Fuakava Motuʻá 2022
14–20 Māʻasi. Sēnesi 42–50: “Naʻe Puleʻi Ia ʻe he ʻOtuá ke Lelei”


“14–20 Māʻasi. Sēnesi 42–50: ‘Naʻe Puleʻi Ia ʻʻe he ʻOtuá ke Lelei,’” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: Fuakava Motuʻá 2022 (2021)

“14–20 Māʻasi. Sēnesi 42–50,” Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Fakafoʻituituí mo e Ngaahi Fāmilí: 2022

ʻĪmisi
Siosefa ‘o ‘Isipité

Tā fakatātaaʻi ʻe Robert T. Barrett ʻa Siosefa ‘o ‘Isipité

14–20 Māʻasi

Sēnesi 42–50

“Naʻe Puleʻi Ia ʻe he ʻOtuá ke Lelei”

ʻOku fakaafeʻi mai ʻa e Laumālié ʻi he lau folofolá. Fakafanongo ki Heʻene ngaahi ueʻí ʻi hoʻo laukongá, neongo kapau ʻoku ngalingali ke ʻikai felāveʻi fakahangatonu ia mo e meʻa ʻokú ke laú.

Lekooti e Ngaahi Ongo ʻOkú ke Maʻú

Kuo mei ta‘u nai ʻe 22 talu mei hono fakatau atu ʻa Siosefa ki ʻIsipite ʻe hono ngaahi tokouá. Naʻá ne ʻūkuma ha ngaahi faingataʻa lahi, kau ai hono tukuakiʻi loi mo tuku pōpulá. ‘I he taimi ne faifai pea toe mamata ai ʻa Siosefa ki hono ngaahi tokouá, naʻá ne hoko ko e kōvana ki ʻIsipite kotoa, ʻo fika ua pē ki he feló. Naʻe faingofua pē ke ne sāuniʻi kinautolu, pea ʻi he fakakaukau ki he meʻa kuo nau fakahoko kia Siosefá, ʻoku ngali mahino pē ia. Ka naʻe fakamolemoleʻi ʻe Siosefa hono ngaahi tokouá. ‘Ikai ngata aí, ka naʻá ne tokoniʻi kinautolu ke nau sio ki he taumuʻa fakalangi ʻo ʻene mamahí. Naʻá ne talaange kiate kinautolu, “naʻe puleʻi ia ʻe he ʻOtuá ke lelei” (Sēnesi 50:20), koeʻuhí naʻe ʻave ai ia ki ha tuʻunga ke fakahaofi ʻa e “kau nofoʻanga kotoa pē ʻo ʻene tamaí” (Sēnesi 47:12) mei he hongé.

ʻOku faitatau e moʻui ʻa Siosefá mo Sīsū Kalaisi ʻi ha ngaahi founga lahi. Neongo naʻe fakatupu ʻe heʻetau ngaahi angahalá ʻa ʻEne mamahi lahí, ka ʻoku fakamolemoleʻi ʻe he Fakamoʻuí, ʻo fakahaofi kotoa kitautolu mei ha ikuʻanga kovi ange ʻi he hongé. Tatau ai pē pe ʻoku tau fie maʻu ke maʻu ʻa e fakamolemolé pe fakahoko ia—ʻe aʻu ki ha tuʻunga ʻe fie maʻu ke tau fakahoko fakatouʻosi ia—ʻoku tataki kitautolu ʻe he tā sīpinga ʻa Siosefá ki he Fakamoʻuí, ko e maʻuʻanga moʻoni ʻo e fakamoʻuí mo e fakaleleí.

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakatāutahá

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá

Sēnesi 45:1–8; 50:20

“Naʻe fekau au ʻe he ʻOtuá ke muʻomuʻa ʻiate kimoutolu ke fakamoʻui kimoutolu.”

