na Ewuradze dua ndzɛmba nketsenketse do … ɔgye akra pii ba nkwagye mu” (Alma 37:7).

President Steven C. Wheelwright kyerɛkyerɛɛ mu kyerɛɛ etsiefo a wɔwɔ Brigham Young Esũapɔn-Hawaii ne nkenyan nkyerɛmu wɔ Alma ne nkyerɛkyerɛ ho: “Alma si no pi kyerɛ ne ba dɛ nsusudo a Ewuradze fa do, ber a yɛdze hɛn gyedzi dzi dwuma na yetsie N’afotu wɔ ndzɛmba nketsenketse ho, nye dɛ ɔdze daa daa anwanwadze nketseketse a, na mber rugu mu no, Ɔdze ahobowdze ndwuma hyira hɛn.”3

President Howard W. Hunter kyerɛkyerɛɛ dɛ, “ɔtaa dɛ ndzeyɛɛ a ɔnnyɛ nwanwa biara no … na onya nhyɛdo kɛse pa wɔ binom hɔn abrabɔ mu, sɛ edze toto dza wiadzemba fa no adze kɛse ho a.”4

Wiadze nkyerɛkyerɛ bi a wɔayɛ atsenkã a ɔfa fapem yi ho fi nkaano Senator Dan Coats a, ofi Indiana a, ɔkyerɛɛw dɛ: Ahoboaboa a ohia ma ngyinae si tsitsir a obotum asesã abrabɔ, anaa ɔman mpo no, nye dɛm ngyinae si ɔha mpempem a ɔyɛ dɛ ma ho nnhia biara a yɛyɛ no kokoa mu a yɛnndwen ho mpo a, yɛdze kyerɛ hɛn suban no.”5

Dɛm kokoa mu ngyinae si yinom a “ɔyɛ dɛ ma ho nnhia no,” mbrɛ yesi hwer hɛn mber, dza yɛhwɛ wɔ tɛlɛbihyɛn na internet do, dza yɛkenkan, ndwom na mfonyin a ɔbɔ hɛnho aporow wɔ edwuma mu na fie mu, dza yɛhwehwɛ dze gye hɛn enyi, na mbrɛ yɛsi nkitse yɛdze nokwardzi bɔ bra no kã ho. Adze kor so a ɔyɛ dɛ adze ketseaba nye yebedzi nkorɔfo nyi na yɛatsew hɛn enyim wɔ hɛn ankorankor nkitsahodzi mu.

Ndzɛmba nketsenketse yinom a yɛbɛpɛ yi no mu biara remmpegya hɛn nkɔ adze kɛse mu gyedɛ yɛwɔw do yɛ no daa daa. Wɔakã dɛ President Brigham Young see dɛ: “Gyinabew nketseamba a wɔkekã bɔmu a ɔyɛ adze kɛse no, ɔno na ɔyɛ hɛn abrabɔ, na ɔbɔ mu yɛ ɔbarimba anaa ɔbaa n’abrabɔ nyina.”6

Dawurbɔ mu nsɛm na amambra a ɔresɛɛ etwa hɛnho ehyia a sɛ yɛnngyina enntsia hɔn mber nyina a, wɔbɛmen hɛn su pa. Ama yɛaba kan abɛn hɛn onnyiewiei botae no, otwar dɛ yɛkɔdo kwan hɛn tabon. Sɛ yɛkã kuw a wɔrokwan bɔmu a, ɔboa, tse dɛ asankwafo a wɔrokwan yi. Mentserɛw mfatoho no mu nkɔ ekyir kakra mpo, amandze ho ampar no n’ano yɛ dzen ara ma sɛ yegyaa kwan a, ɔbɔtwe hɛn ase akɔ beebi a yɛronnhwehwɛ na mbom obenya hɛn, sɛ yɛambɔ mbɔdzen mber nyina annkɔ kan a.

Ɔkãa dza ɔyɛ dɛ ɔyɛ adze ketseaba a, onyaa nsunsuando no ekyir no, Nephi kyerɛɛw dɛ, “Na iyi maa yehun dɛ Ewuradze nam ndzɛmba kumaabi do botum ayɛ ndzɛmba akɛse”1 Nephi 16:29 Ahyɛmu Dadaw no wɔ iyi ho mfatoho a yɛkaa no daa. Hɔ na yɛkenkan mbrɛ mbowatsena a wɔsɔw bɛkekaa Israelfo no. Nyimpa pii wuwui ofir dɛ wɔkekaa hɔn ntsi (hwɛ Nkanee 21:6). Ber Moses bɔɔ mpaa dze hwehwɛɛ mboa no, onyaa nkenyan dɛ “ɔnyɛ boran abowatsena , na ɔmfa nsi dua do.” Nkyii, “sɛ abowatsena ka nyimpa bi a, ɔhwɛ boran abowatsena no a, onya nkwa.”(nkyekyɛmu 9). Adze ketseaba a wobenya anwanwadze nsunsuando a ɔtse dɛm! Naaso, dɛ mbrɛ Nephi kyerɛkyerɛɛ mu ber a ɔmaa dɛm mfatoho yi dze kyerɛɛ hɔn a wɔretsew Ewuradze do etua no, ber mpo a Ewuradze esiesie kwan kumabaa a wobotum enya mu ayarsa no, “ na edwuma no nnyɛ dzen na ɔyɛ mberɛw dze, naaso pii na wɔherae” (1 Nephi 17:41

Dɛm mfatoho na dɛm nkyerɛkyerɛ yi kaa hɛn dɛ sɛ kwan no nnyɛ dzen anaa dwuma a wɔahyɛ hɛn ho yɛ mberɛw a, ɔno nnkyerɛ dɛ onnhia mma hɛn tsenenee apɛdze no.

Dɛmara so, asokyew nketsenketse anaa ndzeyɛɛ tsenenee nketsenketse a yɛpow ara dɛ yɛbɛyɛ no botum atwe hɛn akɔ ndaamba gyinabew a wɔabɔ hɛn ho kɔkɔ no. Enyansasɛm no ma hɛn iyi ho mfatoho. Dɛmara sigyarɛtse kor anaa nsãdzen anaa ndur bɔn kakraba kor no nsunsuando wɔ wo nyimpadua do no osuar dɛ wobotum esusu. Naaso mber rugu mu no, ne nhyɛdo tum kɛse no annhwɛ a wonnkotum atwe asan ekyir. Hom nkaa, nantsewbea no a dua no no ndwow nyinii nkakrankakra no paapaa no no. Iyi yɛ nokwar trɔdɔdɔ, ndzɛmba a obotum aka awerɛba mu, tse dɛ yɛbɛfa ndur bɔn a ɔsɛɛ hɛn nyimpadua anaa yɛhwɛ ehuhu mfonyin a, ɔbra hɛn adwendwen adze no, yebotum eyi hɔn akwa koraa sɛ yɛammfa bi anaa yɛannom bi ahyɛse no—kor mpo a.

Mfe pii abɛsen no, President M. Russell Ballard kyerɛkyerɛɛ mu kyerɛɛ wiadze mfɛndzanan ehyiadzi etsiefo “mbrɛ ndzɛmba nketsenketse botum akõ etsia na wɔasɛɛ ankorankor no nkwagye.” Ɔkyerɛɛ dɛ: “Tse dɛ ahoma nkorkor na nkyii wɔdze bɔ mu bɛyɛ ntampehoma no, dɛmara so na ndzɛmba nketsenketse nyina botum abɔmu abɛyɛ dzen ara ma wonnkotum atsew mu. Ɔkãa dɛ otwar dɛ daa yehu dza ndzɛmba nketsenketse botum ama yeenyin wɔ sunsum ahoɔdzen mu. “Otwar so dɛ, aber noara mu no, yɛhu dɛ Satan botum dze ndzɛmba nketsenketse egya hɛn akɔ abagura na awerɛhow mu.”7

President Wheelwright bɔɔ ne BYU-Hawaii etsiefo no kɔkɔ a ɔtse dɛm: “Ɔyɛ ndzɛmba nketsenketse a nntum nnyɛ na ɔma gyedzi hihim, anwanwadze gyaa, na Ewuradze na N’ahenman ho kankɔ no, wodzi kan dze to nkyɛn na ekyir no wogyaa mu, ber a wiadze egyapadze na honandua mu enyadze sesã Nyankopɔn ahenman no nhwehwɛe no.”8

Ama yenya bambɔ etsia ndzeyɛɛ bɔn a no nsunsuando bɔmu sɛɛ hɛn sunsum mu mpontu no, ohia dɛ yedzi sunsum mu ndzɛmba nketsenketse no yɛ nhwɛdo. Elder David A Bednar kyerɛɛ kyerɛkyerɛ yi mu wɔ BYU Mbaa Ehyiadzi dɛ: “Yebotum esũa pii afa sunsum mu nhwɛdo yi efi nsu a ɔsosɔ asaase do nyaa ho,” kyɛn nsuyirii anaa wɔdze nsu pii gugu asaase no bea a onnhia.