‘I hoʻo laukonga fekauʻaki mo Siosefá, kuó ke fakatokangaʻi ha faʻahinga faitatau ʻi hono talanoá mo e misiona fakalelei ʻa Sīsū Kalaisí? Te ke ala fifili ki he founga ʻoku faitatau ai e fatongia ʻo Siosefa ʻi hono fāmilí mo e fatongia ʻo e Fakamoʻuí ʻi he fāmili ʻo e ʻOtuá. Ko e hā ha ngaahi faitatau ʻokú ke sio ki ai ʻi he ngaahi aʻusia ʻa Siosefá pea mo e misiona ʻo e Fakamoʻuí, ʻa ia naʻe fekauʻi mai “ke fakahaofi [kitautolu] ʻi he fakamoʻui lahí”? (Sēnesi 45:7).

Sēnesi 45; 50:15–21

‘Oku ʻomi ʻe he fakamolemolé ʻa e fakamoʻuí.

ʻE lava ʻe he laukonga fekauʻaki mo hono fakamolemoleʻi ʻe Siosefa hono ngaahi tokouá ʻi he ngaahi meʻa fakamamahi ne nau fakahoko kiate iá ʻo ueʻi koe ke ke fakakaukau ki ha taha ʻokú ke lolotonga feinga ke fakamolemoleʻi. Pe mahalo ʻoku ʻi ai ha sivi faingataʻa ʻo e fakamolemolé ʻe hoko atu kiate koe ʻi he kahaʻú. Tatau ai pē, ʻe ala tokoni ke fakalaulauloto ki he ʻuhinga naʻe malava ai ʻe Siosefa ke fakamolemoleʻí. Ko e hā ha fanga kiʻi tokoni fekauʻaki mo e ʻulungaanga ʻo Siosefá ʻokú ke maʻu ʻi he Sēnesi 45; 50:15–21? Kuo tākiekina fēfē nai ia ʻe heʻene ngaahi aʻusiá ke ne faʻa fakamolemole lahi angé? Ko e hā ʻoku fokotuʻu mai ʻe he tā sīpinga ʻa Siosefá fekauʻaki mo e founga te ke lava ai ʻo faʻa fakamolemole ange ʻi he tokoni ʻa e Fakamoʻuí?

Fakatokanga‘i ange foki ʻa e ngaahi tāpuaki naʻe maʻu ʻe he fāmili ʻo Siosefá koeʻuhí ko ʻene faʻa fakamolemolé. Ko e hā ha ngaahi tāpuaki kuó ke mātā mei he faʻa fakamolemolé? ‘Okú ke ongoʻi nai ʻoku ueʻi koe ke ke fetuʻutaki ki ha taha naʻe faihala atu kiate koe?

Vakai foki, Sēnesi 33:1–4; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 64:9–11; Larry J. Echo Hawk, “Hangē ko e Fakamolemole ʻe Kalaisi ʻa Kimoutolú, Ke Pehē pē ʻa Kimoutolu,” Liahona, Mē 2018, 15–16.

Sēnesi 49

ʻOku ʻuhinga ki he hā ʻa e fakataipé ʻi he ngaahi tāpuaki ʻo Sēkopé?

‘Oku ʻi ai ha fakataipe mahino ʻi he ngaahi tāpuaki ʻo Sēkopé ki hono hakó, ka ʻe ala faingataʻa ke mahino ia ki ha kau laukonga ʻe niʻihi. Fakamālō pē he ʻoku ʻomi ʻe he ongoongolelei kuo fakafoki maí ha mahino lahi ange. ʻI hoʻo lau ʻa e tāpuaki kau kia Siosefa ʻi he Sēnesi 49:22–26, lau foki mo e ngaahi veesi ko ʻení, pea vakai pe ko e hā ʻa e ngaahi fakakaukau ʻoku nau ʻomí: 1 Nīfai 15:12; 2 Nīfai 3:4–5; Sēkope 2:25; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 50:44.