Ɔkyerɛɛ mu dɛ, “Nsu a ɔsosɔ tam tam no memen kɔ asaase no mu na ɔma dɛtse no nsu ara yie a ndua no botum enyin prɔmprɔm. Dɛmara so, sɛ emi nye ɔwo yetsim na daa yegye sunsum mu edziban a ɔsɔ tam tam a, nna asɛmpa no ndwow no botum ahen hɛn kra no bun mu, oetum etsim enya fapem, na oeyi ndɔbaa dɛɛdɛw soronko.”

Ɔrosɔw do no, ɔkãa dɛ, “Sunsum mu ndzɛmba nketsenketse no nhwɛdo dze ndzɛmba akɛse a obetsim na onnkehihim, ɔdze ɔsom, na nsakyeree emudzi mu ba Ewuradze Jesus Christ na N’asɛmpa ho.”9

Nkɔnhyɛnyi Joseph Smith kyerɛɛ fapem yi wɔ nsɛmfua a ndɛ ɔkã Nkyerɛkyerɛ na Ahyɛmudzi ho: “Mma nyimpa biara mmbu dɛm ndzɛmba yinom tootooba; osiandɛ dza obesi ndaamba no dɔɔ sõ, dza ɔfa ahotseweefo no ho a ogyina dɛm ndzɛmba yinom do no” (N & A 123:15).

Ahyɛse no a wɔrobɔ mbɔdzen akyekyer Asɔr no wɔ Missouri no, Ewuradze tuu hɔn abotar ho fo osiandɛ “ɔsɛ dɛ ndzɛmba nyinara ba mu wɔ hɔn aber do” (D&C 64:32). N’ekyir no Ɔmaa hɔn nkyerɛkyerɛ tsitsir yi: “Dɛm ntsi, mma hom mmberɛ wɔ papayɛ ho, osiandɛ hom rotow dwumadzi kɛse bi ne fapem. Na ndzɛmba nkakraba mu na dza ɔyɛ akɛse fi mu ba” (D&C 64:33).

Megye dzi dɛ hɛn nyina yɛwɔ pɛ dɛ yebedzi President Russell M. Nelson ne taferbanyin-mbɔmu no do dɛ yɛbɛper akɔ kan wɔ “ahyɛmu anamɔn kwan no do.”10 Hɛn pisi dɛ yɛbɛyɛ dɛm no bɛhyɛ dzen ber a yɛwɔw do yɛ “ndzɛmba nketseaba no” a Jesus Christ n’Asɛmpa na N’Asɔr baanodzifo kyerɛkyerɛɛ hɛn no. Megye Noho dase na meserɛ Ne nhyira ma hɔn nyina a wɔhwehwɛ esie N’ahyɛmu kwan no, wɔ Jesus Christ Ne dzin mu, amen.

Nsɛnsin

  1. “Ebɛn Nyansa Na Ɔdɔ Kɛse Nye [y]i,” Asɔr na Mbofra Ndwom,nkanee 16.

  2. “Have I Done Any Good?” Asɔr Ndwom, nkanee 223.

  3. Steven C. Wheelwright, “The Power of Small and Simple Things” (Brigham Young University–Hawaii devotional, Dzifuu. 31, 2007), 2, devotional.byuh.edu.

  4. Teachings of Presidents of the Church: Howard W. Hunter (2015), 165.

  5. Dan Coats, “America’s Youth: A Crisis of Character,” Imprimis, nwoma 20, nkanee. 9 (Fankwa 1991), 4; see also Elder Wilford Andersen wɔ ne krataafa wɔ Mesa Tribune, Esusow Aketseaba 1996 mu.

  6. Brigham Young, n’asɛmkã wɔ Ogden Tabernacle, Ayɛwoho 19, 1877, dɛ mbrɛ wɔkyerɛɛw no wɔ “Discourse,” mu, Deseret News, Ɔbɛsɛ 17, 1877, 578.

  7. M. Russell Ballard, “Small and Simple Things,”Ensign, Esusow Aketseaba 1990, 7.

  8. Steven C. Wheelwright, “The Power of Small and Simple Things4.

  9. David A. Bednar, “By Small and Simple Things Are Great Things Brought to Pass” (Brigham Young University Mbaa Ehyiadzi, Ebɔbira 29, 2011), womensconference.byu.edu.

  10. Russell M. Nelson, “As We Go Forward Together,” LiahonaEbɔbira 2018, 4, 7.