ʻI hoʻo lau fekauʻaki mo e tāpuaki ʻo Siutá ʻi he Sēnesi 49:8–12, manatuʻi ko e Tuʻi ko Tēvitá mo Sīsū Kalaisi ko e ongo hako fakatouʻosi kinaua ʻo Siuta. Ko e hā ha ngaahi lea mo e ngaahi kupuʻi lea ʻi he ngaahi vēsí ni ʻoku nau fakamanatu atu kiate koe ʻa e Fakamoʻuí? ʻI hoʻo ako ʻa e tāpuaki ʻo Siutá, ʻe ala tokoni ke lau foki ʻa e Fakahā 5:5–6, 9; 1 Nīfai 15:14–15; Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 45:59; 133:46–50.

Kapau te ke fie ako lahi ange fekauʻaki mo e ngaahi foha ʻo Sēkopé pea mo e faʻahinga ʻo ʻIsileli naʻe tupu meiate kinautolú, ʻoku ʻi ai ha fakamatala kiate kinautolu takitaha ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá (scriptures.ChurchofJesusChrist.org).

Sēnesi 50:24–25; Liliu ʻa Siosefa Sāmita, Sēnesi 50:24–38 (ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá)

“ʻE fokotuʻu hake ʻe he ʻEiki ko hoku ʻOtuá, ha tangata kikite.”

Fakafou ʻi he ngaahi misi ʻa Siosefá (vakai, Sēnesi 37:5–11) mo ʻene fakaʻuhingaʻi ʻa e ngaahi misi ʻa e niʻihi kehé (vakai, Sēnesi 40–41), naʻe fakahā mai ʻe he ʻEikí ha ngaahi meʻa ʻe hoko ʻi he ngaahi ʻaho pe taʻu ʻi he kahaʻú. Ka na‘e fakahā foki ʻe he ʻEikí kia Siosefa ʻa e meʻa ʻe hoko ʻi he lauʻi senituli ka hoko maí. Naʻá ne ako tautautefito ki he ngaahi misiona fakaepalōfita ʻo Mōsese mo Siosefa Sāmitá. ʻI hoʻo lau e ngaahi lea ʻa Siosefá ʻi he Sēnesi 50:24–25 mo e Liliu ʻa Siosefa Sāmitá, Sēnesi 50:24–38 (ʻi he Fakahinohino ki he Ngaahi Folofolá), fehuʻi loto pē kiate koe ʻa e founga ne faitāpuekina ai ʻa Siosefa mo e fānau ʻo ʻIsilelí ʻi hono ʻiloʻi ʻa e ngaahi meʻá ni. ʻOkú ke pehē ko e hā naʻe mahuʻinga ai ki he ʻEikí ke fakafoki mai ʻa e kikité ni ʻia Siosefa Sāmitá? (vakai foki, 2 Nīfai 3).

Kuo fakahoko fēfē ʻe Siosefa Sāmita ʻa e ngaahi kikite ʻi he Liliu ʻa Siosefa Sāmitá, Sēnesi 50: 27–28, 30–33? (vakai, Tokāteline mo e Ngaahi Fuakava 1:17–23; 20:7–12; 39:11; 135:3).

ʻĪmisi
Ko e mamata ʻa Siosefa ‘o ‘Isipité ʻi he meʻa-hā-mai ki hono maʻu ʻe Siosefa Sāmita ʻa e ʻū lauʻi peleti koulá

Tā fakatātaaʻi ʻo Siosefa ‘o ‘Isipité ʻe Paul Mann

ʻĪmisi
fakaʻilonga ʻo e ako fakafāmilí

Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakafāmili ʻo e Folofolá mo e Efiafi ʻi ʻApí

 Sēnesi 42–46.Mahalo ʻe fiefia homou fāmilí ʻi hono fakatātaaʻi ʻa e talanoa ʻo e toe feʻiloaki ʻa Siosefa mo hono ngaahi tokouá. (ʻE ala tokoni ʻa e “Fanga Tokoua ʻo Siosefá ʻi ʻIsipite,” ʻi he Ngaahi Talanoa mei he Fuakava Motuʻá.) ʻAi ke fakalata—fakaʻaongaʻi ha ngaahi teunga mo ha naunau kapau ʻoku mou fie fakaʻaongaʻi. Poupou‘i e kau mēmipa ʻo e fāmilí ke feinga ke mahino kiate kinautolu e ngaahi ongo fakaeloto mo e fakakaukau ʻa e niʻihi ʻoku nau fakatātāʻí. ʻE lava ke tuku taha hoʻomou tokangá tautautefito ki he ngaahi ongo ʻa Siosefa ki hono ngaahi tokouá mo e anga ʻenau ongoʻí ʻi heʻene fakamolemoleʻi kinautolú. ʻE lava ke iku ʻeni ki ha fealeaʻaki fekauʻaki mo e founga ʻe lava ke faitāpuekina ai homou fāmilí ʻi he faʻa fakamolemolé.

‘I he taimi naʻe toe fetaulaki ai ʻa Siosefa mo hono ngaahi tokouá hili ha ngaahi taʻu lahí, naʻa nau fakahā fēfē ne nau liliu talu mei he taimi fakamuimui naʻá ne sio ai kiate kinautolú? Ko e hā te tau lava ʻo ako fekauʻaki mo e fakatomalá mei heʻenau ngaahi aʻusiá?

Sēnesi 45:3–11; 50:19–21.Naʻe ʻiloʻi ʻe Siosefa neongo naʻe faingataʻa ʻa e meʻa naʻá ne aʻusia ʻi ʻIsipité, ka “naʻe puleʻi ia ʻe he ʻOtuá ke lelei” (Sēnesi 50:20). Kuo a‘usia nai ʻe homou fāmilí ha faʻahinga faingataʻa naʻe liliu ʻe he ʻOtuá ki ha ngaahi tāpuaki?

ʻE lava ke fakalahi ʻa e fealeaʻakí ni ʻe ha himi fekauʻaki mo e lelei ʻa e ʻOtuá lolotonga e ngaahi taimi faingataʻá (hangē ko e, “ ʻE Kāinga Kuo Langa Ha Tuʻunga” [Ngaahi Himí, fika 37]). Ko e hā ha fakaikiiki mei he ngaahi aʻusia ʻa Siosefá ʻokú ne fakatātaaʻi e meʻa ʻoku akoʻi mai ʻe he himí?

Sēnesi 49:9–11, 24–25.Ko e hā ʻoku tau maʻu ʻi he ngaahi vēsí ni ʻokú ne akoʻi mai fekauʻaki mo e ngaahi fatongia mo e misiona ʻo Sīsū Kalaisí? (Ke maʻu ha tokoni ke mahino ʻa e ngaahi kupuʻi lea ʻi he ngaahi vēsí ni, vakai ki he fakamatala fekauʻaki mo e Sēnesi 49 ʻi he “Ngaahi Fakakaukau ki Hono Ako Fakataautaha ʻo e Folofolá.”)

Ke maʻu ha ngaahi fakakaukau lahi ange ki hono akoʻi ʻo e fānaú, vakai, fokotuʻutuʻu fakalēsoni ʻo e uike ní ʻi he Haʻu, ʻo Muimui ʻIate Au—Maʻá e Palaimelí.

Hiva ʻoku fokotuʻu atú: “ ʻE Kāinga Kuo Langa ha Tuʻunga,” Ngaahi Himí, fika 37.

Fakatupulaki ʻEtau Founga Akoʻí

Fakaʻaongaʻi e hivá. Tokoni ki he kau mēmipa ʻo e fāmilí ke nau maʻu e ngaahi moʻoni ʻo e ongoongoleleí ʻi he fakalea ʻo e ngaahi himí mo e hiva ʻa e Palaimelí. Kumi ha ngaahi founga ke fokotuʻu ai e hiva toputapú ko ha konga angamaheni hoʻo ako ʻa e ongoongoleleí.

ʻĪmisi
ko hono tāpuakiʻi ʻe Sēkope hono ngaahi fohá

Jacob Blessing His Sons (Ko Hono Tāpuakiʻi ʻe Sēkope Hono Ngaahi Fohá), tā fakatātaaʻi ʻe Harry Anderson